İçeriğe atla

I. Thutmose

Muhtemelen I. Thutmose'nin büstü, British Museum

I. Thutmose (Thothmes, Thutmosis veya Tuthmosis de denir, anlamı; Thoth'dan doğan) Antik Mısır'ın 18. Hanedanı'nın üçüncü Firavunu idi. Bir önceki firavun I. Amenhotep'in ölümünden sonra tahta geçmiştir. I. Thutmose kendinden önceki firavunlardan daha fazla Mısır sınırları genişletme çabasına girmiş, Levant ve Nubia derinliklerine ilerlemiştir. Ayrıca Mısır'da pek çok tapınak inşa ettirmiş ve Krallar Vadisi'nde kendisi için bir mezar yaptırmıştır. Kendinden sonra yerine oğlu II. Thutmose geçmiştir. Saltanatı genellikle MÖ 1506 - MÖ 1493 yılları arasına tarihlenir ancak bazı tarihçilere göre ise saltanatı MÖ 1526 - MÖ 1513 yılları arasındadır.[1][2]

Kaynak kitaplar

  • Jürgen von Beckerath (1997). Chronologie des Pharaonischen Ägypten. Verlag Philipp von Zabern. 
  • Bleiberg, Edward (2001). "Thutmose I," The Oxford Encyclopedia of Ancient Egypt. Ed. Donald Redford. Vol. 3. Oxford University Press. 
  • Breasted, James Henry (1906). Ancient Records of Egypt, Vol. II. University of Chicago Press, Chicago. 
  • Erman, Adolf (1894). Life in Ancient Egypt. Macmilian and Company, London. 
  • Gardiner, Alan (1964). Egypt of the Pharaohs. Oxford University Press. 
  • Grimal, Nicolas (1988). A History of Ancient Egypt. Librairie Arthéme Fayard. 
  • Helk, Wolfgang (1983). Schwachstellen der Chronologie-Diskussion. Göttinger Miszellen, Göttingen. 
  • Maspero, Gaston. History Of Egypt, Chaldaea, Syria, Babylonia, and Assyria, Volume 4 (of 12), Project Gutenberg EBook, Release Date: December 16, 2005. EBook #17324. http://www.gutenberg.org/dirs/1/7/3/2/17324/17324-h/v4c.htm#image-0047.  |başlık= dış bağlantı (yardım)
  • Shaw, Ian; and Nicholson, Paul (1995). The Dictionary of Ancient Egypt. The British Museum Press. 
  • Shaw, Ian (2003). Exploring Ancient Egypt. Oxford University Press. 
  • Smith, G Elliot (2000). The Royal Mummies (reprint). Duckworth. 

Kaynakça

  1. ^ Grimal, Nicolas. A History of Ancient Egypt. p.202. Librairie Arthéme Fayard, 1988.
  2. ^ Ancient Egyptian Chronology, chapter 10, Egyptian Sirius/Sothic Dates and the Question of the Sirius based Lunar Calendar, 2006 Rolf Krauss pgs. 439-457

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Antik Mısır</span> Kuzeydoğu Afrikada varolmuş bir antik medeniyet

Antik Mısır, Antik Çağ'daki medeniyetlerden biridir. Kuzeydoğu Afrika'da Nil Nehri'nin denize ulaştığı yarısı çevresinde yayılmış antik bir uygarlıktır. Uygarlığın yayıldığı bölge, bugünkü Mısır toprakları içinde yer almaktadır. MÖ 3.050 yılları civarında kuruluşundan önce, "Aşağı Mısır" ve "Yukarı Mısır" olarak ikiye ayrılmaktaydı. Uygarlık, MÖ 3.150 yılında ilk firavunun yönetimi altında Aşağı Mısır ve Yukarı Mısır'ı politik olarak birleştirdi. Bu politik birlik, izleyen 3 bin yıl boyunca sürdü.

Mısır'ın İlk Hanedan Dönemi Hanedan Öncesi Dönem'in hemen sonundaki dönemi anlatır. III. Naqada olarak bilinen arkeolojik evreye denktir. Bazen Hanedan 0 veya Geç Hanedan Öncesi Dönem olarak da adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Hatşepsut</span> Mısır Firavunu

Hatşepsut veya Hatçepsut; Antik Mısır'da 18. Hanedan döneminde hüküm sürmüş kadın firavun. Annesi Ahmose (Ahmos/Yahmos) babası I. Thutmose'dir (Tutmos/Akheperkhare). Hatşepsut'un iktidarda bulunduğu zaman dilimi konusunda çeşitli görüşler vardır. Hepsinin ortak noktası kendisinin tek başına ülkesini yönetmiş ilk gerçek kadın yönetici olduğunu desteklemektedir. Bunlara göre, en erken MÖ 1503 yılında iktidara gelmiş ve en geç MÖ 1445 iktidarı son ermiştir.

<span class="mw-page-title-main">I. Ahmose</span> Mısırın Yeni krallık döneminin ilk hanedanı olan 18. Hanedanın kurucusu

I. Ahmose, Mısır'ın altın çağı olarak kabul edilen Yeni krallık döneminin ilk hanedanı olan 18.Hanedanın kurucusudur. Hiksoslara karşı savaşırken öldürülen firavun Seqenenre Tao'nun oğlu ve on yedinci hanedanlığın son firavunu Kamose'nin erkek kardeşiydi. Babasının 7 yaşında ölümü ve kardeşinin 3 sene süren hükümdarlığından sonra 10 yaşında tahta geçti.

<span class="mw-page-title-main">Nyuserre Ini</span>

Nyuserre Ini : Mısır'ın 5. Hanedanın 6. firavunu. Aşağı Mısır'daki Abu Cirap'ta güneş tanrısı Ra adına yaptırdığı tapınakla hükümdarlık döneminden günümüze pek az belge kalmışsa da Abu Cirap'taki tapınağın yanında, Abu Sir'deki bir piramide gömülü olduğu bilinmektedir. Nuserre İli'nin piramidinin tapınaktan daha küçük boyutlarda yapılmış olması Ra kültürünün 5. Hanedan Dönemi'ndeki etkisinin göstergesidir.

Atenizm, Antik Mısır'da MÖ 14. yüzyılda görülmüş olan monoteist bir dindir. Semavi dinlere tek bir farkla benzer. Bu dinde cehennem yoktur. III. Amenhotep'in oğlu IV. Amenhotep devrinde yayılmıştır ve 20 yıl boyunca sürmüştür. Ancak onun öldürülmesinin ardından bu inanç terk edilmiştir. Ölümünün ardından yerine geçen firavun ve rahipler onu sapkın firavun ilan etmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">III. Amenhotep</span> 18. Hanedanlığın 9. firavunu

III. Amenhotep, Antik Mısır firavunluğunun XVIII. Hanedan döneminin 9. hükümdarı olarak hüküm sürmüş firavundur. İsmi bazen III. Amenofis olarak da okunmaktadır. İsmi eski Mısır diline göre Amāna-Ḥātpa olup Amun hoşnuttur anlamına gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Zoser</span>

Zoser, Antik Mısır'ın üçüncü hanedanında bir firavun.

<span class="mw-page-title-main">Memfis</span> Aşağı Mısırın ilk nomu olan Aneb-Hetchin başkenti

Memphis, Aşağı Mısır'ın ilk nomu olan Aneb-Hetch'in başkentidir. Kentin kalıntıları Kahire'nin güneyinde yer alan Mit Rahina yakınlarındadır.

<span class="mw-page-title-main">II. Mentuhotep</span> Antik Mısırın 11. Hanedanı döneminde 51 yıl hüküm süren bir firavun

II. Nebhepetre Mentuhotep Antik Mısır'ın 11. Hanedan'ı döneminde 51 yıl hüküm süren bir Firavun'dur. Tahtta bulunduğu 39 yıl boyunca Mısır'ın çeşitli sorunlarla mücadele ettiği Birinci Ara Dönem denilen dönemde ekonomik ve siyasi problemlerle uğraştı ve sonunda Mısır'ı yeniden bir araya getirdi. Dolayısıyla Mısır Orta Krallık Döneminin ilk firavunu olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Palermo Taşı</span>

Palermo Taşı Antik Mısır'ın Eski Krallık döneminden kalma Kraliyet Yıllıkları olarak bilinen bir dikili taşın geniş bir parçasıdır. Bu parça Mısır ilk hanedan döneminden Beşinci Hanedan dönemine kadar olan Mısır firavunlarının isim kayıtlarını içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Keops</span>

4. Hanedanlığın 2. Firavunu Khufu ya da bilinen adıyla Keops, doğum tarihi bilinmemekle beraber 23 ya da 46 yıl hüküm sürdüğü bilinen Eski Mısır hükümdarıdır. Bugüne kalan 4 inçlik bir heykeli dışında tasvir edilen bir eseri yoktur. Buna bağlı olarak elde edilen bilgilerden çıkarılan varsayımlarla ardından çoğu izinin silindiği ve soyguncuların kişisel eşyalarını çaldığı ortaya çıkmaktadır. Daha hükümdarlığının ilk yıllarında o güne kadar yapılmış en büyük piramidi yaptırmak istemiş ve bunun için Mısır'ın her yerindeki tüm insanları vergilerini ödeme amaçlarını gerçekleştirme şartı ile işçi olarak almıştır. Kendi piramidinin yapımı 20 yıl sürmüştür. Aşağı ve Yukarı Mısır'ı birleştiren ilk hanedanın hükümdarı olarak babası Sneferu'nun yolundan gitmiş ve genişleme politikası izlemiştir. Sina ve Nübye 'da askerî birlikleri bulunduğu bilinmektedir. Babasının aksine zalim ve acımasız olduğu söylenen Khufu piramidinin bitişini görecek kadar yaşamıştır. Döneminde ölen annesinin mumyasının çalınması üzerine korkularından dolayı mimarlar piramidin yapımında büyük zorluklar yaşamış ve iki türlü defin odası fikri ilk defa burada ortaya çıkmıştır. MÖ 2566'da öldükten sonra granitten yapılan odasında bir lahte konulmuş ancak hırsızlar burayı da açmayı başarıp hem mumyasını hem de değerli eşyalarını çalmıştır. Bugüne kalan tek heykeli Abidos'ta 1903'te bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">On Beşinci Hanedan</span>

Mısır'ı MÖ 1600 - MÖ 1550 tarihleri arasında yöneten firavun hanedanı.

<span class="mw-page-title-main">Amratian kültürü</span>

Amratian kültürü, ayrıca Naqada I olarak da adlandırılır, MÖ 4000-3500 yılları arasına tarihlenen tarih öncesi Yukarı Mısır kültürüdür. Amratian kültürü adını, el-Badari'nin yaklaşık 120 km güneyindeki arkeolojik kazı alanı el-Amrah'dan almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">II. Amasis</span> Mısır firavunu

II. Amasis veya II. Ahmose, Mısır'ın Yirmi Altıncı Hanedanının bir firavunu idi. Sais'teki Apries'in halefi idi. Pers fethinden önceki Mısır'ın son büyük hükümdarıydı.

<span class="mw-page-title-main">Horus'un dört oğlu</span>

Horus'un dört oğlu, Antik Mısır dininde dört tanrıdan oluşan bir gruptu. Esasen mumyalanmış bedenlere eşlik eden dört kanopik kavanozun kişileştirmiş halleridir. Kalp, ruhu cisimleştirdiği düşünüldüğü için bedenin içinde bırakılmıştır. Beyin, sadece mukusun kaynağı olduğu düşünüldüğü için metal kancalarla çıkarılıp atılmıştır. Mide, karaciğer, kalın bağırsaklar ve akciğerler çıkarılıp, mumyalanıp kanopik kavanozlara kondu. Mumyalayıcıların bu ritüelden saptığı zamanlar da oldu: 21. Hanedan döneminde iç organları mumyalayıp sardılar ve onları vücuda geri koyup, kanopik kavanozları boş bıraktılar.

<span class="mw-page-title-main">VII. Ramses</span>

Usermaatre Setepenre Meryamun VII. Ramses Eski Mısır'ın 20. Hanedanlığının altıncı firavunuydu. MÖ 1136'dan MÖ 1129'a kadar hüküm sürdü ve VI. Ramses'in oğluydu.

Usermaatre Akhenamun VIII. Ramses veya Ramses Sethherkhepshef Meryamun, Yeni Mısır Krallığı'nın Yirminci Hanedanı'nın yedinci firavunuydu ve III. Ramses'in 10 oğlunun 9.'suydu.

Seth-Peribsen, Mısır'ın İkinci Hanedanlığı döneminde hüküm süren erken bir Mısır hükümdarının (firavun) serekh adıdır. Bu hanedan içindeki kronolojik konumu bilinmemektedir ve ondan önce ve sonra kimin hüküm sürdüğü tartışmalıdır. Saltanatının süresi de bilinmemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Sneferu</span>

Sneferu,, Helenleştirilmiş adıyla Soris Eski Krallık döneminde Mısır'ın Dördüncü Hanedanlığının kurucusu olan firavun. Saltanat süresine ilişkin tahminler değişkendir, örneğin The Oxford History of Ancient Egypt'e göre MÖ 2613 ile 2589 yılları arasında 24 yıllık bir saltanat, Rolf Krauss'e göre 30 yıllık bir saltanat ve Rainer Stadelmann'a göre 48 yıllık bir saltanatı vardır. Bugüne kadar ayakta kalan en az üç piramit inşa etti ve piramitlerin tasarımında ve yapımında büyük yenilikler getirdi.