İçeriğe atla

III. Saadet Giray

III. Saadet Giray
Kırım Hanı
Hüküm süresi1691 (1 yıldan az)
Önce gelenI. Selim Giray
Sonra gelenSafa Giray
Doğum1645
Ölüm1695
(50 yaşında)
Rodos, Osmanlı İmparatorluğu
HanedanGiray Hanedanı
DiniSünni İslam

III. Saadet Giray (d. 1645 - ö. 1695), 1691'de bir sene Kırım hanı olarak unvanını sürdürmüştür.

1691'de I. Selim Giray'ın Mekke'ye yapacağı hac yolculuğu nedeniyle feragat etmesi sebebiyle tahta çıktı. O dönem Osmanlılar, Avusturya Arşidüklüğü'ne karşı Salankamen Muharebesi'nde karşı karşıya geldi. Çatışmada Köprülü Fazıl Mustafa Paşa öldü. III. Saadet, Tatar birliğinin başında savaş meydanına gitmek istedi ancak geç kaldı. Aralık 1691'de bu sorumsuzluğundan ötürü görevden alındı.

Önce Balıklava'ya, sonra Rodos'a sürgün edildi.

Kaynakça

  • Desaive Dilek, Gökbilgin Özalp, « Le khanat de Crimée et les campagnes militaires de l'Empire ottoman : 1687-1736 », dans Cahiers du monde russe et soviétique, vol. 11, n° 1, s 110-117.
Önce gelen:
I. Selim Giray

Kırım hanı

1691
Sonra gelen:
Safa Giray

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">I. Mengli Giray</span>

I. Mengli Giray 15. yüzyıl sonlarında 1467; 1469-1475 ve 1478-1515) dönemlerinde üç kez Kırım Hanlığı tahtına oturdu.

<span class="mw-page-title-main">Kırım Hanlığı</span>

Kırım Hanlığı veya Taht-i Kırım ve Deşt-i Kıpçak, 1441-1783 yılları arasında Kırım'da hüküm sürmüş Kırım Tatar devletiydi. Altın Orda Devleti'nin yerini alan dört Hanlıkların en uzun süre hüküm süreni idi. Bazı kaynaklarda 1475'ten 1774 yılında Küçük Kaynarca Antlaşması'nın imzalanışına kadar Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı kaldığı belirtilmektedir.

I. Selim Giray, Kırım Tatar hanı. 1671-1678, 1684-1691, 1692-1699, 1702-1704, yılları arasında olmak üzere dört kez Kırım tahtında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">I. Sahib Giray</span>

I. Sahib Giray, 1532 ile 1551 yılları arasında hüküm sürmüş Kırım Hanı. I. Mengli Giray'ın oğlu, aynı zamanda I. Selim'in de kayın biraderidir. Sahib Giray, Mengli Giray'ın 1485 senesinde evlendiği Kazan hanı İbrahim Han'ın dul eşi Nur Sultan'dan doğmuştur. 1521 yılında ağabeyi Kırım Hanı I. Mehmed Giray Kazan'ı zapt etmiş ve şehri kardeşi Sahib'e vermiştir. Ağabeyi ile birlikte 1532'de Rus Çarı III. Vasili'yi Moskova yakınlarında yenmiştir. 1532 yılında I. Saadet Giray'ın ölümü ile Sahib Giray Kırım tahtına oturmuştur. 1541 yılında Moskova'ya sefer düzenledi. Atalarının siyasetini izleyerek bozkırdaki Türk boylarını Kırım'a yerleştirdi. 1551 yılında katledildi.

<span class="mw-page-title-main">I. Mehmed Giray</span> 1515-1523 arasında Kırım hanı

I. Mehmed Giray, 1515-1523 döneminde sekiz yıl Kırım Hanlığı yapmıştır.

I. Gazi Giray, 1523-1524 yılları arasında altı ay hüküm süren Kırım hanıdır.

I. Saadet Giray, 1524 ile 1532 yılları arasında sekiz yıl Kırım Hanı olarak hüküm sürmüștür.

I. İslâm Giray 13. Kırım Hanı. Doğum tarihi belli değildir. I. Mehmed Giray'ın oğlu, I. Gazi Giray'ın kardeşidir. 1537 yılında öldü.

III. Mehmed Giray 1584—1629 yılları arasında yaşayan Kırım Hanıdır. II. Saadet Giray'ın oğludur. 1623—1628 seneleri arasında saltanat sürmüştür. Saltanatı Sultan I. Mustafa ve IV. Murad dönemine rastlar.

<span class="mw-page-title-main">II. Mehmed Giray</span>

II. Mehmed Giray veya Semiz Mehmed Giray, 1577 ila 1584 yılları arasında hüküm süren Kırım hanı.

II. İslam Giray, 1584 ila 1588 yılları arasında hüküm süren Kırım hanıdır.

II. Saadet Giray, Kırım Hanı. Doğum tarihi belli değildir. Ölümü 1587) – Türk kaynaklarına göre han olarak kabul edilmemekle birlikte, babası II. Mehmet Giray'ın 1584 yılında tahtan Sultan III. Murat tarafından azli üzerine iktidar mücadelesi vermiştir. II. Mehmet Giray'ın Vezir Özdemiroğlu Osman Paşa ile ters düşmesi sonrası yaşanan olaylar sonucunda, II. Mehmet Giray'ın Konya'da bulunan kardeşi II. İslam Giray, Sultan III. Murat tarafından Kırım Hanlığına getirilmiştir. II. Saadet Giray tahta geçen amcasına savaş açmış, ilk planda başarılı olmasına karşın, Osmanlı desteğine sahip olan II. İslam Giray mücadeleyi kazanmıştır. Kırım'dan kaçmak durumunda kalan II. Saadet Giray Kafkasya'nın kuzeyine geçerek Nogaylara sığınmıştır. Bir süre Astrahan ve Dağıstan'da yaşadıktan sonra ölmüştür.

II. Devlet Giray, Kırım Hanı. 1699-1702 ve 1709-1713 yılları arasında olmak üzere iki kez Kırım Hanlığı yaptı. Hanlık dönemi iki kez toplamda 8 yıl 5 aydı.

Safa Giray 1691–1692 yılları arasında III. Saadet Giray'dan sonraki Kırım Hanı'dır.

II. Selâmet Giray 1740 ile 1743 yılları arasında hüküm süren Kırım hanıdır. I. Selim Giray'ın oğludur. II. Selâmet, Ocak 1740'ta Osmanlılar tarafından han atanmadan önce kardeşi II. Mengli Giray'ın ilk kalgaydı. Ayrıca Maksud Giray'ın babasıdır.

III. Devlet Giray 1716-1717 yılında hüküm süren bir Kırım hanıdır. Babası Adil Giray'dır. III. Devlet, Aralık 1716'da I. Kaplan Giray'ın görevden alınmasından sonra han olur. 1717 yılının başında yerine IV. Saadet Giray han atandı ve kısa bir süre sonra öldü.

IV. Saadet Giray 1717 ile 1724 yıllarında hüküm süren Kırım hanıdır. Babası I. Selim Giray'dır. 1755-1758 yılları arasında hüküm sürmüş Halim Giray'ın babasıdır.

II. Mengli Giray 1724'ten 1730'a ve 1737'den 1739'a kadar hüküm süren Kırım hanıdır. I. Selim Giray'ın beşinci oğludur. II. Mengli, kardeşi I. Kaplan Giray birinci ve ikinci saltanatlarında kalgay olur. 1724'te IV. Saadet Giray'ın ölümünden sonra tahta çıktı ve saltanatı 1730'a kadar sürdü. Daha sonra yerine II. Devlet Giray'ın oğlu II. Fetih Giray han oldu. II. Fetih'in iyi bir lider olmadığı gerekçesiyle II. Mengli tekrar tahta çıktı. 31 Aralık 1739'da Bahçesaray'da öldü ve defnedildi.

<span class="mw-page-title-main">II. Mehmed Giray Türbesi</span>

II. Mehmed Giray türbesi Kırım'da, Bahçesaray şehrinin Eski-Yurt bölgesinde 16. yüzyıla ait bir türbedir. Türbede Kırım hanları II. Mehmed Giray (1532-1584), II. Saadet Giray ve III. Mehmed Giray (1584-1629), Murad Giray ve Safa Giray'ın mezarları mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Kırım Seferi (1584)</span>

Kırım Seferi, Osmanlı İmparatorluğu'nun isyan eden Kırım Hanı II. Mehmed Giray'ı cezalandırmak, Kırım Hanlığı'nda hakimiyetini tesis etmek ve yeni Han II. İslam Giray'ı tahta çıkarmak amacıyla 1584 yılında düzenlediği iki askerî harekât.