Yapay zekâ ya da kısaca YZ,, insanlar da dahil olmak üzere hayvanlar tarafından, doğal zekânın aksine makineler tarafından görüntülenen zekâ çeşididir. İlk ve ikinci kategoriler arasındaki ayrım genellikle seçilen kısaltmayla ortaya çıkar. Güçlü yapay zeka genellikle Yapay genel zekâ olarak etiketlenirken, doğal zekayı taklit etme girişimleri yapay biyolojik zekâ olarak adlandırılır. Önde gelen yapay zeka ders kitapları, alanı zeki etmenlerin çalışması olarak tanımlar: Çevresini algılayan ve hedeflerine başarıyla ulaşma şansını en üst düzeye çıkaran eylemleri gerçekleştiren herhangi bir cihaz. Halk arasında, yapay zekâ kavramı genellikle insanların insan zihni ile ilişkilendirdiği öğrenme ve problem çözme gibi bilişsel eylemleri taklit eden makineleri tanımlamak için kullanılır.
.ai, Anguilla'nın İnternet Ülke Alan Kodu (CcTLD) kod harfleri. Anguilla hükûmeti tarafından işletilmektedir.
Makine öğrenimi (ML), veriden öğrenebilen ve görünmeyen verilere genelleştirebilen ve dolayısıyla açık talimatlar olmadan görevleri yerine getirebilen istatistiksel algoritmaların geliştirilmesi ve incelenmesiyle ilgilenen, yapay zekâda akademik bir disiplindir. Makine öğrenimi, bilgisayarların deneyimlerinden öğrenerek karmaşık görevleri otomatikleştirmeyi sağlayan bir yapay zeka alanıdır. Bu, veri analizi yaparak örüntüler tespit etme ve tahminlerde bulunma yeteneğine dayanır. Son zamanlarda yapay sinir ağları, performans açısından önceki birçok yaklaşımı geride bırakmayı başardı.
Watson, IBM tarafından geliştirilen ve doğal dilde sorulan sorulara cevap vermek için tasarlanan bir yapay zekâ programıdır. Adı, IBM'e önayak olan Thomas J. Watson'dan gelmektedir; Watson, IBM'in DeepQA araştırma projesinin bir parçası olarak geliştirilmektedir. Program, POWER7 işlemcisi tabanlı sistemler üzerinde çalışmaktadır.
OpenAI, ABD merkezli yapay zekâ araştırma şirketi. Şirketin genel amacı insanlığa fayda sağlayabilecek yapay zekâ hakkında araştırma yapmaktır. 2015 yılının sonlarında San Francisco'da kurulan şirket, patentlerini ve araştırmalarını halka açık hale getirerek diğer kurum ve araştırmacılarla “serbest iş birliği yapmayı” amaçlamaktadır. Elon Musk ve Sam Altman, yapay genel zekâdan kaynaklanan varoluşsal risk endişelerinden dolayı bu şirketi kurduklarını açıklamıştır. Organizasyon 2015 yılında Sam Altman, Reid Hoffman, Jessica Livingston, Elon Musk, Ilya Sutskever, Peter Thiel ve diğerleri tarafından San Francisco’da kurulmuş ve toplamda 1 milyar dolar bağışta bulunulmuşlardır. Musk 2018 yılında yönetim kurulundan istifa etmiş ancak bağışçı olarak kalmıştır. Microsoft 2019 yılında OpenAI LP’ye 1 milyar dolarlık bir yatırım sağlamış ve Ocak 2023’te ikinci birçok yıllık yatırım sağlamıştır; bu ikinci yatırımın 10 milyar dolar olduğu bildirilmektedir. ChatGPT yazılı cevap veren botun yapımı da OpenAI’a aittir.
Geoffrey Everest Hinton, İngiliz-Kanadalı bilişsel ruhbilimci ve bilgisayar bilimcisi. Yapay sinir ağları konusundaki çalışmalarıyla tanınan Hinton 2013'te Google Brain projesine katılmıştır. 2018 Turing Ödülü'nü Yoshua Bengio ve Yann LeCun'la birlikte almaya hak kazanmıştır.
Xiaoice Microsoft'un Asya ofisi tarafından duygusal hesaplamayı temel alarak geliştirilen yapay zeka sistemidir.
Generative Pre-trained Transformer 3 kısaca GPT-3, insanların yazdığı metinlere benzer içerik üretmek için derin öğrenmeyi kullanan özbağlanımlı dil modelidir. GPT-n serisindeki üçüncü nesil dil tahmin modeli olan GPT-3, San Francisco merkezli yapay zeka araştırma laboratuvarı OpenAI tarafından geliştirilmiştir. GPT-3'ün tam sürümü, veri işleyecek 175 milyar parametreye sahiptir. Bu rakam GPT-2'nin öğrenme kapasitesinin 2 katıdır. 14 Mayıs 2020'de tanıtılan ve Temmuz 2020 itibarıyla beta aşamasında olan GPT-3, önceden öğretilmiş dil örnekleriyle doğal dil işleme (NLP) sistemini kullanmaktadır. GPT-3'ün piyasaya sürülmesinden önce, en büyük dil modeli Microsoft'un Şubat 2020'de tanıttığı ve GPT-3'ün %10'undan daha az kapasiteye sahip olan Turing NLG idi.
ChatGPT, OpenAI tarafından geliştirilen ve diyalog konusunda uzmanlaşmış bir yapay zeka sohbet botudur. Bu chatbot, denetimli ve takviyeli öğrenme teknikleriyle ince ayar yapılmış büyük bir dil modeline dayanır. ChatGPT'nin ilk versiyonu, GPT-3 temelli idi ve daha sonra gelişmiş sürümleri olan GPT-3.5 ve 14 Mart 2023'te GPT-4 ile güncellenmiştir ve ChatGPT Plus kullanıcıları için kullanılabilir durumdadır.
Üretken yapay zekâ, bilgisayar sistemlerinin metin, görüntü, ses gibi farklı veri türlerini işleyerek orijinal içerik oluşturmasına yarayan bir yapay zekâ teknolojisi dalıdır.
X.AI Corp., xAI, isimleriyle yapay zeka endüstrisinde faaliyet gösteren Amerikan şirketidir. Elon Musk tarafından Mart 2023'te kurulmuştur. Belirtilen hedefi, "evrenin gerçek doğasını anlamak"tır. Çalışmaları Arasında "Grok", "PromptIDE" gibi yapay zeka ve SDK kuruluşları vardır.
Ölü İnternet teorisi, İnternetin artık ağırlıklı olarak bot faaliyetlerinden; algoritmik düzenleme yoluyla manipüle edilen, otomatik olarak oluşturulan içerikten oluştuğunu iddia eden bir çevrimiçi komplo teorisidir. Teorinin savunucuları, bu botların algoritmaları manipüle etmek ve arama sonuçlarını yükseltmek için kasıtlı olarak oluşturulduğunu ve nihayetinde tüketicilerin manipüle edildiğini düşünmektedir. Dahası, teorinin bazı savunucuları devlet kurumlarını kamuoyu algısını manipüle etmek için botları kullanmakla suçlayarak "ABD hükûmeti tüm dünya nüfusunu yapay zekâ destekli bir şekilde yönlendiriyor" demektedirler. Bu "ölüm" için verilen tarih genellikle 2016 veya 2017 yılları civarındadır.
Yapay Zeka Patlaması, veya Yapay Zeka Baharı, yapay zeka alanında çok hızlı bir şekilde devam eden ilerleme dönemidir. Öne çıkan örnekler arasında Google DeepMind ve OpenAI gibi laboratuvarlar tarafından yürütülen üretken yapay zekalar yer almaktadır.
Yapay zekâ güvenliği, yapay zekâ sistemlerinden kaynaklanabilecek kazaları, kötüye kullanımı veya diğer zararlı sonuçları önlemekle ilgilenen disiplinler arası bir alandır. Yapay zekâ sistemlerini ahlaki ve faydalı hale getirmeyi amaçlayan makine etiği ile yapay zekâ uyumunu kapsar ve yapay zekâ güvenliği, riskler için sistemleri izlemek ve onları son derece güvenilir hale getirmek gibi teknik sorunları kapsar. Yapay zekâ araştırmalarının ötesinde, güvenliği teşvik eden normlar ve politikalar geliştirmeyi içerir.
Açık kaynaklı yapay zeka, açık kaynak yaklaşımının yapay zeka geliştirme alanında uygulanmasıdır.
Claude, Anthropic tarafından geliştirilen geniş kapsamlı dil modelleri ailesidir. İlk model Mart 2023'te piyasaya sürüldü. Mart 2024'te çıkan Claude 3 ise görselleri de analiz edebiliyor.
Apple Intelligence, Apple Inc. tarafından geliştirilen bir yapay zeka platformudur. Cihaz içi ve sunucu işleme kombinasyonuna dayanan bu özellik, 10 Haziran 2024'te WWDC 2024'te Apple Intelligence ile birlikte duyurulan Apple'ın iOS 18, iPadOS 18 ve macOS Sequoia işletim sistemlerinin bir özelliği olarak duyuruldu. Apple Intelligence, ChatGPT ile entegrasyon içerir ve desteklenen cihazlara sahip tüm kullanıcılar için ücretsiz olacaktır. 2024'ün sonlarında Amerika Birleşik Devletleri'nde geliştirici beta sürümüne girmesi planlanıyor ve 2025'te tamamen piyasaya sürülmesi planlanıyor.
Hugging Face, Inc., bir Fransız-Amerikan şirketi.. New York City merkezli olan şirket, makine öğrenimi kullanarak uygulamalar geliştirmek için hesaplama araçları sağlayan bir platform geliştirmektedir. Şirket, özellikle doğal dil işleme uygulamaları için geliştirilen transformer kütüphaneleri ile ve kullanıcıların makine öğrenimi modellerini, veri setlerini paylaşabildikleri ve çalışmalarını sergileyebildikleri platformuyla bilinmektedir.
Adobe Firefly, Adobe Creative Cloud'un bir parçası olarak sunulan üretken bir makine öğrenimi modeli. Şu anda açık beta aşamasında test edilmektedir.
Runway AI, Inc., New York City merkezli bir Amerikan şirketi. Üretken yapay zekâ alanında araştırma ve geliştirme üzerine kurulmuştur. Şirket, esas olarak video, görüntü ve çeşitli multimedya içerikleri üretmeye yönelik ürünler ve modeller geliştirmektedir. En dikkat çekici projeleri arasında metinden videoya üretken yapay zekâ modelleri olan Gen-1, Gen-2 ve Gen-3 Alpha yer almaktadır.
