İçeriğe atla

II. Liparit Dadiani

II. Liparit Dadiani (Gürcüce: ლიპარიტ II დადიანი; ö. 1512) 1482'den öldüğü tarihe kadar Megrelya'nın eristaviliğini ("dük") yapmış Dadiani hanedanı üyesidir.

Liparit, Megrelya eristavisi Şamadavle Dadiani ve Anna'nın oğluydu. 1482'de büyük amcası II. Vamek Dadiani'nin ölümüyle tahta geçmiştir. Liparit, Gürcistan Krallığı'nda gerçekleşen iç savaşta, kendini 1484'te Batı Gürcistan'daki İmereti'nin kralı ilan eden Alexander'a karşı Kartli Kralı II. Konstantin'i desteklemiştir. Liparit, Konstantin'i İmereti'yi yeniden fethetmesi için teşvik etmiş ve 1487'de Alexander'ı Raça Dağları'na kaçırmak için ordu göndermiştir. Bir yıl sonra Akkoyunlular Kartli'yi işgal edince, Konstantin İmereti'den dönmek zorunda kalmış ve Alexander saltanatını sürdürebilmiştir. Liparit, Konstantin'in Kartli'ye dönmesiyle beraber Alexander'la barışmış ve onun vasalı olarak hüküm sürmeye devam etmiştir. Yine de Liparit Alexander'a tam olarak bağlı değildi ve önemli ölçüde özerkti. 1491'de Kartli Kralı II.Konstantin, Alexander'la barışmış ve onu İmereti'nin Kralı olarak tanımıştır. Böylece Gürcistan Krallığı'nın dağılması resmen tamamlanmıştır.[1][2][3]

II. Liparit 1512'de öldü ve yerine oğlu III. Mamia geçti. Muhtemelen Prens Abaş Abaşidze ile evli olan Gülnar isimli bir kızı da vardı.[4]

Kaynakça

  1. ^ ИСТОРИЯ ЦАРСТВА ГРУЗИНСКОГО [History of the Kingdom of Georgia] (PDF) (Rusça). Tiflis: Metsniereba. 1976. ss. 131-132. 22 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 9 Temmuz 2020. 
  2. ^ ლიპარიტ II დადიანი [II. Liparit Dadiani]. Gürcistan Sovyet Ansiklopedisi (Gürcüce). 6. Tiflis: Metsniereba. 1983. s. 248. 
  3. ^ Edge of Empires: A History of Georgia. Londra: Reaktion Books. 2012. s. 162. ISBN 1780230303. 
  4. ^ Les dynasties de la Caucasie Chrétienne: de l'Antiquité jusqu'au XIXe siècle: tables généalogiques et chronologique [Dynasties of Christian Caucasia from Antiquity to the 19th century: genealogical and chronological tables] (Fransızca). Rome. 1990. ss. 202-203. 
II. Liparit Dadiani
Ölümü: 1512
Resmî unvanlar
Önce gelen
II. Vamek Dadiani
Megrelya dükü
1482–1512
Sonra gelen
III. Mamia Dadiani

İlgili Araştırma Makaleleri

I. Mamia Gurieli 1512'den öldüğü tarihe kadar Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Babası I. Giorgi'nin ölümüyle tahta geçen Mamia, Doğu Gürcistan'daki Kartli ve Kaheti krallıklarının çatışmalarında yer almıştır; silah zoruyla, Kartlili X. Davit'i damadı Kahetili Levan ile barıştırmıştır. 1533'te Megrelya prensi olan adaşıyla beraber Çerkes korsanlarının ana üssüne karşı düzenlediği sefer fiyaskoyla sonuçlanmıştır. Rehin alınan Mamia Gurieli, fidye karşılığında serbest bırakılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">I. Levan Dadiani</span>

I. Levan Dadiani, Batı Gürcistan'daki Megrelya'nın ilk prensidir. 1533'te, Megrelya eristaviliği ("Dük") ve İmereti Krallığı'nın mandaturt-ukhutsesi nı yapan babası III. Mamia Dadiani'nin yerine geçmiştir. Düklüğü süresince İmereti kralı ile arası bozuk olan Dadiani'nin 1546'da düklüğü düşürülmüş ve hapis cezası almıştır. Hapisten kaçmayı başaran Levan, Osmanlı'nın desteğiyle Megralya'nın İmereti'den ayrılıp bağımsızlığını ilan etmesini sağlamıştır.

II. Katsia Dadiani, 1758'den 1788'e kadar Megrelya'yı yöneten prenstir. Saltanatı Batı Gürcistan'ın tamamı üzerinde hak iddia eden İmereti Krallığı ile karmaşık ilişkiler içerisinde geçmiştir. Prensliğinin ve iktidarının devamı için defalarca taraf değiştiren Dadiani, bazen Rusların, bazen Osmanlıların ve bazen de İmeretililerin yanında olmuştur. Rus-Türk Savaşı sırasında (1768-1774) ilk önce Osmanlılar, sonra Ruslar ile ittifak yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">I. Manuçar Dadiani</span>

I. Manuçar Dadiani 1590'dan ölümüne kadar Megrelya'ya hükmetmiş prenstir. I. Levan Dadiani'nin küçük oğlu olan Manuçar, ağabeyi IV. Mamia Dadiani'nin ölümüyle tahta çıkmıştır

I. Liparit Dadiani 1414'ten öldüğü 1470'e kadar Megrelya'nın eristaviliğini ("dük") yapmış Dadiani hanedanı üyesidir. Yönetimi döneminde Megrelya, 1460'larda dağılan Gürcistan Krallığı'ndan büyük ölçüde bağımsız olmuştur.

III. Giorgi Dadiani 1572'den 1573'e ve 1578'den ölümüne kadar Megrelya'nın prensliğini yapmış Dadiani hanedanı üyesidir. Giorgi, I. Levan'ın oğlu ve vârisiydi.

III. Mamia Dadiani 1512'den öldüğü tarihe kadar Megrelya'nın eristaviliğini ("dük") yapan Dadiani hanedanı üyesidir. Mamia, Gürcistan Krallığı'nın dağılma sürecinde yarı bağımsız hükümdarlık yapan II. Liparit'in oğlu ve halefisiydi. Mamia, Abhazya'da kültürel olarak aktifti ve selefleri gibi Kuzey Kafkas dağlarındaki Zygi kabilelerine karşı ülkesinin sınırlarını korumaya çalışmıştır. Mamia'nın Zygilere karşı düzenlendiği deniz seferi hüsranla sonuçlanmış ve çatışmada öldürülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">III. Vamek Dadiani</span>

III. Vamek Dadiani, 1658'den görevden alındığı 1661'e kadar Megrelya'nın prensliğini yapmış Dadiani hanedanı üyesidir. Ayrıca 1661'de kısa süreliğine İmereti kralı da olmuştur. Batı Gürcistan'da çıkan bir iç savaştan sonra hem Megrelya hem de İmereti'deki saltanatı sona ermiş, Svaneti dağlarındaki sığınağında saklanırken suikastçılar tarafından öldürülmüştür.

Bejan Dadiani, 1715'ten öldüğü tarihe kadar Megrelya'nın prensliğini yapmış Dadiani hanedanı üyesidir. Babası IV. Giorgi'yi tahttan indirerek iktidara gelen Bejan, Osmanlı ajanları tarafından öldürülene kadar İmereti Kralı V. Alexander'ı ve Batı Gürcistan siyasetini domine etmiştir.

IV. Mamia Dadiani 1573'ten 1578'e ve 1582'den ölümüne kadar Megrelya'nın prensliğini yapmış Dadiani hanedanı üyesidir. Mamia, I. Levan'ın küçük oğluydu.

II. Mamia Dadiani 1396'dan ölümüne kadar Megrelya'nın eristaviliğini ("dük") yapmış Dadiani hanedanı üyesidir.

I. Giorgi Dadiani 13. yüzyılın sonlarından öldüğü tarihe kadar Megrelya'nın eristaviliğini ("dük") yapmış Dadiani hanedanı üyesidir.

IV. Levan Dadiani 1681'den görevden alındığı 1691'e kadar Megrelya prensliği yapmış Dadiani hanedanı üyesidir. İstanbul'a gitmek zorunda kalan Levan, hayatının son yılları orada geçirmiştir. Selefisi III. Levan'ın doğal oğlu olan IV. Levan, Megrelya'yı yöneten ilk aile hattının son üyesidir. Sonraki hanedan, Dadiani soyadını alan ve 1867'ye kadar Megrelya'yı yöneten Çikovani'lerdir.

I. Mamia Dadiani 1323'ten öldüğü tarihe kadar Megrelya'nın eristaviliğini ("dük") yapmış Dadiani hanedanı üyesidir.

I. Vamek Dadiani 1384'ten ölümüne kadar Megrelya'nın eristaviliğini yapmış Dadiani hanedanı üyesidir.

II. Vamek Dadiani 1474'ten öldüğü tarihe kadar Megrelya eristaviliği ("dük") yapmış Dadiani hanedanı üyesidir.

Şamadavle Dadiani 1470'ten öldüğü tarihe kadar Megrelya'nın eristaviliğini ("dük") yapmış Dadiani hanedanı üyesidir. Babası I. Liparit'in ölümüyle Megrelya dükü olan Şamdavle, selefleri gibi Megrelya'nın Gürcistan Krallığı'na olan özerkliğini azaltmaya çalışmıştır. Şamadavle, günümüze ulaşan belgelerde "büyük eristavt-eristavi Dadiani-Gurieli" olarak geçmektedir. Ayrıca Svanların eristavisi ve İmereti'nin mandaturt-ukhutsesi olarak bilinmekteydi. Şamadavle'nin yerine amcası II. Vamek Dadiani geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">III. Liparit Dadiani</span>

III. Liparit Dadiani 1657'den tahtta indirildiği 1658'e kadar Megrelya'nın prensliğini yapmış Dadiani hanedanı üyesidir.

III. Giorgi Gurieli 1669'dan 1684'e kadar Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Ayrıca 1681-1683 yılları arasında İmereti'nin krallığını yapmıştır. Etkisi altına almaya çalıştığı Batı Gürcistan'daki iç savaşlara dahil olmuştur. Kaybettiği İmereti tahtını geri almaya çalıştığı savaşta öldürülmüştür.

II. Konstantine, Bagrationi Hanedanı'ndan, 1396'dan 1401'deki ölümüne kadar İmereti kralıdır.