İçeriğe atla

I. Zygmunt

I. Zygmunt
Polonya kralı
Litvanya Büyük Dükü
Hüküm süresi1506-1548
Taç giymesi24 Ocak 1507
Önce gelenAlexander Jagiellon
Sonra gelenII. Zygmunt August
Doğum1 Ocak 1467
Kozienice, Polonya
Ölüm1 Nisan 1548 (81 yaşında)
Kraków, Polonya
DefinWavel Katedrali, Krakow
Eş(ler)iBona Sforza
Barbara Zápolya
Çocuk(lar)ıII. Zygmunt August
Anna Jagiellon
Catherine Jagiellon
Izabela Jagiellonka
Brandenburg elektresi Jadwiga
Brunswick-Lüneburg düşesi Zofia
HanedanJagiellon Hanedanı
BabasıIV. Kazimierz
AnnesiHabsburglu Elisabeth

I. Zygmunt (Lehçe: Zygmunt I Stary; Litvanca: Žygimantas II Senasis; d. 1 Ocak 1467 – ö. 1 Nisan 1548), Jagiellon Hanedanı üyesi Polonya kralı ve Litvanya Büyük Dükü (1506-1548). Ayrıca Silezya Düküydü.

Hayatı

Kral IV. Kazimierz'in 5. oğluydu.1492'de babası ölünce sırasıyla ağabeyleri I. John Albert ve Alexander Jagiellon kral oldu. 1506'da ağabeyinin ölümünden sonra kral olan Zygmunt,orduyu finanse etmek için bir bürokrasi kurdu (1527). 1526'da Mazovya'yı miras yoluyla ilhak etti. 1515'te Avusturya arşidükü ve Kutsal Roma İmparatoru I. Maximilian ile ittifak kurdu, ancak Habsburg Hanedanı'nın gücünden çekinince 1524'te Fransa Kralı I. François ile ittifak kurdu. 1525'te Polonya-Töton Şövalyeleri ile yapılan savaş sona erdikten sonra Tötonların lideri Brandenburglu Albert'in Polonya'ya bağlı Prusya'nın dükü olmasını sağladı ve Prusya'yı kendisine bağlı bir düklük haline getirdi. Bunun dışında Kırım Hanlığı ile uzlaşmaya çalışsa da başarılı olamadı.

Ölümü

I. Zygmunt, 1 Nisan 1548'de Kraków'da 81 yaşında öldü.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Töton Şövalyeleri</span> Hristiyan tarikatı

Töton Şövalyeleri ya da Teutonik Şövalyeler, yahut tam adıyla Kudüs Azize Meryem Hastanesi ve Töton Şövalyeleri Tarikatı, bir Cermen-Roma dini tarikatıdır. Tarikat, Katolik hacılara, hac yolunda yardım etmek, hasta ve yaralı Katoliklerin bakımlarını sağlamak üzere hastane kurmak amacıyla kurulmuştur. Adlarını özellikle Orta Çağ’da Haçlı Seferleri'ne katılarak duyurdular. Normalde asıl üyelerin sayısı her zaman sınırlıydı ancak ihtiyaç durumunda gerek gönüllülerin gerekse paralı askerlerin katılımıyla sayıları hayli artmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Prusya Krallığı</span> Alman devleti (1701-1918)

Prusya Krallığı (Almanca: Königreich Preußen, [ˈkøːnɪkʁaɪç ˈpʁɔʏsn̩] olarak telaffuz edilir) 1701 ile 1918 yılları arasında Alman İmparatorluğu'nun Prusya eyaletini oluşturan bir krallıktı. 1866'da Almanya'nın birleşmesinin arkasındaki itici güçtü ve 1918'de dağılıncaya kadar Alman İmparatorluğu'nun önde gelen devletiydi. Adını Prusya denilen bölgeden alsa da merkezi Brandenburg Margravlığı'ydı. Başkenti Berlin'di.

<span class="mw-page-title-main">Polonya tarihi</span>

Polonya tarihi ya da Lehistan tarihi bugünkü Polonya Cumhuriyeti topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Jagiellon Hanedanı</span>

Jagiellon Hanedanı, 14.-16. yüzyıllar arasında Orta Avrupa'da hüküm sürmüş Litvanya kökenli bir kraliyet ailesidir. Hüküm sürdükleri topraklar günümüzdeki Polonya, Litvanya, Belarus, Ukrayna, Letonya, Estonya, Kaliningrad, Rusya'nın bazı bölümleri, Macaristan, Çekya ve Slovakya'yı kapsamaktadır. Hanedanın üyeleri çeşitli dönemlerde Litvanya Grandükü, Lehistan kralı (1386-1572), Macaristan kralı ve Bohemya kralı (1471-1526) görevini yapmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">II. Zygmunt August</span>

II. Zygmunt August, Jagiellon Hanedanı üyesi Lehistan kralı ve Litvanya Büyük Dükü (1548-1572). I. Zygmunt'un tek oğluydu. 3 defa evlendi ama çocuğu olmadı. Böylece Jagiellon Hanedanı son buldu ve Lublin Birliği'nin imzalanmasından sonra Lehistan kralları seçimle başa geçtiler.

<span class="mw-page-title-main">Vytautas</span>

Vytautas Orta Çağ Litvanyası'nın en ünlü hükümdârlarından biri. Vytautas;(1392–1430) döneminde, Litvanya ve Rutenya'yı kapsayan Litvanya Büyük Dükalığı'nı yönetmiştir. Ayrıca Hrodna (1370–1382) ve Lutsk (1387–1389) prensliği yapmıştır. Hussites Krallığı döneminde ön plana çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sigismund (Kutsal Roma imparatoru)</span>

Sigismund 1378'den 1388'e ve 1411'den 1415'e kadar Brandenburg'un elektörü, 1387'den Macaristan ve Hırvatistan kralı, 1411'den itibaren Almanya kralı, 1419'dan itibaren, Bohemya kralı, 1431'den itibaren İtalya kralı ve 1433'te taç giymesinden 1437'deki ölümüne dek Kutsal Roma İmparatoru oldu. Lüksemburg Hanedanı'nın son erkek üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Livonya</span> Baltık Denizinin doğu kıyısında yer alan tarihsel bölge

Livonya, Baltık Denizi'nin doğu kıyısında yer alan tarihsel bölge. Adını günümüz Letonya kıyılarında yaşayan Livonyalılardan almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Anna Jagiellon</span>

Anna Jagiellon 1575'ten 1586'ya Polonya kraliçesi ve Litvanya Büyük Düşesi. Polonya Kralı I. Zygmunt ve İtalyan eşi Bona Sforza'nın kızıdır. Birden fazla evlilik teklifine rağmen 52 yaşına kadar evli kalmadı. Kral II. Zygmunt August, Jagiellonian hanedanının son erkek üyesinin ölümünden sonra, Anna'nın hanedanın soyunu sürdürmek için Stephen Báthory ile evlendirildi. Eşi ile krallığı ortak yönetti. Báthory, Livonya Savaşı ile meşgulken, Anna zamanını yerel idari konularda ve çeşitli inşaat işlerinde Varşova'da geçirdi. Báthory'nin Aralık 1586'da ölümünden sonra, tahtı kendisi için talep etme hakkı doğdu, ancak istemedi. Onun yerine yeğeni III. Zygmunt Waza'yı prens ilan etti. 1587'de tahttan çekildi ve Vasa Hanedanı iktidara geldi.

<span class="mw-page-title-main">Vasa Hanedanı</span>

Vasa Hanedanı 1523'te İsveç'te I. Gustav tarafından kurulan erken modern bir kraliyet hanedanıdır. 1523-1654 yıllarında İsveç Krallığı, 1587-1668 yılları arasında Lehistan-Litvanya Birliği ve 1610-1613 yıllarında da Rusya Çarlığı'na hükmeden hanedanlık.

<span class="mw-page-title-main">I. John Albert</span>

I. John Albert 1492–1501 yılları arasında Polonya kralı ve 1491–1498 yılları arasında Głogów Dükü.

<span class="mw-page-title-main">Alexander Jagiellon</span> Litvanya büyük dükü

I. Alexander Jagiellon Jagiellon Hanedanı üyesi, Litvanya'nın büyük dükü ve daha sonra Polonya kralı. Alexander kendisinden önceki kral ve dük IV. Kazimierz Jagiellon'un dördüncü oğluydu. Babasının ölümü üzerine Litvanya'nın büyük dükü (1492) ve kardeşi I. John Albert'in (1501) ölümü üzerine Polonya kralı oldu.

<span class="mw-page-title-main">Polonya Krallığı (1385-1569)</span>

Polonya Krallığı 1385 yılında, iki devlet arasında özel birlik kuran Krewo Birliği aracılığıyla Litvanya Büyük Dükalığı ile ilişkisini güçlendiren ırsî monarşiye dayalı bir devlet. Birlik, iki ayrı devletli birlikten 1569 yılında Lublin Birliği aracılığıyla tek bir devlete dönüştürüldü, bunu kısa süre sonra Polonya'yı iki yüzyıl boyunca yöneten Jagiellon Hanedanı'nın sonu izledi.

<span class="mw-page-title-main">Prusya Dükalığı</span>

Prusya Dükalığı veya Prusya Düklüğü, 1525'te Protestan Reformu sırasında Töton Tarikatı Devleti'nin sekülerleşmesi sonucu Prusya bölgesinde kurulan bir düklüktü.

<span class="mw-page-title-main">Leh Altın Çağı</span>

Leh Altın Çağı, Polonya'daki Rönesans dönemi ve Litvanya Büyük Dükalığı idi ve kabaca Eski Kral I. Zygmunt ve oğlu, Jagiellon Hanedanı hükümdarlarının sonuncusu olan II. Zygmunt August'un 1572'deki ölümüne kadar olan yönetim dönemine karşılık gelir. Bazı tarihçiler, Polonya Altın Çağı'nın, Lehistan-Litvanya Birliği'nin Hmelnitski Ayaklanması ve İsveç ve Rus işgalleri tarafından harap edildiği 17. yüzyılın ortalarına kadar devam ettiğini düşünüyor. Altın Çağı boyunca, Lehistan-Litvanya Birliği'nin kuzeyde Estonya'dan doğuda Moldavya'ya ve batıda Bohemya'ya kadar uzanan Avrupa'nın en büyük krallıklarından biri haline geldi.

<span class="mw-page-title-main">Leh-Töton Savaşı (1326-1332)</span>

Leh-Töton Savaşı (1326-1332) Polonya Krallığı ile Töton Tarikatı Devleti arasında Pomerelia üzerinde 1326'dan 1332'ye kadar yapılan savaş.

<span class="mw-page-title-main">Frederick von Sachsen (Töton Şövalyesi)</span>

Friedrich von Sachsen veya Friedrich von Wettin olarak da bilinen Saksonya Dükü Frederick, 1498-1510 yılları arasında hüküm süren Töton Şövalyeleri'nin 36. Büyük Üstadıydı. Saksonya Dükü III.Albert ve Podebrady'li George'un kızı Poděbrady'li Sidonie'nin üçüncü oğluydu.

<span class="mw-page-title-main">Johann von Tiefen</span>

Johann von Tiefen, 1489'dan 1497'e kadar hüküm süren Töton Şövalyeleri'nin 35. Büyük Üstadıydı.