İçeriğe atla

III. Aleksandre

III. Aleksandre
Gürcüceალექსანდრე III
İmereti Kralı
Hüküm süresi1639-1660
Önce gelenIII. Giorgi
Sonra gelenIV. Bagrat
Doğum1609
Ölüm1660
Eş(ler)iTamari
Darecani
Çocuk(lar)ıV. Bagrat
Klimenti
Tinatin
HanedanBagrationi Hanedanı
BabasıIII. Giorgi
AnnesiTamari
DiniGürcü Ortodoks Kilisesi

III. Aleksandre (Gürcüce: ალექსანდრე III) (1609 - 1 Mart 1660), Bagrationi Hanedanı'ndan (1639-1660) döneminde İmereti kralı.

Saltanatı

III. Aleksandre'nin zincir zırhı.

Aleksandre, 1639'da babası İmereti Kralı III. Giorgi'nin ölümü üzerine tahta çıktı. Saltanatının çoğu, kendisinin otoritesini kabul etmeyi reddeden ve onu tahttan indirmek isteyen güçlü Megrelya Prensi II. Levan Dadiani'ye karşı mücadeleyle geçti. Savaşlardan birinde Dadiani, Aleksandre'nin kardeşi Mamuka'yı esir alıp kör ederek kralı umutsuzluğun eşiğine getirdi. Krallığının İran istilasından dolayı İmereti'ye çekilen Aleksandre'nin kayınpederi Kaheti Kralı Teimuraz, anlaşmazlığa aracılık etmeye çalıştı, ancak sonuç alınamadı.

Hem Megrelya hem de İmereti yöneticileri davalarında Rusya'nın desteğini aradılar. Moskova elçileri 1639/40'ta Megrelya'yı ziyaret ettiler, ancak herhangi bir olumlu sonuç alamadılar. Aleksandre'nin çağrısına yanıt olarak, 1651'de İmereti'nin başkenti Kutaisi'ye başka bir elçi geldi ve 9 Ekim'de Aleksandre, Çar Aleksey Mihayloviç'e sadakat yemini etti. Ruslar, Güney Kafkasya'dan hâlâ çok uzak olduğundan, bu hareketin olayların gidişatı üzerinde neredeyse hiçbir etkisi olmadı. Aleksandre, Levan'ın 1657'deki ölümüne kadar, daha önceki başarısızlıklarının intikamını alabildi. Hemen Megrelya Prensliği'ne yürüdü, soylularına boyun eğdirdi ve kendi adayı III. Vamek Dadiani'yi Megrelya prensi ilan etti. 1659'da Guria Prensliği'ne de müdahale etti ve yönetici prens I. Kaihosro Gurieli'nin yerine Demetre Gurieli'yi başa getirdi. Böylece, kısa bir süre için, İmereti tacının otoritesi tüm Batı Gürcistan'da yeniden tesis edildi.

Aile

Kral Aleksandre iki kez evlendi. İlk eşi, Aleksandre'nin 1618'de evlendiği ve 1620'de boşandığı II. Mamia Gurieli'nin kızı Tamar'dı. Daha sonra 1629'da Kaheti Kralı I. Teimuraz'ın kızı Nestan-Darecan ile ikinci evliliğini yaptı. Bütün çocukları ilk evliliğinden doğdu:

  • V. Bagrat (1620–1681), İmereti Kralı (1660–1681).
  • Prens Klimenti (1651).
  • Prenses Tinatin (fl. 1661 - 1680), soylu Laşa Giorgi Goşadze ve daha sonra III. Levan Dadiani ile evlendi.

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kartli Krallığı</span>

Kartli Krallığı Batı Gürcistan'ın Kartli bölgesinde başkenti Tiflis olan Geç Orta Çağ / Yakın Çağ Gürcü monarşisidir. 1478 yılında Gürcistan Krallığı'nın dağılma süreciyle ortaya çıkmış ve Bagrationi Hanedanı'nın Kahetili kolunun başarısı sayesinde 1762 yılında komşusu Kaheti Krallığı ile birleşene dek varlığını sürdürmüştür. Bu dönemin çoğunda krallık Safevi hanedanlıklarının vasalıydı ancak belirli aralıklarla özellikle 1747 yılından sonra bağımsızlığını sürdürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Megrelya Prensliği</span> Eski bir devlet

Megrelya Prensliği ya da Samegrelo Prensliği, Dadiani hanedanı tarafından Gürcistan'ın Megrelya bölgesinde kurulmuş eski bir devlettir. Bazı kaynaklarda adı Odişi Prensliği olarak da geçer.

I. Mamia Gurieli 1512'den öldüğü tarihe kadar Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Babası I. Giorgi'nin ölümüyle tahta geçen Mamia, Doğu Gürcistan'daki Kartli ve Kaheti krallıklarının çatışmalarında yer almıştır; silah zoruyla, Kartlili X. Davit'i damadı Kahetili Levan ile barıştırmıştır. 1533'te Megrelya prensi olan adaşıyla beraber Çerkes korsanlarının ana üssüne karşı düzenlediği sefer fiyaskoyla sonuçlanmıştır. Rehin alınan Mamia Gurieli, fidye karşılığında serbest bırakılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">II. Levan Dadiani</span>

II. Levan Dadiani 1611 ile 1657 yılları arasında Megrelya'yı yöneten prenstir.

III. Levan Dadiani veya doğum adıyla Şamadavle (შამადავლე) 1661'den öldüğü tarihe kadar Megrelya'nın prensliğini yağmış Dadiani hanedanı üyesidir. Saltanatı iç savaşlarla geçen III. Levan, Imereti Kralı V. Bagrat'la yaptığı savaşta hem savaşı, hem de karısını kaybetmiştir.

III. Giorgi Dadiani 1572'den 1573'e ve 1578'den ölümüne kadar Megrelya'nın prensliğini yapmış Dadiani hanedanı üyesidir. Giorgi, I. Levan'ın oğlu ve vârisiydi.

<span class="mw-page-title-main">III. Vamek Dadiani</span>

III. Vamek Dadiani, 1658'den görevden alındığı 1661'e kadar Megrelya'nın prensliğini yapmış Dadiani hanedanı üyesidir. Ayrıca 1661'de kısa süreliğine İmereti kralı da olmuştur. Batı Gürcistan'da çıkan bir iç savaştan sonra hem Megrelya hem de İmereti'deki saltanatı sona ermiş, Svaneti dağlarındaki sığınağında saklanırken suikastçılar tarafından öldürülmüştür.

IV. Mamia Dadiani 1573'ten 1578'e ve 1582'den ölümüne kadar Megrelya'nın prensliğini yapmış Dadiani hanedanı üyesidir. Mamia, I. Levan'ın küçük oğluydu.

III. Giorgi Gurieli 1669'dan 1684'e kadar Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Ayrıca 1681-1683 yılları arasında İmereti'nin krallığını yapmıştır. Etkisi altına almaya çalıştığı Batı Gürcistan'daki iç savaşlara dahil olmuştur. Kaybettiği İmereti tahtını geri almaya çalıştığı savaşta öldürülmüştür.

IV. Giorgi Gurieli, 1714'ten 1726'ya kadar Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. 1714'te babası III. Mamia Gurieli, Giorgi'yi prens naibi olarak atamıştır. 1716'da kısa süreliğine İmereti kralı olmuş, ancak aynı yıl tahttan çekilmek zorunda kalmıştır. İmereti'den Guria'ya döndüğünde, annesi Elene ve kardeşi III. Kaihosro'nun de dahil olduğu yerel bir soylu grup Giorgi'ye darbe düzenlemiştir. Giorgi, Megrelya Prensi Bejan Dadiani ile barıştıktan sonra konumunu korumayı başarmıştır.

I. Kaihosro Gurieli, 1626'dan 1658'e kadar Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Görevden alınan selefisi I. Simon Gurieli'nin yerine Megrelya Prensi II. Levan II Dadiani tarafından prens ilan edildi. Kaihosro, İmereti Kralı III. Alexander tarafından devrildi ve sınır dışı edildi. Osmanlı desteğiyle Guria'ya dönüşü, Gurialı bir soylu tarafından öldürülmesiyle son buldu.

V. Giorgi Gurieli 1756-1758, 1765-1771 ve 1776-1788 yılları arasında Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir.

II. Mamia Gurieli, 1600 yılından oğlu tarafından öldürüldüğü tarihe kadar Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Mamia'nın saltanatı Osmanlı saldırılarına karşı savunma yapmakla geçti. 1614'te toprak kaybını ve Guria'nın Osmanlı'ya düzenli haraç ödemesini kabul etmek zorunda kaldı.

II. Giorgi Gurieli, 1564-1583 ve 1587-1600 yılları arasında Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Babası Rostom Gurieli'nin ölümüyle tahta geçen Giorgi'nin saltanatı, komşu ülke Megrelya'daki Dadianiler ve bölge üzerindeki hak iddialarını arttıran Osmanlılar ile çatışma içinde geçti. Saltanatı 1583-1587 yılları arasında Megrellerin bölgeyi istilası ile kesintiye uğradı, ancak Osmanlı'nın desteğiyle yeniden tahta çıktı.

<span class="mw-page-title-main">III. Bagrat (İmereti kralı)</span>

III. Bagrat (1495-1565) II. Aleksandre'nin oğlu 1510'dan 1565 tarihine kadar İmereti kralıdır.

<span class="mw-page-title-main">II. Giorgi (İmereti kralı)</span>

III. Giorgi III. Bagrat'ın oğlu. 1565'ten 1583'e kadar İmereti kralıdır.

<span class="mw-page-title-main">Rostom</span>

Rostom (1571–1605) Prens Konstantine'nin oğlu, 1588–1589 ve 1590–1604 arası İmereti kralıdır. Megrelya prensi IV. Mamia Dadiani ve İmereti soylularının bir kısmının desteği ile tahta çıktı. Aynı yıl II. Giorgi Gurieli tarafından Osmanlı desteğiyle tahttan devrildi ve yerine Prens Teimuraz'ın oğlu IV. Bagrat tahta çıktı. Rostom, I. Manuçar Dadiani'nin yönettiği Megrelya Prensliği'ne kaçtı. Yakın bir zaman sonra Dadiani'nin yardımı ile tahtı yeniden kazandı. İmereti'yi kendi topraklarıyla birleştirmekte azimli olan Kartli kralı I. Simon krallığın işlerine karıştı. Opşkiti Muharebesi'nde (1590) kazandığı zaferle Rostom sonunda tahtını güçlendirdi ve Simon'u uzlaştırdı.

III. Giorgi — Prens Konstantine'nin oğlu, 1604'ten 1639'a kadar İmereti kralıdır.

<span class="mw-page-title-main">V. Bagrat (İmereti kralı)</span>

V. Bagrat, 1660-61, 1663-68, 1669-78 ve 1679-81 yıllarında İmereti kralıdır. Onun saltanatı dönemi üvey annesi tarafından kör edilmesi sebebiyle krallıkta aşırı istikrarsızlık ve feodal anarşi ile bilinir.

Mamuka, Gürcistan'ın batısındaki bir krallık olan İmereti'den Bagrationi Hanedanı'nın bir üyesiydi. 1746'dan 1749'da tahttan indirilinceye kadar V. Aleksandre'ye rakip bir kral olarak tahta çıktı.