İçeriğe atla

II. Fyodor

II. Fyodor
Tüm Rusya'nın çarı
Hüküm süresi23 Nisan 1605 – 10 Haziran 1605
Önce gelenBoris Godunov
Sonra gelenI. Dmitri
Doğum1 Ocak 1589(1589-01-01)
Moskova
Ölüm20 Haziran 1605 (16 yaşında)
Moskova
Defin1606
Aziz Sergius'un Teslis Manastırı, Moskova
Tam adı
Rusça: Фёдор II Борисович
Telaffuz: Fyodor Borisoviç Godunov
HanedanGodunov
BabasıBoris Godunov
AnnesiMaria Skuratova-Belskaya
DiniDoğu Ortodoks

II. Fyodor Borisoviç Godunov (Rusça: Фёдор II Борисович); 1589 – 10 Haziran 1605), 1606 yılında kısa süre hüküm sürmüş, Godunov hanedanına mensup Rus çarı. Hükümdarlığı Karışıklık Dönemi'ne denk gelmiştir.

Hayatı

Boris Godunov, Oğlu II. Fyodor'un Çalışmalarından Haritasını İnceliyor adlı resim. (N.Nekrasov, 19.yy.)
Düzmece I. Dmitri'nin Ajanlarının Fyodor Godunov ve Annesini Öldürmesi adlı Konstantin Makovski tarafından 1862 tarihinde yapılmış resim, Moskova'daki Tretyakov Devlet Galerisi'nde sergilenmektedir.

Çar Boris Godunov'un oğlu olan Fyodor Borisoviç Godunov, 1589 yılında Moskova'da doğdu. Annesi IV. İvan'ın (Korkunç İvan) gözdelerinden olan Malyuta Skuratova'nın kızı Maria Skuratova-Belskaya idi. Babası tarafından çok sevilen Fyodor, onun isteğiyle çok iyi bir eğitim aldı. Ayrıca çocuk yaştayken Duma'ya düzenli katılmaya başlamıştı ve yabancı diplomatların kabullerinde de yer almaktaydı. Devlet işlerinin yanında, hazırladığı bir Rusya haritası ile parlak bir zekâya sahip olduğunu da göstermekteydi. Bu harita hâlâ korunmaktadır. Hessel Gerritsz tarafından 1613 yılında Amsterdam'da güncellenerek yayınlanmış, 1665 yılına kadar güncellenmeye devam edilmiştir.[1]

Kısa süren hükümdarlığı

1605 yılında babasının ani ölümü nedeniyle henüz 16 yaşındayken tahta geçmek durumunda kalsa da devlet yönetiminde bilgi sahibiydi. 23 Nisan 1605 tarihinde tahta çıkma töreni yapıldı.

IV. İvan'ın oğlu olan I. Düzmece Dmitri tahtın gerçek varisi olduğunu ileri sürdü ve Fyodor'un tahtını tehdit etmeye başladı. (Dmitri 1604 yılında da babası Boris Godunov'u devirmek amacıyla Rusya'ya bir saldırı düzenlemişti.) Fyodor'un başkomutanı, saf değiştirerek Dmitri'nin tarafına geçti. Bunun üzerine Fyodor'un annesi iktidarı ele geçirip durumu denetimi altına almak istedi. Fakat bu girişim, güçlü boyarların düşmanlığını kazandı. Sonunda Boyarlar Moskova'da bir ayaklanma çıkardılar. Ayaklanma sırasında 10 veya 20 Haziran günü Fyodor ve annesi öldürüldü. Ardından Dmitri Moskova'ya girdi, Rusya tahtına geçerek Çar oldu.[2]

Fyodor Godunov'un Rusya haritası, Hessel Gerritsz tarafından yayınlandı.

Resmi olarak zehirlenerek öldüğü açıklandı. Ancak İsveçli diplomat Peter Petreius'un halka gösterilen bedenlerinde mücadele izleri bulunuyordu.[3] Fyodor sadece 16 yaşında olmasına rağmen, güçlü fiziğe sahip ve çevikti, onu ancak 4 kişinin yıkabildiği söylenir.[4]

Godunov anıt mezarında Ksenia Borisovna'nın adı en soldaki plakaya "Rahibe Olga Borisovna" olarak yazılıdır. (Aziz Sergius'un Teslis Manastırı)

Önceki Çar Boris Godunov'un kızı Kseniya Borisovna, Dmitri tarafından tecavüze uğrar ve ardından manastıra gönderilir. Aleksandr Puşkin'in en ünlü tiyatro oyunu olan Boris Godunov adlı eserinde de olay yer alır. Eser 1825'te yazılıp 1831'de yayınlanmasına rağmen 1866 yılına kadar sansüre takılır. Modest Musorgski tarafından yine bu oyun baz alınarak yazılan aynı adlı opera da bu konuya değinir.[5]

Kaynakça

  1. ^ "Fyodor Borisoviç Godunov". Ana Britannica (İngilizce). 13. s. 58. 
  2. ^ Kurat, Akdes Nimet (1987). Rusya tarihi: başlangıçtan 1917'ye kadar. xiii. Türk Tarih Kurumu yayınları. ss. 194, 471. 13 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2017. 
  3. ^ Petreius, Peter (1630). Historien und Bericht von dem Groszfürstentumb Muschkow (Almanca). Leipzig. 
  4. ^ Skrynnikov, Ruslan Grigoreviç (1978). Boris Godunov (Rusça). Moskova, Nauka: Gulf Breeze, Fla: Academic International Press. ISBN 0-87569-046-7. 
  5. ^ Skrinikov, Ruslan Grigoryeviç (1978). Boris Godunov: Zapovednye i urochnye rody Tsara Fedora Ioanovicha (Rusça). Nauka-Verlag, Moskova. 

Dış kaynaklar

  • Hosking, Geoffrey (2004). Russia and the Russians: A History (İngilizce). Cambridge: Harvard University Press. ISBN 0-674-01114-7. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta II. Fyodor ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
Vikikaynak has the text of the 1911 Encyclopædia Britannica article Theodore (tsars).
Resmî unvanlar
Önce gelen:
Boris Godunov
Rus çarı
23 Nisan 1605 – 10 Haziran 1605 		Sonra gelen:
I. Dmitri

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">IV. İvan</span> ilk Rusya Çarı

IV. İvan, İvan Vasiliyeviç veya yaygın adıyla Korkunç İvan, son Moskova Knezi ve ilk Rusya Çarı. Düzenlediği seferler ve yaptığı fetihlerle Moskova Knezliği'ni lağvetmiş ve Rus Çarlığı'nı kurmuş olan bir hükümdardır. Rusya'yı, "Tüm Rusya'nın Çarı" sıfatıyla 1547 yılından 1584'teki ölümüne kadar yönetmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Rusya Çarlığı</span> 1547de Korkunç İvanın Çar unvanı almasıyla başlayan ve 1721 de I. Petronun Rusyayı imparatorluğa çevirmesiyle son bulan Rus devleti

Rusya Çarlığı, 1547 yılında Korkunç İvan'ın Çar unvanı almasıyla başlayan ve 1721'de Çar I. Petro'nun Rus İmparatorluğu'nu kurmasıyla son bulan Rus devletinin resmî adıdır. Çarlıktan önce bu topraklarda Moskova Knezliği egemen olduğu için çarlık Batı Avrupa dillerinde Moskova olarak adlandırılmaktadır. Ayrıca Rusça ve Türkçe kaynaklarda da Moskova Çarlığı olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">I. Aleksey (Rusya)</span> Rus çarı (1629-1676; çar 1645-1676)

I. Aleksey veya tam adıyla Aleksey Mihayloviç Romanov, 1645-1676 arasında hüküm sürmüş Rus çarı. Saltanatında Polonya-Litvanya Birliği ve İsveç İmparatorluğu ile savaştı. Stenka Razin'in isyanını bastırdı. Öldüğünde Rusya sınırları yaklaşık 2.000.000.000 akre (8.100.000 km2) dönüme sahipti.

<span class="mw-page-title-main">Boris Godunov</span>

Boris Fyodoroviç Godunov, Rus Rurik Hanedanı'nın sona ermesinin ardından 1598-1605 arasında hüküm süren Rus çarı. Rus topraklarında yıkıcı etkileri olan Karışıklık Dönemi (1598-1613) Godunov'un hükümdarlığı sırasında başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">1605-1618 Lehistan-Rusya Savaşı</span>

1605-1618 Lehistan-Rusya Savaşı 17. yüzyılda Lehistan-Litvanya Birliği ve bu birliğe bağlı derebeylerinin komutasındaki paralı askerlerin taht kavgası içinde iç savaş ortamına sürüklenmiş olan Rusya Çarlığı'nı istila etmesiyle başlayan savaştır. Bu dönem Rus tarihinde Karışıklık Dönemi olarak adlandırılmıştır.

Godunov bir Rus soy ismidir.

<span class="mw-page-title-main">Dmitri İvanoviç</span> Rus çareviç (1582-1591)

Çareviç Dmitri veya Dmitri İvanoviç (Rusça: Дмитрий Иванович;, babası Korkunç İvan'ın ölümünden sonra Rus Çarlığı tahtının son hanedan üyesi, Dmitri'nin abisi I. Fyodor'un ölümü üzerine ulusal konsey ile çar seçilen Boris Godunov, Dmitri'nin öldürülme emrini vermiştir ve 1591'de 8 yaşındayken Rus boyar Vasili Şuyski tarafından öldürtülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Ugliç</span>

Ugliç Rusya'nın Yaroslavl Oblastı'nda olan tarihi bir şehirdir. İdil Nehri'nde yer almaktadır. Nüfus: 34,507 ; 38,260 ; 39,975.

<span class="mw-page-title-main">I. Dmitri isyanı</span>

I. Dmitri isyanı IV. İvan'ın Ugliç'te öldürülen oğlu olduğunu iddia eden I. Dmitri'nin Rus Çarlığı tahtında hak iddia etmesiyle 1603–1605 yılları arasında süren bir isyandır. Rusya'da IV. İvan'ın ölümünün ardından oğlu I. Fyodor çar ilan edilmiştir. Fakat iyi bir çar olamadığı için ulusal konsey ile birlikte ve eşinin kardeşi Boris Godunov ile birlikte ülkeyi yönetmiştir. 17 Ocak 1598'de ölen I. Fyodor'dan sonra Boris Godunov ulusal konsey tarafından çar ilan edilmiştir. Tahta çıkan Çar Boris, henüz tahta çıkmadan önce IV. İvan'ın küçük oğlu Dmitri İvanoviç'i öldürterek ileride tahtta hak iddia etmesini engellemeye çalışmıştır.

<span class="mw-page-title-main">1682 Moskova Ayaklanması</span>

1682 Moskova Ayaklanması ya da 1682 Streltsıy Ayaklanması, 1682 yılında Moskova'daki Streltsıy alaylarının, kral naipliği yapan Sofia Alekseyevna'nın kardeşi V. İvan'ın tahta geçirilmesi için düzenlediği ayaklanma. Ayaklanmanın tarihsel arka planını Çar III. Fyodor'un iki eşinin aileleri arasındaki rekabet oluşturmuştur.

<span class="mw-page-title-main">IV. Vasili</span> Rus çarı

IV. Vasili Şuyski Rurik Hanedanı'na yakın soylu, Eski Boyar ve 19 Mayıs 1606 – 19 Temmuz 1610 arasında Rus çarı.

<span class="mw-page-title-main">Romanov Hanedanı</span> 1613-1917 yılları arasında Rusyanın hükümdar kraliyet ailesi

Romanov Hanedanı, 1613-1917 yılları arasında Rusya'nın hükümdar kraliyet ailesiydi. Romanovlar, Moskova'nın Büyük Dükalığı'nın ve daha sonra 1598'de Çar I. Fyodor'un ölümü üzerine soyu tükenmiş olan Rurik hanedanlığı döneminde Rusya Çarlığı'nın asilzadeleri olarak ön plana çıktı. 21 Şubat 1613'te Mihail Romanov, Zemsky Sobor tarafından Rusya Çar'ı seçildi ve Romanovları Rusya'ya hakim olan ikinci hanedan yaptı. Mihail'in torunu I. Petro, 1721'de Rus İmparatorluğu'nu kurdu ardından bir dizi savaş ve reform yoluyla ülkeyi büyük bir güce ulaştırdı. Romanovların doğrudan erkek vârisleri, Elizaveta Petrovna 1762'de öldüğünde sona erdi. 5 Ocak 1762'den itibaren imparatorluk tahtının kadın hattı boyunca Prenses Anna Petrovna'nın ve Holstein-Gottorp Dükü Karl-Friedrich'in, oğulları Holstein-Gottorp Dükü Karl Peter Ulrich, Romanov Hanedanı üyesi olarak tanındı. Böylece, şecere kurallarına göre, Elizaveta Petrovna'nın torunları bazen "Holstein-Gottorp-Romanov" olarak anılmaktadır. Şubat Devrimi'nin ardından İmparator II. Nikolay 15 Mart 1917'de çekilmiş ve böylece 304 yıl süren Romanov yönetimi sona ermiştir. Ardından, 1918'de İmparator II. Nikolay ve ailesi Bolşevikler tarafından kurşuna dizilerek öldürüldü ve Romanov Hanedanı'nın 65 üyesinin hayatta kalan 47'si yurt dışına sürgüne gönderildi.

<span class="mw-page-title-main">I. Fyodor</span>

I. Fyodor (Teodor) İvanoviç veya Fyodor I. İoanoviç ; 31 Mayıs 1557 – 16 veya 17 Ocak 1598), Zangoç Fyodor olarak da anılan, 1584–1598 yılları arasında hüküm sürmüş, Rurik hanedanına mensup son Rus çarıdır.

<span class="mw-page-title-main">III. Fyodor</span> Rus hükümdar (1661-1682; çar 1676-1682)

III. Fyodor (Teodor) Alekseyeviç Romanov ; 9 Haziran 1661 – 7 Mayıs 1682), 1676 ve 1682 yılları arasında hüküm sürmüş, Romanov hanedanına mensup Rus çarıdır.

<span class="mw-page-title-main">V. İvan</span> Rus hükümdar (1666-1696; çar 1682-1696)

V. İvan Alekseyeviç Romanov ; 6 Eylül 1666 Moskova – 8 Şubat 1696 Moskova), 7 Mayıs 1682 ve 8 Şubat 1696 tarihleri arasında hüküm sürmüş, Romanov hanedanına mensup Rus çarıdır. Önemli fiziksel ve zihinsel sorunları vardı.

<span class="mw-page-title-main">I. Dmitri</span> Rus hükümdar (1581-1606; çar 1605-1606)

I. Dmitri İvanoviç, Moskova Knezliği tahtında hak iddia edip, 1605'ten 1606'daki ölümüne kadar yaklaşık bir yıl boyunca I. Dmitri adıyla hüküm sürenRus çarı. Rurik hanedanına mensup olduğu varsayılsa da, aslında Rurik soyundan gelmemektedir. Dmitri'nin gerçek ismi Grigori (Yuri) Bogdanoviç Otrepyev'dir. Bu nedenle muhalifleri ve ölümünün ardından tarihçiler tarafından yaygın olarak Düzmece Dmitri olarak anılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">I. Mihail (Rusya çarı)</span> Rus hükümdar (1596-1645; çar 1613-1645)

I. Mihail Fyodoroviç Romanov 21 Şubat 1613 - 12 Temmuz 1645 tarihleri arasında Rus çarı.

<span class="mw-page-title-main">Dmitri Pojarski</span>

Dmitri Mihayloviç Pojarski, 1611'den 1612'ye kadar Lehistan-Rusya Savaşı sırasında askeri liderliği ile tanınan bir Rus prensiydi. Pojarski, Karışıklık Dönemi'nde Lehistan-Litvanya Birliği'nin Rusya'yı işgaline karşı Nijni Novgorod'da Kuzma Minin ile İkinci Gönüllü Ordusu'nu kurdu ve 1612'de Moskova Savaşı'nda Rusya'nın zaferinden sonra Polonya'nın geri çekilmesini sağladı.

<span class="mw-page-title-main">Kseniya Borisovna Godunova</span> Rus çar kızı (1582-1622)

Kseniya Borisovna Godunova, Rus çarevna. 1598 ile 1605 yılları arasındaki Rus çarı Boris Godunov'un kızı ve II. Fyodor'un ablasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mariya Nagaya</span>

Mariya Feodorovna Nagaya, Rus çaritsa ve Korkunç İvan'ın altıncı eşi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.