İçeriğe atla

I. Yusuf Paşa

I. Yusuf Paşa
Gürcüceიუსუფ I ჯაყელი
Çıldır Eyaleti valisi
Hüküm süresi1635-1647
Önce gelenSefer Paşa (III. Beka Cakeli)
Sonra gelenRüstem Paşa
Doğum1594
Ölüm1647
HanedanCakeli Hanedanı
BabasıSefer Paşa (III. Beka Cakeli)

I. Yusuf Cakeli, ayrıca Yusuf Paşa olarak da bilinir (Gürcüceიუსუფ I ჯაყელი; 1594 - 1647) 1635'ten 1647'ye kadar Çıldır Eyaleti'nin Gürcü hükümdarı ve Osmanlı İmparatorluğu'nun vassalı, Jaqeli ailesinin üyesi ve daha çok "Sefer Paşa" olarak bilinen III. Beka Cakeli'nin oğludur.[1] 1635'te, babasının ölümünden sonra Osmanlılar İslam'a geçmeleri halinde Cakeli ailesine Ahıska tahtını garanti etti. Yusuf, ailesi ve akrabalarıyla birlikte Müslüman oldu ve Çıldır'ı yönetmeye başladı. Osmanlı-Safevî Şavaşı'nda boy gösterdi. 1647'de Yusuf bilinmeyen bir hastalıktan öldü ve tahtı oğlu Rüstem'e bıraktı.

Kaynakça

  1. ^ Gürcistan Sovyet Ansiklopedisi, Cilt 2, s. 349, Tiflis, 1977

Konuyla ilgili yayınlar

I. Yusuf Paşa
Cakeli hanedanı
Doğumu: 1594 Ölümü: 1647
Resmî unvanlar
Önce gelen
Sefer Paşa (III. Beka Cakeli)
Çıldır Eyaleti valisi
1635-1647
Sonra gelen
Rüstem Paşa

İlgili Araştırma Makaleleri

Sinanüddin Fakih Yusuf Paşa, 1349-1364 döneminde Osmanlı İmparatorluğu vezirliği yapıp Orhan Gazi'nin son, I. Murad'ın ilk veziridir.

<span class="mw-page-title-main">Yusuf Sinan Paşa</span> 46. Osmanlı sadrazamı

Cığalazade Yusuf Sinan Paşa ya da Cağaloğlu Yusuf Sinan Paşa (1545-1605) III. Mehmed saltanatı döneminde 1591-1595 ve 1599-1604 yılları arasında toplam 10 yıl Kaptan-ı Deryalık, 27 Ekim 1596-5 Aralık 1596 tarihleri arasında da bir ay dokuz gün Sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır. İstanbul'daki Cağaloğlu semti ve Bağdat'ta yaptırdığı Cığalazade Hanı onun ismini taşımaktadır.

Malkoç Yavuz Ali Paşa, III. Mehmed ve I. Ahmed saltanatı döneminde 16 Ekim 1603 - 26 Temmuz 1604 tarihleri arasında dokuz ay on bir gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamı.

Nevesinli Salih Paşa, Osmanlı Padişahı İbrahim saltanatında 17 Aralık 1645 - 16 Eylül 1647 tarihleri arasında bir yıl dokuz ay sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kara Musa Paşa</span> 75. Osmanlı sadrazamı

Kara Musa Paşa, İbrahim saltanatında 16 Eylül 1647 - 21 Eylül 1647 tarihleri arasında beş gün sadrazam unvanını taşımış bir Osmanlı devlet adamıdır.

Yağlıkçızade Mehmed Emin Paşa III. Mustafa saltanatında 20 Ekim 1768 - 12 Ağustos 1769 tarihleri arasında dokuz ay yirmi üç gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

Kör Yusuf Ziyaeddin Paşa (d. ? - ö. 1819, Sakız Adası), III. Selim saltanatında 30 Ağustos 1798-24 Nisan 1805 ve II. Mahmud saltanatında Mart 1809-10 Nisan 1811 tarihleri arasında toplam sekiz yıl on bir ay dört gün sadrazamlık yapmış Gürcü asıllı bir Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Çıldır (eyalet)</span>

Çıldır Eyaleti veya Çıldır Beylerbeyliği, tarihsel Gürcistan’ın güneybatı kesiminde, 16. yüzyılın sonlarına doğru kurulan Osmanlı eyaletidir. Yaklaşık olarak günümüzde Gürcistan’ın Acara Özerk Cumhuriyeti’nin bir bölümü ile Samtshe-Cavaheti bölgesini, Türkiye’de Artvin, Ardahan illeri ile Erzurum ilinin bir kısmını kapsamaktadır. 1578-1628 arasında Çıldır, 1628-1829 arasında Ahısha ve 1829-1845 arasında Oltu Çıldır Eyaleti’nin idari merkezleriydi.

<span class="mw-page-title-main">Sinan Paşa</span> Osmanlı amirali

Sinan Paşa veya Sinanüddin Yusuf Paşa, I. Süleyman döneminde, 1550-1553 yılları arasında Osmanlı Donanması'nın kaptan-ı deryasıydı.

<span class="mw-page-title-main">Budin (eyalet)</span>

Budin Eyaleti, Budin Beylerbeyliği veya Budin Paşalığı, Osmanlı İmparatorluğu'nun bir eyaleti. 1526'daki Mohaç Muharebesi sonrasında Osmanlı İmparatorluğu'na bağlanan Macaristan Krallığı'nın başkenti Budin'e 1530, 1540 ve 1541 yıllarında Habsburg Hanedanı'nın kontrolündeki Avusturya Arşidüklüğü tarafından gerçekleştirilen ve başarısızlıkla sonuçlanan kuşatmalar sonrasında kurulmuştur. 1552'de Temeşvar ele geçirilmiş ve Temeşvar ve çevresinde Temeşvar Eyaleti kurulmuştur. 1606'da Zitvatorok Antlaşması'yla Eğri ve Kanije şehirleri de alınarak Eğri (1596) ve Kanije (1600) Eyaletleri kurulmuştur. 17. yüzyılda II. Viyana Kuşatmasının başarısızlığından sonra 2 Eylül 1686'da Habsburg ordusu Budin şehrini düşürdü ve eyalet de düşmüştür.

Koca Musa Paşa Osmanlı devlet adamı ve denizcisidir. Sultan İbrahim saltanatında kaptan-ı derya görevi yapmıştır. Silahtarlık, kubbealtı vezirliği, sedaret kaymakamlığı ve eyalet valiliği görevleri de verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Cakeli Hanedanı</span> Gürcü soylu bir orta çağ ailesi

Cakeli Hanedanı, bir Gürcü soylu (mtavari) ailesi ve Samtshe Prensliğini yöneten hanedan idi. Bu aile, Çorçaneli (ჩორჩანელი) hanedanının da bir koluydu.

<span class="mw-page-title-main">Maanoğlu Fahreddin</span>

Maanoğlu Fahreddin, Osmanlı'ya isyan eden Dürzi emir. Lübnan Dağlarındaki Dürzi ve Maruni halklarını birleştirmiştir.

Sefer Paşa ya da III. Beka Cakeli, Osmanlı İmparatorluğu’nun Samtshe-Saatabago toprakları üzerinde kurduğu Çıldır Eyaleti’nin Gürcü yöneticisidir. 1625-1635 yılları arasındaki beylerbeyi olan Sefer Paşa, Cakeli hanedanından II. Kaihosro ile Dedisimedi’nin üçüncü oğludur.

III. Manuçar Cakeli, 1614-1625 arasında Samtshe atabeyi. II. Manuçar'ın oğludur. Babasının İran'da bulunduğu sırada İran şahı I. Abbas III. Manuçar'ı Samtshe atabeyi olarak tanıdı. Osmanlılar 1608'de Ahaltsihe'yi yeniden ele geçirince III. Manuçar Kartli'ye sığındı. Babası 1614'te ölünce yeniden iktidara çıktı. Mesheti bölgesi feodallerinin Müslüman olmasına karşı çıkınca Osmanlı yönetimiyle arası açıldı. Osmanlı yönetimi 1624'te Erzurum beylerbeyini III. Manuçar'a karşı sefere yolladı. Manuçar küçük bir birlikte Kartli'ye sığındı. Burada Giorgi Saakadze'nin yanında, Marabda Muharebesi'nde İranlılara karşı savaştı. İranlılara karşı savaştığı için Osmanlı padişahı onu, Hristiyan kalmasını da kabul ederek Samtshe atabeyi olarak tanıdı. Ne var ki III. Manuçar Ahaltsihe'ye dönüş yolunda, sonradan Sefer Paşa adını alan III. Beka Cakeli tarafından öldürüldü. Sefer Paşa, Samtshe-Saatabago'nun yerini alan Çıldır Eyaleti'nin yöneticisi oldu ve bölgede yaşayan Gürcülerin Müslümanlaştırılması için çalıştı.

<span class="mw-page-title-main">Samtshe Atabeyliği</span>

Samtshe Atabeyliği ya da Samtshe-Saatabago, Samtshe Prensliği olarak da bilinir, Gürcistan'ın Zemo Kartli bölgesinde hüküm sürmüş Orta Çağ Gürcü prensliğidir. 1268'de kurulan prenslik 1334 yılından itibaren "atabagi" unvanı taşıyan Gürcü hükümdarlar tarafından yönetilmiştir. En geniş sınırlara sahip olduğu dönemde sınırları Taşiskari’den Erzurum’a kadar uzanan Samtshe-Saatabago, Cavaheti’nin bir kısmı ile Eruşeti, Kola, Artaani, Acara, Tao, Klarceti ve Şavşeti bölgelerinden oluşuyordu. Osmanlıların eline geçtikten sonra Çıldır Eyaleti’ne dönüştürülen bölge, 1574 ve 1595 tarihli Osmanlı kayıtlarında Gürcistan Vilayeti olarak adlandırılmıştır.

II. Manuçar Cakeli (Gürcüce: მანუჩარ II ჯაყელი, Osmanlı kaynaklarında: Mustafa Paşa, 1581-1614 arasında Samtshe-Saatabago atabeyi. II. Kaihosro’nun oğludur.

<span class="mw-page-title-main">I. Simon</span> 1556dan 1569a ve 1578den 1599a kadar Gürcü Kartli kralı

I. Simon ya da diğer bir bilinen adıyla Svimon, 1556–1569 ve 1578–1599 yılları arası hüküm süren Gürcü Kartli kralıdır. İlk yönetim süresi boyunca Gürcistan'daki Safevi hâkimiyetine karşı savaştı. 1569'da Safeviler tarafından esir alındı ve dokuz yıl boyunca esaret altında kaldı. 1578'de serbest bırakıldı ve Kartli'de yeniden başa geçti. Bu dönemde, Gürcistan'ın Osmanlı hâkimiyetine karşı bir İran tebaası olarak savaştı. 1599'da Simon, Osmanlılar tarafından esir alındı ve esaret altında öldü. 1557'den 1569'a kadar Mahmud Han ve 1578'den 1599'a kadar Şahnavaz Han olarak biliniyordu.

<span class="mw-page-title-main">IV. Kvarkvare Cakeli</span>

IV. Kvarkvare Cakeli Samtshe-Saatabago'nun Gürcü prensi ve atabegiydi ve 1573-1581'de Osmanlı'ya bağlı olarak hüküm sürmüştür. Cakeli ailesinin bir üyesi ve II. Kaihosro Cakeli'nin oğludur.

II. Kaihosro Cakeli, Cakeli Hanedanı'ndan II. Kvarkvare'nin oğludur, 1545-1573 yılları arasında hüküm sürmüş Samtshe Prensi'dir. 1545 yılında Osmanlı tarafından vasal bir prens olarak tahta çıkarıldı. Saltanatı, komşu Gürcü devletleri ile sıkıntılı ilişkilerin yanı sıra devam eden Osmanlı-İran çekişmesi ve kan davaları ile geçmiştir. Prensliğin batı tarafı hızlıca Osmanlı tarafından asimile edildi ve bir paşalığa dönüştü, doğu kısmı ise İran etkisinde kaldı. 1570 yılında Osmanlının süregelen saldırgan politikaları sonucunda Kaihosro, bağlılığı bulunan I. Tahmasb'dan direkt destek talebinde bulundu. 1573 yılında İran'da öldü.