İçeriğe atla

III. Selim Giray

III. Selim Giray
Kırım Hanlığı Hanı
Kırım hanı
Hüküm süresi1765-1767
1770-1771 (2. saltanatı)
Önce gelenKırım Giray
Sonra gelenMaksud Giray
Doğum1713
Ölüm1781
HanedanGiray Hanedanı
BabasıAhmed Giray
DiniSünni İslam

III. Selim Giray (1713 - 1786) ilk olarak 1765'ten 1767'ye, sonra 1770'ten 1771'e kadar hüküm süren bir Kırım hanıdır. III. Selim Giray, II. Fetih Giray'ın oğludur.

İlk saltanatı Eylül 1765'te başladı. Başlangıçta Rus İmparatorluğu ile arası kötüydü, daha sonraları kürk ve gümüş hediyeler aldıktan sonra bir Rus elçilerin Bahçesaray'a atanmasını kabul etti. 1765 yılında sultana bağlılık yemini için İstanbul'a çağrıldı, daha sonra ise ilk kez Kırım Hanlığı tahtına çıktı. İki yıllık saltanatından sonra tahttan azledildi, 1770'te ise ikinci kez tahta çıktı. 1781'de öldü.

Literatür

  • O. Gaivoronsky "Constellation Geraev"
  • O. Gaivoronsky “The Lords of the Two Continents,” ciltler 1-2
  • Halim Girai “Pink bush of khans” (Kırım hanlarının tarihi)
Resmî unvanlar
Önce gelen:
Kırım Giray

Kırım Hanı

1764-1767
1770-1771
Sonra gelen:
Maksud Giray

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">I. Mengli Giray</span>

I. Mengli Giray 15. yüzyıl sonlarında 1467; 1469-1475 ve 1478-1515) dönemlerinde üç kez Kırım Hanlığı tahtına oturdu.

<span class="mw-page-title-main">III. Murad</span> 12. Osmanlı padişahı (1574–1595)

III. Murad, divan edebiyatındaki mahlasıyla Muradi, 12. Osmanlı padişahı ve 91. İslam halifesi. Saltanatı sırasında Osmanlı İmparatorluğu en geniş sınırlara ulaşmasına rağmen, devletteki yozlaşma yine saltanatı sırasında başlamıştır. Saltanatı boyunca sefere gitmemiştir.

<span class="mw-page-title-main">1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşı</span> Osmanlı İmparatorluğu ile Rus Çarlığı arasında 1768-1774 yılları arasında yapılmış savaş

1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşı, Osmanlıların Ruslara yenik düşmesiyle sonuçlanmış bir savaştır. Bu savaşın sonucunda Ukrayna'nın güneyi, Kuzey Kafkaslar ve Kırım, Rusya'nın eline geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kırım Hanlığı</span>

Kırım Hanlığı veya Taht-i Kırım ve Deşt-i Kıpçak, 1441-1783 yılları arasında Kırım'da hüküm sürmüş Kırım Tatar devletiydi. Altın Orda Devleti'nin yerini alan dört Hanlıkların en uzun süre hüküm süreni idi. Bazı kaynaklarda 1475'ten 1774 yılında Küçük Kaynarca Antlaşması'nın imzalanışına kadar Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı kaldığı belirtilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kazan Hanlığı</span>

Kazan Hanlığı, Altın Orda'nın çöküşünden sonra, Cengiz Han'ın oğlu Cuci'nin ulusuna bağlı Toka Temür sülalesinden Uluğ Muhammed Han tarafından bugünkü Rusya topraklarında kurulmuş olan Türk devletidir. Farklı zamanlarda yaklaşık 750.000 km² alana hakim olmuştur. Ağırlık merkezi bugünkü Tataristan, Başkırdistan, Çuvaş, Mari El (Çirmişistan), Mordovya ve Udmurt (Aristan) Cumhuriyetlerinin toprakları idi.

I. Selim Giray, Kırım Tatar hanı. 1671-1678, 1684-1691, 1692-1699, 1702-1704, yılları arasında olmak üzere dört kez Kırım tahtında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">I. Mehmed Giray</span> 1515-1523 arasında Kırım hanı

I. Mehmed Giray, 1515-1523 döneminde sekiz yıl Kırım Hanlığı yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">I. Devlet Giray</span>

I. Devlet Giray Han, 1551-1577 yılları hüküm süren Kırım hanıdır. I. Devlet Giray döneminde Kırım Hanlığı Osmanlı ile birlikte yükseliş devrini yaşadı. Temel siyasetini Moskova merkezli bir gelişme politikası izleyen Rusların Karadeniz'e inmelerine karşı mücadele oluşturuyordu.

IV. Devlet Giray Han Arslan Giray’ın küçük oğludur. İlki 1769 ila 1770, ikincisi 1775 ila 1777 yılları arasında olmak üzere iki kez saltanat sürmüştür. Amcası Kırım Giray Han'ın vefatı üzerine tahta geçmiştir. Kırım Hanlarının 38.'sidir.

Nur Devlet Giray 4. Kırım Hanı. 1466-1467, 1467-1469, 1475-1476 olmak üzere toplam üç kez saltanat sürmüştür. 1486 ile 1490 yılları arasında Kasım Hanlığı'nı yönetmiştir.

I. Saadet Giray, 1524 ile 1532 yılları arasında sekiz yıl Kırım Hanı olarak hüküm sürmüștür.

II. Devlet Giray, Kırım Hanı. 1699-1702 ve 1709-1713 yılları arasında olmak üzere iki kez Kırım Hanlığı yaptı. Hanlık dönemi iki kez toplamda 8 yıl 5 aydı.

II. Kaplan Giray 18. yüzyılın sonlarına doğru Kırım hanı'dır.

II. Bahadır Giray 1782 yılında yaklaşık bir sene saltanat süren Kırım hanı. Kırım Hanlığı'nı Rusya'ya satan Şahin Giray'ın saltanatı sırasında 1782 yılında tahta çıkmış ancak bir sene süren saltanatının ardından Kırım tahtına tekrar Şahin Giray çıkmıştır. II. Bahadır Giray'ın saltanatı, I. Abdülhamid dönemine rast gelmektedir.

Halim Giray 1755-1758 yılları arasında hüküm süren Kırım hanı. Babası IV. Saadet Giray, dedesi I. Selim Giray'dır.

Arslan Giray 1748'te vekaleten 1755 ile 1767 yılları arasında hüküm süren Kırım hanı. II. Devlet Giray'ın ikinci oğludur. Haziran 1748'de II. Selim Giray'ın yerine vekaleten han atandı. Daha sonra 12 Ağustos 1755'te tekrar tahta çıktı, 1767'de Osmanlı yetkililerine yönelik açık sözlülüğü nedeniyle tahttan indirildi. 1768'de Căușeni'de öldü.

III. Gazi Giray 1704'ten 1707'ye kadar hüküm süren bir Kırım Hanlığı Hanıdır. Babası I. Selim Giray'dır. Ağabeyi II. Devlet Giray tarafından Kalgay atandıktan sonra arkasından komplo kurdu. Osmanlılar tarafından Rodos'ta eğitim almadan önce Edirne'ye sığındı. III. Gazi Giray babasının ölümünden sonra Ocak 1704'te Osmanlı tarafından han olarak atandı ve 1707'ye kadar tahtta kaldı.

II. Selâmet Giray 1740 ile 1743 yılları arasında hüküm süren Kırım hanıdır. I. Selim Giray'ın oğludur. II. Selâmet, Ocak 1740'ta Osmanlılar tarafından han atanmadan önce kardeşi II. Mengli Giray'ın ilk kalgaydı. Ayrıca Maksud Giray'ın babasıdır.

II. Mengli Giray 1724'ten 1730'a ve 1737'den 1739'a kadar hüküm süren Kırım hanıdır. I. Selim Giray'ın beşinci oğludur. II. Mengli, kardeşi I. Kaplan Giray birinci ve ikinci saltanatlarında kalgay olur. 1724'te IV. Saadet Giray'ın ölümünden sonra tahta çıktı ve saltanatı 1730'a kadar sürdü. Daha sonra yerine II. Devlet Giray'ın oğlu II. Fetih Giray han oldu. II. Fetih'in iyi bir lider olmadığı gerekçesiyle II. Mengli tekrar tahta çıktı. 31 Aralık 1739'da Bahçesaray'da öldü ve defnedildi.

<span class="mw-page-title-main">Kırım Seferi (1689)</span>

Kırım Seferi, 1686-1700 Osmanlı-Rus Savaşı ve Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları'nda evre.