İçeriğe atla

I. Sahib Giray

I. Sahib Giray
Kırım Hanı
Hüküm süresi1532-1551
Önce gelenI. İslâm Giray
Sonra gelenI. Devlet Giray
Doğum1501
Ölüm1551
DefinBahçesaray
HanedanGiray Hanedanı
BabasıI. Mengli Giray
DiniSünni İslam

I. Sahib Giray (1501 - 1551), 1532 ile 1551 yılları arasında hüküm sürmüş Kırım Hanı. I. Mengli Giray'ın oğlu, aynı zamanda I. Selim'in de kayın biraderidir.[1] Sahib Giray, Mengli Giray'ın 1485 senesinde evlendiği Kazan hanı İbrahim Han'ın dul eşi Nur Sultan'dan doğmuştur. 1521 yılında ağabeyi Kırım Hanı I. Mehmed Giray Kazan'ı zapt etmiş ve şehri kardeşi Sahib'e vermiştir. Ağabeyi ile birlikte 1532'de Rus Çarı III. Vasili'yi Moskova yakınlarında yenmiştir. 1532 yılında I. Saadet Giray'ın ölümü ile Sahib Giray Kırım tahtına oturmuştur. 1541 yılında Moskova'ya sefer düzenledi. Atalarının siyasetini izleyerek bozkırdaki Türk boylarını Kırım'a yerleştirdi. 1551 yılında katledildi.[2]

Resmî unvanlar
Önce gelen:
I. İslâm Giray
Kırım Hanı
1532-1551 		Sonra gelen:
I. Devlet Giray

Kaynakça

  1. ^ https://islamansiklopedisi.org.tr/sahib-giray 25 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. []
  2. ^ https://jinepsgazetesi.com/2022/07/58701/ 21 Ağustos 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. []

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bahçesaray, Kırım</span>

Bahçesaray. Ukrayna'ya bağlı Kırım Özerk Cumhuriyeti'nin güney kısmında bulunan bir şehir. Kırım Hanlığı'nın başşehri. Doğusunda küçük bir şerit halinde Karadeniz'e kıyısı olan şehir; günümüzde Kırım Dağları'nın çevresindeki Çürüksü Deresi vadisinde, Simferepol-Sivastopol demiryolu üzerinde yer alır.

<span class="mw-page-title-main">I. Mengli Giray</span>

I. Mengli Giray 15. yüzyıl sonlarında 1467; 1469-1475 ve 1478-1515) dönemlerinde üç kez Kırım Hanlığı tahtına oturdu.

<span class="mw-page-title-main">Kırım Hanlığı</span>

Kırım Hanlığı veya Taht-i Kırım ve Deşt-i Kıpçak, 1441-1783 yılları arasında Kırım'da hüküm sürmüş Kırım Tatar devletiydi. Altın Orda Devleti'nin yerini alan dört Hanlıkların en uzun süre hüküm süreni idi. Bazı kaynaklarda 1475'ten 1774 yılında Küçük Kaynarca Antlaşması'nın imzalanışına kadar Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı kaldığı belirtilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kazan Hanlığı</span>

Kazan Hanlığı, Altın Orda'nın çöküşünden sonra, Cengiz Han'ın oğlu Cuci'nin ulusuna bağlı Toka Temür sülalesinden Uluğ Muhammed Han tarafından bugünkü Rusya topraklarında kurulmuş olan Türk devletidir. Farklı zamanlarda yaklaşık 750.000 km² alana hakim olmuştur. Ağırlık merkezi bugünkü Tataristan, Başkırdistan, Çuvaş, Mari El (Çirmişistan), Mordovya ve Udmurt (Aristan) Cumhuriyetlerinin toprakları idi.

Kırım-Rus Savaşı (1571-1572), Rusya'ya karşı Kırım Hanlığı'nın yaptığı bir savaştır.

<span class="mw-page-title-main">Giray Hanedanı</span>

Giray Hanedanı ya da Âl-i Cengiz, Kırım hanlarının mensubu bulunduğu hanedanın adı. 'Cengiz Han'ın soyundan gelen Giray Hanedanı'nın kurucusu olarak 1449 tarihi temel alınır ve kurucusu I. Hacı Giray Han kabul edilir. Cengiz Han geleneğinden gelen Altın Ordu Hanlığının, Kazan Hanlığı ve Kırım Hanlığı olarak bölünmesi üzerine, 'Giraylar' tarih sahnesine çıkar. Giraylar'dan seçilen hükümdar 'Han' unvanını taşır. Hanlığın merkezi bu gün Ukrayna sınırları içerisinde kalan, Kırım'ın Bahçesaray şehridir. Bahçesaray'da bulunan ve günümüze kadar korunabilen Hansaray hanların yönetim merkezidir. Hanedanda, Han'dan sonra tahta geçecek veliaht Kalgay unvanına sahiptir.

Hayder veya Haydar, I. Hacı Giray'ın oğludur. 1456'da Kırım Hanlığı tahtına oturmuştur.

<span class="mw-page-title-main">I. Mehmed Giray</span> 1515-1523 arasında Kırım hanı

I. Mehmed Giray, 1515-1523 döneminde sekiz yıl Kırım Hanlığı yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">I. Devlet Giray</span>

I. Devlet Giray Han, 1551-1577 yılları hüküm süren Kırım hanıdır. I. Devlet Giray döneminde Kırım Hanlığı Osmanlı ile birlikte yükseliş devrini yaşadı. Temel siyasetini Moskova merkezli bir gelişme politikası izleyen Rusların Karadeniz'e inmelerine karşı mücadele oluşturuyordu.

Nur Devlet Giray 4. Kırım Hanı. 1466-1467, 1467-1469, 1475-1476 olmak üzere toplam üç kez saltanat sürmüştür. 1486 ile 1490 yılları arasında Kasım Hanlığı'nı yönetmiştir.

I. Saadet Giray, 1524 ile 1532 yılları arasında sekiz yıl Kırım Hanı olarak hüküm sürmüștür.

I. İslâm Giray 13. Kırım Hanı. Doğum tarihi belli değildir. I. Mehmed Giray'ın oğlu, I. Gazi Giray'ın kardeşidir. 1537 yılında öldü.

Kazan Hanları, Kazan Hanlığı'nı yöneten hanlardır, listeleri aşağıdaki gibidir:

II. Ayşe Hâtûn (d. 1476, Bahçesaray, Kırım, Kırım Hanlığı - ö. 1539, Kırım); Kırım hanı Mengli Giray'ın kızıdır. Osmanlı Padişahı I. Selim'in Birinci hasekisidir.

I. Bahadır Giray Kırım Hanı.

Yadigar Muhammed Han, 1552 yılında hüküm sürmüş son Kazan Hanı.

II. Selâmet Giray 1740 ile 1743 yılları arasında hüküm süren Kırım hanıdır. I. Selim Giray'ın oğludur. II. Selâmet, Ocak 1740'ta Osmanlılar tarafından han atanmadan önce kardeşi II. Mengli Giray'ın ilk kalgaydı. Ayrıca Maksud Giray'ın babasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kırım Seferi (1689)</span>

Kırım Seferi, 1686-1700 Osmanlı-Rus Savaşı ve Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları'nda evre.

Şeyh Ahmed, Altın Orda Devleti'nin 1481-1502 yılları arasında hüküm süren son hanı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.