İçeriğe atla

II. Gennadios

II. Mehmed ve II. Gennadios
St. John the Baptist manastırı freskinde II. Gennadios. (Serez yakını, Yunanistan)

II. Gennadios ve Gennadios Skolarios (Yunanca: Γεώργιος Κουρτέσιος Σχολάριος) (d. 1400 – ö. 1473), 1454 yılından 1464 yılında kadar Rum Ortodoks Patrikhanesi lideri idi.

Aristo'nun fikirlerini savundu.[] VIII. İoannis döneminde 1438-1439 yılları arasında Basel Konsili, XI. Konstantinos döneminde İstanbul'a gidip Pantokrator Manastırında keşiş oldu. Osmanlı Padişahı II. Mehmed döneminde 1453–1456, 1458, 1462–1463 ve 1464 yıllarında 3 kez patrik oldu.[1]

II. Mehmed, patriğin ikâmet ettiği kilise olan Hazret-i Meryem Kilisesini ziyaretinde Hristiyanlık inancı ile ilgili birçok soru sordu. Gennadios Skolarios uzun açıklamalarda bulundu. Gennadios, padişahın isteği üzerine anlattıklarını ayrıca yazıya dökerek teslim etti.[2]

1473'te öldü. II. Gennadios ayrıca felsefe öğretmeni idi.[]

Floransa Konseyi

II. Gennadios, VIII. John (1425-1448) altındaki hukuk mahkemelerinde yargıç olarak 1438-1439'da Ferrara ve Floransa'da düzenlenen Ferrara-Floransa Konseyine eşlik etmiştir ve bu tarihsel bir önem arz etmektedir. Amacı ise, o sırada desteklediği Yunan ve Latin Kiliseleri arasında bir birlik sağlamaktı.

İstanbul'a Dönüşü

1448 yılında VIII. John'un ölümünden sonra Georgios, Konstantin XI (1448-1453) altında olan Konstantinopolis'teki Pantokrator manastırına girdi ve değişmez geleneğe göre yeni bir isim aldı: Gennadius. 1444'te Efes Mark, ölüm döşeğinde Gennadius'un Latinler ve sendikaya karşı uzlaşmaz tutumunu övdü. Gennadius'a öfkeli insanlar, büyük Ayasofya kilisesinde Doğu Katolik Kilisesi hizmetlerini gördükten sonra gittiler. Kendini sakladığı, ancak hücresinin kapısında bir not bıraktığı söyleniyor: "Ey mutsuz Romalılar, neden gerçeği terk ettiniz? İtalyanlara değil Tanrı'ya neden güvenmiyorsunuz? Şehrinizi kaybedeceksiniz."[]

Osmanlı Dönemi

Konstantinopolis'in düşmesinden sonra Gennadius Türkler tarafından esir alındı. II. Mehmet, Türk hakimiyeti altındaki Yunanlar için birlik figürü olarak kullanabileceği Katolik Kilisesi karşıtı bir din adamı aradı.[] Gennadius uygun bir seçimdi. Şehrin düşmesinden sadece üç gün sonra 1 Haziran 1453'te, yeni Patriğin alayı Mehmet'in Gennadius'u nezaketle karşıladığı sokaklardan geçti. Gennadius, Osmanlı altındaki tüm halefleri gibi siyasi bir otorite olduğu kadar dini bir otorite haline geldi.

Şehrin ünlü ataerkil bazilikası olan Ayasofya, Fatih Sultan Mehmet tarafından zaten bir camiye dönüştürülmüştü, bu yüzden Gennadius, Kutsal Havariler Kilisesi'ne geldi. Üç yıl sonra harap durumda olan yapı (1461'de Fatih Camii'ni yapmak için Osmanlılar tarafından yıkıldı), yeniden Pammakaristos Kilisesi'ne taşınan Patrik tarafından terk edildi.

Patriklik

1454 baharında Heraclea Perinthus metropolü tarafından kutsandı, ancak Gennadius patrik olarak mutsuzdu[] ve 1456'da pozisyonunu en az iki kez çekmeye çalıştı. Bunun nedeni, padişahın Hristiyanlara muamelesiyle yarattığı hayal kırıklığıydı. Sonunda ise, Rumlar ile Osmanlılar arasındaki gerginliği ezici buldu. Daha sonra, İsidore Patrikhanesi'ni izleyen çalkantılı dönemde Hristiyan topluluğuna patrik olarak rehberlik etmesi için iki kez çağrıldı.

Gennadius, haleflerinin çoğu gibi, eski bir patrik ve bir keşiş olarak günlerini sona erdirdi. Makedonya'daki Serrae yakınlarındaki Vaftizci Yahya manastırında yaşadı ve 1473'te ölene kadar kitap yazdı.

Gennadius Bizans tarihinde önemli bir yere sahiptir. Yazıları onu sadece Batı felsefesinin değil, Yahudi ve Müslüman tartışmalarının üstadı olduğunu gösteriyor. Türkler altındaki ilk Konstantinopolis Patriği olarak başka bir önemi daha var. Bu açıdan Kilisesinin tarihinde yeni bir dönemin başında rol almaktadır; Türk İmparatorluğu'ndaki Ortodoks Hristiyanların durumunu düzenleyen ilkeler, II. Mehmed'in kendisiyle yaptığı anlaşmanın sonucudur.

Günümüz kültürüne etkisi

2012 tarihli Fetih 1453 filminde Adnan Kürkçü tarafından canlandırılmıştır.

Kaynakça

  1. ^ Kiminas, Demetrius (2009). The Ecumenical Patriarchate. Wildside Press LLC. s. 37,45. ISBN 978-1-4344-5876-6.
  2. ^ Doğan, Ahmet Işık (Haziran-Temmuz 2015). "Patrik, Fatih'e Ortodoks inancını anlattı". Atlas Tarih, 34. s. 28. 

Referans eserler

Önce gelen:
II. Athanasius
Rum Ortodoks Patrikhanesi Patriği
1453–1456, 1458, 1462–1463, 1464
Sonra gelen:
II. Isidore

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Rum Ortodoks Patrikhanesi</span> Dini kurum

İstanbul Rum Ortodoks Patrikhanesi, Fener Rum Patrikhanesi ya da Kostantiniyye Ekümenik Patrikhanesi, Hristiyanlığın Ortodoks mezhebini temsil eden Doğu Ortodoks Kilisesi'ni oluşturan 14 otosefal kiliseden biri ve birincisidir. Günümüzde İstanbul Başpiskoposu ve Ekümenik Patriği I. Bartholomeos tarafından yönetilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">XI. Konstantinos</span> Son Bizans imparatoru

XI. Konstantinos Paleologos veya Dragaš Paleologos, 1449'dan 1453'te Konstantinopolis'in Düşüşü sırasında savaşta ölümüne kadar hüküm süren son Bizans imparatorudur. Konstantin'in ölümü, kökeni Büyük Konstantin'in 330 yılında Roma İmparatorluğu'nun yeni başkenti olarak Konstantinopolis'i kurmasına dayanan Doğu Roma İmparatorluğu'nun kesin sonu oldu.

<span class="mw-page-title-main">Zeyrek Camii</span> Bizans İmparatorluğu dönemine ait dinî yapı

Zeyrek Camii veya Pantokrator Manastırı, İstanbul'un Fatih ilçesine bağlı Fazilet Sokağı'nda Haliç'e bakan büyük bir camidir. İki eski Bizans kilisesi ve birleştirilmiş bir şapelden oluşur ve Konstantinopolis'teki Orta Bizans mimarisinin en iyi örneğini temsil eder. Ayasofya'dan sonra İstanbul'da ayakta kalan en büyük Bizans dinî yapısıdır.

<span class="mw-page-title-main">VIII. İoannis</span>

VIII. İoannis Paleologos, VIII. İoannis 1416'da babası imparatorluk görevine başlarken ortak imparator olarak ilan edilmiş; 1425 ile 1448 arasında, tek Bizans imparatoru olarak hüküm sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1448</span>

NGC 1448 Saat takımyıldızı yönünde yaklaşık 60 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan bir sarmal gökada. John Herschel tarafından 24 Ekim 1835 tarihinde keşfedilmiştir. 1989 yılında Kılıçbalığı Grubu'na dahil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1439</span> galaksi

NGC 1439, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir galaksidir. Gökyüzünde Tay takımyıldızı yönünde bulunur. E1 tipi bir eliptik galaksidir. İngiliz astronom William Herschel tarafından 1784 yılında 47,5 cm çaplı aynalı tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1449</span> galaksi

NGC 1449, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir galaksidir. Gökyüzünde Tay takımyıldızı yönünde bulunur. S0 tipi bir merceksi galaksidir. Alman astronom Heinrich d'Arrest tarafından 1864 yılında 27,94 cm çaplı mercekli tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1450</span> galaksi

NGC 1450, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir galaksidir. Gökyüzünde Tay takımyıldızı yönünde bulunur. E-S0 tipi bir merceksi, eliptik galaksidir. Amerikan astronom Lewis A. Swift tarafından 1886 yılında 40,64 cm çaplı mercekli tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1451</span> galaksi

NGC 1451, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir galaksidir. Gökyüzünde Tay takımyıldızı yönünde bulunur. E-S0 tipi bir merceksi, eliptik galaksidir. Alman astronom Heinrich d'Arrest tarafından 1864 yılında 27,94 cm çaplı mercekli tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1452</span>

NGC 1452, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir galaksidir. Gökyüzünde Tay takımyıldızı yönünde bulunur. SB0-a tipi bir çubuklu sarmal galaksidir. İngiliz astronom William Herschel tarafından 1785 yılında 47,5 cm çaplı aynalı tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1453</span> galaksi

NGC 1453, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir galaksidir. Gökyüzünde Tay takımyıldızı yönünde bulunur. E2 tipi bir eliptik galaksidir. İngiliz astronom William Herschel tarafından 1786 yılında 47,5 cm çaplı aynalı tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1454</span>

NGC 1454, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir yıldızdır. Gökyüzünde Irmak takımyıldızı yönünde bulunur. Amerikan astronom Frank Muller tarafından 1886 yılında 66,04 cm çaplı mercekli tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1455</span>

NGC 1455, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir tekrarlanmış NGC cismidir. Gökyüzünde Tay takımyıldızı yönünde bulunur. SB0-a tipi bir çubuklu sarmal galaksidir. Amerikan astronom Francis Leavenworth tarafından 1885-6 yılında 66,04 cm çaplı mercekli tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1456</span>

NGC 1456, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir çift yıldızdır. Gökyüzünde Boğa takımyıldızı yönünde bulunur. Alman astronom Gerhard Lohse tarafından 1886 yılında 39,37 cm çaplı mercekli tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1460</span> Irmak takımyıldızı yönündeki merceksi gök adası

NGC 1460, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir merceksi galaksidir. Gökyüzünde Irmak takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 57,72 MIy (17,7 Mpc)uzaklıkta bulunur. İngiliz astronom John Herschel tarafından 1837 yılında 47,5 cm çaplı aynalı tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1461</span> galaksi

NGC 1461, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir galaksidir. Gökyüzünde Tay takımyıldızı yönünde bulunur. S0 tipi bir merceksi galaksidir. İngiliz astronom William Herschel tarafından 1785 yılında 47,5 cm çaplı aynalı tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1462</span> galaksi

NGC 1462, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir galaksidir. Gökyüzünde Boğa takımyıldızı yönünde bulunur. S tipi bir sarmal galaksidir. Alman astronom Albert Marth tarafından 1864 yılında 121,92 cm çaplı aynalı tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Dimitrios Paleologos</span> Dimitrios Paleologos

Dimitrios Paleologos, Mora Despotluğu de facto 1436–1438 ve 1451–1460 ve de jure 1438–1451 despotu, daha önce 1422–1440 Limni, 1440–1451 Mesembria valisi. 1453 yılından Osmanlılara teslim olduğu 1460 tarihine kadar Bizans tacının yasal hak sahibidir.

Gennadius ya da Gennadios şu anlamlara gelebilir: