İçeriğe atla

II. Melikşah

II. Melikşah
6. Büyük Selçuklu Sultanı
Hüküm süresi1105
Önce gelenBerkyaruk
Sonra gelenMuhammed Tapar
Tam adı
Muizzeddin Melikşah bin Berkyaruk
HanedanSelçuklu Hanedanı
BabasıBerkyaruk
DiniSünni İslam

Muizzeddin Melikşah ya da II. Melikşah (d. 1099/1100 - ö. ?) 6. Büyük Selçuklu Sultanı. Berkyaruk'un oğludur. Babası Berkyaruk 1105'te ölünce daha çocuk iken bir yılı süren Büyük Selçuklu sultanlığına getirildiyse de amcası Muhammed Tapar tarafından sultanlık tahtından indirildi.

Hayatı

Tarihçi Ebu Feda'ya göre veremden hasta olan babası Sultan Berkyaruk ölmeden bir ay önce oğlunu kendine varis tayin etmiş ve bu, Sultan tarafından tüm ordu mensuplarına bildirip onlardan oğluna biat etmeleri yemini almış idi.[1] Sultan Berkyaruk 1105 yılında ölünce oğlu Muizzeddin Melikşah daha dört buçuk yaşında iken Büyük Selçuklu Devleti tahtına geçirildi. Kâğıt üstünde bütün Selçuklu hanedanının başkanıydı ama tüm iktidar amcası olan Muhammed Tapar elinde idi. Amcası Muizzeddin Melikşah'ı bir yıl bile saltanat sürmeden tahttan indirdi ve kendisi Sultan oldu. Kronik-tarihçi Hamdullah Müstevfî Kazvînî, "Târîh-i Güzîde" adlı eserinde Muhammed Tapar'ın tahttan indirdiği yeğenini zindanda hapsettirdiğini bildirmektedir.[1][2]

Fakat Muhammed Tapar bile tüm Büyük Selçuklu Devleti sınırları içinde tam iktidara sahip değildi ve Horasan'da hüküm süren II. Melikşah'ın amcası ve Muhammed Tapar'ın kardeşi olan Sultan Ahmed Sencer daha büyük bir güce sahipti.

Bir yıldan daha az bir dönem hüküm sürmüş olan sultanın akıbeti hakkında pek fazla bilgi yoktur.

Kaynakça

  1. ^ a b Cawley, Charles (2008-07) West Asia & North Africa, Chapter 5. Iran and Iraq. Seljukid Sultanat, Foundation for Medieval Genealogy TURKS.htm#_Toc179089990 11 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
  2. ^ Hamdullah Müstevfî Kazvînî, (1362) (ed. Abdu'l-Hüseyin Nevâ'î) Târîh-i Güzîde, Tahran 1362 (Farsça)
II. Melikşah
Doğumu: 1099/1100
Resmî unvanlar
Önce gelen:
Berkyaruk

Büyük Selçuklu Sultanı

1105
Sonra gelen:
Muhammed Tapar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ahlatşahlar Beyliği</span> Türk beyliği

Ahlatşahlar Beyliği, Şah-i Ermen veya Sökmenliler Beyliği, 1100 ve 1207 yılları arasında Ahlat merkez olmak üzere Van, Erciş, Bargiri, Tatvan, Malazgirt, Muş ve Sason civarında hüküm sürmüş birinci dönem Türk Anadolu beyliği.

<span class="mw-page-title-main">I. Melikşah</span> 3. Büyük Selçuklu Devleti Sultanı

I. Melikşah, Türk, Büyük Selçuklu İmparatorluğu hükümdarı.

<span class="mw-page-title-main">I. Mahmud (Büyük Selçuklu sultanı)</span> Büyük Selçuklu Sultanı

I. Mahmud, beş yaşında iken 1092-1093 döneminde Büyük Selçuklu Devleti hükümdarı ve 1093-1094'te İsfahan ve Fars bölgesi tâbî hükümdarı ilân edildi.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed Sencer</span> Büyük Selçuklu Devleti ve Horasan Selçuklularının 9. ve son sultanı

Ahmed Sencer veya Sultan Sencer ya da Muizzeddin Ahmed Sencer, 1097-1118 tarihleri arası Horasan Selçuklu Sultanı, 1118-1157 döneminde Büyük Selçuklu Sultanı.

<span class="mw-page-title-main">Irak Selçukluları</span>

Irak Selçukluları, Büyük Selçuklu Devleti'nin sekizinci sultanı Sencer'in Oğuzlar tarafından yenilerek esaretinde hastalanarak öldükten sonra İki Irak 'ı yöneten Selçuklular.

<span class="mw-page-title-main">Berkyaruk</span> Büyük Selçuklu Devleti sultanı

Berkyaruk (Temmuz 1081 - 22 Aralık 1104), Büyük Selçuklu hükümdarı I. Melikşah'ın oğlu ve 1092-1104 yılları arasında Büyük Selçuklu Devleti'nin hükümdarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed Tapar</span> Büyük Selçuklu Devleti sultanı

Muhammed Tapar ya da Gıyaseddîn Muhammed Tapar Büyük Selçuklu Sultanı ve Melikşah'ın oğlu.

Kürboğa ; Büyük Selçuklu Devleti'nin Musul atabeyi ve deneyimli bir kumandandı. Bazı kaynaklarda "Kerboğa", "Kurboğa", "Gürboğa" olarak da anılmaktadır.

II. Mahmud Büyük Selçuklu Sultanı ve Muhammed Tapar'ın oğlu.

Aksungur El-Hacib, tam adıyla Kasım ad-Davla Ebu Said Aksunkur el-Hacib, Aq Sunqur al-Hajib ya da Aksungur el-Hacip, Büyük Selçuklu Devleti altında, Sultan Melikşah saltanat dönemi'nde, 1086 - 1094 arasında, Selçuklu Halep Emirliği yapan yönetici.

Irak ve Horasan Selçukluları (1092-1194), Irak ve Horasan, Büyük Selçuklu Devleti'nin merkezi durumundaydı. Sultan Muhammed Tapar'dan sonra Selçuklu tahtına geçen oğlu Mahmud tahta geçtiği sırada amcası Ahmed Sencer, Horasan meliki idi. Sencer, Mahmud'u tahtan indirdi ve himayesine aldı. Mahmud, merkezi Hemedan olan Irak Selçuklu Devleti sultanlığına getirilirken, Sencer büyük sultan sıfatıyla Horasan'daki Merv'de tahta oturdu (1119).

Gıyaseddin Mesud Büyük Selçuklu Devleti hükümdarı olan amcası Sultan Ahmed Sencer'e bağımlı olarak Irak ve batı İran'da hüküm süren Irak Selçuklu Devleti sultanlığı yaptı.

Efdal bin Selâhaddîn, tam adı Ebū Hasan Nūreddīn Melik el-Efḍal Alī bin Salāḥaddīn Yūsuf, Selahaddin Eyyubi'nin 17 oğlundan en büyüğüdür. 1186–1196 döneminde Eyyubiler Suriye Sultanı ve üst Eyyubiler Sultanı olarak hükümdarlık yapmıştır.

Kavurd Bey veya adına darp edilen sikkelerde adı Kara Arslan Bey veya tam adı Kara Arslan Ahmed Kavurd Bey. Selçuklu hanedanından Selçuk Bey'in büyük torunu, Çağrı Bey'in oğlu ve Alp Arslan'ın kardeşidir. Güney Fars'da Kirman meliki. Kirman'da 140 yıl hüküm sürecek olan Kirman Selçuklu Devleti kurucusu. Selçuklu Devleti tahtına çıkan yeğeni Melikşah'a karşı taht iddiası ile isyan etmesi ve bu isyanın bastırılması üzerine idam edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hamdullah el-Müstevfî</span> Fars tarihçisi ve yazar

Hamdullah el-Müstevfî veya Hamdullah Kazvinî, İran'lı tarihçi, coğrafyacı ve şair.

Müeyyidülmülk veya tam adıyla Ebu Bekr Ubeydullah bin Nizâmilmülk bin Ali et-Tusî,, Büyük Selçuklu İmparatorluğu veziri, Nizâmülmülk'ün oğlu.

Zübeyde Hatun, Büyük Selçuklu İmparatorluğu Sultanı Melikşah'ın eşi, Berkyaruk'un annesidir.

Porsuk ya da Bursuk olarak da bilinir, Büyük Selçuklu İmparatorluğu hizmetinde bir Türk generalidir.

Alp Arslan'ın oğlu ve I. Melikşah ve Suriye Selçuklu Meliki I. Tutuş'un kardeşidir. Berkyaruk, I. Mahmud, Muhammed Tapar, Sultan Ahmed Sencer, Dukak, Sultan Melikşah ile taht kavgasına girişti gözlerine mil çekildi. Rıdvan'ın amcasıdır.

Tâceddîn Seferiyye ya da Seferiyye Hâtun olarak bilinen Tâceddîn Hâtun, Büyük Selçuklu Devleti'nin 3. hükümdarı Melikşah'ın eşi, Sultan Muhammed Tapar ve Sultan Ahmed Sencer'in annesidir.