Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü veya NATO, 4 Nisan 1949'da 12 ülke tarafından imzalanan Kuzey Atlantik Antlaşması'na dayanarak kurulan ve farklı dönemlerde 20 ülkenin daha katıldığı uluslararası askerî ittifaktır.
Bosna-Hersek, kısa haliyle B&H, resmî adıyla Bosna ve Hersek, Balkanlar'da 51.197 km² yüz ölçümlü bir ülke. Kuzey, batı ve güneyden Hırvatistan; doğudan Sırbistan ve güneydoğusunda Karadağ ile çevrili olup Adriyatik Denizi'ne Neum şehrinin olduğu yerde yalnızca 20 km'lik limansız bir kıyısı bulunmaktadır. Ülkenin coğrafyası merkez ve güneyde dağlık, kuzeybatıda tepelik, kuzeydoğuda düzlük bir karakter sergiler. Başkent ve en büyük şehir olan Saraybosna, birçok yüksek dağla çevrelenmiştir. Ülkenin çoğunluğunu kaplayan Bosna bölgesinde karasal iklim görülür, bu bölgede yazları sıcak, kışları kar yağışlı ve soğuktur. Ülkenin güney kıyılarındaki daha küçük Hersek bölgesinde ise tipik Akdeniz iklimi görülür. Bosna-Hersek doğal kaynaklar açısından da zengin bir görünüm arz eder.
Bosna Savaşı, 1992 ile 1995 yılları arasında Bosna-Hersek'te meydana gelen uluslararası bir silahlı çatışmaydı. Savaşın, genellikle daha önceki bir dizi şiddet olayını takiben 6 Nisan 1992'de başladığı kabul edilir. Savaş, 14 Aralık 1995'te Dayton Anlaşması'nın imzalanmasıyla sona erdi. Ana savaşan taraflar, sırasıyla Hırvatistan ve Sırbistan tarafından yönetilen ve sağlanan proto-devletler olan Bosna-Hersek Cumhuriyeti, Hersek-Bosna Hırvat Cumhuriyeti ve Sırp Cumhuriyeti güçleriydi.
Bosna-Hersek Federasyonu (Federacija Bosne i Hercegovine, Федерација Босне и Херцеговине,
Radovan Karadžić, Bosnalı Sırp siyasetçi, psikiyatrist ve şairdir. Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi tarafından soykırım, insanlığa karşı suçlar ve savaş suçlarından mahkûm edildi. Bosna Savaşı sırasında Sırp Cumhuriyeti'nin başkanıydı.
Bosna-Hersek tarihi Bosna-Hersek'in tarih öncesi zamanlardan günümüze uzanan tarihini kapsar.
Deliberate Force Operasyonu veya Kararlı Güç Harekâtı, BM Acil Mukabele Gücü ile NATO'nun Sırp Cumhuriyeti'ne karşı yürüttüğü kapsamlı askerî operasyonudur. Bosna-Hersek topraklarını işgal eden Sırp askeri hedeflerine yönelik gerçekleşmiştir. Bombardımana gerekçe olarak Sırp askerlerinin Srebrenitsa katliamı ve Markale katliamları gibi Avrupa'nın II. Dünya Savaşı'ndan sonra gördüğü en büyük soykırım olayları gösterildi.
Markale Katliamı, Saraybosna'da bulunan Markale Pazarında Bosna Savaşı döneminde Sırp Cumhuriyeti Ordusu tarafından düzenlenen katliamlardır. Sırp komutan Stanislav Galić bu katliamdan ötürü müebbet hapis cezasına çarptırılmıştır.
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 1898 sayılı kararı, BM Genel Sekreteri'nin Birleşmiş Milletler Kıbrıs Barış Gücü'nün 6 aylık bir süre daha ada üzerinde konuşlandırılması hakkında önerisi ve Kıbrıs hükûmetî'nin 15 Aralık 1983'ten sonra Barış Gücü'nün ada üzerinde var olması gerektiği düşüncesi yüzünden BM Barış Gücü'nün 15 Haziran 2010 tarihine kadar ada üzerinde faaliyetlerde bulunma süresi uzatıldı. Karar Türkiye'nin karşı, diğer 14 üyenin kabul oyu ile alındı.
Srebrenica'nın düşmesi, 1991-1995 Yugoslavya İç Savaşı 'nın en dramatik olayıdır.
Kosova Güvenlik Gücü, Kosova'yı dışarıdan gelebilecek askeri tehditlere karşı korumakla görevli askeri kuvvet. Kosova'da ve yurtdışında Arama ve Kurtarma, Patlayıcı Madde İmhası, Yangın ve Tehlikeli Madde İmha anlamında acil operasyonlar yürütmekle yükümlü müdahale birimidir. Yaygın olarak, KSF 2013 yılındaki gözden geçirmeden sonra ek bir savunma rolü üstleneceği varsayılmıştır. KSF'nin şu anki komutanı Korgeneral Kadri Kstrati'dir.
NATO'nun Bosna-Hersek'e müdahalesi, Bosna Savaşı sırasında ve sonrasında barışı tesis etmek ve korumak için NATO tarafından gerçekleştirilen bir dizi eylemden oluşmaktadır. NATO'nun müdahalesi genel olarak siyasi ve sembolik olarak başladı fakat daha sonra geniş çaplı hava operasyonları ve 60.000 asker sevkiyatı yapıldı.
Birleşmiş Milletler Koruma Gücü, Yugoslav Savaşları sırasında Bosna-Hersek ve Hırvatistan'da görev yapan ilk Birleşmiş Milletler Barış Gücü. 1992'de kurulan UNPROFOR, 1995'te dağıtıldı.
Uçuş Yasağı Harekâtı, 12 Nisan 1993'te başlayan ve Birleşmiş Milletler'in Bosna-Hersek üzerinde ilan ettiği uçuşa yasak bölgenin uygulanmasını sağlayan bir NATO harekâtı. BM ve NATO daha sonra bu görevi Birleşmiş Milletler Koruma Gücü'ne yakın hava desteği sağlayacak şekilde genişletti. On iki NATO üyesi harekâta katkı sağladı ve 20 Aralık 1995 tarihine gelindiğinde NATO pilotları 100.420 sorti yapmış oldu.
Yugoslav Savaşları, 1991'den 2001'e kadar Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nde meydana gelen bir dizi ayrı ama birbiriyle ilişkili etnik çatışmalar, bağımsızlık savaşları ve isyanlardı. 1991, daha önce Yugoslavya'yı oluşturan cumhuriyetler olarak bilinen altı tarafla eşleşen altı bağımsız ülkeye ayrıldı: Slovenya, Hırvatistan, Bosna-Hersek, Karadağ, Sırbistan ve Kuzey Makedonya. Yugoslavya'yı oluşturan cumhuriyetler, yeni ülkelerdeki etnik azınlıklar arasında savaşları körükleyen çözülmemiş gerilimler nedeniyle bağımsızlıklarını ilan ettiler. Çatışmaların çoğu, yeni devletlerin tam uluslararası tanınmasını içeren barış anlaşmalarıyla sona ermiş olsa da, çok sayıda ölüme ve bölgede ciddi ekonomik hasara neden oldu.
Stabilization Force (SFOR) (Türkçe: İstikrar Gücü), Bosna Savaşı'ndan sonra Bosna-Hersek'e gönderilen NATO önderliğindeki çok uluslu barış gücüydü. SFOR, NATO'nun önderliğinde olmasına rağmen pek çok NATO üyesi olmayan bazı ülkeler de asker katkısında bulundu. Aralık 2004'te yerini EUFOR Althea aldı.
European Union Force Althea, Dayton Anlaşması'nın askerî uygulamalarının yerine getirilip getirilmediğini denetleyen ve Bosna-Hersek'te bulunan askerî oluşum. NATO'nun SFOR ve IFOR barış güçlerinin devamıdır. SFOR'dan EUFOR'a geçiş büyük oranda ad ve komutan değişiminden ibarettir; askerlerin %80'i yerinde kalmıştır. 2 Aralık 2004'te göreve başlamıştır.
Kosovo Force (KFOR), Kosova'da güvenliği sağlamakla görevli NATO önderliğinde çok uluslu bir barış gücü.
Bosna-Hersek Yüksek Temsilciliği ya da Yüksek Temsilcilik Ofisi (YTO) Bosna-Hersek'te, 1992-1995 Bosna Savaşı'nı sona erdiren Dayton Anlaşması'nın imzalanmasından hemen sonra 1995'te kuruldu. Yüksek Temsilci ve YTD'nin amacı, Dayton anlaşmasının sivil uygulamasını denetlemektir. Ayrıca, Yüksek Temsilci'yi seçen Barışı Uygulama Konseyi aracılığıyla Dayton Anlaşması'nın uygulanmasına dahil olan ülkeleri de temsil eder.
NATO-Türkiye ilişkileri, Türkiye'nin, NATO üyesi olmak için girdiği Kore Savaşı ile 1952 yılında başlamıştır.
Wikimedia Commons'ta IFOR ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur. 