İçeriğe atla

II. İsmail

Kontrol Edilmiş
II. İsmail
شاه اسماعیل دوم
Safevi şahı
Hüküm süresi22 Ağustos 1576-24 Kasım 1577
Önce gelenI. Tahmasb
Sonra gelenMuhammed Hüdabende
Doğum28 Mayıs 1537
İsfahan, Safevi Devleti
Ölüm24 Kasım 1577 (40 yaşında)
Kazvin, Safevi Devleti
Tam adı
İsmail bin Tahmasb bin İsmail bin Haydar bin Cüneyd es-Safevi
HanedanSafevî Hanedanı
BabasıI. Tahmasb
AnnesiSultanum Begüm
DiniSünni İslam

II. İsmail (Farsçaشاه اسماعیل دوم; d. 28 Mayıs 1537 - ö. 24 Kasım 1577). 1576-1577 döneminde Safeviler'in üçüncü Şahı olarak hüküm sürmüştür.

Hayatı

II. İsmail'in babası Şah I. Tahmasb ve annesi Türkmen Sultanum Begüm'dür.[1]

1547 yılında, Osmanlılar'a karşı pek çok başarı kazandığı için Şirvan'a vali olarak atandı. 1556 yılında Horasan valisi oldu. Ancak babasının komutanlarından Masum Bey, Safevi Şahı I. Tahmasb'ı oğlu İsmail'in kendisini devirmek istediğine ikna etti. İsmail yirmi yılını hapiste geçirdi.[2]

Babası Tahmasb 1576 yılında öldüğünde, güçlü Kızılbaşlar yerine kimin geçeceğiyle ilgili olarak İsmail ve kendisinden küçük kardeşi Gürcü bir anneden doğan Haydar Mirza arasında ayrıldılar. Haydar Mirza taraftarlarının onu tahta geçirmesine rağmen, Haydar taraftarları ve rakipleri arasında geçen bir çarpışmada öldürüldü.

Diğer bir grup Tahmasb'ın Çerkes bir kadından olan oğlu Şehzade Hasan'ı Şah yapmaya çalışsa da II. İsmail onları mağlup ederek 22 Ağustos 1576 yılında devletin başına geçti.[2] Tahta çıktıktan sonra kardeşleri İmamkulu, Ali, Süleyman, Mahmud, Ahmed ve yeğeni Hasan'ı öldürtmüştür.[3]

Tahta geçince Şiilik'ten vazgeçerek Sünnilik'i benimsediği söylenen Şah II. İsmail 24 Kasım 1577 tarihinde Kızılbaşlar tarafından; kız kardeşi Perihan Hanım'ın yardımıyla zehirlenerek öldürülmüştür.[2]

Kaynakça

  1. ^ Newman, Andrew J. (2004), Safavid Iran: Rebirth of a Persian Empire, Londra:IB Tauris, 2004) s. 42 (İngilizce)
  2. ^ a b c Savory, Roger M. (2007). Iran under the Safavids Cambridge: Cambridge University Press. say. 1–288. ISBN 0521042518. (İngilizce).
  3. ^ Tufan Gündüz, TDV İslâm Ansiklopedisi, cilt: 39, sayfa: 415

Dış kaynaklar

  • Savory, Roger M. (2007). Iran under the Safavids Cambridge: Cambridge University Press. say. 1–288. ISBN 0521042518. (İngilizce)
  • Newman, Andrew J. (2004) Safavid Iran: Rebirth of a Persian Empire. I.B.Tauris. ISBN 9780857716613 (İngilizce)

Dış bağlantılar

  • Ghereghlou, Kioumars (2016) "Esmaʿil II" Encyclopædia Iranica online [1] 21 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
II. İsmail
Safevi Hanedanı
Doğumu: 28 Mayıs 1537 Ölümü: 24 Kasım 1577
Resmî unvanlar
Önce gelen
I. Tahmasb

İran Şahı

1576-1577
Sonra gelen
Muhammed Hüdabende

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Safevîler</span> 1501–1736 arasında İranda varlığını sürdürmüş devlet

Safevî İmparatorluğu, Safevîler veya Safevî Devleti, 1501 ve 1736 yılları arasında varlığını sürdürmüş, sıkça modern İran tarihinin başlangıcı olarak kabul edilen, İran tarihindeki en önemli hanedanlıklardan biri olan Türk kökenli Safevi Hanedanı tarafından yönetilmiş devlet. Bugünkü İran, Azerbaycan, Ermenistan, Irak, Afganistan, Türkmenistan ve Türkiye'nin doğu kesiminde varlığını sürdürmüş, Şiî Onikiciliği resmî mezhep olarak kabul etmiş ve İran'ın varisi olduğu Safevî Hanedanı'nın devletidir.

Şeyh Haydar,, Safeviye Tarikatından Şeyh Cüneyd'in oğludur. Babası savaşta öldüğünde henüz doğmamış olan Haydar, babası ölünce annesi Hatice Begüm Akkoyunlu Devleti'ne gittiği için Akkoyunlu sarayında doğdu. Dokuz yaşına kadar burada büyüyen Haydar, dayısı Uzun Hasan'la birlikte tarikatın merkezi Erdebil'e geldi ve tarikatın başına geçti. Küçüklüğünde Türkçe'den başka Arapça ve Farsçayı da öğrenen Haydar, dönemin ünlü bilgini Ali Kuşçu'dan da dersler almıştır.

<span class="mw-page-title-main">I. İsmail</span> Safevî Devletinin kurucusu ve ilk hükümdarı

I. İsmail, bilinen adıyla Şah İsmail veya tam unvanıyla Ebu'l-Muzaffer Bahadır el-Hüseynî, Safevî Tarikatı'nın lideri, Safevî Devleti'nin kurucusu ve ilk hükümdarıdır. Alevilik ve Bektaşilikte Yedi Ulu Ozan'dan birisi olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">I. Tahmasb</span> 2. Safevî şahı

I. Tahmasb, Safevî Devleti'nin ikinci hükümdarıdır.

Muhammed Hüdabende veya Hudabende, Muhammed Şah, Sultan Muhammed, 1578 ve 1587 yılları arasında hükümdarlık yapmış Safevî Devletinin 4. şahı.

Dost Muhammed, Fars ressam, hattat ve sanat tarihçisi.

Safevi şahı unvanı, 1501 sonbaharında I. İsmail'in Çabani ve Şerur savaşlarını kazandıktan sonra Tebriz'i ele geçirmesi ve kendisini Şah ilan etmesiyle kabul edilmiş ve 1736 yılında Nadir Şah olduktan sonra bu hanedandan alınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Elkas Mirza</span> İranlı şair

Elkas Mirza, Safevi şahzadesi ve Şirvan Beylerbeyi, Şah Tahmasb'a karşı isyanın lideri. Elkas Mirza, Şah İsmail'nin hayatta kalmış dört oğlundan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Süleyman (Safevî şahı)</span> 8. Safevi Türkmen hükümdarı

Şah Süleyman, Safevilerin 8. şahı.

<span class="mw-page-title-main">Safevî vezîriâzamları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Safevî Devleti vezirleri listesi.

Bu liste, Safevî şahlarının biyolojik annelerini içerir.

<span class="mw-page-title-main">Safevî sanatı</span>

Safevi sanatı, bugünkü İran ve Kafkasya'da, 1501'den 1722'ye kadar olan Safevî Hanedanı'nın sanatıdır. Kitap ve mimari sanatı için yüksek bir noktadır; ve ayrıca seramik, metal, cam ve bahçeler de dahil olmak üzere. Safevî döneminin sanatları İran sanatının diğer herhangi bir döneminden çok daha üniter bir gelişme göstermiştir. Safevî Devleti İran'ın en önemli hanedanlarından biriydi. Müslümanların İran'ı fethetmesinden bu yana, en büyük İran imparatorluklarından birini, sanatsal başarılarla yönettiler.

<span class="mw-page-title-main">Siyavuş Beg Gurci</span> İranlı illüstratör

Siyavuş Beg Gurci, Siyavuş ya da Siyavuş Beg, Gürcü kökenli İranlı minyatürcüdür. Dramatik peyzaj unsurları içeren ve iyi tasarlanmış minyatürleriyle tanınır.

<span class="mw-page-title-main">İsa Han Safevi</span>

İsa Han Safevi ve ya İsa Han Şeyhavend, I. Abbas (1587-1629) devrinde yüksek görevlerde hizmet eden Safevi Hanedanı'na mensup şahzade.

<span class="mw-page-title-main">İbrahim Mirza</span>

Prens İbrahim Mirza, Sultan İbrāhīm Mīrzā, Ebu'l Fat'h Sultan İbrahim Mirza, amcası ve kayınpederi Şah Tahmasb'ın gözdesi olan Safevi hanedanı prensiydi. Kütüphanesinin ve sanat koleksiyonunun çoğu cinayete kurban gittikten sonra karısı tarafından yok edilmiştir. Yine de koleksiyonundan günümüze kadar gelen eserler vardır ve bunların arasında şair Molla Cami'nin şu anda Washington DC'deki Freer Sanat Galerisi'nde bulunan Haft Awrang'ın el yazması da yer almaktadır.

I. Tahmasb'ın Gürcistan seferleri - Safevi imparatorluğunun ikinci hükümdarı I. Tahmasb'ın Günümüz Gürcistan topraklarında bulunan Kartli ve Kaheti krallıklarının topraklarına yaptığı seferler olarak bilinir.

Evez Bey Ustaçlı Kızılbaş aşiretlerinden olan Ustaçlıların Tamişli boyundan olan ve 16. yüzyılın başlarında görev yapan subaylarındandır.

<span class="mw-page-title-main">I. Tahmasbın Seferi (1552)</span>

I. Tahmasb'ın Anadolu seferi (1552) — Safevi imparatorluğunun ikinci hükümdarı Şah Tahmasb'ın Sultanı Süleyman'ın seferlerine yanıt olarak gerçekleştirilen yürüyüşü kabul edilir. Seferin amacı, Osmanlı İmparatorluğu'nun Osmanlıların bir sonraki seferde erzak sıkıntısı çekmesi, esir almak ve barışa zorlamaktı.

İran'daki Çerkesler İran'da etnik bir azınlıktır. İran'daki Çerkesler, diğer Çerkes diasporalarından farklıdır; çoğu Safevi ve Kaçar döneminden gelmektedir ve yoğun olarak Farslaşmıştır, ancak bir kısmı da 19. yüzyılın sonlarında Çerkes soykırımı sonucuna göç etmiştir. İran'daki Çerkesler son birkaç yüzyıldaki dönemlerde oldukça etkiliydi. Bunların büyük çoğunluğu Fars diline asimile olmuştur ve artık çok az sayıda kişi ana dillerini konuşan Çerkes dilini konuşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kârkiyâ Hanedanı</span> Zeydî Şiâ hanedanı

Kârkiyâ Hanedanı, ayrıca Kiya'idler olarak da bilinir, 1370'lerden 1592'ye kadar çoğunlukla Biya-piş'i yöneten yerel bir Zeydi hanedandır.