IEC 62002

MBRAI (Mobile and Portable DVB-T/H Radio Access Interface Specification) Hareketli ve Taşınabilir DVB-T/H Aygıtları İçin Radyo Erişim Arayüzü Tanımlamaları, yeni gelişmekte olan DVB-T ve DVB-H standardları için endüstrinin ve tüketici pazarının ihtiyaç duyduğu Radyo Frekans başarım ölçütlerini tanımlar.^[1] Tanımlama çalışmaları Kasım 2002 yılından beri EICTA (European Industry Communication Technologies Association) tarafından yürütülmektedir.

MBRAI'nin hedefleri arasında;

• DVB-H/DVB-T servislerini alabilen, hareketli, taşınabilir ve elde taşınabilir cihazların radyo erişim ölçütlerinin tanımlanması,
• Düşük güç tüketimi,
• Radyo Frekans (RF) tanımlamalarının tek bir çatı altında toplanarak; cihazlarda kullanılan elektronik parçaların dolayısıyla tüketicilerin kullandığı cihazlarla bu cihazların kullandığı iletişim ağını oluşturan elemanların maliyetlerinin düşürülmesi,
• İletişim ağı ve RF görünge planlamasının kolaylaştırılması,

yer almaktadır.

MBRAI kapsamı altına;

• Frekans dizilimi ve menzili,
• Destekenen DVB-T/H kipleri,
• Alıcı çalışma koşulları tanımlamaları,
• Örnek Alıcı Radyo Frekans modeli tanımlamaları,
• Servis kalitesi,
• Anten karakteristikleri,
• Radyo Frekans kanal modellerinin tanımlamaları,
• Karşılıklı Kanal/Gürültü (C/N, Channel/Noise) ölçütleri,
• En Az ve En Çok Radyo Frekans giriş güç seviyesi tanımlamaları,
• İletişimi engelleyici karıştırıcı sinyal desen grupları tanımlamaları,
• Karıştırıcı sinyallere olan bağışıklık,
• Darbesel karışıma karşı dayanıklılık,
• Tek Frekans İletişim Ağlarında (SFN, Single Frequency Network) başarım,
• Hücresel Radyoların karşılıklı calışabilirliği,
• Elektro-Manyetik Uyumluluk (EMC, Electro-Magnetic Compatibility),

yer almaktadır.

MBRAI üç sınıf alıcı cihazı tanımlar;

1.Sınıf: Arabada Kullanılan Alıcılar Bu cihazlar arabaya monte edilmiş alıcı ve antenlerden oluşur. Bu tür cihazlar gerekli güçü bulundukları arabanın elektrik donanımından aldıkları varsayıldıklarından, güç tüketiminde herhangi bir sınırlama getirilmemiştir.

2.Sınıf: Taşınabilir Sayısal TV Alıcıları Bu alıcıların MPEG-2 Sayısal Servısleri kapalı ya da açık alanlarda üzerlerinde bulunan antenler aracılığıyla aldıkları kabul edilir. Bu tür alıcılar iki tip olarak öngörülmüştür:

2a Sınıfı 12 inçten büyük ekranlı alıcılar Güçlerini pillerden ya da genel elektrik şebekesinden alır. Göreceli olarak diğer alıcılardan daha iyi antenlere sahip olup, kullanılırken hareket ettirilmezler.

2b Sınıfı Cepte taşınabilir alıcılar Güçlerini pillerden alır. Kullanım sırasında hareket halinde oldukları varsayılır, düşük kazanclı ve cihazın icinde olabilen antenlere sahiptirler.

3.Sınıf: Elde Taşınır Birleşik Alıcılar Hücresel telefon ve DVB-T radyoya sahip alıcılardır. Güçlerini pillerden alır. Kullanım sırasında hareket halinde oldukları varsayılır, düşük kazanclı ve cihazın icinde olabilen antenlere sahiptirler.

MBRAI alıcı cihazların iki çalışma koşulundan birinde çalıştığını ön görmüştür.

Hareketsiz ya da yavaş hareket halinde çalışma 2. Sınıf Taşınabilir Sayısal TV Alıcıları, 3.Sınıf: Elde Taşınır Birleşik Alıcılar 'ın bu çalışma koşulunda çalışacağı ön görülmüştür.

2. Sınıf Taşınabilir Sayısal TV Alıcıları nın kapalı ya da açık alanlarda, düşük kazançlı, yönelimsiz antenlerle (0dBi kazanç) hareketsiz olarak çalıştıklarını varsayar. Hareketsiz çalışma alıcının kullandığı sinyal üzerinde Doppler etkisi yaratmaz.

3.Sınıf: Elde Taşınır Birleşik Alıcılar ve 2b Sınıfı Cepte taşınabilir alıcılar için ise düşük kazançlı, yönelimsiz ve cihaz içi antenlerle (-5 ile -10dBi arası kazanç), 3 km/sa'den düşük hızlarda (ortalama yürüme hızı) çalışma, çalışma koşulu olarak tanımlanmıştır. Doppler etkisi ihmal edilir.

Hareket halinde çalışma 1.Sınıf: Arabada Kullanılan Alıcılar ile 2b Sınıfı Cepte taşınabilir alıcılar ve 3.Sınıf: Elde Taşınır Birleşik Alıcıların araba içinde 3 km/sa'den yüksek hızlarda çalıştıkları ön görülmüştür.

1.Sınıf: Arabada Kullanılan Alıcılar arabaya monteli, düşük kazançlı, yönelimiz antenlerle (0dBi kazanç) çalıştığı var sayılır. Hıza bağlı olarak alıcı Doppler Etkisi altındadır.

2b Sınıfı Cepte taşınabilir alıcılar ve 3.Sınıf: Elde Taşınır Birleşik Alıcılar ise düşük kazançlı, yönelimsiz ve cihaz içi antenlerle (-5 ile -10dBi arası kazanç) araç içinde çalıştıkları. Dolayısıyla, hem aracın metal gövdesinden dolayı kayıp ve 3 km/sa'dan yüksek hızlı hareket nedeniyle, hıza bağlı Doppler Etkisi altında olduğu var sayılır.

Desteklenen Frekans Dizilimleri Alıcı Cihaz Sınıflarına bağlı olarak tanımlanır. Band genişliği olarak 6, 7 ve 8 MHz genişlikler kullanılır. Band genişliği hedef pazarın gereksinimine göre seçilir. 3.Sınıf: Elde Taşınır Birleşik Alıcılarda GSM 900 Hücresel cep telefonu kullanımı durumunda, frekans dizimi UHF V için 49. kanalda (698 MHz) sınırlandırılmıştır.

MBRAI QPSK, 16-QAM, 64-QAM, sıradüzenli 16-QAM ve sıradüzenli 64-QAM sayısal kiplemelerini destekler. Bu kiplemeler 1/2, 2/3, 3/4 kod oranlamalarını kullanırlar. 5/7 ve 7/8 DVB-T kod oranları MBRAI tarafından kapsam dışında bırakılmıştır. Koruma Aralıkları olarak 1/4, 1/8, 1/16 ve 1/32 oranları kullanım için tanımlanmıştır. İletim kipleri olarak 2K ve 8K tanımlanmış. 4K daha sonradan tanımlamalara eklenmiştir.

MBRAI Alıcı Cihaz sınıflarına göre uygun görülen anten karakteristikleri tanımlamıştır.

1.Sınıf: Arabada Kullanılan Alıcılar için anten boyu arabaların metal tavanı Yer Düzlemi olarak kullanılması durumunda, çeyrek dalga boyu monopole anten olarak tanımlanmıştır. Kullanılan antenlerden herhangi bir güçlendirici olmadan aşağıdaki tabloda verilen kazanç değelerini beklenmektedir;

2a Sınıfı 12 inçten büyük ekranlı alıcılar için kullanılan antenlerden herhangi bir güçlendirici olmadan aşağıdaki tabloda verilen kazanç değelerini beklenmektedir;

2b Sınıfı Cepte taşınabilir alıcılar ve 3.Sınıf: Elde Taşınır Birleşik Alıcılar için kullanılan antenlerin tasarımı diğerlerine göre göreceli olarak daha zordur. Bu kapsamdaki antenler in boyu, alıcının boyutlarından dolayı, genelde izlenilen frekansın Dalga Boyunun 1/10'undan daha küçüktür. Alıcıda anten tasarımında kullanılabilecek bir Yer Düzlemi olmadığı gibi, kullanıcının vücudu da anten başarımını etkiler. Eğer 3.Sınıf: Elde Taşınır Birleşik Alıcılar GSM 900 teknolojısını kullanıyorlarsa, daha önce de belirtildiği gibi frekans dizimi 49.Kanalda (698 MHz) kısıtlanır.