İçeriğe atla

II. Theodoros

II. Theodoros Laskaris
Θεόδωρος Β΄ Δούκας Λάσκαρις,
İznik İmparatoru
(Sürgündeki Bizans İmparatoru)
İznik imparatoru
Hüküm süresi1254–1258
Taç giymesi1254
Önce gelenIII. İoannis
Sonra gelenIV. İoannis
Doğumy. 1221
Ölüm18 Ağustos 1258
DefinSosandra Manastırı, Magnesia ad Sipylum
Eş(ler)iEleni Asenina
Çocuk(lar)ı
  • İrini Dukena Laskarina
  • Maria Dukena Laskarina
  • Theodora
  • Eudokia
  • IV. İoannis
HanedanLaskaris Hanedanı
BabasıIII. İoannis
Annesiİrini Laskarina

II. Theodoros Laskaris veya II. Theodoros Dukas Laskaris (Yunanca: Θεόδωρος Β΄ Δούκας Λάσκαρις, Theodōros II Doukas Laskaris) (d. y. 1221 - ö. 18 Ağustos 1258) 1254–1258 yılları arasında İznik İmparatorluğu imparatoru olmuştur. II. Theodoros Laskaris İznik İmparatoru olan III. İoannis ile İrini Laskarina'nin tek oğluydu. Annesi İrini Laskarina, ilk İznik İmparatoru I. Theodoros ile Bizans İmparatoru III. Aleksios'un kızı Anna Angelina'nin kızıydı.

Yaşam

II. Theodoros yüksek kültürlü bir kişi olarak iyi bir eğitimden geçmiş ve hayatının boyunca sanat ve fen konularına ilgisini kaybetmemiştir. Babası hükümdarlık yaparken geleneksel olarak ortak imparator olması gerekirken kendine bu görev verilmemiştir. Fakat y. 1241'den itibaren devlet işlerinde babası I. Theodoros'a yardım ettiği belgelenmiştir. Babası III. İoannis, 4 Kasım 1254'te ölünce saray idare efradı ve ordu tarafından imparator olarak biat edilmiş; fakat imparatorluk taç giyme töreni İznik'te Ortodoks Patriği'ne yeni tayin edilen Patrik Autoreianos idaresinde 1255'te yapılmıştır.

II. Theodoros'un tahta geçip idareyi ele alması sırasında ortaya çıkan idarî karışıklıklardan Bulgaristan yararlanmak istemiş ve 1255'te genç ve daha pek tecrübesiz Bulgar Çarı II. Mihail Asen liderliği altında Trakya'yı istilaya başlamıştır. Her ne kadar entelektüel görünüşlü olursa olsun, buna karşılık olarak II. Theodoros hemen Bulgarlar üzerine ordusu başında yürüyerek onları ağır bir mağlubiyete uğratarak ezmiştir. 1256'da Bulgaristan'a ikinci bir sefer tertip edip, Bulgarları İznik İmparatorluğu için çok olumlu şartlar sağlayan bir barış anlaşması imzalanmasına zorlamıştır. Bu analaşma Bulgarlar halkı tarafından beğenilmemiş ve Bulgaristan'da bir siyasi ve sosyal kriz doğurmuştur. Bulgaristan'a karşı kazandığı zaferlerden sonra II. Theodoros batı Balkanlar'daki arazisini genişletmiş; Dıraç ve Yunanistan'da Servia bölgelerini eline geçirmiş ve böylece rakip olarak gördüğü Epir Despotluğu'nun etrafını çevirmiştir.

Ülkesinin içişlerine gelince II. Theodoros idareci ve danışman olarak, büyük nüfuzlu aristokratik aile mensuplarına yüz vermemiş, daha çok orta sınıftan gelen bürokratları tercih etmiştir. Bu tutum yüzünden imparator ve danışmanı Megas Domestikos ("Bizans ordusu komutanı") Georgios Mouzalon'a karşı asiller sınıfının büyük muhalefetini ortaya çıkmıştır. Bu uyuşmazlık asiller sınıfının en ileri gelen mensuplarından olan ve ileride İmparator olacak olan Mihail Paleologos'un, Anadolu Selçuklu Devleti sultanı ile birlikte bir hükûmet darbesi planladığı şüphesi altında, sürgüne gönderilmesine neden olmuştur. Bu siyasi kriz gelişmekte iken II. Theodoros'un irsi sara nöbetleri gittikçe daha da ağırlaşmaktaydı; en nihayet 18 Ağustos 1258'de II. Theodoros çok şiddetli bir sara nöbeti sırasında öldü. Kendinden sonra gelecek imparator hakkında pek düşünmemişti. Varisi olan 7 yaşındaki oğlu IV. İoannis imparatorluk tahtına geçirildi ama devlet idaresi naip olarak annesi ve Georgios Mouzalon tarafından yapılmaya başlandı.

Ailesi

II. Theodoros 1235de Bulgar Çarı II. İvan Asen'in kızı olan Eleni Asenina ile evlenmiştir. İsimleri bilinen çocukları şunlardır:

  • İrini Dukena Laskarina: Bulgar Çarı Konstantin Tih Asen h. 1257-1277 ile evli
  • Maria Dukena Laskarina: Epir Despotluğu hükümdarı I. Nikiforos Dukas ile evli.
  • Theodora, Veligosti baronu Matthew ile evli
  • Eudokia, Guglielmo Peire de Ventimiglia ile evli
  • IV. İoannis: 1258 ile 1261 yılları arası imparator

II. Theodoros'dan sonra İmparatorluk tahtını eline geçirmiş bir general olan; Konstantinopolis Latinlerin elinden aldıktan sonra Bizans İmparatoru olarak taç giydirilen ve Paleologos Hanedanı'nın kurucusu olan VIII. Mihail, 11 yaşında olan IV. İoannis'in gözlerine mil çektirerek İmparator olarak hüküm sürmesini önlemiştir. II. Theodoros'un kızı İrini ise, çocuklarının Bizans tahtına geçme haklarından yoksun olmalarını sağlamak için, bir yabancı hükümdar ile evlendirmiştir.

Dış kaynaklar

Resmî unvanlar
Önce gelen:
III. İoannis

İznik imparatoru
(Sürgündeki Bizans imparatoru)

1254-1258
Sonra gelen:
IV. İoannis

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İznik İmparatorluğu</span> 1204te Bizans İmparatorluğunun Haçlılar tarafından yıkılmasından sonra kurulan Bizans ardıl devleti

İznik İmparatorluğu ya da İznik ''Rum'' İmparatorluğu, Dördüncü Haçlı Seferi sırasında Batı Avrupalı ve Venedikli orduların 1204 yılında Konstantinopolis'e gelip şehri talan etmesi ve şehirde Katolik Hristiyanlar idaresinde bir Latin İmparatorluğu'nun kurulmasının ardından Bizans İmparatorluğu asilleri tarafından kurulan Yunan devletlerinden en büyüğüdür. 1204 ile 1261 arası hüküm sürmüştür. İznik Rum İmparatorluğunun resmen, kültürel ve dinsel başşehri İznik olmakla beraber, ikinci hükümdar olan III. İoannis ve sonraki imparatorlar hükümdar sarayı yerleşkesi ve efektif idari merkezi olarak Kemalpaşa’yı kullanmışlar ve bu imparatorluk Kemalpaşa’dan idare edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Latin İmparatorluğu</span> Katolik Latinlerin 1204te Konstantinopolisi işgal ettikten sonra kurdukları devlet (1204–1261)

Latin İmparatorluğu ya da Konstantinopolis Latin İmparatorluğu, Latinlerin 1204 yılında Dördüncü Haçlı Seferi'nin neticesinde Konstantinopolis'i işgal ederek kurduğu bir devlettir. Haçlıların Romanya adını verdiği bu devlet 57 yıl ayakta kalmış, 25 Temmuz 1261 tarihinde İznik İmparatoru VIII. Mihail'in Konstantinopolis'i Haçlılardan geri almasıyla ortadan kalkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">III. Andronikos</span> Doğu Roma İmparatoru

III. Andronikos Paleologos (Yunanca: Ανδρόνικος Γ' Παλαιολόγος, Bizans imparatoru. 1321'den itibaren rakip imparator olduktan sonra 1328-1341. III. Andronikos, IX. Mihail ile Kilikya Ermeni Krallığı Kralı II. Levon ve Kraliçe Keran çiftinin kızı Rita oğludur.

<span class="mw-page-title-main">VIII. Mihail</span>

VIII. Mihail Paleologos, 1259-1282 arasında Bizans İmparatorluğu'nu yönetmiştir. VIII. Mihail, 1453'te Osmanlı Devleti tarafından İstanbul'un Fethi'ne kadar, Bizans İmparatorluğu'nda hükmünü sürdüren, Paleologos Hanedanı'nın kurucusu olmuştur. 1261'de Konstantinopolis şehrini Dördüncü Haçlı Seferi sonucu kurulan Latin İmparatorluğu elinden almış ve İznik İmparatorluğu'nu değiştirerek Bizans İmparatorluğu'nu yeniden kurmuştur.

<span class="mw-page-title-main">V. İoannis</span> Bizans İmparatoru

V. İoannis Paleologos, Bizans imparatoru III. Andronikos ile Savoyalı Anna'nın oğludur. Anne tarafından dedesi Savoya Kontu V. Amadeus ve anneannesi onun ikinci karısı olan Brabantlı Maria'dır. V. İoannis 1341'de daha dokuz yaşında iken babasının ölümü üzerine tahta çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">I. Theodoros</span>

I. Theodoros Laskaris, arasında İznik imparatoru olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">III. İoannis</span>

III. İoannis Dukas Vatacis (y. 1192, Dimetoka - 3 Kasım, 1254, Kemalpaşa 1221-1254 yılları arasında İznik İmparatoru olmuştur. İoannis Dukas Vatacis çok büyük bir olasılıkla general Basileios Vatacis'in oğludur ve babası Bizans imparatorları olan II. İsaakios ve III. Aleksios'in adı bilinmeyen bir kuzeninin oğludur. Asker bir aileden gelen ve şahsen başarılı bir asker olan İoannis 1212'de birinci İznik İmparatoru olan I. Theodoros tarafından İrene Laskarina adlı kızına koca olarak seçilmiş ve düğün yapılmıştır. I. Theodoros üç evlilik yapmakla beraber, tahtına varis olacak bir erkek oğlu olmamış ve vâris olarak damadı general İoannis Vatacis'i seçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Epir Despotluğu</span> Orta Çağda kurulmuş bir prenslik

Epir Despotluğu ya da Epir Prensliği,, Dördüncü Haçlı Seferi'ne çıkmak üzere Latin'lerin 1204 yılında Konstantinopolis'e gelip; şehri kuşatıp; talan edip; kendi Katolik Hristiyanlar idaresinde Latin İmparatorluğu'nu kurduktan sonra, Bizans İmparatorluğu asilleri tarafından kurulan İznik İmparatorluğu ve Trabzon İmparatorluğu dışındaki devletlerden biridir. 1337 yılında Sırbistan Krallığı tarafından varlığına son verilmiştir. 1356 yılında yeniden kurulmuş ve 1479 yılında Osmanlı İmparatorluğu tarafından fetih edilene kadar yaşamıştır.

İoannis Dukas ya da Ducas, , Bizans İmparatoru I. Aleksios ile İrini Dukena'nin dördüncü kızı Theodora ile Sicilya Amirali Konstantinos Angelos'un oğludur. Anneannesi İrini Dukena'nın soyadını almıştır.

Aleksios Komninos Strategopulos, Bizans İmparatoru VIII. Mihail döneminde Megas Domestikos ve Sezar rütbelerine yükselmiş bir generaldir. Aristokrat kökenlidir, 1250'li yılların başlarında zaten ileri yaşlarda olduğu kaynaklarda görülür, Epir'e karşı İznik İmparatorluğu'nun ordularına liderlik etmiştir. Gözden düştükten ve II. Theodoros tarafından hapsedildikten sonra Strategopulos, Mihail Paleologos'un etrafındaki aristokratların tarafını tutmuştur. 1258'de II. Theodoros'un ölümünden sonra Mihail Paleologos'un tahta geçmesini desteklemiştir. Pelagonia seferine 1259 yılında katılmıştır, Epir'i ele geçirmeye devam etmiş, ancak kazanımları ertesi yıl kaybedilmiş ve Epirliler tarafından esir alınmıştır. Birkaç ay sonra serbest bırakılmış, Konstantinopolis'in Latinlerden Temmuz 1261 tarihinde beklenmedik şekilde yeniden alınmasında liderlik etmiş böylece Bizans İmparatorluğu yeniden kurulmuştur. Ertesi yıl Epirliler tarafından tekrar esir alınmış ve serbest kalmadan önce İtalya'da birkaç yıl esir kalmıştır. Kamu hizmetlerinden emekli olmuş ve 1270'li yılların başında ölmüştür.

Georgios Mouzalon, II. Theodoros döneminde İznik İmparatorluğu'nun yüksek kademeli yöneticisi. Theodoros'un çocukluk arkadaşı olarak, Teodor'un iktidara gelmesi ile yüksek mevkilere gelmiştir. Bu, Theodoros'un politikalarına kızarak yeksenat bir muhalefete dönüşmüş aristokrakların büyük tepkisine neden oldu. 1258 yılında, Theodoros'un oğlu IV. İoannis'in, Patrik I. Arsenius ile taht naibi oldu. Ancak Theodoros'un ölümünden birkaç gün sonra, ileride imparator olacak VIII. Mihail'un liderliğinde aristokratların kurduğu bir komplo ile askerler tarafından suikast sonucu öldürülmüştür.

İrini Asanina, Bizans imparatoru VI. İoannis'in eşidir.

<span class="mw-page-title-main">IV. İoannis</span>

IV. İoannis Laskaris. İznik imparatoru, II. Theodoros ile Bulgar Prensesi Eleni Asenina'nın oğludur.

<span class="mw-page-title-main">Theodoros Komnenos Dukas</span> Selanik imparatoru

Theodoros Komnenos Dukas (Yunanca: Θεόδωρος Κομνηνός Δούκας, Theodōros Komnēnos Doukas, Theodore Comnenus Ducas olarak Latin dillerinde yazılmıştır, 1215 ile 1230 yılları arasında Epirus ve Teselya ve 1224 ile 1230 yılları arasında Selanik ile Makedonya ve Batı Trakya'nın büyük kısmının hükümdarı. Selanik'i 1237 ile 1246 yılları arasında yöneten oğulları İoannis ile Demetrios'un arkasındaki güçtür.

<span class="mw-page-title-main">Konstantinopolis Kuşatması (1260)</span>

Konstantinopolis Kuşatması 1260'ta parçalanmış Bizans İmparatorluğu'nun en büyük kalıntısı olan İznik İmparatorluğu'nun Konstantinopolis'i Latin İmparatorluğu'ndan geri alma ve şehri yeniden canlanan bir Bizans İmparatorluğunun siyasi, kültürel ve manevi başkenti olarak yeniden kurma girişimiydi.

<span class="mw-page-title-main">II. Mihail Asen</span> Bulgar İmparatorluğunun ikinci çarı

II. Mihail Asen, 1246–1256/57 yılları arasında hüküm süren İkinci Bulgar İmparatorluğu çarı.

Anna Komnini Angelina ya da Comnena Angelina İznik İmparatoriçesidir. Bizans İmparatoru III. Aleksios ile Efrosin Dukena Kamatera'nın kızıdır.

Ivan Asen III, 1279–1280 arasında Bulgaristan çarı olarak hüküm sürdü. III. Ivan Asen, Mitso Asen ve Bulgaristan Kralı II. İvan Asen ile Selanikli İrini'nin kızı olan Maria Asenina'nın oğludur. Muhtemelen 1259/60 civarında doğdu ve 1303'te sürgünde öldü.

<span class="mw-page-title-main">Asen Hanedanı</span> haneda

Asen Hanedanı 1185 ile 1280 arasında modern tarih yazımında İkinci Bulgar İmparatorluğu olarak adlandırılan bir Orta Çağ Bulgar devletini kurdular ve yönettiler.

Eleni Asenina İznik imparatoru II. Theodoros'un eşidir. Bulgar imparatoru II. İvan Asen ile Anna Maria'nın kızıdır.