İçeriğe atla

III. Felipe

III. Felipe
İspanya ve Portekiz kralı
Hüküm süresi13 Eylül 1598 – 31 Mart 1621
Taç giymesi13 Eylül 1598
Önce gelenII. Felipe
Sonra gelenIV. Felipe
Doğum14 Nisan 1578
Madrid, İspanya
Ölüm31 Mart 1621 (42 yaşında)
Madrid, İspanya
DefinEl Escorial
Eş(ler)iAvusturyalı Margaret
BabasıII. Felipe
AnnesiAnna (Avusturya)
DiniRoma Katolik Kilisesi
İmza

III. Felipe (İspanyolca: Felipe III; 14 Nisan 1578, Madrid - 31 Mart 1621, Madrid, İspanya), İspanya, Portekiz, (II. Felipe adıyla) Napoli, Sicilya, Sardinya kralı, Milano dükü, Belçika Hollandası, Comté ve Şarole hükümdarı (1598-1621).

Hayatı

III. Felipe, 1599-1601, Apollo Vakfı.
Felipe III, at üstünde bir portre, Diego Velázquez, Prado Müzesi, Paris.

İspanya kralı II. Felipe ile Habsburg Hanedanından Avusturya prensesi Anna'nın oğludur. Dindar, iyiliksever ve kişisel ilişkilerinde son derece dürüst bir kişi olmasına karşın, 13 Eylül 1598 tarihinde tahta geçtikten sonra sorumsuz ve gevşek bir yönetim gösterdi.[1]

Nisan 1599'da Habsburg Hanedanından kuzeni, Avusturya arşidüşesi Margaret ile evlendi, sekiz çocukları oldu.[2]

Devlet işlerini, valido olarak adlandırılan gözdelerinden Lerma Markisi Gómez de Sandoval y Rojas'a bıraktı. Daha sonra Lerma Dükü oldu.[3]

Felipe döneminde Osmanlılara karşı düşmanlık politikasını sürdüren ve İtalya'da Venedik Cumhuriyeti ve Savoie Dükalığı'yla çekişme içine giren İspanya, Avrupa'nın geri kalan ülkeleri ile uzlaşmacı bir politika tercih etti. Fransa ile kurulan iyi ilişkiler, İspanya'ya, İtalya'da (Savoia [1614-1617] ve Venedik'e [1613-1617] karşı savaşlar) ve özellikle Kutsal Roma-Germen İmparatorluğu'nda (1616'da II. Ferdinand'ın, Avusturya'ya ait Alsas topraklarından vazgeçme vaadi) daha etkin bir rol oynama olanağını verdi. 1618'de Otuz Yıl Savaşı'nın patlak vermesiyle batıdaki savaş dönemi sona erdi. Fakat savaş ilerledikçe zaman içinde Felipe, Kutsal Roma-Germen İmparatoru II. Ferdinand ve Katolik Alman prenslerine destek verdi.[1]

Felipe 1618'de Lerma dükünü görevden alıp, Uceda dükü olan oğlunu yerine geçirdi.

III. Felipe madalyası
Alicante'nin Denia limanından Moriskoların sınır dışı edilmesi. (Vincente Mostre)

Bu barış ortamı yönetime Hristiyanlaşmış Endülüs Müslümanlarının (Moriskolar) üstesinden gelme olanağı verdi. 9 Nisan 1609'da Endülüs Müslümanlarının ülkeden sürülmesi kararı alındı. Bu uygulama İspanya'da iç birliği ve barışı pekiştiriyor görünse de, özellikle Valensiya ve Granada gibi belirli bölgelerde ciddi ekonomik ve demografik sorunlara yol açtı.

Halktan uzak bir yaşam süren ve pahalı saray eğlencelerine düşkün olan Felipe, giderek büyüyen ekonomik sorunlarla ilgilenmeyerek, bu sorunların sonraki hükümdarların döneminde bir bunalıma dönüşmesinde önemli rol oynadı. Hükümdarlığının ilk yıllarında masrafları kısmak amacıyla sarayın Valladolid'e taşınması (1601-1607), Castilla'daki iktisadi bunalım ve ilk devalüasyonlar yüzünden artan iktisadi ve mali sorunları çözümlemeye yetmedi. Daha sonra sarayını Madrid'e taşıdı.[4][5]

Kralın, insancıl bir tutumla, Amerikalı yerlilere bir seçim hakkı tanıyarak isterlerse özgür olacaklarını, isterlerse encomienda'da ya da kentte çalışabileceklerini ilan etmesi İspanyol Amerikası'nın çökmesine yol açtı ve Felipe kararından vazgeçmek zorunda kaldı. 1603'te, I. Elizabeth'in yerine I. James'in geçmesi üzerine 1604'te İngiltere ile bir barış antlaşması imzalandı. Hollanda'da, Kalvenistler, Dunes (ya da Nieuwpoort) Savaşı'nı kazandılar (1600), ama mali durumu bozuk olan İspanya savaşa devam edemedi. 1609'da Birleşik Eyaletler'in bağımsızlığını fiilen tanıyan On İki Yıl Ateşkesi imzalandı.

1619'da Portekiz'e yaptığı bir gezinin ardından hastalandı ve iki yıl sonra da öldü.

III. Felipe Altın Post Nişanı sahibiydi.

Döneminde sanat

Dönemindeki güçlüklere karşılık, İspanya o dönemde, özellikle Miguel de Cervantes'in Don Kişot (1605-1615) ve Mateo Alemán'ın Guzman de Alfarache romanlarıyla edebi yaşamının altın çağını yaşıyordu. Diego Velázquez ve Juan Pantoja de la Cruz, kralın birçok portesini çizdiler (Madrid ve Viyana), Giambologna ve Pietro Tacca'nın yaptığı at üstünde heykeliyse Madrid'deki Plaza Mayor'dadır.

Kaynakça

Wikimedia Commons'ta III. Felipe ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
  1. ^ a b Feros, Antionio (2006). Kingship and Favouritism in the Spain of Philip III, 1598–1621 (İngilizce). Cambridge: Cambridge University Press. 
  2. ^ Sánchez, Magdalena S. (1996). Pious and Political Images of a Habsburg Woman at the Court of Philip III (1598–1621) (İngilizce). Sánchez and Saint-Saëns. 
  3. ^ Williams, Patrick (2006). The Great Favourite: the Duke of Lerma and the court and government of Philip III of Spain, 1598–1621 (İngilizce). Manchester: Manchester University Press. 
  4. ^ Parker, Geoffrey (2004). The Army of Flanders and the Spanish Road, 1567–1659 (İngilizce). Cambridge: Cambridge University Press. 
  5. ^ Wedgwood, C. V. (1981). The Thirty Years War (İngilizce). Londra: Methuen. 
Resmî unvanlar
Önce gelen:
II. Felipe
İspanya ve Portekiz kralı
1598 - 1621 		Sonra gelen:
IV. Felipe

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Karlofça Antlaşması</span> Osmanlı ve Kutsal İttifak devletleri arasında imzalanan antlaşma

Karlofça Antlaşması, 26 Ocak 1699 tarihinde Osmanlı ile başlarında Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu bulunan diğer Kutsal İttifak devletleri arasında imzalanmış olan bir barış antlaşmasıdır. Gerileme Dönemi'nin başlangıcı olarak sayılmaktadır. Karlofça bugünkü Sırbistan'ın sınırları içinde yer alan küçük bir kasabadır. Antlaşma, 1683-1698 yılları arasındaki Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları'nın sonucunda imzalanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Otuz Yıl Savaşı</span> Avrupada 1618-1648 arası sürmüş savaş

Otuz Yıl Savaşı ya da Otuz Yıl Savaşları, çoğunlukla Kutsal Roma İmparatorluğu'nun sınırları içerisinde 1618'den 1648'e kadar sürmüştür. Avrupa tarihinin en yıkıcı savaşlarından birisi olan savaş sonucunda tahminen 4,5 ila 8 milyon arasında insan ölmüştür ve Almanya'nın bazı bölgelerinde %50'nin üzerinde nüfus düşüşü olmuştur. Seksen Yıl Savaşı, Mantova Veraset Savaşı, Fransız-İspanyol Savaşı ve Portekiz Restorasyon Savaşı da Otuz Yıl Savaşı ile bağlantılı savaşlardır.

<span class="mw-page-title-main">Lehistan Veraset Savaşı</span> II. Agustusun ölmesi ile çıkan taht kavgalarının diğer Avrupa ülkelerinin de katılması ile bir veraset savaşına dönüşmesidir

Lehistan Veraset Savaşı (1733-1738) Lehistan kralı II. August'un ölmesi üzerine çıkan taht kavgalarının diğer Avrupa ülkelerinin de katılmasıyla bir veraset savaşına dönüşmesidir.

<i>Pax Hispanica</i>

Pax Hispanica, 1598-1621 arası döneme rastlayan Avrupa'daki yirmi üç yıllık İspanyol hakimiyetine istinaden kullanılan bir terim olup, İspanya'nın Avrupa'da, Fransa, İngiltere ve Birleşik Hollanda Cumhuriyeti arsındaki çeşitli savaşların ardından sağladığı istikrarı ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">İspanyol İmparatorluğu</span> Beş kıtada toprağı olan, dünyanın ilk küresel imparatorluğu

İspanyol İmparatorluğu, beş kıtada toprağı olan, dünyanın ilk küresel imparatorluğudur. İspanyol İmparatorluğu, İspanya veya İspanya hükümdarları tarafından fethedilen, miras kalan veya el konan arazileri kapsar. Bu arazilere Kuzey ve Güney Amerika'nın geniş kesimleri de dahildir. Hak iddia edilen ancak hiç ele geçirilemeyen topraklar da mevcuttur. Toplam arazilerin yüzölçümü 18. yüzyılın sonunda 18 milyon kilometre kare civarındadır. 16. ve 17. yüzyıllardaki kıtalararası yapısına rağmen koloni imparatorluğu deyimi 1768 yılı itibarıyla kullanılmaya başlanmıştır. 19. yüzyılda ise devlet yapısı tamamen kolonisel bir yapıya dönüşmüştür.

<span class="mw-page-title-main">II. Felipe</span> İspanya Kralı

II. Felipe, 2. İspanya Kralı. Ayrıca Hollanda, Belçika, Napoli Kralı, Sicilya Kralı, İspanyol Amerikası ve sömürgeleri kralı, Portekiz Kralı, Malta ve Güney İtalya Dükü unvanlarını taşıdı. 1554-1558 yılları arasında İngiltere ve İrlanda Kraliçesi I. Mary'nin kocası olarak İngiltere Kralı oldu. Bu dönemde İspanya gücünün zirvesine ulaştı. Filipinler, Orta ve Güney Amerika İspanyolların eline geçti.

<span class="mw-page-title-main">III. Ferdinand (Kutsal Roma imparatoru)</span>

III. Ferdinand, Kutsal Roma imparatoru (1637–1657).

<span class="mw-page-title-main">II. Ferdinand (Kutsal Roma imparatoru)</span>

II. Ferdinand, Habsburg Hanedanından Avusturya Arşidükü ve Kutsal Roma Cermen İmparatoru (1619-1637). Ayrıca 1590 yılından 1637 yılına kadar Styria Dükü, 1618-1625 yılları arasında Macaristan ve Hırvatistan kralı olduğu gibi 1617-1619 ve tekrar 1620-1637 yılları arası Bohemya Kralı olarak hükmetti. 23 Mayıs 1618 yıllarındaki Bohemya'daki İmparatorluk hükûmetine karşı genişleyerek devam eden isyan hareketi ülkeyi Otuz Yıl Savaşları'na sürükledi. Bu nedenle Protestanlara karşı toleranslı olmamakla suçlandı.

<span class="mw-page-title-main">VI. Karl</span> 18.yyda Habsburg Kutsal Roma-Cermen İmparatoru

VI. Karl İngilizce: Charles VI, Almanca: Karl VI Kutsal Roma İmparatoru, Bohemya Kralı ve Macaristan kralıydı 1711 yılından, 1740 yılına kadar. 1703 yılından 1711 yılına kadar III. Karl olarak İspanya tacını aktif olarak talep eden kişiydi.

<span class="mw-page-title-main">Matthias (Kutsal Roma imparatoru)</span>

Matthias, 1612-1619 yılları arası Habsburg Hanedanı'nı Kutsal Roma İmparatoru olarak yönetip, Avusturya Arşidükü, Macar ve Hırvatistan Kralı olarak 1608-1619, 1611-1617 Bohemya Kralı olarak hükmetti.

<span class="mw-page-title-main">II. Carlos</span> İspanyol kralı

II. Charles, Büyülenmiş olarak da bilinir, İspanyol İmparatorluğu'nun son Habsburg hükümdarıdır. En çok, fiziksel engelleri ve ölümünü takip eden taht savaşı ile hatırlanır.

<span class="mw-page-title-main">IV. Felipe</span>

IV. Felipe, , 1621 - 1665 yılları arasındaki İspanya kralı, İspanya Hollandası hükümdarı, 1640 yılına kadar Portekiz kralı. 1665'teki ölümünde, İspanya Krallığı 3 milyar İngiliz hektarı toprağa sahipti. Bu büyüklük krallığın doruk noktası oldu.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1617</span>

NGC 1617 Kılıçbalığı yönünde bulunan bir çubuklu sarmal gökada. James Dunlop tarafından 5 Kasım 1826 tarihinde keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">III. Carlos</span> İspanya kralı

III. Carlos, İspanya kralı ve VI. Carlo, Napoli kralı ve IV. Carlo, Sicilya kralı, 1731-1734 döneminde Parma ve Piacenza Dükü; VI. Carlo adı ile 1734-1759 arasında Napoli Kralı; IV. Carlo adı ile Sicilya Kralı ve 1759-1788 döneminde İspanya Kralı olarak hükümdarlık yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Lehistan-İsveç savaşları</span>

Lehistan-İsveç savaşları, Lehistan-Litvanya Birliği ile İsveç İmparatorluğu arasında geçen savaşlar. Genel olarak yorumlandığında, bu terim 1563 ve 1721 arasındaki bir dizi savaşları yer alır. Daha özetleyici olarak, 1600 ve 1629 arasındaki belirli savaşları ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">I. Felipe</span> Burgonya Dükü (hd. 1482-1506) ve Kastilya kralı (1478-1506; hd. 1504-1506)

I. Felipe veya Yakışıklı Felipe, 1482'den 1506'ya kadar Burgundiya dükü ve Habsburg hanedanının Kastilya kralı olan ilk üyesi idi.

<span class="mw-page-title-main">IV. Ferdinand (Romalıların Kralı)</span> 1646 yılında Bohemya Kralı, 1647 yılında Macaristan ve Hırvatistan Kralı ve 31 Mayıs 1653 tarihinde Romalıların Kralı

IV. Ferdinand 1646 yılında Bohemya Kralı, 1647 yılında Macaristan ve Hırvatistan Kralı ve 31 Mayıs 1653 tarihinde Romalıların Kralı oldu. Ayrıca Cieszyn Dükü olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Pedro Teixeira Albernaz</span>

Pedro Teixeira Albernaz Portekizli bir haritacıydı ve 1595'te Lizbon, Portekiz Krallığı'nda doğdu. İş birliği yaptığı babası Luís Teixeira, amcası Domingos Teixeira ve erkek kardeşi João Teixeira Albernaz I dahil olmak üzere haritacı bir aileden geliyordu. 1610 civarında Pedro İspanya'da çalışmaya gitti. Pedro, İspanya Kralı III. Felipe (1598-1621) ve IV. Philip 1622-1630 yılları arasında İber Yarımadası kıyılarının haritasını çıkarmak için çalıştı. Pedro, bu süre zarfında çalışmalarını deniz haritalarından topografik harita haritalarına çevirdi. Pedro, erkek kardeşiyle birlikte Magellan Boğazı ve St. Vincent'ın haritasını yapmakla görevlendirildi. Pedro 1662'de Madrid'de öldü.

<span class="mw-page-title-main">Habsburg Hollandası</span>

Habsburg Hollandası, Kutsal Roma İmparatorluğu’nun bir üyesi olan Habsburg hanedanının Felemenk’te sahip olduğu Rönesans dönemi fiefleriydi. Bu yönetim 1481 yılında Hollanda'nın son Valois-Burgonya hükümdarı Mary’nin öldüğünde başlamıştır. Torunları İmparator V. Karl, Habsburg Hollandası'nda doğmuş ve Brüksel’i başkentlerinden birisi yapmıştır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.