İçeriğe atla

II. Æthelberht

Æthelberht
Doğu Anglia Kralı
Æthelberht'in Hereford Katedrali'ndeki tasviri
Ölüm20 Mayıs 794
Sutton Walls, Herefordshire

Æthelberht (eski İngilizce: Æðelbrihte) veya Aziz Kral Ethelbert, (d. ? - ö. 20 Mayıs 794, Sutton Walls, Herefordshire) sekizinci yüzyılda yaşamış Doğu Anglia kralı ve Hristiyanlar için bir aziz idi. Bir Anglosakson krallığı olan Doğu Anglia Krallığı, günümüzde İngiltere'nin Norfolk ve Suffolk bölgelerini kapsamaktadır. Æthelberht'in saltanatı hakkında fazla bilgi bulunmamaktadır, bazı kaynaklara göre hükümdarlığı 779 yılında başladı. Anglo-Sakson Kronolojisi'ne dayanan bilgilere göre 794 yılında Mercialı Offa'nın emri ile öldürüldü.

Öldürülmesinin ardından aziz ilan edildi ve Doğu Anglia kültünde bir simge haline geldi, aziz kral için türbe yapıldı, bu türbe günümüze ulaşamamıştır. Tarihi kaynaklar yokluğundaki bazı kronoloji belgelerinde Æthelberht'in kral olarak yaşamını sürdürdüğü ve Offa'nın ellerinde öldüğü belirtilmektedir. Yortu günü 20 Mayıs'tır. Norfolk ve Suffolk bölgelerindeki birkaç kilise ona ithafen yapılmıştır.

Hayatı ve hükümdarlığı

Erken Sakson döneminde Doğu Anglia Krallığı

Hayatı ve hükümdarlığı hakkında çok az bilgi bulunmaktadır, bu dönemden bilgi veren çok az Doğu Anglia kaynağı bulunmaktadır. Orta Çağ tarihçileri Æthelberht hakkında ancak kesin olmayan bilgiler verebilmektedir. 15. Yüzyıl tarihçilerinden Cirencesterli Richard'a göre Æthelberht'in babası Doğu Anglia kralı I. Æthelred, annesi ise Mercia asıllı Leofrana idi. Richard, Æthelberht'in dindarlığı hakkında detaylı bilgi vermekle beraber, onun oylamayla kral seçildiğini ve becerikli bir yönetici olduğunu belirtmektedir. Evlenilmesi uygun görülmedi, isteği dışında evlenmeye zorlandı, Mercialı Offa'nın kızı Eadburgh ile evlenmesi kararlaştırıldı. ""Depremleri, tutulmaları vb. önceden bilen annesinin kötü kehanetine rağmen Eadburgh'u görmek üzere yola çıktı."" [1]

""Kuvvetli ihtimalle hükümdarlığı 779 senesinde başladı, bu tarih belirsiz bir otoritenin başlangıcını göstermektedir."" ""Doğu Anglia kaynakları dışındaki bazı kaynaklar, Æthelberht'in başka bir güçlü krallığın himayesindeki bir kral olduğunu belirtmektedir."" Kendi adına para basmak istedi fakat Mercialı Offa tarafından engellendi,[2] basılabilen paralardan yalnızca üçü günümüze ulaşmıştır. 793 yılında savunma açığı sebebiyle Lindisfarne'deki bir manastır Vikingler tarafından yağmalandı ve bir yıl sonra da Jarrow Katedrali yağmalandı. Steven Plunkett'e göre bu olaylar, Doğu Anglia Krallığı'nın daha sıkı bir şekilde yönetilmesine sebep oldu. Æthelberht, Wuffingalar'ın hanedanından geldiğini iddia etmeye başladı. (Bastırdığı paralarda Romulus ve Remus'un simgesi olan dişi kurt bulunmaktadır), bu talebinin sebebi Viking saldırılarına karşı koyması için gereken güçlü bir krallık idi.[3]

Ölümü ve aziz ilan edilişi

Doğu Anglia kralı II. Æthelberht'in bastırdığı ve günümüzde yalnızca üçü bulunan paralardan biri

""Æthelberht'in öldürülmesi için Mercialı Offa tarafından para ödülü koyuldu, bunun ardından Æthelberht Sutton Walls bölgesinde öldürüldü.""[4] Anglo-Sakson Kronolojisi'ne göre başı kesildi.[5][6] Ortaçağ kaynakları, müstakbel eşi ile görüşürken esir alındığını, öldürülmesinin ardından gömüldüğünü belirtmektedir. Cirencesterli Richard'a göre ise Offa'nın eşi kraliçe Cynethryth Æthelberht'in öldürülmesi için kocasına baskı yaptı, fakat bu bilgi kanıtlanmış değildir. Æthelberht bağlandı ve Grimbert tarafından başı kesildi, ardından vücudu bertaraf edildi. Ortaçağ tarihçisi John Brompton'un Chronicon adlı kitabına göre Æthelberht'in kesilen başı bir sepetin içinde hendeğe atıldı ve orada bulundu, "kör adamın gözlerini açtı." Brompton'a göre cinayetin ardından Offa'nın kızı Eadburgh toplumdan uzaklaştı, Crowland Katedrali'nde keşiş hayatı sürdü. Pişman olan kral Offa, manastırlar kurdu, Katolik Kilisesi'ne toprak verdi ve Roma'ya hacca gitti.[1]

Bir Anglo-Sakson kralının başka bir kral tarafından öldürülüşü oldukça ender rastlanan bir olaydı, gerçi o dönemde halktan kişiler asılıyor veya başı kesilebiliyordu. ""Æthelberht'in cesedi Sutton Hoo bölgesinde bulundu,""[7] Æthelberht'in Mercialılar tarafından öldürülüşü Anglian halkları arasındaki barış ihtimalini olay öncesine nazaran çok daha düşürdü.[8] Mercialıların Doğu Anglia üzerinde hakimiyet kurmasına yol açıldı, ""Mercia hakimiyeti Æthelberht'in ölümünden sonra onlarca yıldevam etti.""

Mirası

Aziz Ethelberht ve İsa (Aziz Ethelberht Kilisesi'nden, Alby, Norfolk)

Yüceltme

Bu cinayetin ardından Æthelberht, kilise tarafından azizlik mertebesine yükseltildi. Aziz olduktan sonra nasıl aziz olduğunu ve hayatını anlatan yazılara konu oldu, hem Doğu Anglia'da hem de Hereford'da dini anlamda saygı gördü. Suffolk bölgesinde Anglo-Sakson kilisesinin birkaç mülkü Æthelberht'e adandı,[9] bu da Æthelberht'e dair dini bir kültün var olduğuna dair bir kanıt olarak sayılabilir.[10] Cinayetten sonraki dönemde Æthelberht'e ithafen yalnızca üç yer bulunuyordu -Marden, Hereford Katedrali ve Littledean- diğer onbiri ise Norfolk ve Suffolk bölgelerinde idi. Lawrence Butler has argued that this unusual pattern may be explained by the existence of a royal cult in East Anglia, which represented a "revival of Christianity after the Danish settlement by commemorating a politically 'safe' and corporeally distant local ruler".[11]

Æthelberht'e adanmış Hristiyan yapıları

""Kutsanmış bakire Meryem ve aziz Æthelberht (Ethelberht) Hereford Katedrali'ne yer aldı, Ethelberht'in dini töreni müziği 13. yüzyıl Hereford dua kitabında korundu.""

Aziz Ethelberht Kilisesi (Thurton, Norfolk)

""Doğu Anglia'da, Norwich Katedralinin iki ana girişinden biri Aziz Ethelberht adını almıştır."" Ipswich yakınlarındaki Albrightestone şapeli, Aziz Ethelberht'e ithaf edilmiştir, bu şapel bir Anglo-Sakson mezarlığı yakınındadır. Norfolk bölgesinde Alby, Wretham, Larling, Thurton, Mundham ve Burnham Sutton köylerindeki dini yapılar da Aziz Ethelberht'e adandı (Burnham Sutton'daki kilise yıkılmıştır ve kalıntıları günümüzde bulunmaktadır).

Kaynakça

Genel
Özel
  1. ^ a b İnternet Arşivi - Katolik Ansiklopedisi (Ethelberht)
  2. ^ Kirby, s. 147
  3. ^ Plunkett, s. 171 - 172
  4. ^ Yorke, s. 9
  5. ^ Swanton, s. 55
  6. ^ "Kronolojinin online versiyonu". 12 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2011. 
  7. ^ Plunkett, s. 173
  8. ^ Kirby, s. 148
  9. ^ "Theodreusus, Bishop of London and Hoxne (c. 938 - c. 951)". 23 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2011. 
  10. ^ Warner, s. 123
  11. ^ Butler, Lawrence (1986). "Church dedications and the cults of Anglo-Saxon saints in England" (PDF). Butler, L. A. S.; Morris, R. K. (Ed.). The Anglo-Saxon Church (PDF). Londra: Council for British Archaeology Research Report. ss. 44-50. Erişim tarihi: 7 Kasım 2010. 

Dış bağlantılar

Önce gelen:
I. Æthelred
Doğu Anglia Kralı
? - 794
Sonra gelen:
Mercialı Offa

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Anglosaksonlar</span> eski bir Cermen halkı

Anglosaksonlar, Anglus, Sakson ve Jüt karışımı bir Cermen halkı. 5. yüzyıldan itibaren Romalıların Britannia olarak isimlendirdiği adayı istila etmiş ve 865'teki Viking istilasına kadar adanın tamamını yönetmişlerdir; Viking istilasından Norman istilasına kadar geçen sürede ise bazen adanın bir kısmını, bazen tamamını yönetmiş ve bazen de adanın kontrolünü tamamen Vikinglere kaptırmışlardır. Vikinglerin gelişiyle İngiltere'deki Anglosakson kontrolü önemli ölçüde zayıflamış ve Normanların gelişiyle birlikte tamamen sona ermiştir.

<span class="mw-page-title-main">İngilizler</span> İngiltere ile ilişkili bir halk

İngilizler, İngilizce dilini konuşan ve ortak tarih ve kültürü paylaşan bir topluluk olarak İngiltere'de ortaya çıkmış etnik grup ve millettir. Tarih boyunca İngiltere'de ikamet etmiş olan farklı grupların karışımıyla yeni bir kimlik oluşturmuşlardır; Anglo-Saksonlar, Vikingler, Bretonlar ve Normanlar İngiliz kimliğini oluşturan etnik gruplardır.

<span class="mw-page-title-main">Essex</span>

Essex, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesinde Doğu İngiltere Bölgesinde birinci seviyede yerel idari birim olarak metropoliten olmayan bir kontluk ve coğrafi bakımdan ve krallık seremonileri için bir törensel kontluktur. Merkezi Chelmsford'dur. En yüksek noktası Hertfordshire yakınlarında, Langley köyü civarında Chrishall.

<span class="mw-page-title-main">Hertfordshire</span> İngilterenin Doğu bölgesindeki kontluk

Hertfordshire, İngiltere'nin Doğu bölgesinde olan ve metropol olmayan bir "shire" tipi kontluktur. Kontluk merkezi Hertford'dadır.

<span class="mw-page-title-main">Norfolk</span>

Norfolk, İngiltere'nin Doğu İngiltere bölgesinde bulunan ve shire olarak tabir edilen bir county'dir. Batı ve güneybatıda Lincolnshire ve Cambridgeshire, güneyde ise Suffolk county'leri ile sınır komşusudur. Bölge, kuzeyde ve doğuda Kuzey Denizi ile çevrilidir. Norfolk ve Lincolnshire arasında The Wash adı verilen bir tuz bataklığı da bulunmaktadır. Doğu Anglia ve İngiltere'nin adını aldığı Angllar, MS beşinci yüzyıldan itibaren buraya yerleşmiş ve daha sonra kuzey halkı ve güney halkı haline gelmiştir. Bu da "Norfolk" ve "Suffolk "un ortaya çıkmasına neden olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Æthelred</span> İngiltere kralı

Tedariksiz Ethelred, doğu Anglosakson kraliyeti Wessex'in 18 Mart 978–1013 ve 1014–23 Nisan 1016 dönemleri arasındaki kralı.

<span class="mw-page-title-main">Offa</span>

Mersiyalı Offa ya da sadece Offa, 757-796 arasında Mersiya kralı. İngiltere'nin güneyinde Anglosakson döneminin en güçlü krallıklarından birini kurmuştur.

I. Æthelred, günümüz Norfolk ve Suffolk bölgelerini kapsayan Doğu Anglia Krallığı'nın bir hükümdarı idi. 760 - 790 yılları arasında hüküm sürdüğü düşünülmektedir. Para bastırdığına dair herhangi bir bilgi yoktur, hakkındaki bilgiler ancak İngiltere'nin Norman istilası sonrası kaynaklara dayanmaktadır. Æthelred, II. Æthelberht'in babası idi.

Wuffingalar, uzun süreli bir Anlosakson devleti olan Doğu Anglia Krallığı'nda hüküm sürmüş bir hanedandır. Hakimiyet bölgeleri günümüz İngiltere'sinin Norfolk ve Suffolk bölgelerini kapsamaktadır. Wuffingalar'ın ismi Doğu Anglia Kralı Wuffa'dan gelmektedir. Wuffingaların İskandinav dili konuşan Geatish hanedanı kökenli olduğu öne sürülmüştür. 599 - c. 624 yılları arasında Wuffingalar'dan gelen Rædwald öncesi hanedan üyeleri kesin olarak bilinmemektedir. Kesin Wuffinga hakimiyeti 749 yılında Ælfwald'ın ölmesi ile sona ermiş olsa da, Wuffinga hanedanı sonraki dönemlerde de yönetimde bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Edward (Æthelred'in oğlu)</span>

Günah Çıkartıcı Edward 8 Haziran 1042 – 5 Ocak 1066 döneminde İngiltere kralı. Anglo-Sakson Wessex Hanedanı'na mensup olarak İngiltere tahtına çıkan son kraldır.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Viking Ordusu</span>

Büyük Viking Ordusu, 865 yılında Danimarka ve güney İsveç'ten yola çıkarak İngiltere'yi istila eden birleşik silahlı kuvvete verilen addır. Bu döneme kadar Viking saldırıları genellikle vur-kaç şeklinde olmuş, özellikle yağma amaçlanmıştır. Büyük Viking Ordusunun ise amacı yeni topraklar fethetmek olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Æthelstan</span> Athelstan

Æthelstan ya da Athelstan, 924 ile 927 yılları arasında Anglo-Saksonların Kralı ve 927 ile 939 yılları arasında İngilizlerin Kralı. Kral Yaşlı Edward ve ilk karısı Ecgwynn'ın oğludur. Modern tarihçiler onu İngiltere'nin ilk kralı ve en büyük Anglo-Sakson krallardan biri olarak belirtirler. Hiçbir zaman evlenmemiştir ve yerine baba olan bir kardeşi I. Edmund geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Egbert</span> Kral

Egbert, Ecgberht ya da Ecgbriht (771/775-839) 803 yılından 839 yılındaki ölümüne kadar Wessex kralı. Babası Kentli Ealhmund'dur. 780'li yıllarda Mercia kralı Offa ve Wessex kralı Beorthric tarafından sürgüne gönderilmiş, Beorhtric'in ölümü üzerine 802 yılında ülkesine dönüp tahta geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Iclingas</span>

İclingas 7. ve 8. yüzyıllarda Mercian kralların sülalesiydi. Adları Anglusların söylencesel kralı Offa'nın torunun oğlu İcel'den geliyormuş. Offa ise Anglus göçmenlerin söylencesel figürlerinden biridir ve Anglo-Sakson Kraliyet jenealojisinde Woden'in soyundan geldiği söylenir.

<span class="mw-page-title-main">Beorhtric</span>

Beorhtric, ayrıca Beorhtric yani "Muhteşem hükümdar" 786 dan 802'ye kadar Wessex Kralı olarak hüküm sürdü ve Cynewulf'un yerine geçti ancak hükümdarlığı süresince gücün çoğuna eşi ve kayınpederi sahipti.

<span class="mw-page-title-main">I. Ethelred (Wessex kralı)</span>

I. Ethelred 865'ten ölümüne kadar Wessex Kralıydı.

<span class="mw-page-title-main">Hastein</span>

Hastein 9. yüzyılın sonlarında akınlar yapan kayda değer bir Viking şefidir.

<span class="mw-page-title-main">Isle of Ely</span>

Isle of Ely, İngiltere'nin doğu kesiminde, Cambridgeshire kontluğunda bir bölgedir. İngiltere'nin Doğu Anglia bölgesinde yer alır ve batıda Huntingdonshire, kuzeyde Lincolnshire, doğuda Norfolk ve güneyde Cambridgeshire ile çevrilidir. Isle of Ely, tarih boyunca önemli bir bölge olmuştur ve çeşitli siyasi, sosyal ve kültürel değişimlere tanıklık etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Augustine (Canterbury)</span>

Augustine, MS 597 yılında Canterbury'nin ilk başpiskoposu olan Hristiyan bir keşişti. "İngilizlerin Havarisi" olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Edmund (Doğu Anglia)</span>

Şehit Edmund, Doğu Anglia kralı. Saltanatı MS 855'ten 20 Kasım MS 869'da ölümüne kadar sürmüştür.