İçeriğe atla

I. Maximilian (Meksika imparatoru)

I. Maximilian
Meksika İmparatoru
Hüküm süresi10 Nisan 1864-15 Mayıs 1867
Taç giymesi10 Nisan 1864
Doğum6 Temmuz 1832
Schönbrunn Sarayı, Viyana, Avusturya
Ölüm19 Haziran 1867 (34 yaşında)
Cerro de las Campanas, Querétaro, Meksika
Definİmparatorluk Mezarlığı, Viyana, Avusturya
Eş(ler)iCharlotte
HanedanHabsburg Hanedanı
BabasıAvusturya Arşidükü Franz Karl
AnnesiBavyeralı Prenses Sophie

I. Maximilian (6 Temmuz 1832 – 19 Haziran 1867) (Ferdinand Maximilian Joseph olarak doğdu.) Avusturya İmparatorluk ailesi olan Habsburg-Lorraine'in bir üyesi olarak dünyaya geldi. Fransa imparatoru III. Napolyon'un ve bir grup Meksikalı monarşi yanlısının desteği ile 10 Nisan 1864'te Meksika İmparatoru ilan edildi. Amerika Birleşik Devletleri başta olmak üzere pek çok yabancı devlet hükümdarlığını reddetti. Başlarında Benito Juárez olan Cumhuriyetçiler tarafından yakalanıp Santiago de Querétaro'da 1867 yılında kurşuna dizilerek infaz edildi.

Gençlik yılları

Maximilian Schönbrunn Sarayı'nda (Viyana, Avusturya), Avusturya Arşidükü Franz Karl'ın ikinci oğlu olarak dünyaya geldi. Annesi Bavyera Prensesi Sophie idi. Dört kardeşi vardı: İmparator Franz Josef, Arşidük Karl Ludwig, Arşidüşes Maria Anna Caroline Pia ve Arşidük Ludwig Viktor. Maximilian doğumuyla "Majesteleri Ferdinand Maximilian Joseph, İmparatorluk Prensi, Avusturya Arşidükü, Macaristan ve Bohemya Prensi" unvanlarını aldı.

Bazı belgelere de geçmiş bir şüphe Maximilian'ın Prenses Sophie ve Franz Karl'ın çocuğu olmadığı yönündedir. Pek çok Avrupalı, Maximilian'ın babasının Napolyon Bonapart ve Avusturyalı Marie Louise'in oğulları olan, Reichstadt Dükü II. Napolyon olduğunu düşünmektedir. Bu iddiada bulunanlar iddialarını Sophie ve II. Napolyon'un doğal olmayan çok yakın ilişkileri ile temellendirdiler (Söylenenlere göre Sophie, II. Napolyon'un ölümünden sonra kendine gelemedi ve bu ölümle ilgili Metternich'i suçladı). Ayrıca, Maximilian'ın görünüşü II. Napolyon'u andırıyordu. Oysa hem erkek hem de kız kardeşleri babaları Franz Karl'a çok benziyorlardı.[1][2]

Çocukluğunda sanata ilgisi büyük olan akıllı bir oğlandı. Ayrıca, fene ve özellikle de botaniğe çok düşkündü. Ordu için eğitilen Maximilian kendini ummadığı bir kariyerin içinde buldu ve Avusturya ordularını yönetmeye başladı.

İkinci dereceden kuzeni Belçikalı Charlotte ile evlendi. Charlotte, Belçika kralı I. Leopold'un ve Fransa Prensesi Louise-Marie'nin kızlarıydı. Çift, 27 Temmuz 1857'de Brüksel'de evlendi ve çocuk sahibi olmadılar.

1859 yılına kadar Milano'daki Avusturya vekilliğinde yaşadılar. Bu tarihte Franz Josef kardeşini görevinden azletti. Bunun sebebi ise imparatorun kardeşinin İtalya'da uyguladığı liberal politikalardan rahatsız olmasıydı. Maximilian'ın ayrılmasından kısa bir süre sonra Avusturya, İtalya üzerindeki gücünü kaybetti. Maximilian ise Trieste'de, Miramare yakınlarında bir şatoda emekli hayatı yaşamaya başladı.

Meksika hanedanının teklif edilmesi

Franz Xaver Winterhalter tarafından çizilen portresi

1859 yılında, Meksikalı monarşistler ile ilk defa yakınlaştı. Meksikalı bir asilzade olan José Pablo Martínez del Río, Maximilian'a Meksika İmparatoru olmasını teklif etti. İlk başta kabul etmeyen Maximilian, daha sonra Brezilya'daki tropik ormanlarda yapabileceği botanik araştırmaları onu cezbetmişti. III. Napolyon'un baskıları ile Fransızlar'ın Meksika'yı işgalinden ve General Élie-Frédéric Forey'in Meksiko'yu ele geçirmesinden sonra 1863 yılında saltanatı kabul etti. Bu kararı Avusturya hanedanındaki haklarını kaybetmesi anlamına da geliyordu çünkü Meksika'ya yola çıkana kadar ailesini konuyla ilgili bilgilendirmemişti. Arşidüşes Charlotte bu olaydan sonra "Majesteleri İmparatoriçe Carlota" olarak anıldı.

Meksika İmparatoru

Maximilian ve Carlota tahta 1864 yılında Mexico City'deki La Catedral Metropolitana'da çıkmayı planladı.

Maximilian, 28 Mayıs 1864'te Veracruz'a ulaştı. Arkasında, Meksikalı muhafazakârların ve III. Napolyon'un desteği vardı. Fakat gelir gelmez kendini Benito Juárez tarafından yönetilen Meksikalı liberallerin çıkardığı zorlukların içinde buldu. Liberaller onun yönetimini kabul etmiyorlardı. Fransız ordusu ile Cumhuriyetçiler arasında hala devam eden bir savaş vardı.

İmparator ve eşi Meksiko'daki Chapultepec Kalesi'ne yerleştiler. Bu şato şehrin tepelerinden birinin eteklerindeydi. Maximilian, Chapultepec'ten şehir merkezine uzanan çok geniş bir bulvarın yapılması için emir verdi. Günümüzde Paseo de la Reforma adıyla bilinen bu bulvara Paseo de la Emperatriz ("İmparatoriçe Bulvarı") ismi verildi. Karı-koca La Catedral Metropolitana'da tahta çıkmayı planladılar ama bu istekleri hiçbir zaman yerine gelmedi.

Maximilian ve Charlotte'un çocukları olmadığı için Agustín de Iturbide y Green ve kuzeni Salvador de Iturbide y de Marzán'ı evlat edindiler. Çocukların her ikisi de 1820'lerde imparator olan Agustín de Iturbide'in torunlarıydı. Genç Agustin'e "Iturbide Prensi" unvanı verdiler ve veliaht olarak seçtiler.

Kendisini destekleyen muhafazakâr müttefiklerini dehşete düşüren Maximilian, Juárez'in önerdiği pek çok liberal politikayı destekledi. Desteklediği fikirler arasında arazi reformları ve dini özgürlükler de vardı. Maximilian Juárez'e eğer saltanata olan bağlılığı adına yemin etmesi karşılığında genel af çıkartmayı teklif etti. Bu teklifi Juárez reddetti. Bir süre sonra İmparator, Juárez yandaşlarının vurulmasını emretti. Bu emre cumhuriyetçiler, İmparator yandaşı insanları infaz ederek cevap verdiler. Sonuç olarak rejime karşı gelenlere karşı yürüttüğü politikalı Maximilian'ı daha kötü bir pozisyona soktu.

Amerikan İç Savaşı'nın bitmesinin ardından Birleşik Devletler, cumhuriyetçilere destek vermeye başladı. 1866 yılından itibaren Maximilian'ın tahttan indirilmesinin yakın olduğu Meksika dışındaki herkes tarafından görülebiliyordu.

Édouard Manet'nin İmparatorun İnfazı Tablosu
Maximilian'ın İdamı

1866 yılında III. Napolyon ordusunu Meksika direnişi ve Birleşik Devletler askerleri sebebiyle Monroe Doktrini'nin hükmünde geri çekti. Fakat gerçek neden büyüyen Almanya karşısında evindeki ordusunu güçlendirmek istemesiydi. Charlotte Avrupa'ya giderek kocasının rejiminin korunabilmesi için Paris, Viyana ve son olarak da Roma'da yardım aradı. Papadan bile yardım isteyen Charlotte'un çabaları sonuç vermedi. Büyük bir bunalıma giren Charlotte, Meksika'ya bir daha geri dönmedi. Bir sonraki sene kocası cumhuriyetçiler tarafından idam edildi ve Charlotte hayatının geri kalan kısmını, 19 Ocak 1927'de ölene kadar İtalya'da Miramare Şatosu'nda geçirdi.

Viyana'da İmparatorluk Mezarlığı'ndaki Mezarı

Düşüşü

III. Napolyon'un Meksika'dan çekilmesinin ardından Maximilian yandaşlarını terk etmeyi reddetti ve ülkede kaldı. Şubat 1867'de Santiago de Querétaro, uerétaro Arteaga'ya yola çıktı. 15 Mayıs 1867'de Querétaro siege'de yakalandı. Mahkemeye çıkartılan İmparator'a ölüm cezası verildi. Avrupa'daki pek çok saltanat ailesi ve Victor Hugo, Giuseppe Garibaldi gibi liberaller Maximilian'ın affedilmesi için telgraflar çekse de Juárez infazdan vazgeçmedi. Juárez, bu idamla Meksika'nın bir daha yabancı güçlerin işlerine karışmaması için bir mesaj verdiğine inanıyordu.

İdam, 19 Haziran 1867'de Cerro de las Campanas'da gerçekleşti. Maximilian, generalleri Miguel Miramón ve Tomás Mejía ile birlikte öldürüldü. Son sözleri "Meksikalılar! Bugün Meksika'nın özgürlüğü ve bağımsızlığı için ölüyorum. Umarım tanrı yeni evim Meksika için akan kanlarımı görür. Viva México!" oldu. Cesedi bir sonraki sene Viyana'ya gönderildi.

Notlar

  • Fransız besteci Darius Milhaud ismi Maximilien olan bir opera yazdı. Opera ilk kez 1932 yılında Palais Garnier'de sergilendi.
  • Fernando del Paso'nun romanı Noticias del Imperio, I. Maximilian ve Charlotte'un Meksika'daki hayatlarını konu alır.
  • 1939 yılında çekilen Juarez isimli filmde Brian Aherne sempatik bir Maximilian portresi çizdi. 1954'te çekilen Vera Cruz'da ise imparatoru George Macready canlandırdı.
  • Franz Liszt Maximilian için bir cenaze marşı yazdı (1867).

Konuyla ilgili yayınlar

Maximilian'ın yazdıkları Leipzig'de 1867 yılında yedi bölüm hâlinde yayınlandı. Bu çalışmaya Aus meinem Leben, Reiseskizzen, Aphorismen, Gedichte (Yaşamım: Seyahatler, Özdeyişler, Şiirler) ismi verildi.

Diğer çalışmalar:

Kaynakça

  1. ^ Maximilian and Carlota Gene Smith, ISBN 0-245-52418-5, ISBN 978-0-245-52418-9
  2. ^ Maximilian and Juarez Jasper Ridley, ISBN 0-89919-989-5

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Maria Theresia</span> İmparatoriçe

Maria Theresia, Habsburg hanedanının devleti, 1740-1780 tarihleri arasında bizzat yöneten tek imparatoriçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Kutsal Roma imparatorları listesi</span> Vikimedya madde listesi

Kutsal Roman İmparatorları, Orta Avrupa'da Orta Çağ ve Yeni Çağ'da hüküm sürmüş olan Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu'nun seçimle işbaşına geçen hükümdarlarıydı. Geleneğe göre 2 Şubat 962 tarihinde Papa XII. Ioannes'in elinden taç giymiş olan Saksonya Dükü, Almanya Kralı olan I. Otto ilk Kutsal Roma İmparatoru kabul edilmektedir. Ancak İmparatorluğun kendi daha sonraları kurulmuştur. Son Kutsal Roma İmparatoru II. Franz 1806 yılındaki Napolyon Savaşları sırasında tahttan feragât etti ve imparatorluk böylece son buldu.

<span class="mw-page-title-main">Porfirio Díaz</span> 33. Meksika devlet başkanı

Porfirio Díaz, Meksikalı asker ve devlet başkanı. Güçlü bir merkezi yönetim kurarak ülkeyi 30 yılı aşkın bir süre diktatörlükle yönetti.

<span class="mw-page-title-main">II. Ferdinand (Kutsal Roma imparatoru)</span>

II. Ferdinand, Habsburg Hanedanından Avusturya Arşidükü ve Kutsal Roma Cermen İmparatoru (1619-1637). Ayrıca 1590 yılından 1637 yılına kadar Styria Dükü, 1618-1625 yılları arasında Macaristan ve Hırvatistan kralı olduğu gibi 1617-1619 ve tekrar 1620-1637 yılları arası Bohemya Kralı olarak hükmetti. 23 Mayıs 1618 yıllarındaki Bohemya'daki İmparatorluk hükûmetine karşı genişleyerek devam eden isyan hareketi ülkeyi Otuz Yıl Savaşları'na sürükledi. Bu nedenle Protestanlara karşı toleranslı olmamakla suçlandı.

<span class="mw-page-title-main">II. Leopold (Kutsal Roma imparatoru)</span>

II. Leopold, doğum adı; Peter Leopold Joseph Anton Joachim Pius Gotthard, 1790-1792 yılları arası Kutsal Roma İmparatoru ve Toskana Büyük Dükü. I. Franz ve İmparatoriçe Maria Theresa'nın oğlu.

<span class="mw-page-title-main">II. Franz (Kutsal Roma imparatoru)</span> Son Kutsal Roma imparatoru (1792–1806) ve ilk Avusturya imparatoru (1806–35)

II. veya I. Franz 1792ʼden 1806ʼya kadar II. Franz olarak son Kutsal Roma imparatoru ve 1804ʼten 1835ʼe kadar I. Franz olarak ilk Avusturya imparatoruydu. Aynı zamanda Macaristan, Hırvatistan ve Bohemya kralıydı ve 1815ʼte kurulmasının ardından ilk Alman Konfederasyonu başkanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">II. Maximilian (Kutsal Roma imparatoru)</span> Bohemya, Macaristan ve Hırvatistan kralı ayrıca Kutsal Roma İmparatoru

II. Maximilian, 1562 yılından beri Bohemya kralı, 1563 yılından itibaren Macaristan ve Hırvatistan kralı ve 1564 yılından ölümüne kadar Kutsal Roma imparatoruydu. Habsburg Hanedanı'nın bir üyesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Franz Joseph</span> Avusturya-Macaristan imparatoru (1830-1916; hd: 1848-1916)

Franz Joseph, 1848-1916 yılları arasında hüküm sürmüş olan Avusturya-Macaristan imparatoru. Avusturya-Macaristan'ın en uzun hüküm süren imparatorudur. 1914'te Sırbistan'a savaş açarak I. Dünya Savaşı'nın çıkmasına neden olmuş ve savaş devam ederken ölmüştür.

<i>İmparator I. Maximilianın İnfazı</i>

İmparator I. Maximilian'ın İnfazı, Fransız ressam Édouard Manet'nin 1868 yılında çizdiği tablosu. Eser, I. Maximilian'ın Meksikalı Cumhuriyetçiler tarafından infaz mangası tarafından kurşuna dizerek infaz edilmesini anlatmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Habsburg Monarşisi</span> 1526-1806 arasında Habsburg Hanedanı tarafından yönetilen Orta Avrupa toprakları

Habsburg Monarşisi, 1526-1806 yılları arasında Habsburg Hanedanı tarafından yönetilen Orta Avrupa topraklarına verilen isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Meksika'ya Fransız müdahalesi</span> 19. yüzyılda Fransanın Meksikayı işgal etme süreci

Meksika'ya Fransız müdahalesi, 19. yüzyılda İkinci Fransız İmparatorluğu tarafından Meksika'nın işgal edilmesi sürecini anlatır. İşgal harekâtı ilk başlarda Birleşik Krallık ve İspanya tarafından desteklenmiştir. İşgal kararı Meksika Devlet Başkanı Benito Juárez'in 17 Temmuz 1861 tarihinde aldığı dış borçların faizlerini ödemeyi reddeden karar üzerine alınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Benito Juárez</span> 26. Meksika devlet başkanı

Benito Pablo Juárez García (21 Mart 1806 - 18 Temmuz 1872), Meksikalı hukukçu ve siyasetçi. Juárez, Amerika kıtasının orta kesiminde yer alan Meksika'da 1858 ile 1872 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur. Juárez, Meksika'ya Fransız müdahalesi sırasında ülkesinde direnişe liderlik etmiş ve ülkesinin modernleşmesi yolunda önemli adımlar atmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Bad Ischl</span> Yukarı Avusturya ilinin Gmunden ilçesine bağlı belediye

Bad Ischl, Avusturya'da bir kaplıca şehridir. Salzkammergut bölgesinin merkezinde, Traun Nehri'nde, Yukarı Avusturya'nın güney kesiminde yer almaktadır. Kasaba, Ahorn, Bad Ischl, Haiden, Jainzen, Kaltenbach, Lauffen, Lindau, Pfandl, Perneck, Reiterndorf ve Rettenbach gibi kadastro topluluklarından (Katastralgemeinden) oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Meksika birası</span> Vikimedya liste maddesi

İspanyolların Amerika'ya gelişinden çok önce Mezoamerikan kültürde fermente edilmiş alkollü içkiler ve mısır birası bilinirken, Meksikalılar arpa ile hazırlanan Avrupa usulü birayla Hernán Cortés'in gelişiyle tanıştı. Bira üretimi malzeme yetmezliğinden dolayı sömürge döneminde ve İspanyol sömürgeciler tarafından ürüne konan ağır kısıtlamalar ve vergilerden dolayı sınırlıydı. Meksika Bağımsızlık Savaşı yaşandıktan sonra bu kısıtlamalar kayboldu ve endüstri gelişim için olanak sağladı. Ayrıca buraya gelen Alman göçmenler ve Meksika İmparatoru I. Maximilian, 19. yüzyılda ülkenin çeşitli yerlerinde bira fabrikasının açılabilmesi için teşvik sağladı. Ancak Amerika Birleşik Devletleri başta olmak üzere pek çok yabancı devlet hükümdarlığını reddetti. Başlarında Benito Juárez olan Cumhuriyetçiler tarafından yakalanıp Santiago de Querétaro'da 1867 yılında kurşuna dizilerek infaz edildi. 1918'de 36 bira şirketi vardı ama 20. yüzyılda bugüne kadar sağlam iş şirketinden sadece iki tane kaldı. Bunlar, ülkedeki bira piyasasının yaklaşık %90'ını kontrol eden Grupo Modelo ve FEMSA'dır. Bu endüstri çeşidi ülkede en yaygın olanlardan biridir. Meksika nüfusunun %63'ünden fazlası bira satın alıyor. Bira ayrıca ülke için en önemli ihracatlardan biridir. Bu biraları en çok ithal eden ülke ise Amerika Birleşik Devletleri'dir. Ancak bira dünyada 150'den fazla ülkede mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Charlotte (Meksika imparatoru eşi)</span> Meksika İmparatoru I. Maximilianın eşi olan Belçika prensesi

Marie Charlotte Amélie Augustine Victoire Clémentine Léopoldine veya tahta çıkış adıyla Carlota, sonradan Meksika İmparatoru I. Maximilian'ın eşi olan Belçika prensesi. Belçika Kralı I. Léopold ile eşi Louise'in kızıydı ve Saxe-Coburg ve Gotha Hanedanı'na mensuptur.

<span class="mw-page-title-main">İkinci Meksika İmparatorluğu</span>

İkinci Meksika İmparatorluğu, Meksika'nın İkinci Fransız müdahalesi sırasında Meksika Asilzadeler Meclisi tarafından İkinci Fransa İmparatorluğu çıkarları doğrultusunda ilan edilen anayasal irsi monarşi altındaki adıdır. III. Napolyon, Amerika Birleşik Devletleri'nin büyüyen gücünü sınırlamak adına Amerika'da monarşist bir müttefik kurmak istemiştir. Meksika imparatoru olarak Avusturyalı Arşidük Ferdinand Maximilian seçilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">José Ignacio Pavón</span> 30. Meksika devlet başkanı

José Ignacio Pavón Meksikalı bir avukat, hukukçu ve politikacıydı. 13 Ağustos 1860 - 15 Ağustos 1860 arasında, anayasal başkan Benito Juárez'e karşı, anayasal olmayan geçici muhafazakâr cumhurbaşkanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Juan N. Méndez</span> 34. Meksika devlet başkanı

Juan Nepomuceno Méndez Meksikalı general ve siyasetçidir. Porfirio Díaz yanlısı olup Porfiriato döneminde birkaç ay boyunca geçici olarak Meksika başkanıydı. 6 Aralık 1876'dan 17 Şubat 1877'ye kadar görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Bavyera Prensesi Sophie</span> Avusturya Arşidüşesi

Bavyera Prensesi Sophie, Bavyera Kralı I. Maximilian Joseph ile ikinci eşi Badenli Caroline'in kızıydı. Saksonya Kraliçesi Maria Anna'nın tek yumurta ikizi olan Sophie, Avusturya Arşidükü Franz Karl ile evlenerek Avusturya Arşidüşesi oldu. En büyük oğlu Franz Joseph, Avusturya İmparatoru ve Macaristan Kralı olarak hüküm sürdü; ikinci oğlu Maximilian kısa süreliğine Meksika İmparatoru olarak hüküm sürdü.

The Empress, başrolünde Devrim Lingnau ve İmparator Franz Joseph rolünde Philip Froissant'ın oynadığı, Avusturya İmparatoriçesi Elisabeth'in hayatını konu alan 2022 yapımı bir Alman tarihi drama dizisidir. Dizi 29 Eylül 2022'de Netflix'te yayınlandı.