İçeriğe atla

II. Dünya Savaşı konferansları

Aşağıdaki listede Müttefik Devletler tarafında düzenlenen II. Dünya Savaşı konferansları yer almaktadır. Kalın yazılan konferanslar Amerika Birleşik Devletleri, Birleşik Krallık ve Sovyetler Birliği liderlerinin tamamının katıldığı konferansları betimlemektedir.

Konferans adı
(Kod adı)
Yer Tarih Başlıca katılımcılar Başlıca sonuçlar
ABD-İngiliz Personel Konferansı
(ABC-1)
Washington29 Ocak – 27 Mart 1941 ABD
Birleşik Krallık
Kanada askeri yetkilileri
ABD'nin savaşa girmesi amacıyla temel planlama anlaşması hazırlandı.
Atlantik Konferansı
(RIVIERA)
Arjantin, Newfoundland9 – 12 Ağustos 1941 Churchill
Roosevelt
Hopkins
Sovyetler Birliği'den gelecek yardım hedefiyle Atlantik Bildirisi imzalandı.
Birinci Moskova Konferansı Moskova29 Eylül – 1 Ekim 1941 Stalin
Harriman
Beaverbrook
Molotov
Sovyetler Birliği'ne Müttefik Devletler yardımı yapılması kararlaştırıldı.
Birinci Washington Konferansı
(ARCADIA)
Washington22 Aralık 1941 – 14 Ocak 1942 Churchill
Roosevelt
Birleşmiş Milletler Beyannamesi ve Önce Avrupa bildirileri yayınlandı.
İkinci Washington Konferansı Washington20 – 25 Haziran 1942 Churchill
Roosevelt
Manş Denizi işgal edilmeden önce Kuzey Afrika Cephesi'nde derhal ikinci bir cephe açılması kararlaştırıldı.
İkinci Moskova Konferansı Moskova12 – 17 Ağustos 1942 Churchill
Stalin
Harriman
Manş Denizi'nin işgal edilmesi üzerine Kuzey Afrika Cephesi'nin sebepleri tartışıldı.
Birleşik Krallık ve Sovyetler Birliği arasında bilgi ve teknolojik paylaşım anlaşması imzalandı.
Şerşel Konferansı Şerşel21 – 22 Ekim 1942 Amerikalı general Clark
Charles Mast liderliğindeki Vichy Fransası yetkileri
Meşale Harekâtı öncesinde Müttefik Devletler'in Fas ve Cezayire gizli askerî çıkarma yapması için kendilerine saldırmayacaklarını ifade eden bazı Vichy Fransası komutanlarıyla yaptığı gizli bir konferanstır.[1]
Kazablanka Konferansı
(SYMBOL)
Kazablanka14 – 24 Ocak 1943 Churchill
Roosevelt
Charles de Gaulle
Henri Giraud
İtalya Cephesi planı yapıldı.
1944 yılındaki Manş Denizi işgali planı ve Mihver Devletleri'nin "koşulsuz teslim" olmasına dair ve Cezayir ve İngiltere otoritelerini birleştirmeye çalışma planı görüşüldü.
Üçüncü Washington Konferansı
(TRIDENT)
Washington12 – 25 Mayıs 1943 Churchill
Roosevelt
Marshall
İtalya Cephesi planı yapıldı.
Nazi Almanyası'na karşı hava saldırılarının artırılması planı yapıldı.
Büyük Okyanus'ta savaşın artırılması planı yapıldı.
Quebec Konferansı (1943)
(QUADRANT)
Québec17 – 24 Ağustos 1943 Churchill
Roosevelt
King
1944 yılına Overlord Harekâtı planlandı.
Güney Doğu Asya Komutanlığı yeniden örgütlendi.
Nükleer bilgilerin sınırlandırılması için gizli Quebec Anlaşması imzalandı.
Üçüncü Moskova KonferansıMoskova18 Ekim – 1 Kasım 1943 Dışişleri bakanları Hull
Eden
Molotov
Fu
Stalin
Moskova Deklarasyonu yayınlandı.
Kahire Konferansı
(SEXTANT)
Kahire23 – 26 Kasım 1943 Churchill
Roosevelt
Çan Kay Şek
Savaş sonrası Asya'nın durumu için Kahire Deklarasyonu açıklandı.
Tahran Konferansı
(EUREKA)
Tahran28 Kasım – 1 Aralık 1943 Churchill
Roosevelt
Stalin
Büyük üç devletin ilk toplantısı.
Nazi Almanyası ve müttefiklerine karşı savaşın final stratejisi görüşüldü.
Overlord Harekâtı için tarih belirlendi.
İkinci Kahire Konferansı
Kahire, Mısır4 – 6 Aralık 1943 Churchill
Roosevelt
İnönü
Müttefik Devletlere Türkiye'de hava sahası açma anlaşması imzalandı.
Japon İmparatorluğu'na karşı Myanmar'da yapılması planlanan Burma Harekâtı ertelendi.
1944 İngiliz Milletler Topluluğu Başbakanları Konferansı Londra, 1 – 16 Mayıs 1944 Churchill
John Curtin (Avustralya)
Peter Fraser (Yeni Zelanda)
William Lyon Mackenzie King (Kanada)
General Jan Smuts (Güney Afrika).
İngiliz Milletler Topluluğu liderleri Moskova Deklarasyonu'nu desteklediklerini açıkladılar ve tüm Müttefik Devletler'in savaş anlaşmalarına saygı duyduklarını beyan ettiler.
Bretton Woods Konferansı Bretton Woods1 – 15 Temmuz 1944 44 ülkenin temsilcileri Uluslararası Para Fonu ve Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası kuruldu.
Dumbarton Oaks Konferansı Washington21 – 29 Ağustos 1944 Aleksander Cadogan
Andrey Gromıko
Edward Stettinius Jr.
Wellington Koo
Birleşmiş Milletler'in kurulması kararlaştırıldı.
İkinci Quebec Konferansı
(OCTAGON)
Québec12 – 16 Eylül 1944 Churchill
Roosevelt
Savaş sonrası Almanya için Morgenthau Planı imzalandı.
Bazı savaş planları görüşüldü.
Dördüncü Moskova Konferansı
(TOLSTOY)
Moskova9 – 18 Ekim 1944 Churchill
Stalin
Molotov, Eden
Savaş sonrası Balkan yarımadasına ve Doğu Avrupa'ya etki eden alanlar kurulması kararlaştırıldı.
Malta Konferansı
(ARGONAUT & CRICKET)
Malta30 Ocak – 2 Şubat 1945 Churchill
Roosevelt
Yalta Konferansı'na hazırlık yapıldı.
Yalta Konferansı
(ARGONAUT & MAGNETO)
Yalta4 – 11 Şubat 1945 Churchill
Roosevelt
Stalin
Nazi Almanyası'nın yenilmesi için son planlar yapıldı.
Savaş sonrası Avrupa'nın geleceği görüşüldü.
Polonya topraklarının değişimi ele alındı.
Birleşmiş Milletler Konferansı için tarih belirlendi.
Birleşmiş Milletler'deki veto yetkisi kararlaştırıldı.
Sovyetler Birliği'nin Japonya İmparatorlu'na savaş ilan etmesinin şartları konuşuldu.
Birleşmiş Milletler San Francisco KonferansıSan Francisco25 Nisan – 26 Haziran 1945 50 ülkenin temsilcileri Birleşmiş Milletler Antlaşması imzalandı.
Potsdam Konferansı
(TERMINAL)
Potsdam17 Temmuz – 2 Ağustos 1945 Stalin
Truman
Attlee
Japon İmparatorluğu'nun koşulsuz teslim olması için Potsdam Deklarasyonu imzalandı.
Nazi Almanyası'na dair yürürlüğe girecek politikalara dair Potsdam Anlaşması imzalandı.

Toplamda Churchill 16, Roosevelt 12, Stalin 7 konferansa katılmıştır.

Galeri

Kaynakça

  1. ^ David H. Lippman. World War II Notes November 8, 1942 (Operation Torch), (İngilizce) 8 Kasım, 1942, Erişim tarihi: 28 Eylül 2016.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler</span> toplumsal, ekonomik ve kültürel bir iş birliği oluşturmak amacıyla kurulan bir örgüt

Birleşmiş Milletler (BM), 24 Ekim 1945'te kurulmuş; dünya barışını, güvenliğini korumak ve uluslararasında ekonomik, toplumsal ve kültürel bir iş birliği oluşturmak için kurulan uluslararası bir örgüttür. Birleşmiş Milletler kendini "adalet ve güvenliği, ekonomik kalkınma ve sosyal eşitliği uluslararasında tüm ülkelere sağlamayı amaç edinmiş küresel bir kuruluş" olarak tanımlamaktadır. Uluslararası ilişkilerde kuvvet kullanılmasını evrensel düzeyde yasaklayan ilk antlaşma 26 Haziran 1945'te 50 ülke tarafından imzalanan Birleşmiş Milletler Antlaşması'dır.

<span class="mw-page-title-main">Gıda ve Tarım Örgütü</span> 1943te kurulan ve 1946da Birleşmiş Milletlerin uzmanlık kuruluşu haline gelen bir örgüt

Gıda ve Tarım Örgütü, açlığı yok etmek ve beslenme şartlarını iyileştirmek amacıyla 1943'te kurulan ve 1946'da Birleşmiş Milletlerin uzmanlık kuruluşu haline gelen bir örgüttür. Açlığa karşı mücadelede çok yönlü etkinlikleri vardır. Hükûmet ve teknik kuruluşların tarımı, ormancılığı ve balıkçılığı geliştirme projelerine aracı ve yardımcı olur. Bu tip konularda ülkeler düzeyinde teknik yardımlar sağlar. Eğitsel projeler geliştirerek, araştırmalar yapar ve seminerler verir. Dünyadaki tarımsal ürünlerin üretimi, tüketimi, ticareti ve depolanması, tabii kaynakların geliştirilmesi, ağaçlandırma gibi konularda danışmanlık yapar. İstatistikler tutarak bültenler yayınlar.

<span class="mw-page-title-main">Müttefik Devletler</span> II. Dünya Savaşı sırasında Birleşik Krallık, Fransa, Sovyetler Birliği ve Amerika Birleşik Devletleri arasındaki ittifak

Müttefik Devletler, II. Dünya Savaşı sırasında Birleşik Krallık, Fransa, Sovyetler Birliği, ABD ve Çin Cumhuriyeti başta olmak üzere Mihver Devletler'e karşı oluşturulan blok. Günümüzde ise ABD ve ona destek verip müttefiki olan ülkelere verilen ad.

<span class="mw-page-title-main">Andrey Gromıko</span> Sovyet diplomat

Andrey Andreyeviç Gromıko, Sovyet diplomat, 1957-1985 yılları arası Sovyetler Birliği Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Moskova Konferansı (1943)</span>

Moskova Konferansı, 1943 yılı Ekim ayında Moskova'nın Dışişleri Bakanları düzeyinde toplanan Amerika Birleşik Devletleri, Birleşik Krallık, Sovyetler Birliği ve Çin'in katılımıyla gerçekleşen bir toplantıdır. Ayrıca, Tahran Konferansı müttefiklerin ilk buluşmalarıdır. Konferansa Birleşik Krallık'tan Sir Anthony Eden, ABD’den Cordell Hull, Sovyetler Birliği’nden Vyacheslav Molotov ile Çin Dışişleri Bakanı katılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kahire Konferansı</span>

Kahire konferansı, II. Dünya Savaşı sonra Uzak Doğu'daki gelişmeleri değerlendirmek amacıyla Roosevelt, Churchill ve Çan Kay Şek arasında; 22-26 Kasım 1943 tarihleri arasında Kahire'de yapılan toplantıdır. Kesin bir sonuca varılamayan konferansın yapılmasında Moskova Konferansı'nda görev alan dışişleri bakanlarının üç devletin liderlerinin de bir görüşmede bulunmaları gerektiğine karar vermesi etkili oldu. Josef Stalin'in isteği üzerine Tahran seçilse de düzenlenen konferansta Uzak Doğu meselelerinin de görüşülmesi planlandığı için Çin Cumhuriyeti'ni temsilen Çan Kay Şek'in de yapılacak görüşmelere davet edilme teklifinin Stalin tarafından kabul edilmemesi üzerine, Churchill ile Roosevelt hem Çan Kay Şek ile görüşmek hem de Tahran'da yapılacak konferansa birlik içinde katılmak amacıyla Kahire'de bir araya geldiler.

<span class="mw-page-title-main">George Marshall</span>

George Catlett Marshall, II. Dünya Savaşı sırasında ABD Genelkurmay Başkanı (1939-1945). Daha sonra dışişleri (1947-1949) ve savunma bakanı (1950-1951) olarak hükûmette görev almıştır. Türkiye ve diğer 15 Avrupa ülkesinin ekonomik bağlılığını başlatan Marshall Planı olarak bilinen Avrupa Kalkınma Programı'nın yaratıcısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Yalta Konferansı</span> Yaltanın 3 kilometre güneyinde bulunan Livadia Sarayında düzenlenen ve Churchill, Roosevelt ve Stalin olmak üzere "Üç Büyük" (Big Three)ün katıldığı konferans

Yalta Konferansı ya da Kırım Konferansı, II. Dünya Savaşı sırasında 4 Şubat 1945 - 11 Şubat 1945 tarihleri arasında SSCB'nin önde gelen tatil yeri Yalta'nın 3 kilometre güneyinde bulunan Livadia Sarayı'nda düzenlenen ve Churchill, Roosevelt ve Stalin olmak üzere "Üç Büyük" 'ün katıldığı konferans.

<span class="mw-page-title-main">Potsdam Konferansı</span>

Potsdam Konferansı, II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası'nın teslimiyetinden sonra 17 Temmuz 1945 - 2 Ağustos 1945 tarihleri arasında Almanya'nın başkenti Berlin'in 26 kilometre güneybatısında bulunan Cecilienhof Sarayı'nda düzenlenen ve Churchill, Truman ve Stalin olmak üzere "Big Three" 'nin katıldığı konferans.

<span class="mw-page-title-main">Kazablanka Konferansı</span>

Casablanca Konferansı veya Kazablanka Konferansı II. Dünya Savaşı sırasında ABD başkanı Franklin D. Roosevelt, Birleşik Krallık başbakanı Winston Churchill ve Combined Chiefs of Staff (CCS) arasında gerçekleşen gizli Hitler karşıtı bir zirveydi. Zirve 14 Ocak 1943'ten 26 Ocak 1943'e kadar Fas'ın Kazablanka şehrinde düzenlendi.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler San Francisco Konferansı</span>

Birleşmiş Milletler San Francisco Konferansı, 25 Nisan 1945 tarihinde Birleşmiş Milletler'in kurulmasıyla sonuçlanan konferanstır.

<span class="mw-page-title-main">Tahran Konferansı</span>

Tahran Konferansı, 28 Kasım - 1 Aralık 1943 tarihleri arasında, Müttefik liderler, Joseph Stalin, Franklin D. Roosevelt ve Winston Churchill katılımıyla, SSCB'nin Tahran Büyükelçiliği'nde gerçekleşen ve o ana dek ilk kez tüm Müttefik liderlerin katıldığı bir strateji toplantısı idi. 22-26 Kasım 1943 tarihlerinde yapılan Kahire Konferansı'ndan hemen sonra yapılan bu liderler zirvesini, 1945 yılında yapılan Yalta Konferansı ve Potsdam Konferansları takip etti. Üç lider, toplantıya ajandalarındaki farklı gündemlerle başlamış olmakla birlikte, Nazi Almanyası'na karşı yeni bir cephe açılması konusunda oy birliği ile aldıkları bir kararla toplantıyı sonlandırdılar. Müttefiklerin Türkiye ve İran'la olan ilişkileri, Yugoslavya'daki operasyon, Japonya'nın durumu ve savaştan sonra yapılacaklar, Konferans'ta ele alınan diğer konulardı. İran'ın bağımsızlığının, müttefiklerin üç büyük üyesince tanındığına dair ayrı bir protokol de imza altına alındı.

<span class="mw-page-title-main">İkinci Kahire Konferansı</span> İkinci Kahire Konferansı

İkinci Kahire Konferansı, 4-6 Aralık 1943 tarihlerinde Kahire, Mısır'da, Türkiye'nin II. Dünya Savaşı'na Müttefik Devletler lehine katılması için gerçekleşen konferanstır.

<span class="mw-page-title-main">Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Marşı</span> Millî marş

Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Marşı, Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin 1944-1991 yılları arasında kullandığı ulusal marş.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri-Sovyetler Birliği ilişkileri</span> İkili ilişkiler

Amerika Birleşik Devletleri-SSCB ilişkileri, Amerika Birleşik Devletleri ile Sovyetler Birliği arasındaki diplomatik ilişkilerdir.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler Bildirisi</span>

Birleşmiş Milletler Bildirisi, II. Dünya Savaşı'nın Müttefik Devletlerini resmîleştiren ve 1942 ile 1945 arasında 47 ulusal hükûmet tarafından imzalanan ana antlaşmadır. 1 Ocak 1942'de Arkadya Konferansı sırasında ABD, Birleşik Krallık, Çin ve Sovyetler Birliği, sonraları Birleşmiş Milletler Bildirisi olarak bilinecek olan kısa bir belgeyi imzaladılar ve bir sonraki gün 22 ulusun daha temsilcileri belgeye imzalarını eklediler.

<span class="mw-page-title-main">Potsdam Anlaşması</span> 1945 yılında 3 büyük Müttefik arasında İkinci Dünya Savaşının sona ermesine ilişkin anlaşma

Potsdam Anlaşması,, Ağustos 1945'te İkinci Dünya Savaşı'nın galibi üç büyük Müttefik devlet olan Birleşik Krallık, Amerika Birleşik Devletleri ve Sovyetler Birliği arasında yapılan anlaşmadır. Potsdam Konferansı'nın bir sonucu olan bu anlaşma, Almanya'nın sınırlarının ve Alman işgalinden kurtarılan bölgede sınırların belirlenmesi ve yeniden inşası ile ilgiliydi. Ayrıca Almanya'nın silahsızlandırılması ve ödeyeceği savaş tazminatları, savaş suçlularının yargılanması ve etnik Almanların Avrupa'nın çeşitli bölgelerinden toplu olarak sınır dışı edilmesi konularını da ele almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Batı ihaneti</span>

Batı ihaneti, Birleşik Krallık, Fransa ve bazen ABD'nin, II. Dünya Savaşı'nın başlangıcında ve sonrasında Çekoslovak ve Polonya devletlerine ilişkin yasal, diplomatik, askeri ve ahlaki yükümlülüklerini yerine getirmediği görüşüdür. Ayrıca bazen o sırada diğer Orta ve Doğu Avrupa devletlerinin muamelesine de atıfta bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Harry Hopkins</span>

Harry Lloyd Hopkins Amerikalı bir devlet adamı, kamu yöneticisi ve başkanlık danışmanıydı. Başkan Franklin Delano Roosevelt'in güvenilir bir yardımcısı olan Hopkins, 1938'den 1940'a kadar 8. Amerika Birleşik Devletleri Ticaret Bakanı olarak ve II Hopkins, kariyeri boyunca Amerika Birleşik Devletleri'ndeki en büyük işveren haline getirdiği New York Geçici Acil Durum Yardım İdaresi, Federal Acil Durum Yardım İdaresi, İnşaat İşleri İdaresi ve İş İlerleme İdaresi'ni denetledi. Daha sonra Müttefiklere yönelik 50 milyar dolarlık Lend-Lease askeri yardım programını denetledi ve Roosevelt'in kişisel elçisi olarak ABD ile Birleşik Krallık arasındaki ittifakın şekillenmesinde çok önemli bir rol oynadı

<span class="mw-page-title-main">Üç Büyük</span>

II. Dünya Savaşı sırasında 28 Kasım 1943 - 1 Aralık 1943 tarihleri arasında düzenlenen Tahran Konferansı, 4 Şubat 1945 - 11 Şubat 1945 tarihleri arasında düzenlenen Yalta Konferansı ve 17 Temmuz 1945 - 2 Ağustos 1945 tarihleri arasında düzenlenen Postdam Konferansı'nda dünya tarihinde ilk defa Amerika Birleşik Devletleri, Birleşik Krallık ve SSCB liderleri fiilen bir araya geldiler. Liderler ve liderlerin bu konferanslarda bir arada verdikleri pozlar ikonik hale geldi ve dönemin en güçlü üç devletine atıfla "Üç Büyük" olarak anılmaya başlandı.