İçeriğe atla

II. Balşa

II. Balşa
Aşağı Zeta Lordu
Hanedanlığın kurucusu Balša I ve oğulları: Đurađ I, Balša II ve Stracimir'i tasvir eden Balšić soylu ailesinin 15. yüzyılın başlarındaki sancağı[]
Hüküm süresi1378 — 18 Eylül 1385
Önce gelenI. Đurađ Balşa
Sonra gelenII. Đurađ Balşa
Ölüm18 Eylül 138
Loşna yakınlarındaki Saurian tarlaları
Eş(ler)iKomnina Asen
Çocuk(lar)ıRuđina
HanedanBalşa
BabasıI. Balşa
DiniOrtodoks Hristiyanlığı

Balša Balšić (SırpçaБалша Балшић; ö. 18 Eylül 1385) veya II. Balşa (ArnavutçaBalsha II)[1] 1378'den 1385'e kadar Aşağı Zeta'nın Lordudur. Zeta'yı (İşkodra ile birlikte) yaklaşık 1362 ila 1421 arası yöneten Balşa ailesi bir üyesidir.

Erken dönem

II. Balşa, I. Balşa'nın üç oğlunun en küçüğüdür. Mavro Orbini'ye göre Balşa ailesinin atası Balşa, İmparator Stefan Duşan'ın (h. 1331-1355) yönetimi sırasında İşkodra Gölü bölgesinde yalnızca bir köyü elinde bulunduran küçük bir asilzadedir. Ancak imparatorun ölümünden sonra, İmparator V. Stefan Uroş'un zayıf yönetimi sırasında, Balşa, arkadaşları ve üç oğluyla (Stracimir, Đurađ ve II. Balşa) birlikte, daha önce gospodin Žarko'nun (fl. 1336 - 1360) toprakları olan Aşağı Zeta'da[2] güç kazandı. Balşa'nın halkı daha sonra Đuraš Ilijić ve akrabalarının elinde bulunan Yukarı Zeta'ya yöneldiler; Balşa kardeşler Đuraš'ı öldürdü ve bazı akrabalarını hapse attırdı.[2] Balşa aynı yıl öldü.[2] Orbini ayrıca kardeşlerin kişiliklerini de tanımlayarak II. Balşa'nın "iyi huylu ve başarılı bir atlı olduğunu, ancak pek zekası olmadığını" iddia eder.[2] Balşa kardeşler, kendilerini küçük soyluluktan eyalet lortluğuna yükseltmeyi başardılar,[3] 1362'den sonra güçlendiler ve öyle görünüyor ki,[2] V. Stefan Uroş ile İşkodra'daki Simeon Uroş arasındaki çatışmada V. Stefan Uroş'a yardım ederek aktif bir rol oynadılar.

Balšić kardeşlerin mührü, 17 Ocak 1368.

1364 yazında Balşa kardeşler, Karl Thopia tarafından yapılan bir saldırıda mağlup oldular ve II. Balşa'nın kardeşi I. Đurađ, Karl tarafından yakalandı ve Dubrovnik'in barışa aracılık edip serbest bırakılmasını sağladığı 1366 yılına kadar esir tutuldu.[4] Ocak 1368'de bir Ragusan belgesi, üç Balşa kardeşin: Stracimir, I. Đurađ ve II. Balşa'nın Karl Thopia'ya karşı bir sefere hazırlandıklarını yazar. Karl'ın topraklarının güneyinde yer aldığı Mat Nehri üzerinde kamp kurdular. Görünüşe göre çatışma küçük çaplıydı, çünkü iki ay sonra Karl, DıraçAnjou Hanedanı'ndan ele geçirmekte hiç zorluk çekmedi.[5] II. Balşa, 1372'de Berat ve Avlonya Despotu Aleksandros Komninos Asen'in kızı Komnina ile evlendi.[A] Çeyiz olarak Balša, Asen eyaletinde bulunan Avlonya, Berat ve Kanina (günümüzde güney Arnavutluk'ta) şehirlerini almıştır.[6]

Hükümdarlığı

13 Ocak 1378'de ağabeyi I. Đurađ'ın ölümünden sonra Zeta'da iktidara geldi. Gücü yalnızca İşkodra civarında ve Zeta kıyılarının doğu kesiminde hissediliyordu. Balşa'nın yönetimini tanımayan en önde gelen feodal beyler, Venedik Cumhuriyeti'nin müttefiki olan yeminli düşmanları Crnojeviç ailesiydi.

1385 yılında II. Balşa, dört denemenin ardından Dıraç'ın fethi için savaşa başladı. 1385 yılında, mağlup hükümdar Karl Thopia, yardım için I. Murad'a başvurdu ve Çandarlı Kara Halil Hayreddin Paşa liderliğindeki Osmanlı ordusu, Loşna yakınlarındaki Saurian tarlalarındaki Savra Muharebesi'nde Balşa'yı bozguna uğrattı. Osmanlılar, Balşa'nın kafasını keserek Hayreddin Paşa'ya özel bir hediye olarak gönderdiler. Bu, ailesinin Dıraçüzerindeki egemenliğinin sona erdiğini gösteriyordu.

Sonrası

Balşa'nın dul eşi Komnina ve kızları Ruđin a, daha sonra Balşa'nın güney Arnavutluk'taki topraklarını Osmanlı İmparatorluğu'ndan korumak için kontrolünü ele geçirdiler. Komnina, 1396'daki ölümüne kadar Avlona Dükalığı'nın ana hükümdarı gibi görünüyordu. Bu arada Muzaka ailesi Berat'ın kontrolünü ele geçirmişti. Ancak 1391'de Ruđina, Mrkša Žarković ile evlendi. Žarković düklüğün yerini aldı ve kendisine Avlona Lordu adını verdi. 1414'teki ölümüne kadar şehre hükmetti. Ruđina, merhum kocasının görevini devraldı ve Avlona'yı, Kanina'daki kalesiyle birlikte Türkler tarafından ele geçirilen 1417 yılına kadar yönetti.[7] Ruđina, Arnavutluk'tan kaçtı ve Zeta'ya sığınma talebinde bulundu. O zamanlar Zeta'nın hükümdarı olan yeğeni III. Balşa, ona sığınma hakkı verdi ve onu sahil kasabası Budva'nın valiliği ile görevlendirdi.[8]

Unvanlar

Unvanı gospodin (lord) iken, Durazzo'yu devraldıktan sonra dük unvanını da ekleme hakkına sahip olmuştur.[9]

Notlar

  1. ^
    Gjon Muzaka'nın tamamen güvenilir olmayan kroniğine göre (bazı tarihi eserlerde tekrarlanmıştır) II. Andrew Muzaka'nın kızlarından biri olan Comita, II. Balşa ile evlendi. Diğer yazarlar II. Balşa'nın 1372'de evlendiğini ve çeyiz olarak Avlona ve Kanine de dahil olmak üzere Dıraç'ın güneyindeki bölgenin kontrolünü ele geçirdiğini doğruluyor. Yine de pek çok bilim adamı II. Balşa'nın Comita Muzaka ile değil, kardeşi Aleksandros'un 1372 başlarında ölümünden sonra Avlona ve Kanine'nin kontrolünü ele geçiren İoannis Komninos Asen'in kızı Komnina ile evlendiğine inanmaktadır.

Kaynakça

  1. ^ Miller, William (2015). Essays on the Latin Orient (İngilizce). s. 435. ISBN 978-1-107-45553-5. OCLC 889642379. 
  2. ^ a b c d e Fajfrić 2000, ch. 44
  3. ^ Recueil de travaux de l'Institut des études byzantines: Volume 21 1982, "За разлику од Лазаревића, Бранковића и Драгаша, ближих или даљих рођака Немањића и потомака најугледцијих властеоских породица, први Балшићи су прави скоројевићи који су из редова ситне властеле доспели ..."
  4. ^ Fine 1994, p. 372
  5. ^ Fine 1994, s. 372
  6. ^ Fine 1994, p. 372
  7. ^ Fine 1994, p. 391
  8. ^ Fine 1994, p. 514
  9. ^ Miloš Blagojević (2001). Državna uprava u srpskim srednjovekovnim zemljama. Službeni list SRJ. 28 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2023. Када је у пролеће исте године Балша II Балшић постао господар Драча, стекао је истовремено право да својој титули „господина" дода још и титулу „дуке Драча" (херцега), а затим и право да на свом двору уведе досто- јанство ... 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk</span> Balkanlarda bir ülke

Arnavutluk, resmî adıyla Arnavutluk Cumhuriyeti, Balkanlar'da bir ülkedir. Komşuları kuzeyde Karadağ, kuzeydoğusunda Kosova, doğusunda Kuzey Makedonya ve güneyinde Yunanistan'dır. Ayrıca ülkenin batıda Adriyatik Denizi ve güneybatıda İyonya Denizi'ne kıyısı vardır. İyon Denizi ile Adriyatik Denizi arasındaki Otranto Boğazı'nın karşısındaki İtalya'ya uzaklığı 72 km'den (45 mil) daha azdır.

<span class="mw-page-title-main">Balşa ailesi</span>

Balşa Hanedanı veya Balşiç Hanedanı, Güney Karadağ ve Kuzey Arnavutluk kıyılarını Balşa Zetası ismi ile 1362'den 1421'e kadar yöneten soylu bir aileydi. Hanedanın kurucusu I. Balşa küçük bir soylu olup İmparator Stefan Duşan döneminde sadece bir köyü yönetirken ölümünün ardından üç oğlu Gospodin Žarko'nun boş kalan toprakları içinde genişleyip Aşşağı Zeta'yı ve karışıklık döneminde de Voyvoda ve Çelnik Đuraš Ilijiç'i öldürüp Yukarı Zeta'yı ele geçirdiler. Yine de bir nevi unvanları gasp ettikleri için İmparator V. Stefan Uroş'un fermanlarında Oblastni Gospodari unvanı ile anıldılar. Uroş'un 1371'deki ölümünün ardından aile Sırp İmparatorluğu'nda Makedonya'yı kontrol eden Mrnjavçeviçler ile kan davasına girişti. 1421'de III. Balşa'nın ölümünün ardından unvan III. Balşa'nın amcası Despot Stefan Lazareviç'e geçti ve böylelikle hanedanın sonu geldi.

<span class="mw-page-title-main">Thopia ailesi</span> aile

Thopia Hanedanı, Geç Orta Çağ Arnavutluk'unun en güçlü soylu ailelerinden biriydi. Ailenin kökeni Angevin Arnavut Krallığı'na dayanmaktaydı. Thopialar, Osmanlı Balkanlar'da yükselirken Arnavutların birleşip kurduğu Leş Birliği'nin kurucu üyesiydi. Kuruluş toplantısında Andrea Thopia ve yiğeni Tanush Thopia bulunmuştu.

<span class="mw-page-title-main">Leş Birliği</span>

Leş Ligası veya Arnavut Ligi olarak da bilinen Leş Birliği, Arnavut soylular tarafından 2 Mart 1444'te Leş'te kurulan askeri ve diplomatik bir birlikti. İskender Bey ve çeşitli Arnavut soylularının ve şeflerinin Osmanlı İmparatorluğu'na karşı birleşmesi ile oluşan bu birlik Arnavutların tarihlerindeki ilk birleşik devleti olmuştur. Leş Birliği'nin lideri olan İskender Bey, birliğin lideri olduğu süre boyunca hep "Dominus Albaniae" yani "Arnavutların Birliğinin Şefi" unvanını kullanmıştır.

Kosova tarihi günümüzdeki bağımsız Kosova Cumhuriyeti’nin sınırları içinde kalan toprakların tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Sırp Despotluğu</span>

Sırp Despotluğu, Sırpların Osmanlı Devleti egemenliğine girmeden önce kurdukları son devlet. 1403 yılında Sırbistan Prensi Stefan Lazareviç'in kendisini despot ilan etmesiyle kurulmuş devlettir. Başkenti Belgrad'dır. 1459 yılında Osmanlı Devleti tarafından fethedilmiştir. 16. yüzyıl boyunca Macaristan Krallığı'nın koruyuculuğu altına alınmış daha sonra tamamen Osmanlı topraklarına katılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Muzaka Prensliği</span>

Muzakalar Arnavutluk'un orta bölgesinde toprakları olan bir Arnavut soylu ailesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Theodoros Komnenos Dukas</span> Selanik imparatoru

Theodoros Komnenos Dukas (Yunanca: Θεόδωρος Κομνηνός Δούκας, Theodōros Komnēnos Doukas, Theodore Comnenus Ducas olarak Latin dillerinde yazılmıştır, 1215 ile 1230 yılları arasında Epirus ve Teselya ve 1224 ile 1230 yılları arasında Selanik ile Makedonya ve Batı Trakya'nın büyük kısmının hükümdarı. Selanik'i 1237 ile 1246 yılları arasında yöneten oğulları İoannis ile Demetrios'un arkasındaki güçtür.

<span class="mw-page-title-main">II. Đurađ Balşa</span>

Đurađ Stracimirović veya II. Đurađ Balša (Balšić) ailesinden 1385 - 1403 arasında Zeta'nın hükümdarı idi. Stracimir Ballsha'nın oğluydu ve amcası II. Balša'dan sonra Zeta'yı yönetmeye başladı. Daha fethedilmemiş Sırp İmparatorluğu'nu 1386'dan 1389'ına kadar ailesiyle beraber yönetti, sonra ise 1395 yılına kadar Osmanlıların vasal devleti olarak yönetimi devam etmiş. Đurađ 1403 yılında ölene kadar hükümdarlığı devam etmiş ve ölümünden sonra da oğlu III. Balša babasının yerine geçmiş. Sırp destanı şiirlerinde Strahinja Banović olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Karl Thopia</span>

Karl Thopia, 14. yüzyılın ortasından Arnavutluk’un Fethine kadar Arnavutluk'u yöneten bir Arnavut prensiydi. Thopia genellikle Roma Curia ile iyi ilişkiler sürdürdü.

Lekë Zaharia, Zaharia ailesine mensup bir Arnavut soyluydu. Babası Koja Zaharia ve annesi Bosa'nın da bir oğlu olan Bolja, oğlunun Koja'yı babasından sonra adlandıran tek oğluydu.

<span class="mw-page-title-main">Zeta Prensliği</span> Wikimedia anlam ayrımı sayfası

Zeta Prensliği (1356-1498), günümüz Karadağ ve Arnavutluk'un güney-kuzey kesimlerinde, İşkodra gölü çevresinde bulunan geç ortaçağ prensliğidir. 14. yüzyılın ikinci yarısı ve 15. yüzyılın sonlarındaki Osmanlı fethine kadar arka arkaya Balšić, Lazarević, Branković ve Crnojević aileleri tarafından yönetilmiştir. Daha önce Zeta bölgesi, Balšić ailesinin 1360'tan sonra bölgesel bir prenslik kurduğu Sırp İmparatorluğu'nun çöküşünden sonra bağımsız olan bir Sırp kraliyet toprağıydı.

<span class="mw-page-title-main">Sırbistan Büyük Prensliği</span> 11. yüzyıldan 1217 yılına kadar var olan devlet

Sırbistan Büyük Prensliği 11. yüzyılın ikinci yarısından Sırbistan Krallığı'na dönüştürüldüğü 1217'ye kadar var olan bir Orta Çağ Sırp devletidir. Başlangıçta, Sırbistan Büyük Prensliği tarihi Raška bölgesinde ortaya çıktı, ve 12. yüzyılda modern Karadağ, Hersek ve güney Dalmaçya toprakları da dahil olmak üzere çeşitli komşu bölgeleri kapsayacak şekilde kademeli olarak genişledi. Başlangıçta Kral Konstantin Bodin tarafından atanan Raška'nın bölge valisi olarak görev yapan Büyük Prens Vukan tarafından kuruldu. Bizans-Sırp savaşları sırasında Vukan öne çıktı ve iç Sırp bölgelerinde kendi kendini yöneten hükümdar oldu. Büyük Prensliği yöneten Vukanović hanedanını kurdu. Macaristan Krallığı ile diplomatik bağlar sayesinde, Vukan'ın halefleri kendi öz yönetimlerini sürdürmeyi başardılar ve aynı zamanda Bizans İmparatorluğu'nun 1180'e kadar üst düzey egemenliğini de kabul ettiler. Büyük Prens Stefan Nemanja (1166-1196) tam bağımsızlık kazandı ve neredeyse tüm Sırp topraklarını birleştirdi. Oğlu Büyük Prens Stefan 1217'de Sırbistan Kralı olurken, küçük oğlu Aziz Sava 1219'da Sırpların ilk Başpiskoposu oldu.

<span class="mw-page-title-main">Dejan</span> Sırp sebastokrator ve despot

Dejan, Sırp İmparatorluğu döneminde yaşamış Sırp asilzadedir. Sırp İmparatoru Stefan Dušan, V. Stefan Uroš'a hizmet etmiş, Kumanova ve Köstendil çevresini sebastokrator ve despot unvanlarıyla yöneten Dejanović Hanedanı'nın atası olan İmparatorluk döneminde hüküm sürmüştür. İmparator Dušan'ın kız kardeşi Theodora Nemanjić ile evliydi. Karadağ'ın doğusundaki Kumanova bölgesinde bir eyalete hükmediyordu. Başlangıçta Žegligovo ve Preşova'nın eski župe'yi (ilçeleri) içeriyordu. V. Stefan Uroš daha sonra Dejan'a Köstendil ile Yukarı Struma Nehri'ni verdi. Dejan, diğerlerinin yanı sıra Zemen Manastırı'nı ve eyalet boyunca birkaç kilise binasını da yeniden inşa etti. Dejan, Dušan saltanatının sona ermesi ve Dušan'ın ölümünden sonraki Sırp İmparatorluğu'nun çöküşü sırasında önde gelen isimlerden biriydi. Dejan, iki oğlu despot Jovan ve Gospodin Konstantin Dragaš ile birlikte, Sırp İmparatorluğu'nun çöküşü ve ardından gelen Osmanlı döneminde de güçlenen Dejanović Hanedanı'nın atasıdır.

I. Balşa veya I. Balşiç 1362 dolaylarında Zeta Lordu olan bir asilzadedir. Kendisi aynı zamanda Balşa ailesinin de kurucusudur.

<span class="mw-page-title-main">Muzaka ailesi</span>

Muzaka Hanedanı, Arnavut soylu bir aile olup Geç Orta Çağ boyunca Myzeqe'i yönetmiş bir ailedir. Ayrıyeten bazı kaynaklarda Muzakalardan bir kabile veya klan olarak da bahsedilir. Muzakalara dair tarihteki ilk belge ise 1090 civarında Bizanslı tarihçi Anna Komnene tarafından yazılan belgelerdir. Kökenleri daha eskilere dayansa da 13. ve 14. yüzyıllarda Muzakalar etkili olmuş ve Devoll ve Vyosa nehirleri arasını kontrol etmişti. Ailenin bası üyeleri Bizans İmparatorluğu'na, bazı üyeleri ise onlara Bizansvari unvanlar veren Napoli Kralı I. Carlo'ya tabiydi. Bu düzen uzun süre böyle sürse de kısa bir süreliğine Muzakaların toprakları da dahil tüm Arnavutluk'u fetheden Sırp İmparatoru Stefan Duşan döneminde bağlılıkları Duşan'a oldu ancak Duşan öldükten sonra her şey eski haline geri döndü.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı döneminde Arnavutluk</span>

Osmanlı döneminde Arnavutluk, Arnavutluk tarihinde, 15. yüzyılın sonlarındaki Osmanlı fethinden başlayıp Arnavutluk Bağımsızlık Bildirgesi ile 1912'de Osmanlı İmparatorluğu'ndan resmi olarak ayrılmasına kadar geçen bir dönemi ifade eder. Osmanlılar Arnavutluk'a ilk kez 1385 yılında Arnavut soylu Karl Thopia'nın Savra Muharebesi sırasında soylu II. Balša'nın güçlerini bastırmak üzere daveti üzerine girmişlerdir. 1385'teki Savra Muharebesi'nden sonra Arnavutluk'un bazı bölgelerinde bir miktar nüfuzları vardı, ancak doğrudan kontrolleri yoktu. Osmanlılar 1420'lerde güney Arnavutluk'a garnizonlar yerleştirdiler ve 1431'de orta Arnavutluk'ta resmi yargı yetkisi kurdular. Osmanlılar tüm Arnavut topraklarının yönetimini talep etse de, Arnavut etnik bölgelerinin çoğu hâlâ Osmanlı yönetiminden bağımsız Orta Çağ Arnavut soyluları tarafından yönetiliyordu. çoğunlukla orta Arnavutluk'u kontrol eden Arvanid Sancağı, 1420 veya 1430'da kurulmuştur; ülkenin çoğunlukla özgür olduğu 1443-1481 döneminden ve İşkodra ve Leş Birliği'nin düşmesinden sonra 1481'de Osmanlı yönetimi daha da sağlamlaşmıştır. Arnavutlar 1481'de yeniden ayaklanmışlar ama Osmanlılar nihayet 1488'de Arnavutluk'u kontrol altına almışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk Krallığı (Orta Çağ)</span> Orta Çağda Balkanlarda ilan edilen Arnavut kökenli krallık (1272-1392)

Arnavutluk Krallığı Anjoulu Charles tarafından 1271 yılında Bizans İmparatorluğu'ndan aldığı Arnavut topraklarında yerel Arnavut soylularının yardımı ile kurulmuştur. Arnavutluk Krallığı 1272 yılının Şubat ayı sonlarında ilan edilmiştir. Krallık, kıyı boyunca güneydeki Durazzo bölgesinden Butrint'e kadar uzanmaktaydı. Konstantinopolis yönünde ilerlemeye yönelik büyük bir girişim Berat Kuşatması'nda (1280-1281) başarısızlıkla sonuçlanmıştır. Kısa süre sonra Bizans'ın karşı saldırısı başlamış ve Angevinler 1281'de iç kesimlerden çıkarılmıştır. Sicilya Vesperleri Charles'ın konumunu daha da zayıflatmış ve Krallık, kısa süre sonra Bizanslılar tarafından Durazzo civarında küçük bir alana indirilmiştir. Ancak Angevinler, şehrin Karl Thopia tarafından ele geçirildiği 1368 yılına kadar burada dayanmışlardır. 1392'de Karl Thopia'nın oğlu şehri, Venedik Cumhuriyeti'ne teslim etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Arnavut prenslikleri</span>

Arnavut prenslikleri terimi, Orta Çağ'da Arnavutluk'ta ve Batı Balkanlar'ın çevre bölgelerinde Arnavut soyluları tarafından yönetilen bir dizi prensliği ifade etmektedir. 12. yüzyılda, ilk Arnavut prensliği olan Arbanon Prensliği ortaya çıkmıştır. Ancak daha sonra, 14. yüzyılın 2. yarısında, özellikle 1355'ten sonra Sırp İmparatorluğu'nun yıkılmasıyla bu prenslikler güçlendi. Bu prensliklerden bazıları, 1444'teOsmanlı İmparatorluğu'nu 28'den fazla savaşta mağlup eden Leş Birliği adı verilen askeri ittifak altında 1480'e kadar birleşmişlerdir. Günümüzün Arnavutluk'unu, Batı ve Orta Kosova'yı, Epir'i, Korint'e kadar olan bölgeleri, Batı Kuzey Makedonya'yı ve Karadağ'ın güneyini kapsıyorlardı. Bu prensliklerin liderleri, Gjin Bua Shpata, II. Andrea Muzaka, Gjon Zenebishi, Karl Thopia, Andrea Gropa, Balşa ailesi, Gjergj Arianiti, Yuvan Kastrioti, İskender Bey, Dukagjini ailesi ve Leka Dukagin gibi 14. ve 15. yüzyıllarda en çok tanınan Balkan figürlerinden bazılarıydılar.

<span class="mw-page-title-main">Kara Mahmud Paşa</span>

Kara Mahmud Paşa,, Osmanlı Arnavut Buşatlı ailesine mensup İşkodra Paşalığı'nın kalıtsal Osmanlı Arnavut valisi (mutasarrıf) ve Arnavutluk'un de jure hükümdarıdır.