İçeriğe atla

II. Aristobulus

Başlığın diğer anlamları için Aristobulus sayfasına bakınız.
Antik İsrail
"Promptuarii Iconum Insigniorum "
II. Aristobulus döneminde Haşmonayim Krallığı

II. Aristobulus, Haşmonayim hanedanlığının bir üyesi olup MÖ 66 ile MÖ 63 yılları arası başrahiplik ve Yahudiye'nin krallığını yapmıştır.

Aile

Aristobulus, önceden başrahip ve kral olan Aleksander Yanay ile Şelomtzion'un oğluydu. Aleksander MÖ 76'da öldüğünde, vasiyeti üzerine liderliğe karısı Şelomtzion ve başrahipliğe oğlu II. Hurkanus geçti. Şelomtzion MÖ 67'de öldüğünde ise, isteği üzerine II. Hurkanus kral oldu. Kendisini, kardeşi Hurkanus'a kıyasla daha vasıflı bir lider ve savaşçı olarak gören Aristobulus krallığın kendi hakkı olduğunu düşünüyordu.

Ayaklanma

Hurkanus, annesinin dini görüşlerini benimseyip Ferisilere sempati duyuyordu. Buna zıt olarak babası Aleksander Yanay ise Sadukiler taraftarıydı.

Aristobulus, babasının Sadukici tavrını benimseyip abisine karşı ayaklandı. Hurkanus, paralı askerlerini ve takipçilerini yanına alıp kardeşiyle yüzleşmek için yola koyuldu. Kardeşiyle Eriha'da karşılaşınca Hurkanus'un askerleri taraf değiştirip Aristobulus'a katıldı böylece kardeşlerin küçüğü çatışmadan zaferle ayrıldı.

Hurkanus, Kudüs'teki kalesine sığındı; II. Aristobulus Kudüs Tapınağı'nı ele geçirince teslim olmaya mecbur oldu. Hurkanus'un krallığı ve başrahipliği bırakması fakat Tapınak gelirlerinden faydalanması karşılığında kardeşler arası barış sağlandı.[1]

Bu anlaşma, Hurkanus, kardeşi Aristobulus'un kendisini öldürmeyi planladığını düşündüğünden uzun sürmedi. Hurkanus, Nebatiler kralı III. Aretas'a sığınıp yardım istedi. Nebatiler, 50,000 kişilik ordusuyla Kudüs'ü birkaç ay boyunca kuşattı.

Roma müdahalesi

İçsavaş sırasında Roma generali Gnaeus Pompeius Magnus, Pontus Krallığını ve Selevkos İmparatorluğu'nu yendi. Marcus Aemilius Scaurus'u Selevkos Suriyesi'nin başına temsilci olarak atadı.

Haşmonayim, Romalılarla müttefik olduğundan iki kardeş de hediyelerle Scaurus'u kendi safhasına çekmeye çalıştı. Scaurus, Aristobulus'un 400 talantlık hediyesinden etkilenince Aretas'a ordularını çekme emri verdi. Çekilme sırasında Nebatiler Aristobulus tarafından ezildi.

Pompey MÖ 63'te Suriye'ye vardı, iki kardeş ve üçüncü bir parti diğer Haşmonayim hanedanlıklarının ortadan kaldırılma arzularını Pompey'e gönderilen temsilcilerle iletti. Pompey, karar vermesini geciktirdi. Daha zayıf olan büyük kardeşin Roma İmparatorluğu'nun çıkarlarına daha uygun olacağını düşündüğünden Hurkanus'u Aristobulus'a tercih etti.

Aristobulus ve oğlu MÖ 63'te yakalandı. Aristobulus'u yakalayıp esir alan, Roma'ya bağlı Suriye eyaleti konseyi Gabinius'un süvari birliği kumandanı Marcus Antonius idi. Aristobulus esaretten MÖ 57'de kaçmayı başardı.[2]

Pompey'e şüpheyle yaklaşan Aristobulus Alexandrium kalesine çekildi fakat Roma ordusunun bölgeye varmasıyla teslim oldu ve orduyla birlikte Kudüs'e vardı. Aristobulus destekçileri şehir kapılarını açmayı reddedince Romalılar şehri kuşatıp zorla ele geçirdi; şehir ve tapınak harap oldu. Aristobulus Roma'ya esir olarak gönderilip başrahipliğe siyasi yetkileri alınarak tekrar Hurkanus geçirildi.

Aristobulus, MÖ 49'da oğlu Aleksander ile Yahudiye'ye doğru yola çıktı fakat "Pompey'in partisi tarafından zehirlenerek öldürüldü".[3] Oğlu Aleksander ise Antakya'da Roma kumandanı Scipio tarafından baş kesilerek öldürüldü[4]

Oğlu Antigonus Roma'ya karşı MÖ 40'ta ayaklandı fakat MÖ 37'de yenilip öldürüldü.

II. Aristobulus
Haşmonayim hanedanlığı
Ölümü: MÖ 37
Önce gelen
II. Hurkanus		Yahudiye Kralı
MÖ 66 - MÖ 63 		Sonra gelen
II. Hurkanus
Yahudiye'nin başrahibi
MÖ 66 - MÖ 63

Kaynakça

  1. ^ Schürer, "Gesch." i. 291, note 2
  2. ^ Plutarch "Makers of Rome" p. 272, trans by Ian Scott-Kilvert, Penguin Classics.
  3. ^ Josephus, Jewish Wars 1 9:1 (184).
  4. ^ Josephus, Jewish Wars 1 9:2 (185).


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Pontus Krallığı</span> Devlet

Pontus Krallığı ya da Pontus İmparatorluğu, Karadeniz'in güney kıyısında kurulan Helenistik Dönem devletlerinden biridir. Krallık önceleri Pontus Kapadokyası, sonra yalnız Pontus olarak adlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hirodes</span>

Hirodes, aynı zamanda I. Hirodes veya Büyük Hirodes adıyla bilinen ve Roma İmparatorluğu tarafından Yahudiye eyaletine atanan Yahudi Kralı.

<span class="mw-page-title-main">Hirodes Antipa</span> Galilee ve Pereayı yönetmiş antik lider

Hirodes Antipa Galilee ve Perea'yı yönetmiş antik lider. Günümüzde daha çok Vaftizci Yahya ve Nasıralı İsa'nın öldürülmesine neden olan olaylardaki rolü hakkında Yeni Ahit'te anlatılan hikâyelerden ve bu hikâyeler hakkında günümüz medyasında gösterilen filmlerden tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Büyük İsyan</span>

Büyük İsyan veya Birinci Yahudi-Roma Savaşı, Yahudiler tarafından Roma İmparatorluğu'na karşı yapılan üç büyük isyanın ilkidir. Yahudi yerleşim yerlerinin yok edilmesine, halkının yerinden edilmesine, toprağın Roma askeri kullanımı için tahsis edilmesine, Kudüs Tapınağı ve yönetiminin tahrip edilmesine yol açan, milattan sonra gerçekleşen ilk büyük savaştı.

<span class="mw-page-title-main">VII. Antiohos</span>

VII. Antiohos Sidetes (Sayda'dan), (MÖ 138-MÖ 129 döneminde Helenistik Seleukos İmparatorluğu'nun hükümdarıdır. Doğum tarihi bilinmemektedir. Son büyük Seleukos kralıdır.

MÖ 76 Jülyen öncesi Roma takviminde bir yıldır. Roma İmparatorluğu'nda 678. Ab urbe condita olarak bilinmekteydi.

<span class="mw-page-title-main">IX. Antiohos</span>

IX. Antiokhos Kyzikenos Yunan Seleukos krallığı hükümdarı.

<span class="mw-page-title-main">Aleksander Yanay</span>

Alexander Jannaeus, Yahudiye'deki Haşmonayim kralı, Yohanan Girhan'ın oğlu, krallığı kardeşi I. Aristobulus'dan sonra devam ettirmiştir ve kardeşinin dul karısı, Şelomtzion ile, İncil'de geçen Yibum Kanunu'na göre evlenmiştir ancak Josephus bu konuda net bilgi vermemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Makkabiler</span> Yahudiyenin kontrolünü ele geçiren Yahudi asi savaşçı grubu

Makkabiler, Selevkos İmparatorluğu'na bağlı uydu devlet olan Yahudiye'nin kontrolünü eline geçiren Yahudi asi ordusudur. MÖ 164 ila MÖ 63 yılları arasında Haşmonayim hanedanlığı olarak Yahudilik dinini tekrar hayata geçirip İsrail Diyarının sınırlarını genişletti ve Helenizmin etkisini azalttı.

<span class="mw-page-title-main">Ürdün'deki Yahudilerin tarihi</span>

Ürdün'deki Yahudilerin tarihi, bugünkü Ürdün coğrafyasının büyük bir bölümü bir zamanlar İsrail Diyarı'ndaki Yahudilerin tarihi ile çakıştığı için antik döneme kadar uzanır.

<span class="mw-page-title-main">Şimon HaTarsi</span> Hanedan üyesi

Şimon HaTarsi, Matatyahu Makkabi'nin ikinci oğluydu dolayısıyla Haşmonayim hanedanlığının bir üyesiydi. Tarsi soyadının anlamı belirsizdir. "Yönetici", "Kılavuz", "Konsey adamı" ve "Şevkli" bu ismin olası anlamlarındandır.

<span class="mw-page-title-main">Yohanan Hurkanus</span>

Yohanan Hurkanus Haşmonayim (Makkabiler)in MÖ 2. yüzyılda lideriydi. Görünen o ki, "Hurkanus" ismini tahta geçtiği zaman almıştır.

<span class="mw-page-title-main">I. Aristobulus</span>

I. Yehuda Aristobulus, kendinden önce gelen lider Yohanan Hurkanus'un beş oğlundan biri olup İbrani Haşmonayim hanedanlığında kendisine "kral" diyen ilk hükümdardır. Josephus, Aristobulus için 481 yıldan sonra "başına taç takan" ilk Yahudi der. Yahudi geleneğine göre sadece Yehuda kabilesinden olan Davud hanedanlığına bağlı kişiler İsrail'in kralı olabilir bu nedenle Aristobulus ve ardılları için "nasi" yani "başkan" denir.

<span class="mw-page-title-main">Şelomtzion</span>

Salome Aleksandra, Kudüslü Aleksandra veya Şelomtzion Haşmonayim Krallığında iktidarda olan tek kraliçeydi. Kayınpederi Yohanan Hurkanus vasiyetinde eşini hükümdar seçmesine rağmen eşi I. Aristobulus buna izin vermedi. Ayrıca Yehuda Krallığı'nda Atalya kraliçelik yapıp ülkeyi yönetmişti. Önce I. Aristobulus'un, ardından Aleksander Yanay'ın eşi olan Şelomtzion bağımsız krallığın son hükümdarıydı.

<span class="mw-page-title-main">II. Hurkanus</span>

II. Hurkanus, MÖ 1. yüzyılda Haşmonayim hanedanlığına bağlı başrahip ve Yahudiye kralıydı.

<span class="mw-page-title-main">Antigonus</span> Yahudiye kralı

Ön: Menora ve "Basileus Antignus" yazısı.
Arka: Sofra ve "Matisyahu HaKohen" yazısı.

<span class="mw-page-title-main">Kapadokya (eyalet)</span>

Cappadocia (Kapadokya) eyaleti, başkenti Caesarea'da bulunan, Anadolu'da bir Roma İmparatorluğu eyaletiydi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.