İçeriğe atla

I. Manuçar Dadiani

I. Manuçar

I. Manuçar Dadiani (Gürcüce: მანუჩარ I დადიანი; ö. 1611) 1590'dan ölümüne kadar Megrelya'ya hükmetmiş prenstir. I. Levan Dadiani'nin küçük oğlu olan Manuçar, ağabeyi IV. Mamia Dadiani'nin ölümüyle tahta çıkmıştır

Manuçar, Gürcistan Krallığı'nın halefi devletlerinde Megrelya'yı anaşik bir dönemde yönetmiştir. Manuçar, öncülleri gibi İmereti Krallığı'nın üzerinde Dadiani etkisi hissettirmeye çalışmıştır. Tüm Gürcistan'ı himayesi altına amaçlayan Kartli Kralı I. Simon'un Megrelya işgaline karşı ülkesini savunmuş ve İmereti'nin başına geçmesi için Rostom'u desteklemiştir. Bu şekilde Batı Gürcistan'da barışın hakim olmasını sağlayan Manuçar, bir av kazasında ölmüştür. I. Manuçar'ın yerine oğlu II. Levan Dadiani geçmiştir.

Hükümdarlığı

Manuçar Dadiani, Megrelya Prensi I. Levan'ın küçük oğluydu. Doğum tarihi bilinmeyen Manuçar, 1590'da ağabeyi IV.Mamia'nın ölümüyle tahta geçti. Aynı yıl, Doğu Gürcistan'daki Kartli Krallığı Kralı I. Simon, Batı Gürcistan'daki taht değişiminden yararlandı ve Megrelya'yı yeniden İmereti'ye bağlamayı denedi. Topçularla donattığı ordusunu Lihi Dağları üzerinden Imereti'ye götürdü ve İmereti Kralı Rostom'u Megrelya'ya saldırmaya zorladı. Dadiani, Rostom'a Megrelya'ya saldırmaması karşılığında vasalı olacağına ve Simon'a boyun eğeceğine dair söz verdi. Ancak Kartli kralı Simon, Rostom'a teslim olması için ısrar etti. Simon, Rostom'a teslim olmazsa Megrelya'ya saldıracağını belirtti.[1][2]

Manuçar seferberlik ilan ederek Simon'a karşılık verdi. Rostom ve onun sadık yandaşlarının eşliğinde Opshkviti'de Simon'a saldırdı. Simon'u mağlup eden Manuçar, topçuları da ele geçirdi. Simon Kartli'ye kaçarken Rostom, Dadiani'nin koruması eşliğinde İmereti'ye geri gönderildi. İki kral sonunda uzlaştı ve Batı Gürcistan'da barış yeniden sağlandı. 18. yüzyıl tarihçisi Prens Vahuşti'ye göre, Manuçar 1611'de geyik sürüsünü kovalarken av kazasında öldü. Yerine oğlu II. Levan geçti.[1][3]

Ailesi

Manuçar Dadiani iki kez evlendi. 1590 yılında Kahetili II . Alexander'ın kızı ile evlendi. İlk eşi, oğlu Levan'ı doğururken öldü. 1592'de, Samtshehe Prensi Atabag II. Kaihosro Jakeli'nin kızı ve Guria Prensi Vahtang I. Gurieli'nin dul eşi Tamar (d. 1561) ile evlendi.[3]

Manuçar'ın iki oğlu ve üç kızı oldu.

Kaynakça

  1. ^ a b ИСТОРИЯ ЦАРСТВА ГРУЗИНСКОГО [History of the Kingdom of Georgia] (PDF) (Rusça). Tiflis: Metsniereba. 1976. ss. 136-137. 22 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 9 Temmuz 2020. 
  2. ^ Edge of Empires: A History of Georgia. Londra: Reaktion Books. 2012. s. 180. ISBN 1780230303. 
  3. ^ a b Noble families of the Russian Empire. Vol. 4: Princes of the Kingdom of Georgia (Rusça). Vesti. 1993. ss. 46-47. 
I. Manuçar Dadiani
Ölümü: 1611
Resmî unvanlar
Önce gelen
IV. Mamia Dadiani
Megrelya prensi
1590–1611
Sonra gelen
II. Levan Dadiani

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Dadiani hanedanı</span>

Dadiani hanedanı Batı Gürcistan'daki Megrelya Prensliğini yöneten, soylu, dük ve prenslerden oluşan Gürcü hanedanıdır.

I. Mamia Gurieli 1512'den öldüğü tarihe kadar Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Babası I. Giorgi'nin ölümüyle tahta geçen Mamia, Doğu Gürcistan'daki Kartli ve Kaheti krallıklarının çatışmalarında yer almıştır; silah zoruyla, Kartlili X. Davit'i damadı Kahetili Levan ile barıştırmıştır. 1533'te Megrelya prensi olan adaşıyla beraber Çerkes korsanlarının ana üssüne karşı düzenlediği sefer fiyaskoyla sonuçlanmıştır. Rehin alınan Mamia Gurieli, fidye karşılığında serbest bırakılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">I. Levan Dadiani</span>

I. Levan Dadiani, Batı Gürcistan'daki Megrelya'nın ilk prensidir. 1533'te, Megrelya eristaviliği ("Dük") ve İmereti Krallığı'nın mandaturt-ukhutsesi nı yapan babası III. Mamia Dadiani'nin yerine geçmiştir. Düklüğü süresince İmereti kralı ile arası bozuk olan Dadiani'nin 1546'da düklüğü düşürülmüş ve hapis cezası almıştır. Hapisten kaçmayı başaran Levan, Osmanlı'nın desteğiyle Megralya'nın İmereti'den ayrılıp bağımsızlığını ilan etmesini sağlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">II. Levan Dadiani</span>

II. Levan Dadiani 1611 ile 1657 yılları arasında Megrelya'yı yöneten prenstir.

III. Levan Dadiani veya doğum adıyla Şamadavle (შამადავლე) 1661'den öldüğü tarihe kadar Megrelya'nın prensliğini yağmış Dadiani hanedanı üyesidir. Saltanatı iç savaşlarla geçen III. Levan, Imereti Kralı V. Bagrat'la yaptığı savaşta hem savaşı, hem de karısını kaybetmiştir.

III. Giorgi Dadiani 1572'den 1573'e ve 1578'den ölümüne kadar Megrelya'nın prensliğini yapmış Dadiani hanedanı üyesidir. Giorgi, I. Levan'ın oğlu ve vârisiydi.

<span class="mw-page-title-main">III. Vamek Dadiani</span>

III. Vamek Dadiani, 1658'den görevden alındığı 1661'e kadar Megrelya'nın prensliğini yapmış Dadiani hanedanı üyesidir. Ayrıca 1661'de kısa süreliğine İmereti kralı da olmuştur. Batı Gürcistan'da çıkan bir iç savaştan sonra hem Megrelya hem de İmereti'deki saltanatı sona ermiş, Svaneti dağlarındaki sığınağında saklanırken suikastçılar tarafından öldürülmüştür.

IV. Mamia Dadiani 1573'ten 1578'e ve 1582'den ölümüne kadar Megrelya'nın prensliğini yapmış Dadiani hanedanı üyesidir. Mamia, I. Levan'ın küçük oğluydu.

Grigol Dadiani, 1788'den 1791'e, 1794'ten 1802'e ve birkaç aylık aradan sonra 1802'den 1804'e kadar Megrelya'nın prensliğini yapmış Dadiani hanedanı üyesidir. Hükümdarlığı boyunca yüzyıllardır devam eden İmeretililer ve Megreller arasındaki çatışma devam etmiştir. Batı Gürcistan'daki bu çatışmalarda İmereti Megrelya'yı kontrol altına almak, Megrelya ise tamamen bağımsız olmak istiyordu. Grigol'un genişleyen Rus İmparatorluğu ile yakınlaşması, Megrelya'nın 1804'te Dadiani hanedanlığı altında özerk olarak Rusya'ya bağlanmasına neden oldu.

IV. Levan Dadiani 1681'den görevden alındığı 1691'e kadar Megrelya prensliği yapmış Dadiani hanedanı üyesidir. İstanbul'a gitmek zorunda kalan Levan, hayatının son yılları orada geçirmiştir. Selefisi III. Levan'ın doğal oğlu olan IV. Levan, Megrelya'yı yöneten ilk aile hattının son üyesidir. Sonraki hanedan, Dadiani soyadını alan ve 1867'ye kadar Megrelya'yı yöneten Çikovani'lerdir.

<span class="mw-page-title-main">III. Liparit Dadiani</span>

III. Liparit Dadiani 1657'den tahtta indirildiği 1658'e kadar Megrelya'nın prensliğini yapmış Dadiani hanedanı üyesidir.

Rostom Gurieli, 1534'ten ölümüne kadar Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Saltanatı boyunca İmereti Kralı III. Bagrat'a sadık olan Rostom, genişleyen Osmanlı İmparatorluğu'na karşı savaşmış ve topraklarının bir kısmını kaybetmiştir. Rostom'un Bagrat ile olan ilişkisi, Rostom'un Megrelya Prensi ve Bagrat'ın rakibi I. Levan Dadiani'ye destek vermesiyle kötüleşmiştir.

III. Giorgi Gurieli 1669'dan 1684'e kadar Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Ayrıca 1681-1683 yılları arasında İmereti'nin krallığını yapmıştır. Etkisi altına almaya çalıştığı Batı Gürcistan'daki iç savaşlara dahil olmuştur. Kaybettiği İmereti tahtını geri almaya çalıştığı savaşta öldürülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">I. Simon Gurieli</span>

I. Simon Gurieli, 1625-1626 yılları arasında Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Babası II. Mamia Gurieli'yi öldürdükten sonra Guria tahtına çıktı ve kayınbiraderi II. Levan Dadiani tarafından tahttan indirilip kör edildiği 1626'ya kadar Guria'ya hükmetti. Kör edildikten sonra keşiş olup Kudüs'e yerleşti.

II. Mamia Gurieli, 1600 yılından oğlu tarafından öldürüldüğü tarihe kadar Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Mamia'nın saltanatı Osmanlı saldırılarına karşı savunma yapmakla geçti. 1614'te toprak kaybını ve Guria'nın Osmanlı'ya düzenli haraç ödemesini kabul etmek zorunda kaldı.

II. Giorgi Gurieli, 1564-1583 ve 1587-1600 yılları arasında Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Babası Rostom Gurieli'nin ölümüyle tahta geçen Giorgi'nin saltanatı, komşu ülke Megrelya'daki Dadianiler ve bölge üzerindeki hak iddialarını arttıran Osmanlılar ile çatışma içinde geçti. Saltanatı 1583-1587 yılları arasında Megrellerin bölgeyi istilası ile kesintiye uğradı, ancak Osmanlı'nın desteğiyle yeniden tahta çıktı.

<span class="mw-page-title-main">III. Bagrat (İmereti kralı)</span>

III. Bagrat (1495-1565) II. Aleksandre'nin oğlu 1510'dan 1565 tarihine kadar İmereti kralıdır.

<span class="mw-page-title-main">Levan</span>

Levan (1573-1590), 1585'ten 1588'e kadar İmereti kralıydı.

<span class="mw-page-title-main">Rostom</span>

Rostom (1571–1605) Prens Konstantine'nin oğlu, 1588–1589 ve 1590–1604 arası İmereti kralıdır. Megrelya prensi IV. Mamia Dadiani ve İmereti soylularının bir kısmının desteği ile tahta çıktı. Aynı yıl II. Giorgi Gurieli tarafından Osmanlı desteğiyle tahttan devrildi ve yerine Prens Teimuraz'ın oğlu IV. Bagrat tahta çıktı. Rostom, I. Manuçar Dadiani'nin yönettiği Megrelya Prensliği'ne kaçtı. Yakın bir zaman sonra Dadiani'nin yardımı ile tahtı yeniden kazandı. İmereti'yi kendi topraklarıyla birleştirmekte azimli olan Kartli kralı I. Simon krallığın işlerine karıştı. Opşkiti Muharebesi'nde (1590) kazandığı zaferle Rostom sonunda tahtını güçlendirdi ve Simon'u uzlaştırdı.

III. Giorgi — Prens Konstantine'nin oğlu, 1604'ten 1639'a kadar İmereti kralıdır.