MÖ 1. yüzyıl, 1 Ocak MÖ 100 tarihinde başlayıp, 31 Aralık MÖ 1 tarihinde biter. Bu yüzyıl için alternatif bir isim ise MÖ son yüzyıldır. Bu MS/MÖ gösterimi 0 yılını içermez. Fakat bilimsel gösterim içerir ve eksi işaretini kullanır. Böylese 'MÖ 2' bilimsel gösterimde 'yıl -1' olur.
Part İmparatorluğu, Arsakes İmparatorluğu olarak da bilinen, eski İran'da önemli bir siyasi ve kültürel güç olup Medler'den ve Ahamenişler'den sonra gelen üçüncü yerel hanedanlıktır. Hanedanın adı, MÖ 247 yılında, Helenistik krallık Selevkoslar'ın yönetiminde bir satraplık konumunda olan İran'ın kuzeydoğusundaki Parthia bölgesini ele geçirdikten sonra bağımsızlığını ilan eden Parni kabilesi lideri I. Arsakes'tan gelmektedir. Arsakes'in adı onursal bir unvan olarak kendisinden sonra gelen bütün Part kralları tarafından kullanıldı.
Marcus Licinius Crassus, Roma Cumhuriyeti'nin Roma İmparatorluğu'na dönüşümünde anahtar rol oynayan Romalı general ve politikacı. Crassus kariyerine Gaius Marius ve Lucius Cornelius Sulla arasındaki iç savaş sırasında askeri komutan olarak başladı. Crassus'un bu savaşa girişi onun şöhretini arttırdı. Sulla'nın büyük takdirini topladı. Sulla'nın, Marius'un adamlarının mallarına el koyup sonra bu malları kendi adamlarına ucuz fiyata satmasıyla, ucuz fiyata aldığı gayrimenkulleri büyük fiyatlara satarak büyük bir servet biriktirdi. Bu nedenle zaman zaman "Roma'nın en zengin adamı" olarak da adlandırılırdı. Crassus, MÖ 71 yılında Spartacus liderliğindeki köle isyanını bastırdı ve yakalanan binlerce isyancıyı yol boyunca çarmıha gerdirdi. Jül Sezar ve Pompey ile Birinci Triumvirate olarak bilinen gizli anlaşmayı yaptı.
Carrhae Savaşı, MÖ 53 yılında, Carrhae şehri yakınlarında Roma Cumhuriyeti adına Romalı general Crassus ve Part İmparatorluğu adına spahbed ("General") Surena arasında yapılan ve Partlar adına mutlak bir zaferle sonuçlanan savaş.
Tiridates ya da I. Tiridates, Büyük Part Kralı II. Vonones'in oğlu, 52/53'ten 60'a ve 61'den (66) yaklaşık 75 yılına kadar aralıklarla Ermenistan Kralı ve Ermeni Eskanyan hanedanının kurucusu olan Part soylusu.
I. Vologases, 51 - 78 yılları arasında tahta çıkmış olan Part Kralı. Part Kralı II. Vonones'in Yunan bir cariyeden olan oğludur ve 51 yılında babasının ölümü üzerine tahta çıkmıştır. Medya Atropatena krallığını kardeşi II. Pakorus'a verirken diğer kardeşi I. Tiridatis için Ermenistanı işgal etmiştir. Bu işgal Roma ve Partlar arasında uzun yıllar (54–63) sürecek savaşlara neden olmuş ve Romalı general Corbulo'nun Ermenistanı fethetmesiyle sonuçlanmıştır.
Gaius Cassius Longinus Romalı senatör, Jül Sezar'a düzenlenen suikastın baş aktörlerinden biri ve Brutus'un kayınbiraderi.
Artaksiad Hanedanı veya Artaşes Hanedanı, MÖ 189-MS 1 yılları arasında Ermenistan topraklarını yöneten ailenin ismidir. Bu hanedan Arsak Krallığı ve Tigran Krallığı'nı kurup bu devletlere hükümranlık etmişlerdir.
II. Tigran, II. Dikran ya da daha çok bilinen adıyla Büyük Tigran, MÖ 95-MÖ 55 arasında egemenlik süren Ermenistan imparatoru. Yönetimi sırasında ülkesi, Roma Cumhuriyeti'nin doğusundaki en güçlü devlet ve bir süper güç durumuna yükselmiştir.
Osroene veya Osrhoene Yukarı Mezopotamya'da eski bir bölge ve devletti. Başkentinin "Edessa Krallığı" olarak da bilinen Osroene Krallığı, M.Ö. 2. yüzyıldan MS 3. yüzyıla kadar var olmuş ve Abgarid hanedanı tarafından yönetilmiştir. Genellikle Partlarla ittifak yapan Osroene Krallığı, MÖ 132'den MS 214'e kadar tam bağımsızlığını sağlamak için yarı özerkliğe sahipti.. Arap kökenli bir hanedan tarafından yönetilse de, krallığın nüfusu ağırlıklı olarak Arami'ydi ve Yunan ve Part karışımıydı. Ayrıca, Edessa'da bazı Arap kültleri de onaylanmış olsa da, şehrin kültürel ortamı, güçlü Part etkilerinin yanı sıra temel olarak Aramice idi.
Ermenistan Krallığı, aynı zamanda Büyük Ermenistan Krallığı, veya basitçe Büyük Ermenistan, bazen Ermeni İmparatorluğu olarak da anılır, Antik Çağ'da bir monarşiydi. Hristiyanlığı devlet dini olarak kabul eden ilk devlettir. MÖ 321'den MS 428'e kadar varlığını sürdürmüştür. Tarihi, üç kraliyet hanedanı tarafından birbirini takip eden saltanatlara bölünmüştür: Orontid, Artaxiad ve Arsacid (52-428).
Üçüncü Köle Savaşı, Gladyatör Savaşı veya Spartaküs Savaşı olarak da bilinen savaştır. Roma Cumhuriyeti'ne karşı başarısız olmuş en önemli ve ilk köle ayaklanmasıdır.
III. Farhad, İÖ 70-57 arasında Part İmparatorluğu yöneticisi. Farhad, tahta oturduğunda Romalı komutan Lucius Licinius Lucullus, Mezopotamya ile İran boyuncaki devletleri egemenliği altına almış bulunan Ermenistan'ın Artaksiad kralı II. Tigran üzerine saldırıya hazırlanırken öte yandan Büyük Mithradates'in, Roma Cumhuriyeti'ne karşı Ermeni-Pontus birliğinin yanında bulunması üzerine olan teklifini geri çeviren Farhad, buna karşılık kendi damadı ayrıca Büyük Tigran'ın oğlu olan Tigran'ı, babasına karşı desteklemiştir. Ayrıca Ermeni-Pontus bağlaşımına karşı Roma'yla bağlaşarak, Roma, Pontus ile savaşmakta iken eş zamanlı Ermenistan'a saldırmıştır. Yanına, babası Büyük Tigran'ı devirerek tahta oturmak isteyen Tigran'ı da alarak Ermenistan'a Karduya üzerinden girip Artaşat'ı kuşattıysa da bunda başarılı olamayarak geri dönmüştür. Farhad'ın dönüşüyle birlikte babası Büyük Tigran ile tek başına yüzleşmek zorunda kalan Tigran ise babasına yenilmiştir. En sonunda Roma ile Ermenistan'ın barış sağlamasıyla Farhad, daha önce Roma ile anlaşmasına bağlı olarak Ermenistan üzerinden edinmek istediği kazanımları edinememiş ve bu durumu Roma ile Ermenistan karşısında onaylamak durumunda kalmıştır.
Bosporos Krallığı, ayrıca Kimmer Bosporos olarak da bilinir, bugünkü Ukrayna'nın güneyindeki Kerç Boğazı üzerinde kurulmuş Antik Yunan-İskit devleti. İlk kez Yunan yazarı Diodorus'un sözünü ettiği krallık MÖ 438'e doğru kuruldu. Gücünün doruğuna MÖ 4. yüzyılda ulaştı. En önemli kenti Pantikapaion İÖ 480-438 arasında Arkhainaks, İÖ 438-110 arasında da Spartokos hanedanları tarafından yönetildi. Bu iki hanedan, Pantikapaion'a Nymphaion'u ve bölgede İÖ 7-6. yüzyıllarda kurulmuş öteki Yunan kolonileri de kattılar. İÖ 5. yüzyılın ikinci yarısından sonra Bosporos kentlerinde Atina etkisi güçlendi. Atinalılar İÖ 404'e değin yerel ticareti denetim altında tutuyorlardı, İÖ 4. yüzyıl boyunca da Bosporos'un baş müşterisi oldular. Karadeniz'de korsanlığı önleyen Spartokosların hububat, balık ve köle ticaretini başarıyla yönetmesi sayesinde Bosporos zenginleşti. Bosporos Krallığı'nda yönetim ve maliye alanında çöküş İÖ 3. yüzyıl ortalarında başladı. İÖ 115'e doğru İskitler'e karşı koyamayan hükümdar Parisades, Pontus Kralı VI. Mithridatis'i yardıma çağırdı ve ülkesini ona bıraktı. İÖ 110'dan sonra Pontus kralları bölgenin denetimini ele geçirdiler. Mithridatis'in öldürülmesinden sonra, Pompeius onun oğlu olan Pharkanes'i Bosporos Kralı ilan etti. Böylece MS 1. yüzyılda kurulan bu yeni hanedan Roma İmparatorluğu'nun koruması altında 300 yıl hüküm sürdü. MS 342'den sonra ülke, Got ve Hun akınlarında toprakların bir bölümü elden gitti. I. Justinianos döneminde krallığın geri kalan bölümü Bizans'ın denetimine girdi.
Cappadocia (Kapadokya) eyaleti, başkenti Caesarea'da bulunan, Anadolu'da bir Roma İmparatorluğu eyaletiydi.
IV. Fraates, MÖ 37'den 2'ye kadar Part İmparatorluğu'nun Krallarının Kralıydı. II. Orodes'in oğlu ve halefiydi; kardeşi I. Pakorus'un ölümünden sonra tahta geçti. IV. Fraates kısa süre sonra tüm kardeşlerini ve muhtemelen babasını da öldürdü. Eylemleri Ermenileri ve ayrıca Romalı üçlü hükümdar Marcus Antonius'a kaçan ancak kısa süre sonra geri dönen ve IV. Fraates ile barışan seçkin Monaeses de dahil olmak üzere bazı soyluları yabancılaştırdı.
I. Pakorus, II. Orodes'in oğlu ve vârisi olan bir Part prensiydi.Nümismatist David Sellwood, Pakorus'un y. 39 MÖ hüküm sürdüğü sonucuna varır. Pakorus'un babasıyla birlikte mi yoksa bağımsız olarak mı hüküm sürdüğü belli değildir. Karısı, adı açıklanmayan bir Ermeni prensesiydi ve Ermenistan'ın Artaksiad kralı II. Artavazd'ın kızkardeşiydi.
