İçeriğe atla

II. İvan

II. İvan
Kızıl İvan
Moskova Büyük Prensi
Hüküm süresi27 Nisan 1353 – 13 Kasım 1359
Taç giymesiSemyon
Önce gelenDmitri Donskoy
Doğum30 Mart 1326(1326-03-30)
Moskova, Moskova Büyük Dükalığı
Ölüm13 Kasım 1359 (33 yaşında)
Moskova, Moskova Büyük Dükalığı
DefinArchangel Katedrali, Moskova
Eş(ler)iFedosia of Bryansk
Alexandra Velyaminova
Çocuk(lar)ıDmitry Ivanovich Donskoi
Liuba Ivanovna
Ivan Ivanovich of Zvenigorod
Maria Ivanovna
HanedanRurik
BabasıI. İvan
DiniDoğu Ortodoks

İvan İvanoviç, lakabı Kızıl İvan (30 Mart 1326-13 Kasım 1359),Moskova ve Vladimir büyük prensi. I. İvan'nın ikinci oğluydu ve Kara Ölüm'den ölen kardeşi Semyon'un yerine geçti.[1]

Hayatı

İvan, kardeşinin yerine geçtikten sonra Altın Orda arasında artan iç çekişmeler nedeniyle, Moskova'nın Moğollara olan geleneksel bağlılığını terk etme ve batıda büyüyen bir güç olan Litvanya ile ittifak kurma fikrini kısa bir süre düşündü. Bu politikadan kısa sürede vazgeçildi ve İvan Altın Orda'ya bağlılığını bildirdi.[2]

Çağdaşları İvan'ı, Litvanyalı Algirdas kayınpederinin başkenti Bryansk'ı ele geçirdiğinde bile kılını kıpırdatmayan pasif, kayıtsız bir hükümdar olarak tanımladılar.[3] Ayrıca Ryazanlı Oleg'in kendi topraklarındaki köyleri yakmasına da izin verdi. Ancak Ortodoks kilise adamları Moskova Prensi'nin gücünü pekiştirmesine yardımcı oldular. Kardeşi gibi, İvan'da toprak genişletme konusunda babası ya da büyükbabası kadar başarılı olamadı. Bununla birlikte, Borovsk ve Vereya bölgeleri de dahil olmak üzere Moskova'nın güneybatısındaki bölgeleri ilhak etmeyi başardı.

Moskova'daki Başmelek Katedrali'ne gömülmüştür.

Ailesi

İvan iki kez evlendi. İvan 1341 yılında ilk eşi Bryansklı Fedosia Dmitrievna ile evlendi. Fedosia, Bryansk Prensi Dmitry Romanovich'in kızıydı. Kadın 1342 sonbaharında çocuksuz olarak öldü.[2]

İvan üç yıl boyunca dul kaldı. 1345 yılında İvan ikinci eşi Alexandra Velyaminova ile evlendi. Velyaminova, Moskova belediye başkanı Vasily Velyaminov'un kızıydı. En az dört çocukları oldu:

Dmitri Donskoy (12 Ekim 1350 - 19 Mayıs 1389). Moskova Prensi olarak halefi.

• İvan İvanoviç, Zvenigorod Prensi (yaklaşık 1356 - Ekim 1364).

Kaynakça

  1. ^ Medieval Russia : a source book, 850-1700. Internet Archive. Fort Worth : Holt, Rinehart and Winston. 1991. ISBN 978-0-03-033422-1. 
  2. ^ a b Martin, Janet (7 Aralık 1995). Medieval Russia, 980-1584 (İngilizce). Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-36832-2. 31 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2024. 
  3. ^ "Russia, by Alfred Rambaud et al. | The Online Books Page". onlinebooks.library.upenn.edu. 31 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Rusya Çarlığı</span> 1547de Korkunç İvanın Çar unvanı almasıyla başlayan ve 1721 de I. Petronun Rusyayı imparatorluğa çevirmesiyle son bulan Rus devleti

Rusya Çarlığı, 1547 yılında Korkunç İvan'ın Çar unvanı almasıyla başlayan ve 1721'de Çar I. Petro'nun Rus İmparatorluğu'nu kurmasıyla son bulan Rus devletinin resmî adıdır. Çarlıktan önce bu topraklarda Moskova Knezliği egemen olduğu için çarlık Batı Avrupa dillerinde Moskova olarak adlandırılmaktadır. Ayrıca Rusça ve Türkçe kaynaklarda da Moskova Çarlığı olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">I. Yaroslav (Kiev büyük knezi)</span>

I. Yaroslav, 1019-1054 arasında Kiev büyük prensi. Novgorodluların ve Vikinglerin desteğiyle ağabeyini yenilgiye uğrattıktan sonra bir dizi sefere çıkarak Kiev Prensliği'ni güçlendirdi. Polonyalılardan Galiçya'yı geri aldı. Peçenek saldırılarını durdurdu (1036), Litvanya, Estonya ve Fin kabilelerine boyun eğdirdi. Ama 1043'te Konstantinopolis'e (İstanbul) düzenlediği sefer başarısızlıkla sonuçlandı.

<span class="mw-page-title-main">Boris Godunov</span>

Boris Fyodoroviç Godunov, Rus Rurik Hanedanı'nın sona ermesinin ardından 1598-1605 arasında hüküm süren Rus çarı. Rus topraklarında yıkıcı etkileri olan Karışıklık Dönemi (1598-1613) Godunov'un hükümdarlığı sırasında başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Moskova Knezliği</span>

Moskova Knezliği ya da Moskova Dukalığı, Rusya toprakları içerisinde kurulmuş Moskova merkezli devlettir. Başlangıçta Altın Orda Devleti'ne bağlı olan Moskova Prensliği Vladimir-Suzdal Knezliği'nin halefi olup 1340-1547 yılları arasında hüküm sürmüştür. Çar III. İvan'ın reformları ile knezlik gelişmiş ve Rusya Çarlığı adını almıştır. Çar olarak bilinen ilk hükümdar IV. İvan olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">III. Vasili</span> Moskova Devleti hükümdarı (1479-1533; büyük prens 1505-1533)

Vasili İvanoviç, 1505-1533 arasında Moskova Büyük Prensi. Vasili İvanoviç, III. İvan ile son Bizans imparatoru XI. Konstantinos'un kardeşi Thomas Paleologos'un kızı Zoi Palaiologina'nın (Sofia) oğluydu.

<span class="mw-page-title-main">III. İvan</span> Moskova Büyük Prensi (1440-1505)

İvan Vasilyeviç, lakabı Büyük İvan,, 1462-1505 arasında Moskova büyük prensi. Rus topraklarının önemli bölümünü yönetimi altında toplamış, Ukrayna'nın bir bölümünü Polonya-Litvanya'dan geri almış, Altın Orda Devleti'nin egemenliğinden kurtularak merkezi bir Rus devletinin temellerini atmıştır. Rusya tarihindeki en uzun süre tahtta kalan hükümdarlardan biridir.

<span class="mw-page-title-main">IV. Charles</span> Fransız siyasetçi (1294-1328)

IV. Charles –, Âdil olarak adlandırılır. Güzel lakabıyla da bilinen Âdil Philippe'in üçüncü oğluydu, babası ile aynı mahlası almıştır.

<span class="mw-page-title-main">II. Düzmece Dmitri</span>

II. Düzmece Dmitri I. Dmitri'nin öldürülmesinin ardından, Kendini gerçek IV. İvan'ın Ugliç'te öldürülen oğlu Dmitri İvanoviç olduğunu söyleyerek, II. Dmitri adıyla Tuşino'da bir ayaklandırma başlatmıştır.

<span class="mw-page-title-main">I. Dmitri isyanı</span>

I. Dmitri isyanı IV. İvan'ın Ugliç'te öldürülen oğlu olduğunu iddia eden I. Dmitri'nin Rus Çarlığı tahtında hak iddia etmesiyle 1603–1605 yılları arasında süren bir isyandır. Rusya'da IV. İvan'ın ölümünün ardından oğlu I. Fyodor çar ilan edilmiştir. Fakat iyi bir çar olamadığı için ulusal konsey ile birlikte ve eşinin kardeşi Boris Godunov ile birlikte ülkeyi yönetmiştir. 17 Ocak 1598'de ölen I. Fyodor'dan sonra Boris Godunov ulusal konsey tarafından çar ilan edilmiştir. Tahta çıkan Çar Boris, henüz tahta çıkmadan önce IV. İvan'ın küçük oğlu Dmitri İvanoviç'i öldürterek ileride tahtta hak iddia etmesini engellemeye çalışmıştır.

<span class="mw-page-title-main">III. Philippe</span>

III. Philippe, lakabı Cesur Philippe, 1270-1285 yılları arasında Fransa kralı. Dış politikada ve askeri alanda büyük ölçüde başarısızlığa uğramasına karşın krallık yönetiminin otoritesini pekiştirmiş ve ülke topraklarını genişletmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Rurik Hanedanı</span>

Rurik Hanedanı, rivayete göre 862 yılında Novgorod'a yerleşen Vareg prensi Rurik tarafından kurulmuştur. Rurikler, Kiev knezliği ve daha sonra Moskova knezliğini yöneten hanedan olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">I. Fyodor</span>

I. Fyodor (Teodor) İvanoviç veya Fyodor I. İoanoviç ; 31 Mayıs 1557 – 16 veya 17 Ocak 1598), Zangoç Fyodor olarak da anılan, 1584–1598 yılları arasında hüküm sürmüş, Rurik hanedanına mensup son Rus çarıdır.

<span class="mw-page-title-main">V. İvan</span> Rus hükümdar (1666-1696; çar 1682-1696)

V. İvan Alekseyeviç Romanov ; 6 Eylül 1666 Moskova – 8 Şubat 1696 Moskova), 7 Mayıs 1682 ve 8 Şubat 1696 tarihleri arasında hüküm sürmüş, Romanov hanedanına mensup Rus çarıdır. Önemli fiziksel ve zihinsel sorunları vardı.

<span class="mw-page-title-main">I. Dmitri</span> Rus hükümdar (1581-1606; çar 1605-1606)

I. Dmitri İvanoviç, Moskova Knezliği tahtında hak iddia edip, 1605'ten 1606'daki ölümüne kadar yaklaşık bir yıl boyunca I. Dmitri adıyla hüküm sürenRus çarı. Rurik hanedanına mensup olduğu varsayılsa da, aslında Rurik soyundan gelmemektedir. Dmitri'nin gerçek ismi Grigori (Yuri) Bogdanoviç Otrepyev'dir. Bu nedenle muhalifleri ve ölümünün ardından tarihçiler tarafından yaygın olarak Düzmece Dmitri olarak anılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">I. Vasili</span> Moskova Büyük Prensi (1371-1425; hd. 1372-1425)

I. Vasili veya Vasili Dmitriyeviç,, 1389-1425 arasında Moskova Büyük Prensi.

<span class="mw-page-title-main">Dmitri Donskoy</span> Moskova büyük knezi

Aziz Dmitri İvanoviç Donskoy ya da Don'lu Dmitri, bazen basitçe Dmitri -, II. İvan'ın (1326–1359) oğlu. 1359'dan itibaren Moskova Büyük Prensi ve 1363'ten itibaren Vladimir Büyük Prensi olarak ölümüne kadar hükmetmiştir. Rusya'daki Moğol otoritesine açıkça meydan okuyan ilk Moskova prensiydi. Donskoy takma adıdır, Don Nehri üzerinde gerçekleşen Kulikovskaya Muharebesi'nde (1380) Tatarlara karşı büyük zaferini ifade eder. 19 Mayıs'ta kutlanan ziyafet günüyle Ortodoks Kilisesi'nde bir Aziz olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Stephen Báthory</span> Polonya kralı ve Litvanya Büyük Dükü

Stephen Báthory, Erdel (Transilvanya) prensi (1571-76) ve Polonya kralı (1575-86). Habsburgların Polonya tahtını ele geçirme girişimini engellemiş, Baltık Denizi'nin doğusundaki Polonya topraklarını Rus saldırılarına karşı korumuş, Polonya, Moskova Büyük Prensliği ve Erdel'i birleştirerek büyük bir devlet oluşturmayı amaçlamıştır. Polonya tarihinin en güçlü ve en hırslı hükümdarlarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">I. İvan</span> Moskova prensi (12833-1341; hd. 1325-1341) ve Vladimir büyükprensi (hd. 1328-1341)

I. Ivan Daniiloviç Kalita 1325 ile 1340 veya 1341 yılları arasında hüküm sürmüş Moskova Büyük Prensi. Abisi, III. Yuri'nin ölümünden sonra İvan, Moskova Prensliği tahtına çıktı. Ivan, Altın Orda Han'ının onayı ile elde edilebilecek Vladimir Büyük Dükü unvanını alma mücadelesine katıldı. Rakipleri Mikhail, Korkunç Gözlü Dmitry ve Aleksandr Mihayloviç'di. Hepsi Altın Orda'da öldürüldü. 1328'de I. İvan, Özbek Han'ın tüm Rusya topraklarından vergi toplama hakkı ile Vladimir'in Büyük Dükü olma onayını aldı. 31 Mart 1340 veya 1341'de öldüğü sanılıyor.

<span class="mw-page-title-main">Semyon</span> Moskova prensi ve Vladimir Büyük Prensi (1316-1353; hd. 1340-1353)

Simeon Ivanovich Gordiy 1340-1353 yılları arasında hüküm süren Moskova Büyük Prensi. Semyon, babası I. İvan'ın devletinin gücünü ve prestijini artırmaya yönelik politikalarını devam ettirdi. Novgorod Cumhuriyeti ve Litvanya Büyük Dükalığı'na karşı siyasi dostluk teklif etti. Komşu Rus beylikler ile olan ilişkileri pasif olsa bile barışçıl kaldı. Semyon, alt kademe prenslerin çatışmalarının dışında yer aldı. Sadece savaş kaçınılmaz ise savaşa başvururdu. 1353'te tüm çocukları ve kendisi Kara Ölüm yüzünden öldü.

Ivan Asen III, 1279–1280 arasında Bulgaristan çarı olarak hüküm sürdü. III. Ivan Asen, Mitso Asen ve Bulgaristan Kralı II. İvan Asen ile Selanikli İrini'nin kızı olan Maria Asenina'nın oğludur. Muhtemelen 1259/60 civarında doğdu ve 1303'te sürgünde öldü.