II. Dünya Savaşı jet uçakları listesi
İkinci Dünya Savaşı, jet uçaklarının savaştığı ilk savaştı. İlk başarılı jet uçağı Heinkel He 178, 1 Eylül 1939'da savaşın başlamasından sadece beş gün önce ilk uçuşunu yaptı. 2 Eylül 1945'teki [1] teslimiyet sırasında Almanya, Birleşik Krallık ve Amerika Birleşik Devletleri'nin hepsinde turbojet ile çalışan savaş uçakları bulunmaktaydı. Japonya motorjet ile çalışan kamikaze uçağı üretmişti ancak savaş bittiği için kullanamadı. İtalya ve Sovyetler Birliği, ramjet motorlarını test etmişlerdi fakat bu uçaklar prototip olarak kaldı. Almanya, savaş sırasında jet motorlu bombardıman uçaklarını operasyonel olarak kullanan tek ülkeydi.[2]
Uçak
| Model | Ülke | İlk uçuş | Tip | Hizmete giriş | Üretim sayısı | Notlar |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Arado Ar 234 | Almanya | Haziran 1943 | Savaş uçağı | Ağustos 1944 | 210+ | İlk operasyonel jet motorlu bombardıman uçağı; öncelikle hava keşif rolünde kullanıldı. İnşa edilenlerin çok azı uçtu. İkiz motorlu, yüksek kanatlı; dört motorlu varyantlar denendi ancak üretilmedi; gece avcısı versiyonu operasyonel olarak test edildi, ancak başarı elde etmedi.[3][4] |
| Bell P-59 Airacomet | ABD | Ekim 1942 | Operasyonel | Eylül 1944 | 66 | Uçan ilk USAAF jeti; sadece eğitim amaçlı kullanıldı.[5] |
| Bell XP-83 | ABD | Şubat 1945 | Prototip | 2 | Uzun menzilli eskort savaşçısı iptal edildi.[6] | |
| Caproni Campini N.1 | İtalya | Ağustos 1940 | Prototip | 2 | İlk motorjet.[7] | |
| Consolidated Vultee XP-81 | ABD | Şubat 1945 | Prototip | 2 | İptal edilen karma güç savaş uçağı.[8] | |
| Curtiss XF15C | ABD | Şubat 1945 | Prototip | 3 | İptal edilen karma güç savaş uçağı.[9] | |
| de Havilland Vampire F.1 | Birleşik Krallık | Eylül 1943 | Üretim safhasında | Mart 1946 | 244 | Savaşın bitiminden önce yalnızca 12 adet üretildi; savaş hizmeti yok.[10] |
| Douglas XBTD-2 Destroyer | ABD | Mayıs 1944 | Prototip | 2 | İptal edilen karma güç torpido bombardıman uçağı[11][12] | |
| Fieseler Fi 103R Reichenberg | Almanya | Eylül 1944 | Operational | Ekim 1944 | 300 | V-1 roketinin 1944 sonlarında operasyonlara hazır insanlı varyantı, kullanılmadı.[13] |
| Gloster E.28/39 | Birleşik Krallık | Nisan 1941 | Prototip | 2 | Motor test yatağı ve uçan ilk Müttefik jeti.[14] | |
| Gloster Meteor F.1 & F.3 | Birleşik Krallık | Mart 1943 | Savaş uçağı | Temmuz 1944 | 250 | İlk operasyonel Müttefik jet avcı uçağı; ikiz motorlu, alçak kanatlı; geliştirilmiş sürümler 1980'lere kadar hizmette kaldı. Başka bir jet uçağını düşüren ilk jet (bir V-1 uçan bomba).[15] |
| Heinkel He 162 | Almanya | Aralık 1944 | Savaş uçağı | Şubat 1945 | 238+ | Yarı eğitimli pilotlar tarafından seri üretim ve kullanım için tasarlanmış ucuz önleme (Volksjaeger). Tek motorlu, yüksek kanatlı; sadece savaşın bitiminden önce son derece sınırlı operasyonel hizmet gördü..[16] |
| Heinkel He 178 | Almanya | Ağustos 1939 | Prototip | 2 | Uçan ilk jet uçağı[17] | |
| Heinkel He 280 | Almanya | Eylül 1940 | Prototip | 9 | Uçan ilk jet avcı uçağı, iptal edildi.[18] | |
| Horten Ho 229 | Almanya | Aralık 1944 | Prototip | 3 | Avcı/bombardıman uçağı, ilk jet motorlu uçan kanat.[19] | |
| Junkers Ju 287 | Almanya | Ağustos 1944 | Prototip | 1 | Çok motorlu bombardıman uçağı tasarımı için test yatağı.[20] | |
| Lockheed P-80 Shooting Star | ABD | Ocak 1944 | Savaş uçağı | Ocak 1945 | 361 | İlk operasyonel Amerikan jet avcı uçağı. Tek motorlu, düşük kanatlı; dördü savaşın bitiminden önce Avrupa'ya konuşlandırıldı, ikisi İtalya'daki keşif rolünde sınırlı hizmet gördü, ancak gerçek bir savaş yaşamadı.[21] |
| McDonnell FD Phantom | ABD | Ocak 1945 | Üretim safhasında | Temmuz 1947 | 62 | Savaş sonrası üretime girdi, isim Nisan 1946'da FH olarak değiştirildi.[22][23] |
| McDonnell TD2D Katydid | ABD | 1942 | Operasyonel | 1942 | bilinmiyor | ABD Donanması pulsejet ile çalışan hedef uçağı.[24] |
| Messerschmitt Me 262 | Almanya | Temmuz 1942 | Savaş uçağı | Haziran 1944 | 1.433 | İlk operasyonel jet avcı uçağı. İkiz motorlu, düşük kanatlı; hem avcı hem de avcı-bombardıman rollerinde görev yaptı, gece savaşçısı, bombardıman uçağı ve keşif versiyonları denenen birçok varyantı vardı. Savaş sonrası Çekoslovakya'da Avia S-92 olarak üretime devam etti.[25] |
| Messerschmitt Me 328 | Almanya | 1944 (early) | Prototip | 9 | İptal edilen pulsejet avcı/bombardıman uçağı.[26] | |
| Mikoyan-Gurevich I-250 | SSCB | Mart 1945 | Prototip | 28 | Karma güç termojet avcı uçağı.[27] | |
| Nakajima Kikka | Japonya | Ağustos 1945 | Üretim safhasında | 1 | Me 262'den ilham alan jet kara saldırısı/kamikaze uçağı.[28] | |
| NAMU TD2N | ABD | Haziran 1945 | Üretim safhasında | 9 | Gorgon III füzesine dayalı hedef uçağı.[29] | |
| Polikarpov I-153DM | SSCB | Eylül 1940 | Prototip | 1 | Deneysel karma güç ramjet avcı çift kanatlı uçağı.[30] | |
| Ryan FR Fireball | ABD | Haziran 1944 | Operasyonel | Mart 1945 | 66 | ABD Donanması karma güç savaş uçağı, hiç savaş görmedi.[31] |
| Suhoy Su-5 | SSCB | Nisan 1945 | Prototip | 1 | İptal edilen karma güç motorjet avcı uçağı.[32] | |
| Yakovlev Yak-7PVRD | SSCB | 1944 (geç dönem) | Prototip | 2 | Karma güç ramjet savaş uçağı.[33] | |
| Yokosuka MXY7 Model 22 | Japonya | Haziran 1945 | Kamikaze | 50 | Ohka'nın motorjet ile çalışan versiyonu; operasyonel olarak kullanılmadı.[34] |
Ayrıca bakınız
- II. Dünya Savaşı'nda kullanılan uçaklar listesi
- II.Dünya Savaşı askeri planör listesi
- II.Dünya Savaşı'nın rotorcraft listesi
Kaynakça
Alıntılar
- ^ James, 1995, p.188
- ^ Zabecki, 1999, p.868
- ^ Smith, 1984, pp.2, 8 & frontispiece
- ^ Nohara, 1996, p.72
- ^ Pelletier, 1992, pp.50–54
- ^ Pelletier, 1992, pp.61–62
- ^ Smith, 1941, p.c
- ^ Ginter, 2007, pp.22–23.
- ^ Green, 1994, p.143-144
- ^ Harrison, 2000, pp.2, 8 & 14
- ^ Kowalski, 1995, pp.42–43
- ^ Francillon, 1979, pp.356–360
- ^ Myhra, 2007, pp.3, 6
- ^ Kershaw, 2004, pp.38, 54
- ^ Butler, 2006, pp.15, 23, 26, 48 & 105
- ^ Smith, 1986, pp.6, 12 & frontispiece
- ^ Koehler, 1999, p.173
- ^ Bishop, 2002, p.321
- ^ Daprowski, 1991, pp.5
- ^ Hitchcock, 1974
- ^ Francillon, 1987, pp.235–243
- ^ Ginter, 1981, pp.2 & 19
- ^ Francillon, 1990, pp.65–67
- ^ Yenne 2006, p.25
- ^ Baker, 1997, pp.7, 8, 31, 77, 111 & 128
- ^ Ford, 2013, p. 224
- ^ Gunston, 1999, pp.40–43
- ^ Mikesh, 1979, pp.1 & 31
- ^ Leyes, 1999, p.42
- ^ Gunston, 2000, p.301
- ^ Ginter, 1995, p.3 & 45
- ^ Antonov, 1996, pp.68–69
- ^ Gordon, 1992, p.35
- ^ Nijboer, 2015, p.169
Kaynakça
- Anderson, Fred (1976). Northrop – An Aeronautical History. Hawthorne, CA: Northrop Corporation. ASIN B000BJ7MTW.
- Antonov, Vladimir (1996). OKB Sukhoi: A History of the Design Bureau and its Aircraft. Leicester, England: Midland Publishing (Aerofax). ISBN 978-1857800128.
- Baker, David (1997). Messerschmitt Me 262. Crowood Aviation Series. Wiltshire, England: Crowood Press. ISBN 978-1861260789.
- Bishop, Chris (2002). The Encyclopedia of Weapons of World War II. New York: MetroBooks. ISBN 1-58663-762-2.
- Butler, Phil; Buttler, Tony (2006). Gloster Meteor - Britain's celebrated first generation jet. Hinckley, England: Midland Publishing. ISBN 978-1857802306.
- Caygill, Peter (2006). Sound Barrier: The Rocky Road to Mach 1.0+. South Yorkshire, England: Pen & Sword Books. ISBN 978-1-84415-456-2.
- Daprowski, H.P. (1991). The Horten Flying Wing in World War II - The History and Development of the Ho 229. Schiffer Military History. 47. West Chester, PA: Schiffer Military History. ISBN 978-0887403576.
- Ford, Roger (2013). Germany's Secret Weapons of World War II. Londra: Amber Books. ISBN 9781909160569.
- Francillon, René J. (1987). Lockheed Aircraft since 1913. Annapolis, MD: Naval Institute Press. ISBN 978-0870218972.
- Francillon, René J. (1979). McDonnell Douglas Aircraft since 1920, Volume II. Annapolis, MD: Naval Institute press. ISBN 978-0370000503.
- Ginter, Steve (2007). Consolidated Vultee XP-81. Air Force Legends Number 214. Simi Valley, CA: Ginter Books. ISBN 0-942612-87-6.
- Ginter, Steve (1981). McDonnell FH-1 Phantom. Naval Fighters Number Three. Simi Valley CA: Ginter Books. ISBN 978-0942612035.
- Ginter, Steve (1995). Ryan FR-1 Fireball and XF2R-1 Darkshark. Naval Fighters Number Twenty Eight. Simi Valley CA: Ginter Books. ISBN 978-0942612288.
- Gordon, Yefim; Bill Sweetman (1992). Soviet X-planes. Osceola, WI: Motorbooks International. ISBN 978-0879384982.
- Green, William; Gordon Swanborough (1994). The Complete Book of Fighters. Godalming, England: Salamander Books. ISBN 1-85833-777-1.
- Gunston, Bill; Yefim Gordon (1999). MiG Aircraft Since 1937. Londra: Putnam Aeronautical Books. ISBN 978-0851778846.
- Gunston, Bill (2000). The Osprey encyclopedia of Russian aircraft. Oxford, England: Osprey Publishing. ISBN 978-1841760964.
- Harrison, W. A. (2000). De Havilland Vampire. Warpaint series No.27. Buckinghamshire, UK: Hall Park Books. ASIN B001PDL8RK. ISSN 1363-0369.
- Hitchcock, Thomas H. (1974). Junkers Ju 287. Monogram Close-Up. 1. Sturbridge, MA: Monogram Aviation Publications. ISBN 978-0914144014.
- James, Clayton D.; Anne Sharpe Wells (1995). From Pearl Harbor to V-J Day: The American Armed Forces in World War II. The American Ways Series. Chicago: Ivan R. Dee Inc. ISBN 1-56663-072-X.
- Kershaw, Tim (2004). Jet Pioneers: Gloster and the Birth of the Jet Age. Gloucestershire, England: Sutton Publishing. ISBN 978-0750932127.
- Koehler, H. Dieter (1999). Ernst Heinkel – Pionier der Schnellflugzeuge (Almanca). Bonn, Germany: Bernard & Graefe. ISBN 3-7637-6116-0.
- Kowalski, Bob; Steve Ginter (1995). Douglas XSB2D-1 & BTD-1 Destroyer. Naval Fighters. 30. Simi Valley, CA: Ginter Books. ISBN 978-0942612301.
- Lee, Russell (28 Eylül 2016). "The History of Japan's First Jet Aircraft". National Air and Space Museum. Washington, DC: Smithsonian Institution. 9 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2017.
- Leyes, Richard A.; William A. Fleming (1999). The History of North American Small Gas Turbine Aircraft Engines. Reston, VA: American Institute of Aeronautics and Astronautics. ISBN 1-56347-332-1.
- Mikesh, Robert C. (1979). Nakajima Kikka. Monogram Close-Up 19. Sturbridge, MA: Monogram Aviation Publications. ISBN 978-0914144199.
- Myhra, David (2007). Fieseler Fi 103R. X Planes of the Third Reich series. Atglen, PA: Schiffer Publishing. ISBN 978-0764313981.
- Nijboer, Donald (2015). Air Combat 1945: The Aircraft of World War II's Final Year. Stackpole Military Photo Series. Mechanicsburg, PA: Stackpole Books. ISBN 978-0-8117-1606-2.
- Nohara, Shigeru; Masatsugu Shiwaku (1996). Arado Ar 234 Blitz. Aero Detail. 16. Tokyo: Dai Nippon Kaiga Co. ISBN 4499226597.
- Pelletier, Alan J. (1992). Bell Aircraft Since 1935. Annapolis, MD: Naval Institute Press. ISBN 978-1557500564.
- Smith, G. Geoffrey (4 Aralık 1941). "Jet Propulsion of Aircraft". Flight Magazine. Londra: Aero Club of the United Kingdom. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2017.
- Smith, J. Richard; Eddie J. Creek (1984). Arado Ar 234B. Monogram Close-Up. 23. Sturbridge, MA: Monogram Aviation Publications. ISBN 978-0914144236.
- Smith, J. Richard; Eddie J. Creek (1986). Heinkel He 162 Volksjager. Monogram Close-Up. 11. Sturbridge, Massachusetts: Monogram Aviation Publications. ISBN 978-0914144113.
- Yenne, Bill (2006). Secret Gadgets and Strange Gizmos: High-Tech (and Low-Tech) Innovations of the U.S. Military. Minneapolis, MN: Zenith Press. ISBN 978-0760321157.
- Zabecki, David T. (1999). World War II in Europe: An Encyclopedia. Military History of the United States. 6. Abdington-on-Thames, England: Routledge. ISBN 978-0824070298.
