İçeriğe atla

II. Âdil

II. Adil Seyfeddin
Eyyubiler Mısır Sultanı
Hüküm süresi1238-1240
Önce gelenKamil bin Adil
Sonra gelenSalih Eyyub
Eyyubiler Suriye Sultanı
Hüküm süresi1238-1239
Önce gelenKamil bin Adil
Sonra gelenSalih Eyyub
Doğum1216
Ölüm1 Ocak 1248 (32 yaşında)
Tam adı
Seyfeddin Melik Adil Ebu Bekir bin Nasıreddîn Muhammed
HanedanEyyûbîler
BabasıKamil bin Adil
DiniSünni İslam (Eş'ari)

II. Adil Seyfeddin (Tam ismi: "Seyfeddin Melik Adil Ebu Bekir bin Nasireddîn Muhammed") (1216 - 1248) Sultan Kamil bin Adil'in oğlu ve vârisi olarak 1238-1239 döneminde Eyyubiler Mısır Sultanı olarak ve 1238-1239 döneminde Eyyubiler Suriye Sultanı olarak hükümdarlık yapmıştır.

Yaşamı

II. Adil Seyfeddin Eyyubiler Mısır Sultanı ve Eyyubiler Suriye Sultanı olan babası Kamil bin Adil'in 8 Mart 1239'de ölümü ile her iki sultan unvanı ile 18 yaşında Eyyubiler tahtına geçti.[1][2]

Fakat çok geçmeden Eyyubiler idaresi aleyhine ayaklanmalar Eyyubiler ülkesinin birçok köşesinde patlamaya başladı. Eyyubiler Humus Emiri Mucahid komşusu ama rakibi olan Hama Emiri'ne hücum edip yörel bir askeri çatışma başlattı. Şam'da iktidar mücadeleleri başladı. 1239 yılı başında baba bir anne ayrı kardeşi olan Salih Eyyub Şam'da idareyi eline aldı ve kendini Eyyubiler Suriye Sultanı ilan etti. Kahire'de II. Adil kendine uygun yandaşlarına ve kendinin eski kölemeni olan Memlüklulara önemli devlet görevleri vererek babasının diğer memluklu emirlerini kendine düşman yaptı. Durumunun gayet kötüye gittiğini anlayan II. Adil Eylül 1239'da Kahire'den kaçmak zorunda kaldı. Amcası olan Salih İsmail tarafından kovalanmaya başlandı. II. Adil, Kerek Emiri ve eski Suriye Sultanı olan ikinci dereceden kuzeni Nasır Davud tarafından yakalanıp tutuklandı.[3]

Fakat çok geçmeden Kerek'te, iki kuzen olan II. Adil ve Nasır Davut anlaştılar. Nasır Davut II. Adil'i serbest bıraktı. İki kuzen birleşip II. Adil'in kardeşi Salih Eyyup İsmail aleyhinde birlikte hareket etmeye karar verdiler. Kerek Emiri olan Nasır Davud Şam'da eski görevi olan Eyyubiler Suriye Sultanlığını tekrar eline geçirmek istemekteydi. Diğer taraftan Eyyubiler Suriye Sultanı olan Salih Eyyub'un Mısır'da gözü olduğu ve Mısır'da bulunan hoşnutsuz olan Memlüklu emirleri ile bu amacına varmak için ilişkilere geçmiş olduğu ve kendine temsilciler gittiği bilinmekte idi.[3]

Tam bu sırada Eyyubiler Suriye Sultanı olan Salih Eyyub Suriye ordusu ile Şam'dan Mısır'a gitme hedefiyle yürüyüşe başladı. II. Adil Mısır ordusu ile onun yolunu kesmek için Bilhayis'a gitti. Fakat orada ordugahta iken 31 Mayis 1340'ta II. Adil kendine karsı hoşnutsuz olan Memlüklular tarafından çadırında sarıldı ve yakalandı. Bu Memluklular Salih Eyyub'a haber salarak ona Mısır Sultanı olarak biat ettiklerini bildirdiler. Haziran 1240'ta Salih Eyyub ordusu ile bir zafer alayı ile Kahire'ye girdi. Kendine Suriye Sultanı unvanı yanında Eyyubiler Mısır Sultanı ve üst Eyyubiler sultanı gorevleri de verildi.[2][3]

Bundan sonra II. Adil Kahire'de 6 yıl tutuklu kaldı ve 9 Şubat 1248'de tutuklu iken öldü.[4]

Memlüklular tarafından Mayıs 1240'ta organize edilen bu komplo ve hükûmet darbesi bu tarihten sonra Mısır'ın idaresi hakkında geleceğe bir başlangıç kilometre taşı oldu. Sultan Salih Eyyub kendini tahta geçirenlerin Memlüklular olduğunu iyi bilerek kendine sadık büyük memluklu orduları ve emirleri grubu kurmaya özel dikkat verdi. Salih Eyyub'un oğlu ve vârisi olan Sultan Muazzam Turanşah memluklularının ülkede önemini azaltmaya çalışıp, yeni memluklu kölelerin Mısır'a getirilmesini kısıtlama ve Mısır'da mevcut memluklu sayısını azaltma için gayet sıkı adalet tedbirlerine başvurdu ve hatta birçok memlükluyu öldürtmeye başladı. Ama başarı sağlayamadı. Sonunda Memlüklular kendi karakterlerini uygun olan yeni bir Memlük Devleti kurup Eyyubiler hanedanını Mısır ve Suriye'den ekarte ettiler.[3]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Ortacağlar Soyağacı Vakfı: Mısır'da Eyyubiler". 18 Eylül 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2014. 
  2. ^ a b Humphreys, R. Stephen, (1977) From Saladin to the Mongols, the Ayyubids of Damascus 1193-1260 Albany: State Univ of New York ISBN 0873952634
  3. ^ a b c d Grousset, Rene (1936) Histoire des Croisades et du royaume franc de Jérusalem Cilt III. 1188-1291 L'anarchie franque, 1936 Paris: Plon ISBN 978-2-262-02569-4
  4. ^ Martijn Theodoor Houtsma, T W Arnold, A J Wensinck (eds) (1993) "BRILL'S First Encyclopaedia of Islam, 1913-1936 Brill, ISBN 978-90-04-09796-4 [1] 28 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Dış bağlantılar

  • İbn Kesîr, (Tr.Hz: Mehmet Keskin) (2000) Büyük İslam Tarihi - El Bidaye Ve´n-Nihaye 15 Cilt, İstanbul:Çağrı Yayınları c.13 . PDF
  • Lane Poole, Stanley, (1894), The Mohammedan Dynasties, Londra:Constable and Co. (İngilizce)
  • Humphreys, R. Stephen, (1977) From Saladin to the Mongols, the Ayyubids of Damascus 1193-1260 Albany: State Univ of New York ISBN 0873952634
  • Grousset, Rene (1936) Histoire des Croisades et du royaume franc de Jérusalem Cilt III. 1188-1291 L'anarchie franque, 1936 Paris: Plon ISBN 978-2-262-02569-4 [2]27 Haziran 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., (Fransızca)
  • Eyyûbîler Hanedanı soyağacı (Fransızca)
Resmî unvanlar
Önce gelen:
Kamil bin Adil
Eyyubiler Mısır Sultanı
1238-1240
Sonra gelen:
Salih Eyyub
Önce gelen:
Kamil bin Adil
Eyyubiler Suriye Sultanı
1238-1239
Sonra gelen:
Salih Eyyub

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Eyyûbîler</span> Orta Doğuda hüküm sürmüş olan geç dönem Orta Çağ Kürt devleti (1171–1250)

Eyyûbîler, Eyyûbîler Devleti veya Eyyûbî Sultanlığı, Zengî Devleti'nin komutanı ve daha sonradan Fâtımî Devleti'nin veziri olan Selahaddin Eyyubi'nin 1171 yılında kurduğu Eyyûbî Hanedanı'nın Mısır ve Suriye'de egemen olduğu Sünni Müslüman bir devlettir. En güçlü olduğu dönemde Mısır, Suriye, Irak, Hicaz, Filistin, Libya, Yemen ve Levant bölgelerini egemenliği altında tutmuştur. 1171'de Selahaddin Eyyubi tarafından Mısır'daki Şii Fâtımî Hâlifeliği'nin ortadan kaldırılmasının ardından doğan bir iktidar boşluğuyla tarih sahnesine çıkan devlet, 1187'de Hıttin Muharebesi ile Kudüs'ü Hristiyanlardan geri almış ve Orta Doğu'da önemli bir güç hâline gelmiştir. Hanedanlık, bölgedeki hâkimiyetini 13. yüzyılın ortalarına kadar sürdürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Beşinci Haçlı Seferi</span>

Beşinci Haçlı Seferi, 1217–1221 yılları arasında Katolik kilisesine mensup Avrupalılar tarafından gerçekleştirilen haçlı seferidir. Avrupalılar, Mısır'daki Eyyubiler'i yenerek Kudüs ve diğer kutsal toprakları ele geçirmek istemişlerdir ancak amaçlarına ulaşamamışlardır.

Muizzuddin El-Mansur Aybeg, Mısır Memlûk Sultanlığı'nın kurucusu ve ilk sultanı olan Türkmen kökenli hükümdar. 1250 ve 1257 yılları arasında hüküm sürdü.

<span class="mw-page-title-main">Şecerüddür</span> Memlûk Sultanlığının ilk hükümdarı

Şecerüddür, Memlûk Sultanlığı'nın ilk hükümdarı.

<span class="mw-page-title-main">Yedinci Haçlı Seferi</span>

Yedinci Haçlı Seferi 1248 - 1254 yılları arasında Mısır'a yönelik olmuştur.

Ketboğa, Mısır ve Suriye'de 1294 ile 1296 yılları arasında hüküm sürmüş Bahri hanedanından onuncu Memluk Sultanıdır.

Nûreddin Ali ya da tam adıyla El-Mansur Nureddin Ali Bin Aybeg Mısır ve Suriye'de 1257-1259 döneminde hüküm sürmüş ikinci Kıpçak Türk asıllı Bahri hanedanından Memluk Sultanıdır. Babası Aybeg'in eşi Şecer-üd-Dürr'ün komplosu sonucu öldürülmesi üzerine 13 yaşındayken tahta çıkmış ve naip atabeği olan Seyfeddin Kutuz tarafından tahttan indirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">I. Muhammed (Memlûk sultanı)</span> Memlûk Sultanı

I. Muhammed ya da Muhammed bin Kalavun, Mısır ve Suriye'de üç dönem saltanat sürmüş olan Türk asıllı Bahri hanedanından dokuzuncu Memluklu sultanı.

<span class="mw-page-title-main">Altıncı Haçlı Seferi</span>

Altıncı Haçlı Seferi, Kudüs'ün geri alınması için 1228 yılında Beşinci Haçlı seferi'nin başarısızlıkla bitmesinden yedi yıl sonra başlatılan Haçlı Seferidir.

Melik Aziz İmadeddin Ebu'l Feth Osman bin Selahaddin Eyyubi Selahaddin Eyyubi'nin ikinci oğlu olup onun 4 Mart 1193'te ölümünden sonra Eyyubiler Mısır Sultanı oldu. 1198'de bir attan düşme kazası geçirerek öldü ve yerine oğlu Mansur bin Aziz geçti.

Malik Mansur bin Aziz (Malik Mansur Nasreddin bin Aziz). 29 Kasım 1198 - Şubat 1200 döneminde üçüncü Eyyubiler Mısır Sultanlığı maliki görevi yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">I. Adil</span>

Melik Âdil Seyfeddîn. Necmeddīn Eyyûb'un oğlu, Selâhaddîn Eyyûbî'nin küçük kardeşi olup 1196-1218 yılları arası Eyyûbîler Suriye Sultanı olarak ve 1200-1218 yılları arasında da Eyyûbîler Mısır Sultanı olarak hüküm sürdü.

<span class="mw-page-title-main">Kamil bin Adil</span> Eyyûbiler Devletinin Mısır Sultanı

Kamil bin Âdil (Arapça: "الملك الكامل" محمد بن سيف الدين أحمد" 1218-1238 döneminde dördüncü Eyyubiler Mısır Sultanı olarak, 1237-1238 yılları arası ise sekizinci Eyyubiler Suriye Sultanı olarak hüküm sürdü. Melik Kâmil feraseti ve siyasetteki ustalığıyla kardeşleri arasında temayüz etmiş, zekâsını ve dürüstlüğünü fark eden babası tarafından veliaht tayin edilmiştir. Sultan Adil henüz sağlığında ülkeyi oğulları arasında bölüştürmüş, Bilädü'şâm bölgesindeki Eyyübi topraklarını Melik Muazzam İsa'ya; Cezire'nin bir kısmını, Meyyafärikîn, Ahlât ve civar bölgelerini Melik Eşref Musa'ya; Ruha'yı Şihäbüddin Gâzi'ye; Caber Kalesi'ni Hafız Arslanşah'a, Mısır'ı ise Melik Kâmil'e bırakmıştır. Yemen ve Mekke, Mısır, Suriye, Anadolu ve el-Cezîre gibi çok geniş bir alanda hâkimiyet kurmayı başaran el-Melikü'l-Kâmil Mekke'de okunan bir hutbede “sultânü’l-kıbleteyn, rabbü’l-alâmeteyn, hâdimü’l-haremeyni’ş-şerîfeyn, Halîlü emîri’l-mü’minîn” lakaplarıyla anılmış ondan fazla hükümdar tarafından metbû tanınmıştır.

Efdal bin Selâhaddîn, tam adı Ebū Hasan Nūreddīn Melik el-Efḍal Alī bin Salāḥaddīn Yūsuf, Selahaddin Eyyubi'nin 17 oğlundan en büyüğüdür. 1186–1196 döneminde Eyyubiler Suriye Sultanı ve üst Eyyubiler Sultanı olarak hükümdarlık yapmıştır.

Muazzam bin Adil, 1218-1227 döneminde dördüncü Eyyubiler Suriye Sultanı olarak hüküm sürdü.

Eşref Musa veya Melik Eşref Musa çocuk yaşında Emir Aybeg tarafından ismen son Eyyubiler Mısır Sultanı olarak 1250-1254 döneminde Mısır Sultanı olarak tahta geçirilmiş ve tahttan indirilmiş hükümdar.

es-Sâlih Eyyûb ya da tam adıyla Ebü'l-Fütûh el-Melikü's-Sâlih Necmüddîn Eyyûb b. Muhammed 1240-1249 döneminde Eyyubiler Mısır Sultanı olarak ve 1239 ile 1245-1224 döneminde Eyyubiler Suriye Sultanı olarak hükümdarlık yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Muazzam Turanşah</span>

Muazzam Turanșah 1250 yılında önce çok kısa zaman için Eyyubiler Suriye Sultanı sonra Eyyubiler Mısır Sultanı olarak hükümdarlık yapmış ve bir Memluklu kliğinin komplosu ile suikaste kurban gitmiştir.

Nasır Davud, babası ölünce 1227 – 1229 döneminde kısa bir süre beşinci Eyyubiler Suriye Sultanlığı yapmış; bu sultanlıktan azlinden sonra 1229 – 1248 döneminde Kerek Emirliği görevine geçmiş; 1248'de bu emirlikten azledilikten sonra 21 Mayıs 1259'da Moğollardan kaçmakta iken Şam yakınlarında Buvayda köyünde ölmüştür.

Al-Malik al-Salih Imad al-Din Ismail bin Saif al-Din Ahmed daha çok Salih İsmail olarak bilinir. Şam merkezli Eyyûbî sultanıydı. Biri 1237'de ve ardından 1239'dan 1245'e kadar olmak üzere iki kez hüküm sürdü.