III. Levan Dadiani - Turkipedia

III. Levan Dadiani (Gürcüce: ლევან III დადიანი; ö. 1680) veya doğum adıyla Şamadavle (შამადავლე) 1661'den öldüğü tarihe kadar Megrelya'nın prensliğini yağmış Dadiani hanedanı üyesidir. Saltanatı iç savaşlarla geçen III. Levan, Imereti Kralı V. Bagrat'la yaptığı savaşta hem savaşı, hem de karısını kaybetmiştir.

İlk yılları

Şamadavle, Megrelya Prensi II. Levan'ın erkek kardeşi İese'nin oğluydu. 1661'de, akrabası III. Vamek Dadiani'nin tahttan indirilmesiyle Kartli Kralı V. Vahtang tarafından Megrelya Prensi ilan edilmiştir. Şamadavle tahta çıktıktan sonra amcası Levan'ın adını almış ve Vahtang'ın yeğeni Tamarla evlenmiştir.^[1]

İç savaşlar

1663'te Levan, sarayda entrikalar çevirerek Tamar'ın ablası Tatia ile evli olan İmereti Kral IV. Bagrat'a saldırdı. Levan Bagrat'a yenildi ve esir düştü. Esaret altındayken Bagrat'ın yeni karısı olarak aldığı Tamar'dan boşanmak zorunda kaldı. Levan, ayrıca Bagrat'ın kardeşi Tinatin'le evlenmeyi kabul etmek zorunda kaldı. Tinatin, soylu Goşadze'nin eski karısıydı ve Levan'la önceden zina yaptığı düşünülüyordu. Levan serbest bırakıldı, ama karısını Bagrat'a kaybettiği için rahatsızlık duyuyordu; bu yüzden Bagrat'a olan düşmanlığı devam etti.^[1]^[2]

Ekim 1672'de Levan, Megrelya'yı yağmalayan ancak Ruhi Kalesi'ni fethedemeyen Osmanlı işgalinden sağ kurtuldu. Bu olay, Fransız gezgin Jean Chardin tarafından kağıda geçirilmiştir. 1678'de Levan tekrar Kartli Kralı V. Vahtang'ın oğlu Arçil'le beraber Bagrat'a saldırdı. Bagrat kısa süreliğine görevden alındı ve Kaliçe Tamar tutuklanarak Levan'ın yanına geri gönderildi. Bir yıl sonra, Bagrat İmereti'yi Osmanlı kuvvetlerinin desteğiyle fethettikten sonra Megrelya'ya baskın yaparak karısını geri aldı. Levan, saltanatına Guria Prensi Giorgi Gurieli'nin desteğiyle, ona sadık kalması koşuluyla devam edebildi. Levan'ın saltanatı boyunca Abhazlar birçok kez Megrelya'yı yağmalamıştır.^[2]

III. Levan 1680'de öldü. Levan'ın mirasçısı Manuçar, Megrelya'nın kontrolünü ele geçirmeyi deneyen ama başarısız olan Giorgi Gurieli tarafından öldürüldü. III. Levan'un yerine doğal oğlu IV. Levan geçti.^[2]

Ailesi

III. Levan'ın iki oğlu ve bir kızı vardı:^[3]

Manuçar (c.1663-1680), III. Levan'ın Prenses Tamar ile evliliğinden olan tek oğlu. İmereti Kralı Arçil'in kızı Darecan'la nişanlanan Manuçar, evlenemeden öldürülmüştür.
IV. Levan Dadiani, Levan'ın cariyeden olma oğlu ve sonraki Megrelya prensi.
Leçhumi Valisi Prens Katsia Çikovani ile evlenen Mzehanum,Levan'ın tek kızıydı.

Kaynakça

^ ^a ^b Edge of Empires: A History of Georgia. Londra: Reaktion Books. 2012. ss. 215-216. ISBN 1780230303.
^ ^a ^b ^c ИСТОРИЯ ЦАРСТВА ГРУЗИНСКОГО [History of the Kingdom of Georgia] (PDF) (Rusça). Tiflis: Metsniereba. 1976. ss. 144- 147. 22 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 10 Temmuz 2020.
^ Дворянские роды Российской империи. Том 4: Князья Царства Грузинского [Noble families of the Russian Empire. Vol. 4: Princes of the Kingdom of Georgia] (Rusça). Vesti. 1993. ss. 46-47.

Resmî unvanlar
III. Levan Dadiani Dadiani hanedanı Ölümü: 1680
Önce gelen III. Vamek Dadiani	Megrelya prensi 1661–1680	Sonra gelen IV. Levan Dadiani

İlgili Araştırma Makaleleri

I. Mamia Gurieli 1512'den öldüğü tarihe kadar Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Babası I. Giorgi'nin ölümüyle tahta geçen Mamia, Doğu Gürcistan'daki Kartli ve Kaheti krallıklarının çatışmalarında yer almıştır; silah zoruyla, Kartlili X. Davit'i damadı Kahetili Levan ile barıştırmıştır. 1533'te Megrelya prensi olan adaşıyla beraber Çerkes korsanlarının ana üssüne karşı düzenlediği sefer fiyaskoyla sonuçlanmıştır. Rehin alınan Mamia Gurieli, fidye karşılığında serbest bırakılmıştır.

I. Levan Dadiani, Batı Gürcistan'daki Megrelya'nın ilk prensidir. 1533'te, Megrelya eristaviliği ("Dük") ve İmereti Krallığı'nın mandaturt-ukhutsesi nı yapan babası III. Mamia Dadiani'nin yerine geçmiştir. Düklüğü süresince İmereti kralı ile arası bozuk olan Dadiani'nin 1546'da düklüğü düşürülmüş ve hapis cezası almıştır. Hapisten kaçmayı başaran Levan, Osmanlı'nın desteğiyle Megralya'nın İmereti'den ayrılıp bağımsızlığını ilan etmesini sağlamıştır.

I. Manuçar Dadiani 1590'dan ölümüne kadar Megrelya'ya hükmetmiş prenstir. I. Levan Dadiani'nin küçük oğlu olan Manuçar, ağabeyi IV. Mamia Dadiani'nin ölümüyle tahta çıkmıştır

III. Giorgi Dadiani 1572'den 1573'e ve 1578'den ölümüne kadar Megrelya'nın prensliğini yapmış Dadiani hanedanı üyesidir. Giorgi, I. Levan'ın oğlu ve vârisiydi.

III. Vamek Dadiani, 1658'den görevden alındığı 1661'e kadar Megrelya'nın prensliğini yapmış Dadiani hanedanı üyesidir. Ayrıca 1661'de kısa süreliğine İmereti kralı da olmuştur. Batı Gürcistan'da çıkan bir iç savaştan sonra hem Megrelya hem de İmereti'deki saltanatı sona ermiş, Svaneti dağlarındaki sığınağında saklanırken suikastçılar tarafından öldürülmüştür.

Bejan Dadiani, 1715'ten öldüğü tarihe kadar Megrelya'nın prensliğini yapmış Dadiani hanedanı üyesidir. Babası IV. Giorgi'yi tahttan indirerek iktidara gelen Bejan, Osmanlı ajanları tarafından öldürülene kadar İmereti Kralı V. Alexander'ı ve Batı Gürcistan siyasetini domine etmiştir.

IV. Mamia Dadiani 1573'ten 1578'e ve 1582'den ölümüne kadar Megrelya'nın prensliğini yapmış Dadiani hanedanı üyesidir. Mamia, I. Levan'ın küçük oğluydu.

IV. Levan Dadiani 1681'den görevden alındığı 1691'e kadar Megrelya prensliği yapmış Dadiani hanedanı üyesidir. İstanbul'a gitmek zorunda kalan Levan, hayatının son yılları orada geçirmiştir. Selefisi III. Levan'ın doğal oğlu olan IV. Levan, Megrelya'yı yöneten ilk aile hattının son üyesidir. Sonraki hanedan, Dadiani soyadını alan ve 1867'ye kadar Megrelya'yı yöneten Çikovani'lerdir.

III. Liparit Dadiani 1657'den tahtta indirildiği 1658'e kadar Megrelya'nın prensliğini yapmış Dadiani hanedanı üyesidir.

Rostom Gurieli, 1534'ten ölümüne kadar Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Saltanatı boyunca İmereti Kralı III. Bagrat'a sadık olan Rostom, genişleyen Osmanlı İmparatorluğu'na karşı savaşmış ve topraklarının bir kısmını kaybetmiştir. Rostom'un Bagrat ile olan ilişkisi, Rostom'un Megrelya Prensi ve Bagrat'ın rakibi I. Levan Dadiani'ye destek vermesiyle kötüleşmiştir.

III. Giorgi Gurieli 1669'dan 1684'e kadar Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Ayrıca 1681-1683 yılları arasında İmereti'nin krallığını yapmıştır. Etkisi altına almaya çalıştığı Batı Gürcistan'daki iç savaşlara dahil olmuştur. Kaybettiği İmereti tahtını geri almaya çalıştığı savaşta öldürülmüştür.

Demetre Gurieli, 1658-1668 yılları arasında Guria'nın, 1663-1664 yılları arasında İmereti'nin yöneticiliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Batı Gürcistan'daki kaotik iç savaşın sebep olduğu darbelerle Guria tahtına oturmuştur. Demetre'nin İmereti'deki saltanatı, tahttan indirilmesi ve körleştirilmesiyle son bulmuştur.

IV. Giorgi Gurieli, 1714'ten 1726'ya kadar Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. 1714'te babası III. Mamia Gurieli, Giorgi'yi prens naibi olarak atamıştır. 1716'da kısa süreliğine İmereti kralı olmuş, ancak aynı yıl tahttan çekilmek zorunda kalmıştır. İmereti'den Guria'ya döndüğünde, annesi Elene ve kardeşi III. Kaihosro'nun de dahil olduğu yerel bir soylu grup Giorgi'ye darbe düzenlemiştir. Giorgi, Megrelya Prensi Bejan Dadiani ile barıştıktan sonra konumunu korumayı başarmıştır.

I. Vahtang Gurieli, 1583'ten öldüğü tarihe kadar Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Selefisi II. Giorgi Gurieli'yi görevden alan Megrelya prensi IV. Mamia Dadiani'nin vasalıydı. Vahtang, Guria'nın ana katedrali Şemokmedi Manastırı'na bir kilise inşa ettirdi.

<span class="mw-page-title-main">III. Aleksandre</span> Gürcü kralı

III. Aleksandre, Bagrationi Hanedanı'ndan (1639-1660) döneminde İmereti kralı.

II. Mamia Gurieli, 1600 yılından oğlu tarafından öldürüldüğü tarihe kadar Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Mamia'nın saltanatı Osmanlı saldırılarına karşı savunma yapmakla geçti. 1614'te toprak kaybını ve Guria'nın Osmanlı'ya düzenli haraç ödemesini kabul etmek zorunda kaldı.

II. Giorgi Gurieli, 1564-1583 ve 1587-1600 yılları arasında Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Babası Rostom Gurieli'nin ölümüyle tahta geçen Giorgi'nin saltanatı, komşu ülke Megrelya'daki Dadianiler ve bölge üzerindeki hak iddialarını arttıran Osmanlılar ile çatışma içinde geçti. Saltanatı 1583-1587 yılları arasında Megrellerin bölgeyi istilası ile kesintiye uğradı, ancak Osmanlı'nın desteğiyle yeniden tahta çıktı.

III. Giorgi III. Bagrat'ın oğlu. 1565'ten 1583'e kadar İmereti kralıdır.

Rostom (1571–1605) Prens Konstantine'nin oğlu, 1588–1589 ve 1590–1604 arası İmereti kralıdır. Megrelya prensi IV. Mamia Dadiani ve İmereti soylularının bir kısmının desteği ile tahta çıktı. Aynı yıl II. Giorgi Gurieli tarafından Osmanlı desteğiyle tahttan devrildi ve yerine Prens Teimuraz'ın oğlu IV. Bagrat tahta çıktı. Rostom, I. Manuçar Dadiani'nin yönettiği Megrelya Prensliği'ne kaçtı. Yakın bir zaman sonra Dadiani'nin yardımı ile tahtı yeniden kazandı. İmereti'yi kendi topraklarıyla birleştirmekte azimli olan Kartli kralı I. Simon krallığın işlerine karıştı. Opşkiti Muharebesi'nde (1590) kazandığı zaferle Rostom sonunda tahtını güçlendirdi ve Simon'u uzlaştırdı.

<span class="mw-page-title-main">V. Bagrat (İmereti kralı)</span>

V. Bagrat, 1660-61, 1663-68, 1669-78 ve 1679-81 yıllarında İmereti kralıdır. Onun saltanatı dönemi üvey annesi tarafından kör edilmesi sebebiyle krallıkta aşırı istikrarsızlık ve feodal anarşi ile bilinir.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.