İçeriğe atla

I. Prusias

I. Prusias'a ait gümüş sikke (Genç). British Museum.
I. Prusias'a ait gümüş sikke (yaşlı). British Museum.

I. Prusias Cholus (Yunanca: Προυσίας ὁ Χωλός) ( MÖ 243-182 yıllarında yaşadı, MÖ 228-182 yılları arasında hükümdarlık sürdü) Bitinya kralı, Ziaelas'ın oğlu. Bursa (Prusa) şehrinin kurucusu ve isim sahibidir.

Yaşamı

Makedonya kralı II. Demetrius'un kızı III. Apama ile siyasi bir evlilik yaptı.

Prusias, Byzantion'a karşı savaştı (MÖ 220), sonrasında I. Nicomedes'in daveti üzerine İstanbul Boğazı'na yerleşen Galatları yenilgiye uğrattı. Bitinya krallığının sınırlarını Pergamum kralı I. Attalus ve Karadeniz kıyısındaki Heraclea Pontica ile yaptığı bir dizi savaş sonucunda genişletti. Makedonya kralı V. Philip, MÖ 202'de Kieros ve Myrelia'yı verdi. Bu yerleşim yerlerinin adını Prusias ve Apameia olarak değiştirdi. Hannibal'ın Roma ile olan savaşında, yaptığı antlaşma gereği tarafsız kaldı. III. Apama'dan II. Prusias isminde bir oğlu oldu.

Kaynakça

  • Habicht, Christian, s.v. Prusias I., RE. Bd. ХХШ, 1. 1957

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bitinya</span> Günümüzde Kocaeli ilinin İzmit ilçesinin eski adı

Bitinya Krallığı veya Bitinya, M.Ö. 377 ve M.Ö. 64 yılları arasında Nikomedia (İzmit) başkentli, İzmit Körfezi, İstanbul, Sakarya, Düzce ve Bursa arasında kalan bölgede hüküm sürmüş, Trakya kökenli Bitinler tarafından kurulmuş devlet. Aynı zamanda ülke toprakları coğrafî bir tâbir olarak da sıklıkla kullanılmaktadır. Osmanlı Devleti'nin kurulduğu bölge de içerisinde bulunur.

<span class="mw-page-title-main">VI. Mithridatis</span>

VI. Mithridatis veya Mithridatis Eupator veya Büyük Mithridatis, Pontus kralı olarak Anadolu'da MÖ 120 - MÖ 63 yıllarında hüküm sürdü.

Helenistik Dönem, Büyük İskender'in istilalarıyla başlayan, Antik Dünya'da Grek etkisinin doruğa ulaştığı dönemdir. Dönem, Klasik Grek Dönemini izlemiştir ve Helenistik Dönem'in ardından, Klasik Grek egemenliğindeki bölge Roma Cumhuriyeti hakimiyetine geçmiştir. Bu dönemde dahi Klasik Grek kültürü hâlen Roma hakimiyetine sızmıştır. Öyle ki Latincenin yanı sıra Grekçe konuşulmaya ve yazılmaya devam edildi. Helenistik Dönem bazen, Klasik Grek Uygarlığı'nın gerileme ve çöküş dönemi olarak görülmektedir. Bir başka açıdan da Klasik Grek Uygarlığı ile Roma Uygarlığı arasında bir geçiş dönemi olarak görülür. Dönemin başlangıcı çoğu kez Büyük İskender'in ölüm tarihi olan MÖ 323 olarak alınır. Dönemin sonu ise Yunanistan Yarımadası'nın Roma Cumhuriyeti tarafından işgal edildiği MÖ 146 olarak kabul edilir. Bazı tarihçiler ise Büyük İskender'in imparatorluğu'ndan kalan son devlet olan Ptolemaios Hanedanlığı'nın Aktium Savaşı'nda yenilgiye uğrayıp yıkıldığı tarih olan MÖ 31-30 tarihini Dönem'in sonu olarak kabul ederler.

<span class="mw-page-title-main">Selefkî İmparatorluğu</span> Antik Helen devleti

Seleukos İmparatorluğu, Türkçe kullanımlar ile Selefkos veya Selevkos, İskender'in ölümünden sonra Makedonya İmparatorluğu'nun parçalanmasıyla İskender'in generallerinden I. Seleukos tarafından kurulan Helenistik imparatorluk. Başkentleri önce Seleukia, sonraları ise Antakya'ydı. Doğu Akdeniz'de, Irak'ta, İran'da, Türkmenistan'da, Pamir'de ve Hindistan'ın batısında bulunan topraklarda egemenliklerini sürdürmüşlerdir. Toprakları Roma İmparatorluğu tarafından ele geçirilinceye kadar Doğu Akdeniz'in hâkimiydiler. Seleukosların geniş toprakları 25 civarında eyalete bölünmüştü. “Strategos” veya “satrap” unvanlı valilerce yönetilen bu eyaletler Pers zamanındaki satraplıklardan daha küçüktü.

<span class="mw-page-title-main">Pontus Krallığı</span> Devlet

Pontus Krallığı ya da Pontus İmparatorluğu, Karadeniz'in güney kıyısında kurulan Helenistik Dönem devletlerinden biridir. Krallık önceleri Pontus Kapadokyası, sonra yalnız Pontus olarak adlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">I. Seleukos</span>

I. Seleukos Nikatōr Büyük İskender'in Makedon kumandanı. İskender'in ölümünden sonra başlayan Diadoki Savaşları'nda Seleukos, Seleukos hanedanını ve Seleukos İmparatorluğu'nu kurmuştur. Krallığı İskender'den sonra kurulan devletler arasında Roma yayılmasına karşı en uzun süre direnen ülkelerden biridir. Mısır'daki Ptolemaios Krallığı Seleukosların çöküşünden sonra 34 yıl daha dayanabilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">I. Ptolemaios</span> Yunan General, Kral ve Firavun

I. Ptolemaios Soter veya Batlamyus, Büyük İskender'in bir generali olup onun ölümünden sonra Diadokhlar mücadelesinde öne çıktı. Diadoki devletlerinden biri olarak Antik Mısır'da MÖ 305/304'te firavun unvanını da alarak döneminde krallık yapmıştır. Ptolemaios Krallığı ve Ptolemaios hanedanı kurucusudur. Kurduğu hanedana babasının ismine atfen da Lagidan hanedanı ismi de verilmiştir.

I. Mithridatis, Anadolu'daki Pontus Krallığının kurucusudur. Aynı zamanda ktistes yani kurucu lakabıyla bilinmektedir.).

<span class="mw-page-title-main">I. Nikomidis (Bitinya kralı)</span>

I. Nikomedes üçüncü Bitinya hükümdarıdır.

I. Zipoites (Bitinya) Bitinya krallığının ikinci bağımsız kralıdır.

<span class="mw-page-title-main">II. Attalos</span> Pergamon kralı

II. Attalos (d. MÖ 220 Pergamon - ö. MÖ 138 Pergamon, Pergamon Krallığı kralı olarak MÖ 160–MÖ 138 yılları arasında hüküm sürdü. Pergamon Krallarından olan, Attalos Hanedanının beşinci üyesi Κral I. Attalos ile Kraliçe Apollonis'in oğlu, II. Eumenes'in kardeşidir. Ağabeyi II. Eumenes'e olan bağlılığından ve sevgisinden dolayı "Kardeşini seven", olarak anılır. Kardeşi II. Eumenes ölünce vasisi III. Attalos küçük olduğundan, ağabeyinin karısı kraliçe Stratonike ile evlenerek kral oldu.

Pontus Krallığı Klasik Yunan dönemini takip eden Helenistik dönemde Anadolu'da kurulan hükümdarlıklarından biridir. Bu krallık Anadolu'nun birçok yörelerini zaman zaman elinde bulundurmakla beraber en önemli merkezi Doğu Karadeniz bölgesinde idi.

<span class="mw-page-title-main">II. Ptolemaios</span>

II. Ptolemaios Filedelfos, MÖ 309–246), MÖ 283 yılından MÖ 246 yılına kadar Mısır'a hükmeden Ptolemaios kralıdır.

<span class="mw-page-title-main">Akha Birliği</span>

Akha Birliği, Helenistik dönemde kuzey ve orta Peloponez yarımadasında bulunan Yunan şehir devletlerinin belli bir dönem için seçilmiş bir "strategos" ve bir federasyon meclisi tarafından yönetilen bir cumhuriyet şeklindeki konfederasyonu. Bu konfederasyon MÖ 280 ile MÖ 149 döneminde bağımsız bir devlet olarak hüküm sürmüştür. Bazen "İkinci Akha Birliği" olarak da anılmaktadır çünkü M. Ö. 5. yüzyılda aynı bölgede daha zayıf federasyon bağları bulunan şehir devletlerinden oluşmuş bir "Akha Birliği"nde hüküm sürmüş bulunmaktaydı. Bu devlet içinde bulunduğu topraklara verilen bir coğrafi bölge ismi olan Akha bölgesinden adını almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">I. Demetrios Poliorketes</span> Makedonya Kralı (M.Ö. 294–288)

Demetrios Poliorketes, Büyük İskender'in ölümünün ardından girilen taht mücadelelerinde yer almış, Makedon Yunan bir soylu ve askeri komutandı. MÖ 306 – 301 yılları arasında Asya'nın, MÖ 294 – 288 yılları arasında ise Makedonya'nın kralı oldu. Antigonid hanedanının bir üyesi olan Demetrius, bu hanedanın kurucusu I. Antigonos Monophtalmos ve eşi Stratonice'nin oğluydu. Ayrıca, Hellenistik Yunanistan'da Makedonya'yı yöneten aileden ilk kişi olarak bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">I. Antiohos</span>

I. Antiokhos Soter ; d. MÖ 324; ö. MÖ 261) MÖ 281'den itibaren Seleukos İmparatorluğu'nun kralıydı. Büyük İskender'in silah arkadaşı I. Seleukos Nikator ve Pers prensesi Epeme'nin oğludur. Soter namı, kurtarıcı anlamında kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">IV. Mithridatis (Pontus kralı)</span>

IV. Mithridatis; 6. Pontus kralı. Babası III. Mithridatis, annesi Selevkoslu Leodike’dir. Kardeşi I. Farnekes’ten sonra MÖ 155 yılı gibi Pontus kralı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Kapadokya (eyalet)</span>

Cappadocia (Kapadokya) eyaleti, başkenti Caesarea'da bulunan, Anadolu'da bir Roma İmparatorluğu eyaletiydi.