İçeriğe atla

I. Václav

I. Wenceslaus
I. Wenclaus'un arması
Bohemya kralı
Hüküm süresi1230-1253
Taç giymesi1228 Prag
Önce gelenI. Ottokar
Sonra gelenII. Ottokar
Doğumyaklaşık 1205
Bohemya
Ölüm23 Eylül 1253
Králův Dvůr
DefinAgnes Manastırı
Eş(ler)iKunhuta Švábská
Tam adı
Václav I. Jednooký
HanedanPřemyslid hanedanı
BabasıI. Ottokar
AnnesiKonstans

I. Wenceslaus (Çekçe: Václav I) (yaklaşık 1205 - 23 Eylül 1253), 1230 - 1253 yılları arasında hüküm sürmüş Bohemya kralıdır.

Ailesi

Wenceslaus Bohemya kralı I. Ottokar'ın ikinci eşi Macar Konstans'tan olan oğludur. Kızkardeşi Judith, Carinthia Dükü Bernhard von Spanheim ile evlenmiştir. Diğer kız kardeşi Anna ise Wrocław Dükü II. Henry ile evlenmiştir. Agne isimli kız kardeşi Fransisken rahibesi olmuştur.[1][2]

Eşi ve çocukları

1224 yılında Wenceslaus, Hohenstaufen Hanedanı'ndan Kunigunde ile evlenir. Eşi Alman kralı Philipp von Schwaben'ın ikinci kızıdır. Bilinen beş çocuğu vardır:

  • Vladislaus, Moravya Uçbeyi (yaklaşık 1228 – 3 Ocak 1247)
  • II. Ottokar, Bohemya kralı (yaklaşık 1230 – 26 Ağustos 1278)
  • Beatrice (yaklaşık 1231 – 27 Mayıs 1290)
  • Agnes (ölümü 10 Ağustos 1268)
  • İsimsiz bir kız, çok genç yaşta ölmüştür

Hükümdarlığının ilk yılları

6 Şubat 1228 tarihinde Wenslaus babasıyla birlikte Bohemya Krallığı'nın ortak hükümdarı ilan edilir. 15 Aralık 1230 günü babası I. Ottokar hayatını kaybedince Wenceslaus kral olarak tahta çıkar. Hükümdarlığının ilk yılları Avusturya Arşidükü II. Frederik 'in yayılmacı politikalarına karşı verilen mücadelelerle geçer. 1236 yılında Kutsal Roma Cermen İmparatoru II. Friedrich Lombard Birliği'ne karşı düzenlediği sefere destek vermesi için Wenceslaus'dan birlik talep eder. Avusturya tehlikesini aktaran prensler Wenceslaus ile birlikte sefere katılıp imparatora rahatsızlıklarını bildirirler. 1236 yılında imparator çağrılara kulak vererek Avusturya Arşidükünün üzerine yürür ve Viyana'dan kaçmasına yol açar. İmparator Avusturya ve Styria üzerinde doğrudan hakimiyetini ilan eder. Wenceslaus kendi topraklarının doğrudan imparatorun tayin ettiği vali tarafından yönetilmesinden memnun değildir. Wenceslaus imparatora karşı bu kez kaçak durumdaki Dük Frederik ile ittifak kurar. İmparator doğrudan bir karşı karşıya gelmeyi tercih etmeyerek 1237 yılında doğrudan imparatorluk idaresinden geri adım atar. Bohemya toprakları Tuna kuzeyine doğru genişler. Wenceslaus ve Frederik Bavyera Dükü II. Otto Wittelsbach ile müttefik olurlar. Aforoz edilen II. Frederik'e karşı bir kral seçmeye çalışsalar da başarılı olamazlar. 1246 yılında Henry Raspe kral seçilir.

Moğol istilaları

Ana maddeler: Avrupa’nın Moğollar tarafından istilası ve Legnica muharebesi

1241 yılında Wenceslaus Avrupa’nın Moğollar tarafından istilası kapsamında Bohemya topraklarını işgal eden Batu Han ve Sübedey komutasındaki Moğol öncü birliklerini püskürtür. Moğollar Polonya, Bohemya ve Silezya bölgelerine öncü birlik göndermiş, esas ordu Moravya bölgesinde kaldığı için burası en büyük zarara uğramıştır.

9 Nisan 1241 tarihindeki Legnica muharebesi'ndeki yenilgisinin ardından geri çekilen Wenceslaus Türingiya ve Saksonya bölgesine giderek destek bulmaya çalışır. Bu bölgedeki Moğol komutanlar Baydar ve Kadan aldıkları emir gereğince Mohi Muharebesi'nde Macarları yenen ordunun ana gövdesiyle birleşmek için geriye döner. 1242 yılında Sübedey birliklerinde üç prens bulunduğu için Ögeday Han'ın öldüğünü öğrenince aldığı talimat gereğince yeni kağanın seçilmesi için başkent Karakurum'a doğru geri çekilirler.[3]

Düklüğü

15 Hazira 1246 tarihindeki Leitha Muharebesi'nde Avusturya Arşidükü II. Frederik Macar kralı IV. Béla'ya yenilir ve savaş meydanında ölür. Arşidükün oğlu olmadığı için hakimiyetindeki topraklarda yıllarca sürecek olan hak iddiaları başlayacaktır. Avusturya'yı doğrudan imparatorluğa bağlama çabaları ayaklanmayla karşılaşır. ölen Arşidükün yeğeni Düşes Gertrude hak iddiasında bulununca I. Wenceslaus Gertrude'yi en büyük oğlu Vladislaus ile evlendirir. Vladislaus jure uxoris[4] Avusturya Arşidükü ilan edilse de kısmî olarak kabul görür. Vladislaus 3 Ocak 1247 tarihinde beklemedik şekilde ölünce Gertrude Baden Uçbeyi VI. Herman ile evlenince I. Wenceslaus'un Avusturya bölgelerini hakimiyeti altına alma planları suya düşer.

Ayaklanma

1248 yılında Wenceslaus Bohemyalı asillerin başlattığı ve oğlu II. Ottokar önderliğindeki ayaklanmayla uğraşmak durumunda kalır. Ayaklanmanın başladığı 31 Temmuz 1248 ve bastırıldığı 1249 yılı Kasım ayı arasında II. Ottokar Bohemya Kralı olarak anılır. Başarısız ayaklanmanın ardından II. Ottokar babası tarafından hapse atılır.

1250 yılının sonlarına doğru hem imparator hem de Baden Uçbeyi VI. Herman ölür. Avusturya topraklarında hak iddia eden Wenceslaus durumu fırsat bilerek işgal girişimde bulunur. 1251 yılına gelindiğinde Avusturya topraklarını ele geçirmiş olan Wenceslaus oğlu II. Ottokar'ı affederek onu Avusturya Arşidükü ve Moravya Uçbeyi ilan eder. Hak iddiasını güçlendirmek için Avusturya Düşesi Margaret ile oğlunu 11 Şubat 1252 tarihinde evlendirir.

Ölümü

Kazandığı zaferin sonuçlarını yaşayamadan hayatını kaybeder. 23 Eylül 1253 günü hayatını kaybeden Wenceslaus'un ardından tahta II. Ottokar çıkar.

Geleneği

I. Wenceslaus idaresinde Bohemya topraklarında dönemsel Batı Avrupa kültürü yerleşmiştir. Sarayda turnuvalar düzenlenmiş, şair ve besteciler desteklenmiştir. Çek devlet geleneğinin artmasıyla Çek asilzadeleri güçlenmiş ve etkileri artmaya başlamıştır. Wenceslaus döneminde şehir hayatı, ticaret ve imalat gelişmiştir. Hükümdarlığı sırasında etnik Almanların ve Yahudilerin topraklarına gelmesine izin vermiştir. Yahudiler çok yüksek bedeller ödemek zorunda kalsalar da görece sorunsuz bir şekilde toplumsal hayata kabul edilmişlerdir.[5]

Kurduğu şehirler

Kaynakça

  1. ^ 1989 yılında azize ilan edilmiştir İlgili haber 26 Eylül 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) 5 Kasım 2012 tarihinde erişilmiştir
  2. ^ İlgili Vatikan beyannamesi 3 Mayıs 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İtalyanca) 5 Kasım 2012 tarihinde erişilmiştir
  3. ^ Konudan habersiz Polonyalılar ise Moğolların bu hızda geri çekilmesini anlamlandıramamıştır
  4. ^ Eş durumundan, bakınız Latince deyişler listesi (F-O)#J
  5. ^ Bakınız Prag'daki Yahudilerin tarihi

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta I. Václav ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
Önce gelen:
I. Ottokar
Bohemya kralı
1230–1253 		Sonra gelen:
II. Ottokar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Avusturya tarihi</span> Avusturyanın tarih öncesinden günümüze kadar geçmişi

Bu madde Avusturya'nın tarih öncesinden günümüze kadarki tarihi hakkında bilgi vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">III. Ferdinand (Kutsal Roma imparatoru)</span>

III. Ferdinand, Kutsal Roma imparatoru (1637–1657).

<span class="mw-page-title-main">II. Ferdinand (Kutsal Roma imparatoru)</span>

II. Ferdinand, Habsburg Hanedanından Avusturya Arşidükü ve Kutsal Roma Cermen İmparatoru (1619-1637). Ayrıca 1590 yılından 1637 yılına kadar Styria Dükü, 1618-1625 yılları arasında Macaristan ve Hırvatistan kralı olduğu gibi 1617-1619 ve tekrar 1620-1637 yılları arası Bohemya Kralı olarak hükmetti. 23 Mayıs 1618 yıllarındaki Bohemya'daki İmparatorluk hükûmetine karşı genişleyerek devam eden isyan hareketi ülkeyi Otuz Yıl Savaşları'na sürükledi. Bu nedenle Protestanlara karşı toleranslı olmamakla suçlandı.

<span class="mw-page-title-main">Matthias (Kutsal Roma imparatoru)</span>

Matthias, 1612-1619 yılları arası Habsburg Hanedanı'nı Kutsal Roma İmparatoru olarak yönetip, Avusturya Arşidükü, Macar ve Hırvatistan Kralı olarak 1608-1619, 1611-1617 Bohemya Kralı olarak hükmetti.

<span class="mw-page-title-main">II. Maximilian (Kutsal Roma imparatoru)</span> Bohemya, Macaristan ve Hırvatistan kralı ayrıca Kutsal Roma İmparatoru

II. Maximilian, 1562 yılından beri Bohemya kralı, 1563 yılından itibaren Macaristan ve Hırvatistan kralı ve 1564 yılından ölümüne kadar Kutsal Roma imparatoruydu. Habsburg Hanedanı'nın bir üyesiydi.

<span class="mw-page-title-main">IV. Karl (Kutsal Roma imparatoru)</span> Kutsal Roma İmparatoru

IV. Karl, doğum Wenceslaus (Václav), onbirinci Bohemya kralı Lüksemburg Hanedanı'ndan ve Kutsal Roma İmparatoru.

<span class="mw-page-title-main">Habsburg Monarşisi</span> 1526-1806 arasında Habsburg Hanedanı tarafından yönetilen Orta Avrupa toprakları

Habsburg Monarşisi, 1526-1806 yılları arasında Habsburg Hanedanı tarafından yönetilen Orta Avrupa topraklarına verilen isimdir.

<span class="mw-page-title-main">III. Béla</span> Macaristan ve Hırvatistan Kralı

III. Béla Macaristan kralı ve 1172-1196 yılları arası Hırvatistan kralı. Bizans İmparatoru I. Manuil'in sarayında, Manuil'in oğlu doğana kadar, Bizans İmparatorluğu'nun gelecekteki imparatoru olacağı planıyla eğitim görmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Bohemya Krallığı</span> Orta Avrupada bulunan bir krallık

Bohemya Krallığı Orta Avrupa'da Bohemya bölgesinde yer alan Çek devletidir, bugünkü Çekya sınırları içinde kalmaktadır. 1806 tarihine kadar Bohemya kralı Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu hükümdarı seçme yetkisine sahip olan elektör heyetinin üyesiydi. Krallık önce Avusturya İmparatorluğu, 1867 yılında da Avusturya-Macaristan İmparatorluğu topraklarının parçası olmuştur. I. Dünya Savaşı'nda İttifak Devletlerinin yenilgisinin ardından krallık ve bağlı olduğu imparatorluk dağılmış, sonrasında bağımsızlığını ilan eden Çekoslovakya'nın ana unsurlarından olmuştur.

II. Frederik ile şunlardan biri kastedilmiş olabilir:

<span class="mw-page-title-main">Johann von Böhmen</span> Bohemya kralı (1296-1346; hd. 1310–1346)

Johann veya Kör Johann 1313'ten Lüksemburg ve 1310'dan itibaren Bohemya kralı ve Polonya'nın itibari kralıydı. On yıldır kör olduktan sonra 50 yaşında Crécy Muharebesi'nde savaşırken öldüğü biliniyor.

<span class="mw-page-title-main">Steiermark Dükalığı</span>

İstirya Dükalığı, günümüz Avusturya'sının güneyinde ve Slovenya'nın kuzeyinde yer alan bir dükalıktı. 1806 yılına kadar Kutsal Roma İmparatorluğu'nun bir parçasıydı ve 1918'ya kadar da Avusturya-Macaristan'ın bir taç toprağıydı.

<span class="mw-page-title-main">Wittelsbach Hanedanı</span>

Wittelsbach hanedanı Bavyera, Pfalz, Hollanda ve Zelanda, İsveç, Macaristan, Bohemya, Köln Elektörlüğü, Yunanistan ve diğer bazı prens-piskoposluklara hükmetmiş olan Alman hanedandır. Atalarının toprakları olan Pfalz ve Bavyera toprakları birer elektörlüktü ve ailenin üç üyesi Kutsal Roma İmparatorluğu'nun imparatorlarını ve krallarını seçti. 1805'te kurulan ve 1918'e kadar varlığını sürdüren Bavyera Krallığı'na da hükmettiler. Hanedandan olan ilk Bavyera dükü I. Otto dur. 1180'de Bavyera Dükalığı'nın Aslan Heinrich'ten alınmasıyla Bavyera dükü oldu. II. Otto, Pfalzlı Agnes ile evlenmişti. Agnes, Ren Pfalz kontu V. Heinrich'in kızı ve Aslan Heinrich'in torunuydu. Bu evlilikle Wittelsbach hanedanı Pfalz'ı da aldı.

<span class="mw-page-title-main">II. Václav</span> Bohemya kralı (1271-1305; hd. 1278-1305) et princeps puis roi de Pologne (1295-1305)

II. Václav Přemyslid, 1278–1305 yılları arasında Bohemya kralı, 1291–1305 yılları arasında Krakov dükü ve 1300–1305 yılları arasında Polonya kralı idi.

<span class="mw-page-title-main">I. Rudolf (Almanya kralı)</span>

I. Rudolf, Habsburg Hanedanı'ndan Almanya'nın ilk kralıydı. Ayrıca Karintiya, Carniola, Avusturya, Steiermark dükü ve Habsburg ve Nassau kontuydu. Almanya'nın ilk kont krallarından biri olarak 1273'ten ölümüne kadar hüküm sürdü.

<span class="mw-page-title-main">Privilegium Minus</span>

Latince: Privilegium Minus Kutsal Roma İmparatoru Frederick Barbarossa tarafından 17 Eylül 1156 tarihinde çıkarılan bir senettir. Avusturya'nın Bavyera sınır bölgesinin Babenberg Hanedanı'na miras bırakılabilir bir tımar olarak verilen bir düklüğe yükseltilmesini içermekteydi.

<span class="mw-page-title-main">IV. Konrad (Almanya kralı)</span> Almanya, Sicilya ve Kudüs kralı

IV. Konrad, Hohenstaufen hanedanının bir üyesidir. İmparator II. Friedrich'in Kudüs kraliçesi II. Isabella ile evliliğinden olan tek oğludur. Annesinin doğum sırasında ölümü üzerine Kudüs kralı unvanını miras almıştır. 1235'te Svabya dükü olarak atanmış, babası onu Almanya kralı seçtirmiş ve 1237'de İtalya kralı taç giydirmiştir. İmparator tahttan indirilip1250'de öldükten sonra, ölümüne kadar Sicilya kralı olarak hüküm sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Bohemya Dükalığı</span> Tarhi devlet

Bohemya Dükalığı, İngilizcede Çek Dükalığı olarak bilinir, Erken ve Yüksek Orta Çağ boyunca Orta Avrupa'da yer alan 1002'den itibaren Kutsal Roma İmparatorluğu'na bağlı bir dükalıktı. Büyük Moravya Krallığı'nın bir parçası olarak Çekler tarafından 870 civarında kurulmuştur. Bohemya, Dük I. Spytihněv'in 895 yılında Doğu Frank kralı Arnulf'a bağlılık yemini etmesinin ardından dağılmakta olan Büyük Moravya'dan ayrılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Marchfeld Muharebesi</span> 1278da Avusturyada gerçekleşen muharebe

Marchfeld Savaşı, 26 Ağustos 1278'de gerçekleşen ve Orta Avrupa'nın sonraki yüzyıllarını şekillendiren önemli bir muharebeydi. Savaş, Bohemya Kralı II. Ottokar'ın ordusu ile Alman Kralı Habsburg I. Rudolf ve müttefiki Macaristan Kralı IV. László'nun birleşik kuvvetleri arasında yapıldı. Bu çatışma, Büyük Fetret Dönemi ve Babenberg Veraset Savaşı'nın bir parçasıydı.

<span class="mw-page-title-main">II. Otakar</span>

II. Otakar, 1253'ten 1278'deki ölümüne kadar Bohemya kralıdır. 1247'de Moravya margravı, 1251'de Avusturya Dükü, 1260'ta Steiermark Dükü, 1269'da ise Karintiya Dükü ve Carniola Landgrafı olmuştur.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.