IP telefon

IP Telefon, VoIP Telefon veya İnternet telefonu, VoIP ile çalışan telefonlara verilen genel isimdir. SIP olarak da isimlendirilir. Eski tip analog telefon hatları (PSTN) yerine, internet veya IP teknolojisi ile çalışan ve IP üzerinden ses iletişim (VoIP) kullanan telefonlardır. Bütün işlevlerinden tam olarak faydalanabilmek için genellikle VoIP Telefon Santralleri (IP Santral) ile birlikte kullanılır. VoIP Ağ Geçidi kullanarak analog telefon santrallerine de bağlanması mümkündür fakat analog telefon santrallerinin teknolojik yetersizliklerinden dolayı telefonların bütün işlevleri tam olarak kullanılmamaktadır.

Günümüzdeki genel olarak, Oturum Başlatma Protokolü (SIP), Sıska İstemci Kontrol Protokolü (SCCP) olmak üzere H.323 gibi iletişim protokollerini kullanabilir. Maliyetsiz oluşu ve düşük donanımlarla da çalışabilmesi nedeniyle IP Telefonların işletim sistemi olarak yoğunlukla Linux tercih edilir. Son yıllarda Android işletim sistemine sahip VoIP Telefonlar da üretilmeye başlanmıştır.^[1]

Kullanım amacı veya bağlantı türlerine göre IP telefonlar farklı sınıflara ayrılmaktadır.

• IP Masa Telefonu
• Kablosuz IP-Dect Telefon
• Wi-Fi IP Telefon
• Video Görüşme imkanı sunan Kameralı IP Telefonlar
• Skype Uyumlu IP Telefonlar
• Microsoft Teams ve Office 365 Uyumlu IP Telefonlar
• Zoom Video Konferans Uyumlu IP Telefonlar
• IP Telekonferans Telefonları
• IP Çağrı Merkezi Telefonu

Bunların dışında kullanım amacına göre IP Telefonlar farklı kabiliyetlere de sahip olabilir. Örneğin kablosuz bir kulaklık ile kullanılmak isteniyorsa IP telefon cihazının kendi üzerine bluetooth bağlantı noktası bulunmalı veya USB portuna takılacak bir aksesuar ile bu bağlantı tipini desteklemelidir.

Telefonların çalışabilmesi için gerekli olan enerjiyi bir güç adaptörü sağlayabilir ya da POE uyumlu bir telefon doğrudan ağ hattı üzerinden alabilir. Kablolama maliyetini düşürmek için IP Telefonlar üzerinden PC portu da bulunmaktadır. Bu sayede her çalışanın masasına bir ağ kablosu götürülmesi yeterli olur. Kullanıcı normalde bilgisayarına bağlayacağı ağ hattını önce IP Telefona bağlar, sonra farklı bir kablo ile kendi bilgisayarını telefon üzerindeki PC portuna bağlayabilir. Telefon üzerinden ağ bağlantısı kuran bilgisayarın Gigabit hızında iletişim kurması isteniyorsa Gigabit uyumlu bir IP Telefon tercih edilmelidir.

Bunların dışında otel odaları veya hastane gibi ortamlar için farklı boyut özelliklerde telefonlar bulunmaktadır.

Analog telefonların tek amacı çevrilen numara ile çağrı kurarak ses iletişimi sağlamaktır. Daha sonra analog santrallerin kabiliyetine göre çağrı transfer etmeye ve çağrı bekletme özelliklerine sahip oldular. Analog telefonlar için iki bakır telden oluşan telefon kablolamasına ayrıca ihtiyaç duyulur. Bu hatlar olmadan çalışmazlar. Her bir telefon numarası yani telefon hattı için bir telefon kablosuna ihtiyaç duyulur. 10 tane telefon numarası olan bir işletmeye 20 tane bakır tel kablo bağlanması gerekir. Şirket/ofis içerisinde çalışan ve masa telefonuna ihtiyaç duyan her kişinin de masasına kadar da ayrıca kablolama alt yapısı kurmak gerekir. Ayrıca analog bir telefon santraline ihtiyaç duyulur.

Bildiğimiz Klasik telefonlar bize bazı kolaylıklar sağlıyordu. Bunlar arasında en genel olarak sayabileceğimiz özellikler ise Çağrı Bekletme, Çağrı Yönlendirme, Arayanın Numarasını Gösterme. Bununla birlikte Dijital santral'a geçilmesiyle Yerel telefon ağında birçok yeni özellikler hizmete sunuldu.

İnternet Telefonu aslında bilinenin aksine 1985 lerden bu yana kullanılıyor. Öncesinde güvenli olduğu için askerî makamlar tarafından kullanılan o zamanların bu yeni teknolojisi günümüzdeki halini 2000 yılında aldı ve halk tarafından çok ciddi şekilde kullanılmaya başlandı. Yerel telefon hatlarında dijital santrala geçişte kullanılan yeni bir yöntem olan SIP (Oturum Başlangış Protokolü ) 2000 yılından itibaren İnternet Telefonculuğunda da kullanılmaya başlanınca IP Telefonu dünyasında yeni bir çığır açıldı. Artık arayan kişi oturumu sonlandırabiliyordu.

Bu IP Telefonu ile ilgili yazılım yapan firmaların patlamasına neden oldu. İlk olarak Skype ile Asterix yaptığı önemli anlaşma ile IP Telefonculuğunda yeni bir dönemi başlattılar. Artık Bilgisayar ağları üzerinde ses özgürce dolaşabiliyor ve aramayı yapan kişi aramayı sonlandırabiliyordu.

Örneğin Asterix ilk defa İnternette açık kaynak kodlu IP PBX programını kullanıma açarak şirketlerin İnternet üzerinden hizmet verecek IP Santral yapmasına olanak getirdi. Bu maliyetlerin inanılmaz derecede düşmesine neden oldu.

InfoOcean, Skype, Asterix ve sipx ile birlikte başlattığı yeni telefon çağında yalnız kalmadılar. Hemen ardından Gizmo Project ve diğerleri çığ gibi büyüyen IP Telefonculuğunun temellerini oluşturdular.

• Kablosuz ağ üzerinden veya Şirketinizin Sesli Mesaj Sistemi üzerinden Sesli olarak email atmanızı sağlayan Trekmail sistemi. Bakınız: [[Trekmail http://w2.trekmail.com 4 Ocak 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.]]
• Hiçbir jetona veya bilete ihtiyaç duymadan park ücretini ödeme. Sparking Park
• Örneğin hastane personeli için güvenlik amaçlı kapıları açmak için Kablosuz IP Telefonu üzerinden çalışan ses kartları. Vocera Comminications

• SMSs İnternet Kısa Mesaj Sistemi. Yol durumunu bildirmek, hava durumunu öğrenmek vs..
• Mobil Sosyal Ağ kurulumu. Bakınız: Vivox
• Park Yeri rezervasyoncuları.
• Trafik Sıkışıklığı uyarıcılar.
• Yer imleçli kişisel hatırlatıcılar.

• Aramayı vergilendirme sorunu doğurması.
• Herhangi bir kişinin dünya üzerindeki bulunduğu nokta bulunabilir. Kişisel Gizlilik hakkını gasp edebilir.
• Sürekli olarak takip edilebiliriz. Bunu yapan mevcut programlar bile çıktı. Mesala Google'ın satın aldığı Android sistemi ya da San Fransiscodaki Feeva ağı gibi.
• Konuşmalarımızın gizliliği ve dinlenebilmesi sorunu bu teknolojide de henüz çözülemedi.

WebdeAlo, eBays Skype, Gizmo Project, Vivox, Yahoo Messenger, MSN Messenger, AOL TotalTalk, Paltalk, Sony IVE, Google Talk, Net2phone, spontania video4IM, Spirit, LiveMeeting, NetMeeting, WengoPhone, Serpace Phone.

İnternet telefonu üzerine program ve platform geliştiren TellMe ve voxeo programcılar için yeni ürünlerini piyasaya sundu. TellMe'nin Studio paketi size birçok olanak tanıyor. Bununla birlikte açık kaynak kodlu İnternet sanrtali yapan pingtel ve Digium son ürünlerini piyasaya sundu.

• Voip

Wikimedia Commons'ta IP telefon ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.