İçeriğe atla

III. Giorgi Gurieli

III. Giorgi Gurieli (Gürcüce: გიორგი III გურიელი; ö. 1684) 1669'dan 1684'e kadar Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Ayrıca 1681-1683 yılları arasında İmereti'nin krallığını yapmıştır. Etkisi altına almaya çalıştığı Batı Gürcistan'daki iç savaşlara dahil olmuştur. Kaybettiği İmereti tahtını geri almaya çalıştığı savaşta öldürülmüştür.

Tahta çıkışı

Giorgi, Guria Prensi I. Kaihosro'nun en büyük oğluydu. Babasının öldürülmesinden sonra erkek kardeşi Malakia ile beraber Ahıska paşasının korumasına kaçmıştır. 18. yüzyıl Gürcü tarihçisi Prens Vahuşti'ye göre, Giorgi güçlü, cesur ve mükemmel bir savaşçıydı. Ayrıca tanrı tanımaz, kana susamış ve acımasız bir köle tüccarı idi. Giorgi, Guria kıyılarına baskın yapan Abhaz korsanlarla savaşmıştı.[1]

İmereti ve Megrelya'daki çatışmaları

Giorgi, 1672'de İmereti kralının karısı Tamarla evlenmek için Osmanlı paşasına abartılı bir rüşvet vermiş ve İmereti Kralı V. Bagrat'a saldırmıştır. Prens Vahuşti'ye göre, Tamar da Gurieli'ye hayrandı. Bagrat, Kutaisi'de müttefikler tarafından mağlup edilmiş ve esir düşmüştür. Buna karşın Bagrat'tan daha büyük bir rüşvet alan Osmanlı paşası, Tamar'ın sığındığı Kvara kalesini almanın boşuna bir çaba olduğuna ikna olduğu için Bagrat'ı serbest bırakmıştır. Bagrat kısa sürede Gurieli'den intikamını almış ve aynı yıl Guria'ya yağmalamıştır. Daha sonra Gurieli ve Bagrat uzlaşmıştır; Giorgi, 1674'te Bagrat'ın kızı Darecan ile evlenmiştir. Buna karşılık Giorgi, 1678'de Kartlili V. Vahtang'ın oğlu Arçil'in tahta geçmesi için tahttan indirilen Bagrat'a bir sığınak temin etmiştir.[1] Arçil sonraki dönemde Bagrat'ın İmeretyalı femme fatale karısı Tamar'ı[2] eski kocası Megrelya Prensi III. Levan Dadiani'ye iade etmiştir. Gurieli, Bagrat'a destek olmak için Osmanlı'dan yardım istemiştir; Erzurum paşası askerlerle gelmiş ve 1679'da Bagrat'ı tahta geçmesine ve karısını geri almasına yardım etmiştir. Yenilen Dadiani, tek varisi Manuçar'ı Giorgi Gurieli'ye rehin olarak teslim etme pahasına Megrelya prensliğini devam ettirmeyi başarmıştır. Levan 1680'de ölmüş, Gurieli'nin Dadiani'nin yerine geçmesi Megreller tarafından kabul görmemiştir. Daha sonra Manuçar'ı idam eden Giorgi, Megrelya'yı zorla ele geçirmeye çalışmış, ancak başarısız olmuştur.

İmereti saltanatı

Kral Bagrat'ın 1681'de ölümüyle beraber, Giorgi Gurieli, İmereti kralı olma ve Kraliçe Tamar'ı kendisi için talep etme fırsatını yakalamıştır. Bagrat'ın hayatta kalan tek varisi olan Alexander, Bagrat'ın bir cariyeden olan oğluydu ve Kartli'de rehin olarak tutuluyordu. Giorgi Gurieli, İmeretili soylular tarafından kral olarak atandı. Daha sonra çocuk gelini Darecan'dan boşandı ve kayınvalidesi Tamar ile yasadışı bir şekilde evlendi. Aynı yıl Giorgi, Megrelya'yı ele geçirmek için başka bir girişimde bulundu, ancak Megrelya kralı Giorgi Lipartiani onun planlarını bozdu ve merhum Levan Dadiani'nin adaşı olan doğal oğlunu Megrelya prensi olarak atadı.[1]

Ensest kral, İmeretililerin desteğini kısa sürede kaybetti. 1683'te Ahıska paşası, İmeretililerin isteği üzerine Kartli Kralı XI. Giorgi'yi Bagrat'ın oğlu Alexander lehine tahttan çekilmeye zorladı. Giorgi Gurieli'de Guria tahtından çekilmesi için zorlandı. Bir yıl sonra, Giorgi Gurieli Raça Dükü Şoşita, Leçhumili soylular ve Megrelya naibi Giorgi Lipartiani'yi içeren bir grupla isyan başlattı. Gurieli, askerleriyle birlikte İmereti'ye geldi ve kutsal Blachernitissa ikonasını yağmaladı. Alexander, Paata Abaşidze ve Mikeladze'ler başta olmak üzere Abaşidzelerden büyük destek aldı. Kanlı Rokiti savaşında Gurieli yenildi ve öldürüldü. Oğulları Ahıska'ya kaçtı, kardeşi Malakia ise muzaffer kral Alexander tarafından Guria Prensi olarak atandı.[1][2]

Ailesi

Giorgi Gurieli üç kez evlendi. Evlilik öncesi soyadı Çicavadze olan Tamar'la 1667'de evlenen Gurieli, 10 yıl sonra İmereti Kralı V. Bagrat'ın kızı Darecan ile evlenmek için Tamar'dan boşandı. Darecan'ın annesi Muhrani Prensi I. Konstantin'in kızı olan Tamar'dı. Tamar Çicavadze daha sonra Prens Katsia Çikovani ve Giorgi-Malakia Abaşidze ile evlendi. 1681'de Giorgi, kayınvalidesi Kraliçe Tamar ile evlendi.[3]

Giorgi'nin tüm çocukları ilk evliliğinden doğdu:

  • Prens II. Kaihosro Gurieli (1669-1689), Guria Prensi (1685-1689);
  • Prens III. Mamia Gurieli (ö. 1714), Guria Prensi (1689-1714);
  • Prens Malakia;
  • Prens Otia;
  • Prenses N., muhtemelen İmeretili Simon'un ikinci eşi.[3]

Kaynakça

  1. ^ a b c d ИСТОРИЯ ЦАРСТВА ГРУЗИНСКОГО [History of the Kingdom of Georgia] (PDF) (Rusça). Tiflis: Metsniereba. 1976. ss. 145-148. 22 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 9 Eylül 2020. 
  2. ^ a b Edge of Empires: A History of Georgia. Londra: Reaktion Books. 2012. ss. 216-218. ISBN 1780230303. 
  3. ^ a b Noble families of the Russian Empire. Vol. 4: Princes of the Kingdom of Georgia (Rusça). Vesti. 1993. ss. 37-38.  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "DRRI" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: )
III. Giorgi Gurieli
Gurieli Hanedanı
Resmî unvanlar
Önce gelen
Demetre Gurieli		Guria Dükü
1669–1684 		Sonra gelen
Malakia Gurieli
Önce gelen
V. Bagrat		İmereti Kralı
1681–1683 		Sonra gelen
IV. Alexander

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">I. Levan Dadiani</span>

I. Levan Dadiani, Batı Gürcistan'daki Megrelya'nın ilk prensidir. 1533'te, Megrelya eristaviliği ("Dük") ve İmereti Krallığı'nın mandaturt-ukhutsesi nı yapan babası III. Mamia Dadiani'nin yerine geçmiştir. Düklüğü süresince İmereti kralı ile arası bozuk olan Dadiani'nin 1546'da düklüğü düşürülmüş ve hapis cezası almıştır. Hapisten kaçmayı başaran Levan, Osmanlı'nın desteğiyle Megralya'nın İmereti'den ayrılıp bağımsızlığını ilan etmesini sağlamıştır.

III. Levan Dadiani veya doğum adıyla Şamadavle (შამადავლე) 1661'den öldüğü tarihe kadar Megrelya'nın prensliğini yağmış Dadiani hanedanı üyesidir. Saltanatı iç savaşlarla geçen III. Levan, Imereti Kralı V. Bagrat'la yaptığı savaşta hem savaşı, hem de karısını kaybetmiştir.

III. Giorgi Dadiani 1572'den 1573'e ve 1578'den ölümüne kadar Megrelya'nın prensliğini yapmış Dadiani hanedanı üyesidir. Giorgi, I. Levan'ın oğlu ve vârisiydi.

<span class="mw-page-title-main">III. Vamek Dadiani</span>

III. Vamek Dadiani, 1658'den görevden alındığı 1661'e kadar Megrelya'nın prensliğini yapmış Dadiani hanedanı üyesidir. Ayrıca 1661'de kısa süreliğine İmereti kralı da olmuştur. Batı Gürcistan'da çıkan bir iç savaştan sonra hem Megrelya hem de İmereti'deki saltanatı sona ermiş, Svaneti dağlarındaki sığınağında saklanırken suikastçılar tarafından öldürülmüştür.

Bejan Dadiani, 1715'ten öldüğü tarihe kadar Megrelya'nın prensliğini yapmış Dadiani hanedanı üyesidir. Babası IV. Giorgi'yi tahttan indirerek iktidara gelen Bejan, Osmanlı ajanları tarafından öldürülene kadar İmereti Kralı V. Alexander'ı ve Batı Gürcistan siyasetini domine etmiştir.

IV. Mamia Dadiani 1573'ten 1578'e ve 1582'den ölümüne kadar Megrelya'nın prensliğini yapmış Dadiani hanedanı üyesidir. Mamia, I. Levan'ın küçük oğluydu.

Rostom Gurieli, 1534'ten ölümüne kadar Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Saltanatı boyunca İmereti Kralı III. Bagrat'a sadık olan Rostom, genişleyen Osmanlı İmparatorluğu'na karşı savaşmış ve topraklarının bir kısmını kaybetmiştir. Rostom'un Bagrat ile olan ilişkisi, Rostom'un Megrelya Prensi ve Bagrat'ın rakibi I. Levan Dadiani'ye destek vermesiyle kötüleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">III. Mamia Gurieli</span>

III. Mamia Gurieli veya yaygın olarak bilinen adlarıyla Büyük Mamia Gurieli veya Kara Gurieli (შავი გურიელი, Şavi Gurieli) 1689'dan öldüğü tarihe kadar Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Batı Gürcistan'daki savaşlarda çatışan Gurieli, 1701, 1711-1712 ve 1713-1714 tarihlerinde üç kez İmereti kralı olmuştur. Krallık yaptığı ilk dönemde, kayınpederi Giorgi Abaşidze'nin baskısıyla tahttan çekilmiştir. İmereti kralı olduğu sonraki dönemlerde, Imeretili VII. Giorgi ile kan davası içinde olmuştur. Gurieli öldüğünde yerine taht için rekabet ettiği VII. Giorgi geçmiştir.

IV. Mamia Gurieli, 1726-1756, 1758-1765 ve 1771-1776 yılları arasında Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Saltanatı döneminde küçük kardeşi V. Giorgi Gurieli ile rekabet halinde olan Mamia, bölgedeki Osmanlı saldırıları ve İmereti krallarının Batı Gürcistan'ın tamamını kendilerine bağlama çabalarından dolayı aralıklı saltanat sürmüştür.

IV. Giorgi Gurieli, 1714'ten 1726'ya kadar Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. 1714'te babası III. Mamia Gurieli, Giorgi'yi prens naibi olarak atamıştır. 1716'da kısa süreliğine İmereti kralı olmuş, ancak aynı yıl tahttan çekilmek zorunda kalmıştır. İmereti'den Guria'ya döndüğünde, annesi Elene ve kardeşi III. Kaihosro'nun de dahil olduğu yerel bir soylu grup Giorgi'ye darbe düzenlemiştir. Giorgi, Megrelya Prensi Bejan Dadiani ile barıştıktan sonra konumunu korumayı başarmıştır.

I. Kaihosro Gurieli, 1626'dan 1658'e kadar Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Görevden alınan selefisi I. Simon Gurieli'nin yerine Megrelya Prensi II. Levan II Dadiani tarafından prens ilan edildi. Kaihosro, İmereti Kralı III. Alexander tarafından devrildi ve sınır dışı edildi. Osmanlı desteğiyle Guria'ya dönüşü, Gurialı bir soylu tarafından öldürülmesiyle son buldu.

Malakia Gurieli, 1684-1685 yılları arasında ve 1689'da Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. I. Kaihosro Gurieli'nin küçük oğlu olan Malakia, 1684'te kardeşi III. Giorgi Gurieli'nin ölümüyle tahta geçti; ancak yeğeni II. Kaihosro Gurieli tarafından devrildi ve kör edildi. 1689'daki Osmanlı müdahalesiyle kısa süreli olarak yeniden tahta çıktı; ancak yetersizliği nedeniyle Guria'nın soyluları tarafından tahttan indirildi. Daha sonra rahip olan Malakia, Şemokmedi'nin Piskoposluğunu yaptı.

V. Giorgi Gurieli 1756-1758, 1765-1771 ve 1776-1788 yılları arasında Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir.

II. Kaihosro Gurieli, 1685'ten öldüğü tarihe kadar Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Guria hükümdarı olmak için kör ettiği amcası Malakia Gurieli ile rekabet etti. Güneybatı Kafkasya'nın bölgesel kontrolünü ele geçirmek isteyen Çıldır Eyaleti Osmanlı paşasının ajanları tarafından öldürüldü.

<span class="mw-page-title-main">III. Aleksandre</span> Gürcü kralı

III. Aleksandre, Bagrationi Hanedanı'ndan (1639-1660) döneminde İmereti kralı.

II. Giorgi Gurieli, 1564-1583 ve 1587-1600 yılları arasında Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Babası Rostom Gurieli'nin ölümüyle tahta geçen Giorgi'nin saltanatı, komşu ülke Megrelya'daki Dadianiler ve bölge üzerindeki hak iddialarını arttıran Osmanlılar ile çatışma içinde geçti. Saltanatı 1583-1587 yılları arasında Megrellerin bölgeyi istilası ile kesintiye uğradı, ancak Osmanlı'nın desteğiyle yeniden tahta çıktı.

<span class="mw-page-title-main">II. Giorgi (İmereti kralı)</span>

III. Giorgi III. Bagrat'ın oğlu. 1565'ten 1583'e kadar İmereti kralıdır.

V. Giorgi "Goçia" 1696'dan 1698'e kadar İmereti kralıdır. Genellikle 1681-1683'te İmereti Kralı IV. Giorgi olarak tahta çıkan III. Giorgi Gurieli'nin İmereti kralları listesinde atlanması sebebiyle kendisinden IV. Giorgi olarak bahsedilir.

IV. Aleksandre, Bagrationi Hanedanı'ndan, 1683'ten 1690'a ve yine 1691'den 1695'e kadar İmereti'nin kralıydı.

Mamuka, Gürcistan'ın batısındaki bir krallık olan İmereti'den Bagrationi Hanedanı'nın bir üyesiydi. 1746'dan 1749'da tahttan indirilinceye kadar V. Aleksandre'ye rakip bir kral olarak tahta çıktı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.