İçeriğe atla

III. Vamek Dadiani

Prens Vamek Dadiani. Castelli'nin seyahat albümünden bir resim

III. Vamek Dadiani (ayrıca Vamiq; Gürcüce: ვამეყ [ვამიყ] III დადიანი; ö. 1661), 1658'den görevden alındığı 1661'e kadar Megrelya'nın prensliğini yapmış Dadiani hanedanı üyesidir. Ayrıca 1661'de kısa süreliğine İmereti kralı da olmuştur. Batı Gürcistan'da çıkan bir iç savaştan sonra hem Megrelya hem de İmereti'deki saltanatı sona ermiş, Svaneti dağlarındaki sığınağında saklanırken suikastçılar tarafından öldürülmüştür.

Megrelya Prensi olduğu dönem

Vamek, Salipartiano valiliğini kalıtsal olarak elinde tutan Dadiani hanedanının Lipartiani hattının çocuğu olarak dünyaya geldi. Vamek, muhtemelen III. Giorgi Dadiani'nin kızı Ana ile Giorgi Lipartiani'nin oğluydu.[1] Vamek, 1618'de Salipartiano valiliğine başladı. Akrabası II. Levan Dadiani'nin ölümüyle beraber, rakibi III. Liparit Dadiani'nin Megrelya'nın sonraki hükümdarı olmasını engelledi. Vamek, Megrelya tahtına geçmek için İmereti Kralı III. Alexander'ın desteğini aldı. Vamek, aldığı desteğe karşılık II. Levan Dadiani'nin mülklerini ve II. Levan'ın İmereti'den ele geçirdiği sınır bölgesini vermeyi kabul etmek zorunda kaldı. 1658 yılının Haziran ayında Bandza'da gerçekleşen savaşta Vamek rakibini yendi ve Megrelya'nın hükümdarı oldu.[2][3]

İmereti Kralı olduğunu dönem

1660 yılında, III. Alexander'ın ölümüyle beraber İmereti Kraliçesi, Alexander'ın karısı Darecan oldu. Darecan, yeni kocası Vahtang'ı İmereti kralı ilan edince iç savaş çıktı. İmeretliler isyan ettiler: Aşağı Imereti'nin soyluları Vamek'in kral olmasını isterken, Üst Imereti'ndekiler Kartli Kralı V Vakhtang'ın kral olmasını talep etti. Vamek, Darecan ve kocasını esir aldı. Darecan'ın kocasını kör eden Vamek, 1661'de kendini İmereti'nin kralı ilan etti. Darecan yardım etmesi için Kartli Kralı V. Vahtang'a yalvardı ve yardım etmesinin karşılığında İmereti Kralı olabileceğini söyledi. Kartli kralı İmereti'yi istila etti, ama Vamek'le İmereti'yi ikiye bölme konusunda anlaştılar. Anlaşma, Vamek'in kızını Vahtang'ın oğlu Arçil ile evlendirmesiyle güçlendi. Ancak evlilikle beraber Arçil'in İmereti'de hak iddia etmesinden endişe duyan Vamek, anlaşmayı bozdu ve kızını kayınpederi Prens Bezhan Gogoberidze ile evlendirdi. Ayrıca, on iki vagonla İmereti'nin tüm kraliyet hazinesini ve esir kraliçe Darecan'ı Megrelya'ya gönderdi.[3]

Kartli Kralı Vahtang, Guria Prensi Demetre Gurieli ile Gogoberidze'yi öldürmek üzere anlaştı ve Vamek'e karşılık verdi. Daha sonra sırasıyla İmereti ve Megrelya'yı işgal eden Vahtang, Vamek'i ailesiyle yakaladı. Mülklere el koyan Vahtang, Dadiani'yi Svaneti dağlarına kaçmaya zorladı. Vahtang, III. Levan Dadiani'ye Megrelya prensi olarak atadıktan sonra dağdaki bir sığınakta saklanan Vamek'e suikast düzenledi.[3]

Ailesi

Vamek Dadiani, II. Mamia Gurieli ve Tinatin Jakeli'nin kızı Elene ile evlendi. Üç çocuk babasıydı:[1]

  • Bagrat (ö. 1661);
  • Kalıtsal Salipartiano valisi unvanını Çikovani'lere kaybeden III. Giorgi Lipartiani, 1662'de Rus Çarlığı'na kaçtı;
  • Darecan, Prens Bezhan Gogoberidze'nin eşi.

Kaynakça

  1. ^ a b Дворянские роды Российской империи. Том 4: Князья Царства Грузинского [Noble families of the Russian Empire. Vol. 4: Princes of the Kingdom of Georgia] (Rusça). Vesti. 1993. ss. 46-47. 
  2. ^ ИСТОРИЯ ЦАРСТВА ГРУЗИНСКОГО [History of the Kingdom of Georgia] (PDF) (Rusça). Tiflis: Metsniereba. 1976. ss. 39. 142. 22 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 10 Temmuz 2020. 
  3. ^ a b c Edge of Empires: A History of Georgia. Londra: Reaktion Books. 2012. ss. 213-215. ISBN 1780230303. 
III. Vamek Dadiani
Ölümü: 1661
Resmî unvanlar
Önce gelen
III. Liparit Dadiani		Megrelya prensi
1658–1661 		Sonra gelen
III. Levan Dadiani

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Dadiani hanedanı</span>

Dadiani hanedanı Batı Gürcistan'daki Megrelya Prensliğini yöneten, soylu, dük ve prenslerden oluşan Gürcü hanedanıdır.

<span class="mw-page-title-main">I. Levan Dadiani</span>

I. Levan Dadiani, Batı Gürcistan'daki Megrelya'nın ilk prensidir. 1533'te, Megrelya eristaviliği ("Dük") ve İmereti Krallığı'nın mandaturt-ukhutsesi nı yapan babası III. Mamia Dadiani'nin yerine geçmiştir. Düklüğü süresince İmereti kralı ile arası bozuk olan Dadiani'nin 1546'da düklüğü düşürülmüş ve hapis cezası almıştır. Hapisten kaçmayı başaran Levan, Osmanlı'nın desteğiyle Megralya'nın İmereti'den ayrılıp bağımsızlığını ilan etmesini sağlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">I. Manuçar Dadiani</span>

I. Manuçar Dadiani 1590'dan ölümüne kadar Megrelya'ya hükmetmiş prenstir. I. Levan Dadiani'nin küçük oğlu olan Manuçar, ağabeyi IV. Mamia Dadiani'nin ölümüyle tahta çıkmıştır

II. Liparit Dadiani 1482'den öldüğü tarihe kadar Megrelya'nın eristaviliğini ("dük") yapmış Dadiani hanedanı üyesidir.

III. Levan Dadiani veya doğum adıyla Şamadavle (შამადავლე) 1661'den öldüğü tarihe kadar Megrelya'nın prensliğini yağmış Dadiani hanedanı üyesidir. Saltanatı iç savaşlarla geçen III. Levan, Imereti Kralı V. Bagrat'la yaptığı savaşta hem savaşı, hem de karısını kaybetmiştir.

III. Giorgi Dadiani 1572'den 1573'e ve 1578'den ölümüne kadar Megrelya'nın prensliğini yapmış Dadiani hanedanı üyesidir. Giorgi, I. Levan'ın oğlu ve vârisiydi.

III. Mamia Dadiani 1512'den öldüğü tarihe kadar Megrelya'nın eristaviliğini ("dük") yapan Dadiani hanedanı üyesidir. Mamia, Gürcistan Krallığı'nın dağılma sürecinde yarı bağımsız hükümdarlık yapan II. Liparit'in oğlu ve halefisiydi. Mamia, Abhazya'da kültürel olarak aktifti ve selefleri gibi Kuzey Kafkas dağlarındaki Zygi kabilelerine karşı ülkesinin sınırlarını korumaya çalışmıştır. Mamia'nın Zygilere karşı düzenlendiği deniz seferi hüsranla sonuçlanmış ve çatışmada öldürülmüştür.

Bejan Dadiani, 1715'ten öldüğü tarihe kadar Megrelya'nın prensliğini yapmış Dadiani hanedanı üyesidir. Babası IV. Giorgi'yi tahttan indirerek iktidara gelen Bejan, Osmanlı ajanları tarafından öldürülene kadar İmereti Kralı V. Alexander'ı ve Batı Gürcistan siyasetini domine etmiştir.

IV. Mamia Dadiani 1573'ten 1578'e ve 1582'den ölümüne kadar Megrelya'nın prensliğini yapmış Dadiani hanedanı üyesidir. Mamia, I. Levan'ın küçük oğluydu.

IV. Levan Dadiani 1681'den görevden alındığı 1691'e kadar Megrelya prensliği yapmış Dadiani hanedanı üyesidir. İstanbul'a gitmek zorunda kalan Levan, hayatının son yılları orada geçirmiştir. Selefisi III. Levan'ın doğal oğlu olan IV. Levan, Megrelya'yı yöneten ilk aile hattının son üyesidir. Sonraki hanedan, Dadiani soyadını alan ve 1867'ye kadar Megrelya'yı yöneten Çikovani'lerdir.

<span class="mw-page-title-main">III. Liparit Dadiani</span>

III. Liparit Dadiani 1657'den tahtta indirildiği 1658'e kadar Megrelya'nın prensliğini yapmış Dadiani hanedanı üyesidir.

Rostom Gurieli, 1534'ten ölümüne kadar Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Saltanatı boyunca İmereti Kralı III. Bagrat'a sadık olan Rostom, genişleyen Osmanlı İmparatorluğu'na karşı savaşmış ve topraklarının bir kısmını kaybetmiştir. Rostom'un Bagrat ile olan ilişkisi, Rostom'un Megrelya Prensi ve Bagrat'ın rakibi I. Levan Dadiani'ye destek vermesiyle kötüleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">III. Mamia Gurieli</span>

III. Mamia Gurieli veya yaygın olarak bilinen adlarıyla Büyük Mamia Gurieli veya Kara Gurieli (შავი გურიელი, Şavi Gurieli) 1689'dan öldüğü tarihe kadar Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Batı Gürcistan'daki savaşlarda çatışan Gurieli, 1701, 1711-1712 ve 1713-1714 tarihlerinde üç kez İmereti kralı olmuştur. Krallık yaptığı ilk dönemde, kayınpederi Giorgi Abaşidze'nin baskısıyla tahttan çekilmiştir. İmereti kralı olduğu sonraki dönemlerde, Imeretili VII. Giorgi ile kan davası içinde olmuştur. Gurieli öldüğünde yerine taht için rekabet ettiği VII. Giorgi geçmiştir.

III. Giorgi Gurieli 1669'dan 1684'e kadar Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Ayrıca 1681-1683 yılları arasında İmereti'nin krallığını yapmıştır. Etkisi altına almaya çalıştığı Batı Gürcistan'daki iç savaşlara dahil olmuştur. Kaybettiği İmereti tahtını geri almaya çalıştığı savaşta öldürülmüştür.

Demetre Gurieli, 1658-1668 yılları arasında Guria'nın, 1663-1664 yılları arasında İmereti'nin yöneticiliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Batı Gürcistan'daki kaotik iç savaşın sebep olduğu darbelerle Guria tahtına oturmuştur. Demetre'nin İmereti'deki saltanatı, tahttan indirilmesi ve körleştirilmesiyle son bulmuştur.

I. Kaihosro Gurieli, 1626'dan 1658'e kadar Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Görevden alınan selefisi I. Simon Gurieli'nin yerine Megrelya Prensi II. Levan II Dadiani tarafından prens ilan edildi. Kaihosro, İmereti Kralı III. Alexander tarafından devrildi ve sınır dışı edildi. Osmanlı desteğiyle Guria'ya dönüşü, Gurialı bir soylu tarafından öldürülmesiyle son buldu.

<span class="mw-page-title-main">III. Aleksandre</span> Gürcü kralı

III. Aleksandre, Bagrationi Hanedanı'ndan (1639-1660) döneminde İmereti kralı.

II. Giorgi Gurieli, 1564-1583 ve 1587-1600 yılları arasında Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Babası Rostom Gurieli'nin ölümüyle tahta geçen Giorgi'nin saltanatı, komşu ülke Megrelya'daki Dadianiler ve bölge üzerindeki hak iddialarını arttıran Osmanlılar ile çatışma içinde geçti. Saltanatı 1583-1587 yılları arasında Megrellerin bölgeyi istilası ile kesintiye uğradı, ancak Osmanlı'nın desteğiyle yeniden tahta çıktı.

<span class="mw-page-title-main">II. Giorgi (İmereti kralı)</span>

III. Giorgi III. Bagrat'ın oğlu. 1565'ten 1583'e kadar İmereti kralıdır.

<span class="mw-page-title-main">V. Bagrat (İmereti kralı)</span>

V. Bagrat, 1660-61, 1663-68, 1669-78 ve 1679-81 yıllarında İmereti kralıdır. Onun saltanatı dönemi üvey annesi tarafından kör edilmesi sebebiyle krallıkta aşırı istikrarsızlık ve feodal anarşi ile bilinir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.