İçeriğe atla

II. Mehmed Giray

II. Mehmed Giray
II. Mehmed Giray'ın 1578 tarihli tuğrası
Kırım hanı
Hüküm süresi1577 - 1584
Önce gelenI. Devlet Giray
Sonra gelenII. Saadet Giray
Doğum1532
Ölüm1584[1]
HanedanGiray Hanedanı
DiniSünni İslam

II. Mehmed Giray veya Semiz Mehmed Giray (1532 - 1584), 1577 ila 1584 yılları arasında hüküm süren Kırım hanı.

Hayatı

Babası I. Devlet Giray'ın ölümü üzerine 1577 yılında Kırım Hanı olmuş ve kendisine hanlık alameti olarak beraat, sancak ve hil'at gönderilerek kardeşi Adil Giray kalgay tayin edilmiştir. İran seferi dolayısıyla Kafkasya' daki askerî harekâta yardım etmesi hakkında Kırım hanına emir verilmişti. 1579 Temmuz'unda yüz bin bir kuvvetle Kırım'dan hareket ederek Şirvan' a gelip sonradan Vezir-i azam olacak Özdemiroğlu Osman Paşa ile görüştükten sonra birlikte Şamahı' ya gitmişler, Berde ve Gence taraflarına akınlar yapmışlardır. Mehmed Giray'ın ilk senelerinde kalgay olan kardeşi Adil Giray akınlar esnasında Safevilere esir düşmesi ve sonradan öldürülmesi üzerine yerine oğlu Saadet Giray' ı (II. Saadet Giray) kalgaylığa getirmek istemiş fakat yaşça büyük olan kardeşi Alp Giray kalgay olmuştur. Mehmed Giray kış ayını Şirvan'da geçirip ertesi sene yine akınlara devam edecek iken Özdemiroğlu Osman Paşa ile araları açılmış ve oğlu Gazi Giray'ı orada bırakıp Kırım'a geri dönmüştür. Osman Paşa Kafkas işlerini düzene soktuktan sonra bir miktar askerle İstanbul'a gitmek üzere Kefe'ye varmış ve burada Mehmed Giray'ın katline dair ferman eline geçmiştir. Bu durumu haber alan Mehmed Giray, Osman Paşa' yı Kefe' de kuşatmıştır. Kuşatma 37 gün sürmüş, İstanbul'dan takviye kuvvet gelmesi ve Devlet Giray'ın diğer oğlu II. İslam Giray'ın hanlığa tayin olması üzerine kuşatmayı kaldıran Mehmet Giray Or-kapı (Perekop) taraflarına kaçmak istediyse de Kalgay Alp Giray tarafından yakalanarak kemend ile boğulmuştur.[1]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b [Osmanlı Tarihi, III. Cilt, 2. Kısım, 7. baskı, sf: 1-2-3-4, Türk Tarih Kurumu Yayınları-2011, Ord. Prof. İsmail Hakkı Uzunçarşılı]
Resmî unvanlar
Önce gelen:
I. Devlet Giray

Kırım hanı

1577-1584
Sonra gelen:
II. Saadet Giray

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">I. Mengli Giray</span>

I. Mengli Giray 15. yüzyıl sonlarında 1467; 1469-1475 ve 1478-1515) dönemlerinde üç kez Kırım Hanlığı tahtına oturdu.

<span class="mw-page-title-main">III. Murad</span> 12. Osmanlı padişahı (1574–1595)

III. Murad, divan edebiyatındaki mahlasıyla Muradi, 12. Osmanlı padişahı ve 91. İslam halifesi. Saltanatı sırasında Osmanlı İmparatorluğu en geniş sınırlara ulaşmasına rağmen, devletteki yozlaşma yine saltanatı sırasında başlamıştır. Saltanatı boyunca sefere gitmemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Özdemiroğlu Osman Paşa</span> 41. Osmanlı sadrazamı

Özdemiroğlu Osman Paşa, III. Murad saltanatı döneminde, 1584-1585 yılları arasında sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamı. Kızıl Deniz çevresinde beylerbeyi olmuştur. Kafkasya'da elde ettiği başarılar ile Kafkas Fatihi unvanını almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kırım Hanlığı</span>

Kırım Hanlığı veya Taht-i Kırım ve Deşt-i Kıpçak, 1441-1783 yılları arasında Kırım'da hüküm sürmüş Kırım Tatar devletiydi. Altın Orda Devleti'nin yerini alan dört Hanlıkların en uzun süre hüküm süreni idi. Bazı kaynaklarda 1475'ten 1774 yılında Küçük Kaynarca Antlaşması'nın imzalanışına kadar Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı kaldığı belirtilmektedir.

Kalgay, Kırım Hanlığı'nda veliahda verilen unvan.

<span class="mw-page-title-main">I. Mehmed Giray</span> 1515-1523 arasında Kırım hanı

I. Mehmed Giray, 1515-1523 döneminde sekiz yıl Kırım Hanlığı yapmıştır.

I. Gazi Giray, 1523-1524 yılları arasında altı ay hüküm süren Kırım hanıdır.

I. Saadet Giray, 1524 ile 1532 yılları arasında sekiz yıl Kırım Hanı olarak hüküm sürmüștür.

III. Mehmed Giray 1584—1629 yılları arasında yaşayan Kırım Hanıdır. II. Saadet Giray'ın oğludur. 1623—1628 seneleri arasında saltanat sürmüştür. Saltanatı Sultan I. Mustafa ve IV. Murad dönemine rastlar.

II. İslam Giray, 1584 ila 1588 yılları arasında hüküm süren Kırım hanıdır.

II. Saadet Giray, Kırım Hanı. Doğum tarihi belli değildir. Ölümü 1587) – Türk kaynaklarına göre han olarak kabul edilmemekle birlikte, babası II. Mehmet Giray'ın 1584 yılında tahtan Sultan III. Murat tarafından azli üzerine iktidar mücadelesi vermiştir. II. Mehmet Giray'ın Vezir Özdemiroğlu Osman Paşa ile ters düşmesi sonrası yaşanan olaylar sonucunda, II. Mehmet Giray'ın Konya'da bulunan kardeşi II. İslam Giray, Sultan III. Murat tarafından Kırım Hanlığına getirilmiştir. II. Saadet Giray tahta geçen amcasına savaş açmış, ilk planda başarılı olmasına karşın, Osmanlı desteğine sahip olan II. İslam Giray mücadeleyi kazanmıştır. Kırım'dan kaçmak durumunda kalan II. Saadet Giray Kafkasya'nın kuzeyine geçerek Nogaylara sığınmıştır. Bir süre Astrahan ve Dağıstan'da yaşadıktan sonra ölmüştür.

Toktamış Giray (1589-1608), Kırım Hanı. 1607 ile 1608 arasında bir yıl kadar hanlık yaptı.

Canıbek Giray, Kırım hanı. 1568- 1636 yılları arasında yaşamıştır. 1610-1623, 1624 ve 1628-1635 yılları arasında üç kez hanlık yapmıştır. Ancak, 1624 yılında filen tahta oturması III. Mehmet Giray'ın isyanı nedeni ile mümkün olmadığından, iki kez hanlık yaptığı kabul edilmiştir. Hanlığı I. Ahmet, I. Mustafa,II.Osman ve IV. Murat dönemlerine rastlar. I. Devlet Giray Han'ın torunudur.

II. Devlet Giray, Kırım Hanı. 1699-1702 ve 1709-1713 yılları arasında olmak üzere iki kez Kırım Hanlığı yaptı. Hanlık dönemi iki kez toplamda 8 yıl 5 aydı.

II. Hacı Giray Kırım hanı. 1648 yılında Kırım'da doğdu. Kalgay Kırım Giray'ın oğludur.

<span class="mw-page-title-main">Gazi Ferhad Paşa</span>

Gazi Ferhad Paşa, Osmanlı devlet adamı. Bosna ve Budin Beylerbeyilikleri yaptı.

<span class="mw-page-title-main">II. Mehmed Giray Türbesi</span>

II. Mehmed Giray türbesi Kırım'da, Bahçesaray şehrinin Eski-Yurt bölgesinde 16. yüzyıla ait bir türbedir. Türbede Kırım hanları II. Mehmed Giray (1532-1584), II. Saadet Giray ve III. Mehmed Giray (1584-1629), Murad Giray ve Safa Giray'ın mezarları mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Kırım Seferi (1584)</span>

Kırım Seferi, Osmanlı İmparatorluğu'nun isyan eden Kırım Hanı II. Mehmed Giray'ı cezalandırmak, Kırım Hanlığı'nda hakimiyetini tesis etmek ve yeni Han II. İslam Giray'ı tahta çıkarmak amacıyla 1584 yılında düzenlediği iki askerî harekât.

<span class="mw-page-title-main">Kırım Seferi (1689)</span>

Kırım Seferi, 1686-1700 Osmanlı-Rus Savaşı ve Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları'nda evre.

Nureddin, Kırım Hanlığı'nda kalgay adaylarına verilen ad.