Gezegenimsi bulutsu veya gezegenimsi nebula, yaşamının son evresinde bulunan bir kırmızı devin yaydığı parlak bir iyonize gazdan oluşan salma bulutsusu türüdür.
Wolf-Rayet yıldızları, evrim geçirmiş olağanüstü büyüklükte yıldızlardır ve kütlelerini 2000 km/s hızına ulaşabilen çok yeğin yıldız rüzgârı nedeniyle kaybetmektedirler. Kendi yıldızımız kütlesinin her yıl 10−14'ünü kaybederken, Wolf-Rayet yıldızlarında bu değer 10−5 güneş kütlesidir. Bu yıldız türlerinin sıcaklığı genelde 25.000 ile 50.000 K arasındadır.
NGC 1501 Zürafa takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 4200 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir gezegenimsi bulutsu. Frederick William Herschel tarafından 3 Kasım 1787 tarihinde keşfedilmiştir. NGC 1501'in merkezi yıldızı 90.000 Kelvin sıcaklıkta bir Wolf-Rayet yıldızıdır.
IC 2149, Arabacı takımyıldızı yönünde yaklaşık 3,600 ışık yılı uzaklıkta bulunan küçük ve parlak bir gezegenimsi bulutsu. Williamina Fleming tarafından 1906 yılında keşfedilmiştir.
NGC 3199, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir salma bulutsusudur. Gökyüzünde Karina takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 12.000 ışık yılı uzaklıkta bulunur. İngiliz astronom John Herschel tarafından 1834 yılında 47,5 cm (18,7 in) çaplı aynalı tip bir teleskopla keşfedilmiştir.
IC 289, Kraliçe takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 4.200 ışık yılı uzaklıkta bulunan küçük bir gezegenimsi bulutsu. 1888 yılında Lewis A. Swift tarafından keşfedilmiştir. Görünür parlaklığı 10 kadir olan BD + 60 0631 yıldızının hemen aşağısında kolayca fark edilebilir. Seçilmesi zor olsa da gözlem için büyük bir teleskop ve iyi gözlem koşulları gereklidir.
Pease 1, Kanatlıat takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 32.600 ışık yılı uzaklıkta bulunan ve küresel yıldız kümesi Messier 15 içinde yer alan bir gezegenimsi bulutsudur. 1928 yılında Francis Pease tarafından keşfedildiğinde bir küresel küme içinde var olduğu bilinen ilk gezegenimsi bulutsu olmuştur. Daha sonra başka kümeler içinde üç tane daha gezegenimsi bulutsu keşfedilmiştir. Bulutsu daha önce Karl Friedrich Küstner tarafından yıldız olarak kataloglanmıştır. Gözlemlenebilmesi için en az 300mm diyafram açıklığına sahip bir teleskop gereklidir.
Pe 1-19 veya PN G026.5-03.0, Kalkan takımyıldızı yönünde bulunan bir gezegenimsi bulutsudur. 1960'larda Çek gök bilimci Luboš Perek tarafından keşfedilmiştir.
IC 4634, Yılancı takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 7.500 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir gezegenimsi bulutsudur. 1893 yılında Williamina Fleming tarafından keşfedilmiştir. Noktasal simetrik, s-şekilli bir yapıya sahiptir ve iç kabuğu saniyede 20 km'lik bir hızla genişlemektedir. İç kabuk yoğun bir H-alfa emisyonuna sahipken, s-şekilli şeritler NII emisyon çizgisine sahiptir.
Hb 5, Yay takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 2.200 ışık yılı uzaklıkta bulunan çift kutuplu bir gezegenimsi bulutsudur. 1920 yılında Edwin Hubble tarafından pozlanmamış fotografik plaka ile keşfedilmiştir.
Hb 12, Andromeda takımyıldızı yönünde bulunan bir gezegenimsi bulutsudur. 1921 yılında Edwin Hubble tarafından keşfedilmiştir. Kum saati şeklinde bir yapıya sahip olan bulutsu, saniyede 120 km'lik bir hızla genişlemektedir.
Hen 2-63, Erboğa takımyıldızı yönünde bulunan bir gezegenimsi bulutsudur. 1964 yılında Karl Gordon Henize tarafından keşfedilmiştir.
Vy 1-2, Herkül takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 15.329 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir gezegenimsi bulutsudur. 1942 yılında Alexander Vyssotsky tarafından keşfedilmiştir.
Hu 2-1, Herkül takımyıldızı yönünde bulunan çift kutuplu gezegenimsi bulutsudur. 1922 yılında Milton Lasell Humason tarafından keşfedilmiştir. Bulutsunun saniyede 30 km'lik bir hızla genişlediği hesaplanılmaktadır.
Hb 4, Yılancı takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 8.480 ışık yılı uzaklıkta bulunan çift kutuplu bir gezegenimsi bulutsudur. 1921 yılında Edwin Hubble tarafından keşfedilmiştir. Merkezinde WC 3-4 tipi bir Wolf-Rayet yıldızı bulunur. Zayıf iyonize olmuş mavi kısım ve püskürmeler saniyede 120 km'lik bir hızla genişlerken, eliptik bulutsu 20 km/sn'den biraz daha hızlı genişlemektedir.
Hen 2-131, Cennetkuşu takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 7.175 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir gezegenimsi bulutsudur. 1950 yılında Andrew David Thackeray tarafından keşfedilmiş ve 1964 yılında Karl Gordon Henize tarafından kataloğa eklenmiştir.
Mz 2, Cetvel takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 7.000 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir gezegenimsi bulutsudur. 1922 yılında Donald Menzel tarafından keşfedilmiş ve 1967 yılında Karl Gordon Henize kataloğuna eklemiştir.
IC 5148, Turna takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 3.000 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir gezegenimsi bulutsudur. Walter Frederick Gale tarafından 4 Haziran 1894 tarihinde keşfedilmiştir.
IC 2448, Karina takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 13.000 Iy uzaklıkta bulunan eliptik bir gezegenimsi bulutsudur. 1898 yılında İskoç gökbilimci Williamina Fleming tarafından keşfedilmiştir. Parlak bir yıldız olan Beta Carinae yakınlarında yer alan bulutsu, sonbahar aylarında güney yarımküreden gözlemlenebilir.
Sh2-308, Büyük Köpek takımyıldızının merkezine yakın bulunan iyonize hidrojenden oluşmuş bir H II bölgesidir. Gece gökyüzündeki en parlak yıldız olan Sirius'un yaklaşık 8 derece güneyindedir. Bulutsu, EZ Canis Majoris adlı Wolf-Rayet yıldızını çevreleyen bir kabarcığa benzer. Bu yıldız kısaca, yıldız evriminin ön-süpernova aşamasındadır. Bulutsu, Dünya'dan yaklaşık olarak 4.530 ışık yılı uzaklıktadır, fakat bazı kaynaklar hem yıldızın hem de bulutsunun 5.870 ışık yılı uzakta olduğunu belirtir. Hatta bulutsunun Dünya'dan 1.875 ışık yılı uzaklıkta olduğunu belirten kaynaklar da bulunmaktadır.
Wikimedia Commons'ta ilgili ortam