İçeriğe atla

IPv6 Adres

IPv6 Adres (IPv6 Address), IPv6 adres protokolü bir bilgisayarın ağ arayüzünü tanımlamak için kullanılan nümerik bir etiket veya bir IPv6 ile etiketlenmiş olan ve bilgisayar ağına katılan diğer bir ağ düğümüdür.[1]

IP adresler ağ üzerinde yer alan ve bilgisayar ağına bağlı olan bir bilgisayarın kendi ağ arayüzünün benzersiz olmasını sağlamak amacıyla hizmet ederler ve böylece ağa bağlı bilgisayarlar arasında ip paketlerinin yönlendirilmesine izin verirler.Yönlendirme işlemi için, ip adresleri paketin gideceği yeri ve geldiği kaynağı işaret eden bilgiyi paket başlıkları içerisinde sunarlar.

IPv6 adresinin ikilik sayı sistemine göre ayrıştırılması.

IPv6 adresleri internetin ilk adresleme altyapısını oluşturan IPv4 adreslerinin takipçisidir.32 bit olarak tanımlanmış olan IPv4 adreslerine karşılık, IPv6 adresleri 128 bit büyüklüğe sahiptir.Bundan dolayı IPv6 adresleri IPv4 adresleri ile karşılaştırıldığında daha geniş bir adresleme uzayına sahil olduğu görülmektedir.

IPv6 Adres Sınıfları (IPv6 Address Classes)

IPv6 adresleri ağ yapısı içerisinde yaygın olarak kullanılan temel adresleme ve yönlendirme metodolojileri tarafından sınıflandırılmıştır. Bu yaygın metodolojiler: tek yönlü adresleme, çok yönlü adresleme ve her noktaya adreslemedir.

  • Tek yönlü adresleme(unicast address):Tek bir ağ arayüzünü tanımlar.İnternet protokol dağıtıcıları paketleri belirlenmiş olan tek yönlü(unicast) arayüzlere gönderir.
  • Her noktaya adresleme (anycast address):Bu adresleme tipi grup arayüzlere atanmıştır.Genellikle aynı ağa ait farklı bilgisayarlara tanımlanır.Anycast adresler kolayca tanımlanamaz. Anycast adresler tek yönlü(unicast) adreslerle aynı biçimdedirler.Ancak tek fark anycast adresler ağ içerisinde birden çok noktada bulunabilir.Sonuçta, herhangi bir unicast adres anycast adres olarak faaliyet gösterebilir diyebiliriz.
  • Çok yönlü adresleme(multicast address):Ağa bağlı birçok bilgisayar tarafından kullanılır.Ayrıca ağ yönlendiricileri(Routers) arasında çok yönlü(multicast)

dağıtım protokolüne katılarak, çok yönlü(multicast) adres hedefi gerektiren bilgisayarlar tarafından kullanılır.Bir paket çok yönlü(multicast) adres özelliği taşıyan bir adrese gönderildiğinde, aynı zamanda o multicast adres grubuna dahil olan tüm arayüzlere gönderilir.

IPv6 broadcast adreslemeyi yerine getirmez.Broadcastlerin geleneksel kuralı aynı local ağa bağlı olan ve multicast bir gruba ait olan bütün düğümlere, ff02::1 adresinin dahil edilmesiyle gerçekleşir.

Örneğin, bir bağlantıdaki IPv6 adresine sahip düğümleri sınamanın yollarından bir tanesi ping6 kullanmaktır:

# ping6 -I eth0 ff02::1

IPv4'te çoğa gönderim adreslerine ping cevabı gönderilmesi engellenebilirken bu işlemi IPv6'da sadece yerel güvenlik duvarı ile yapmak mümkündür.

Adres Biçimleri(Address Formats)

IPv6 adresleri 128 bit içerir.Adresler yönlendirme metodolojileri(unicast, multicast,anycast), temel adresleme ve uygulamalar için değişken tipler içerisinde sınıflandırılmıştır.Bunların her biri kendi içerisinde;değişken adres biçimleri, belirli adresleme özellikleri, bit gruplarının değerlerini ilişkilendirmek için kurulmuş kuralları ve bit grupları içerisinde 128 biti mantıksal bölümlere ayırarak değişik adres biçimleriyle ifade edilmişlerdir.

Unicast(Tek Yönlü) ve Anycast(Her noktaya gönderim) adres formatları

Unicast ve anycast adresleri tipik olarak 2 mantıksal bölümden oluşturulmuştur.Bu bölümlerden ilk 64 bit ağ ön eki yönlendirme işlemi için kullanılmış ve diğer 64 bit ise, ağa bağlı olan bilgisayarın ağ arayüzünü tanımlamak için kullanılmıştır.

Genel Unicast adres biçimi(routing prefix size varies)
Bitler 48 (veya daha fazla) 16 (veya daha az) 64
Alanlar Yönlendirme ÖnekiAlt Ağ IDArayüz Tanımlayıcısı

Ağ öneki(yönlendirme öneki alt ağı ile birleştirilmiş) adresin en anlamlı 64 biti içinde taşınır.

Yönlendirme ön ekinin boyutu değişebilir;daha geniş ön ek boyutu daha küçük alt ağ ID'si anlamına gelir.Alt ağ ID(tanımlayıcı)sinin bit alanı verilen ağ içerisinde alt ağları tanımlamak için yöneticiye kolaylık sağlar.Ön ek tanımlamasından sonra gelen son 64 bitlik arayüz tanımlayıcısıdır, EUI-64 biçimi kullanan bu arayüz otomatik olarak düzenlenmiş ve MAC adresinden türetilmiştir.EUI-64 DHCPv6 sunucusundan elde edilmiştir, otomatik olarak rastgele atanabilir veya elle manuel olarak konfigurasyonu sağlanabilir.

Link-local adres bir arayüz tanımlayıcısı temel alınarak tanımlanır, fakat ağ öneki için farklı biçimler kullanılabilir.

Genel Link-local adres biçimi(routing prefix size varies)
Bitler 10 54 64
Alanlar Ön ekSıfırlarArayüz Tanımlayıcısı

Ön ek alanı binary olarak 1111111010'ı içerir, takip 54 tane sıfır ise tüm link-local adresler için toplam ağ ön ekini oluşturur.

Kaynakça

  1. ^ "IPv6 Addressing Overview". System Administration Guide: IP Services. docs.oracle.com. 11 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">IPv4</span> İnternet Protokolünün 4. sürümü

İnternet Protokol Versiyon 4 (IPv4), İnternet Protokolü'nün (IP) dördüncü versiyonudur.

Ağ katmanı veya 3. katman, veri paketinin farklı bir ağa gönderilmesi gerektiğinde, veri paketine yönlendiricilerin kullanacağı bilginin eklendiği katmandır. Örneğin IP iletişim kuralı bu katmanda görev yapar.

<span class="mw-page-title-main">IPv6</span> İnternet protokolünün 6. versiyonu

Internet Protocol Version 6 kısaca IPv6, aslında 32 bitlik bir adres yapısına sahip olan IPv4'ün adreslemede artık yetersiz kalması ve ciddi sıkıntılar meydana getirmesi üzerine IETF tarafından geliştirilmiştir.

Network Address Translation (NAT), TCP/IP ağındaki bir bilgisayarın yönlendirme cihazı ile başka bir ağa çıkarken adres uzayındaki bir IP ile yeniden haritalandırma yaparak IP paket başlığındaki ağ adres bilgisini değiştirme sürecidir.

MAC adresi (İngilizce Media Access Control, yani ortam erişim yönetimi) bir bilgisayar ağında, bir cihazın ağ donanımını tanımaya yarar. Örneğin, sizin bilgisayarınızda modeminizin ve ağ kartınızın kendine özel birer MAC adresleri vardır. MAC, 48 bit'lik bir adres olduğundan dolayı 248 = 281,474,976,710,656 değişik ağ kartını tanımlamak için kullanılabilir.

Adres Çözümleme Protokolü ağ katmanı adreslerinin veri bağlantısı katmanı adreslerine çözümlenmesini sağlayan bir telekomünikasyon protokolüdür. 1982 yılında RFC 826 aracılığıyla tanımlanmıştır. STD 37 kodlu bir internet standardıdır.

IP adresi, interneti ya da TCP/IP protokolünü kullanan diğer paket anahtarlamalı ağlara bağlı cihazların, ağ üzerinden birbirleri ile veri alışverişi yapmak için kullandıkları adres.

İngilizce Router Information Protocol, yani Yönlendirme Bilgi Protokolü anlamına gelen RIP, bir TCP/IP ağındaki router'ların birbirini otomatik olarak tanımasında kullanılan bir iç yönlendirme protokoldür. Aynı zamanda uzaklık vektör algoritmasına dayanır ve IGP 'nın bir uygulamasıdır. Yönlendirme kararları, düğümler arasındaki sıçramaların sayısına dayanır. Yönlendiriciden geçmek bir sıçrama sayılır. İlk olarak XNS protokol kümesinde kullanılmış olup daha sonra IP ağ uygulamalarında kullanılmıştır.

Basit Hizmet Algılama Protokolü (SSDP) Basit Hizmet Keşif Protokolü (SSDP), ağ hizmetlerinin ve durum bilgilerinin tanıtılması ve keşfedilmesi için İnternet protokol takımına dayalı bir ağ protokolüdür. Bunu, Dinamik Ana Bilgisayar Yapılandırma Protokolü (DHCP) veya Etki Alanı Adı Sistemi (DNS) gibi sunucu tabanlı yapılandırma mekanizmalarının yardımı olmadan ve bir ağ ana bilgisayarının özel statik yapılandırması olmadan gerçekleştirir. SSDP, Evrensel Tak ve Kullan (UPnP) keşif protokolünün temelidir ve konut veya küçük ofis ortamlarında kullanım için tasarlanmıştır. Resmi olarak Microsoft tarafından bir IETF İnternet Taslağı'nda tanımlanmıştır.ve Hewlett-Packard 1999'da. IETF önerisinin süresi o zamandan beri dolmuş olmasına rağmen SSDP, UPnP protokol yığınına dahil edildi ve nihai uygulamanın bir açıklaması, UPnP standartları belgelerine dahil edildi.

ICMPv6(Internet Control Message Protocol Version 6 )

Komşu Keşfi Protokolü IPv6 ile kullanılan internet iletişim kuralları dizisinde bir protokoldur. Bağlantı katmanında çalışır ve bağlantıdaki diğer düğümleri bulmak, diğer düğümlerin ağ katmanı adreslerine karar vermek, uygun routerlar bulmak ve diğer aktif komşu düğümlere yollar hakkında erişilebilirlik bilgisi sağlamakla yükümlüdür(RFC 4861, 2007).

DHCPv6 IPv6 için Dinamik İstemci Ayarlama Protokolü dür. IPv6 durum bilgisi olmayan adres yapılandırmada IPv6 erişim kazanmak için kullanabilse de, DHCPv6 IPv4 için DHCP ile bugün yapıldığı gibi adresleri, adsunucusu ve diğer yapılandırma bilgilerini atamak için daha uygun bir çözüm olabilir. Bir önemli durum da, bunun için diğer mekanizmalar Komşu Saptama İletişim Kuralı mevcut olsa da, bir ağ üzerinde kullanılan Domain Name System sunucularıdır. Yazma sırasında, Microsoft Windows örneğin, sadece durum bilgisi olmayan adres yapılandırma ile RDNSS değil DHCPv6 kullanılan yönteme destek uygular.

<span class="mw-page-title-main">NAT64</span>

NAT64, IPv6 makinaların IPv4 sunucular ile iletişim kurmasına olanak sağlayan bir mekanizmadır. NAT64 sunucusu en azından bir tane IPv4 adresinde ve bir tane 32 bitlik IPv6 ağ segmentinde olmalıdır. IPv6 istemcisi, iletişim kurmak istediği IPv4 adresini bu bitlerin içine yazar ve paketleri bu adrese gönderir. NAT64 sunucusu bu işlemden sonra IPv6 ve IPv4 adresleri arasında bir NAT-eşlemesi yaratarak bunların birbiriyle haberleşmesine izin verir.

IPv4'te, 0.0.0.0 adresi, geçersiz, bilinmeyen veya uygulanamayan bir hedef belirlemek için kullanılan yönlendirilemeyen bir meta adresidir. Bu adrese, istemciler veya sunucular gibi bir dizi bağlamda özel anlamlar atanır.

TRT (Transport Relay Translator) geçiş yöntemi, OSI referans modeli taşıma (transport) katmanında çalışan bir çeviri yöntemidir. IPv6 desteği verilememiş IPv4 cihazlara (örneğin IPv4 web sunucuları) IPv6 protokolünü kullanarak erişmek için kullanılması planlanmıştır. [1]

Teredo [1] ; yönlendirici ile istemci arasında kurulan bir tüneli kullanan IPv6 Geçiş Yöntemi'dir. Bu yöntemin 6to4 ve ISATAP yöntemlerinin kullanılamadığı senaryolarda son çare olarak kullanılması önerilmektedir. Teredo yönteminin temel amacı NAT veya güvenlik duvarı arkasında kalan istemcilerin IPv6 ağına bağlanmalarını sağlamaktır.

Yayın adresi, ağlar arası iletişimde, gönderilen bilgi paketinin çoklu erişime bağlı tüm cihazlar tarafından alınmasının istendiğini belirten özel bir adrestir. Bilgisayarların yayın adresine gönderilen mesaj spesifik olarak tek bir bilgisayar tarafından alınmaz, mesaj ağa bağlı tüm bilgisayarlar tarafından alınır.

<span class="mw-page-title-main">Anycast</span>

Anycast ya da her yöne yayın, adreslerin birden fazla coğrafi konumdaki birden fazla sunucuya ya da cihaza atanması ile mevcut yönlendirme protokol isteklerinin hangi sunucuya ya da cihaza iletileceğine karar verildiği bir tekniktir.

<span class="mw-page-title-main">Internet Protocol</span>

Internet Protocol (IP) ağ sınırları boyunca datagramların geçişi için internet protokolü takımında temel iletişim protokolüdür. Yönlendirme işlevi sayesinde internetin çalışmasını sağlamaktadır. IP, paket teslim görevini paket başlıklarındaki IP adreslerine dayalı olarak kaynak adresten hedef adrese doğru gerçekleştirir. Bu amaçla, IP veri teslim edilecek kapsülleyen bir paket yapıları tanımlamaktadır. Aynı zamanda adresleme yöntemlerini tanımlayan bu metot kaynak ve hedef bilgileri ile diyagramı etiketlemek için kullanılır. IP, 1974 yılında Vint Cerf ve Bob Kahn tarafından orijinal iletim kontrol programında bağlantısız bir datagram hizmeti olarak tanıtıldı. İnternet protokolü paketi bu nedenle sık sık TCP/IP gibi ifade edilir. IP'nin ilk büyük versiyonu İnternet Protokolü Sürüm 4'tür. IPv4 internette baskın olan bir protokoldür. Protokolün halefi ise İnternet Protokolü Sürüm 6 (IPv6)'dır.

Bir alt ağ veya subnet, bir IP ağının bir alt bölümüdür. Alt ağlara ayırmaya İngilizcede subnetting denir.