Sasani İmparatorluğu, dördüncü büyük İran Hanedanı ve ikinci Pers İmparatorluğu'nun adıdır. Sasani İmparatorluğu, son Arşaklı hanedanı (Partlar) kralı IV. Artabanus'u yenmesinin ardından I. Ardeşir tarafından kurulmuş, son Sasani hükümdarı Şehinşah III. Yezdigirt'in (632-651), erken Halifelik'le yani ilk İslam Devleti ile girdiği 14 senelik mücadeleyi kaybetmesiyle sona ermiştir. İmparatorluğun sınırları bugünkü İran, Irak, Azerbaycan, Ermenistan, Afganistan, Türkiye'nin doğu bölgesi, Suriye'nin bir kısmı, Pakistan, Kafkaslar, Orta Asya ve Arabistan'ın bir kısmını kapsıyordu. II. Hüsrev'in hükümdarlığı (590-628) sırasında Mısır, Ürdün, Filistin ve Lübnan da kısa süreli olarak imparatorluğa dahil oldu. Sasaniler, imparatorluklarını 'İranşehr' ايرانشهر (Iranshæhr) 'İranlıların (Aryanların) memleketi' diye adlandırırlardı.
I. Erdeşîr ya da Erdeşîr-i Bâbekân, Sasani İmparatorluğu'nun kurucusu ve ilk hükümdarıdır. İsmi, Artaxares, Artaşastra ve Artakhşathra olarak da geçer.
I. Şâpûr, ikinci Sasani Şahıdır. Hükümdarlığının yılları genellikle 241 - 272 olarak verilir, fakat babası I. Erdeşîr'in 241 yılında ölmesinden önce de babasıyla beraber krallık yapmış olması muhtemeldir.
I. Behrâm, Sasani Devleti'nin dördüncü hükümdarıydı. Sadece bir sene tahtta kalan kardeşi I. Hürmüz'den (272–273) sonra kral oldu. Onun yönetiminde Zerdüştçülük dışında kalan Hristiyanlık, Yahudilik, Budizm ve Maniheizm gibi dinler Kartir'in dini politikası nedeniyle zulme uğradılar. Maniheizm'in kurucusu Mani onun döneminde hapse atıldı ve öldürüldü.
Narseh, Sasani Devleti'nin 293–302 yılları arasındaki kralıydı. I. Şâpûr'un (241–272) oğludur.
II. Hürmüz, 302 - 309 yılları arasında yedi sene beş ay mühdetince Sasanilerin kralıydı. Narseh'in oğludur (293-302).
II. Şâpûr, Sasani İmparatorluğu'nun 309 - 379 yılları arasındaki hükümdarıydı. Uzun süren iktidarı sırasında, Sasaniler, I. Şâpûr'un (241-272) hükümdarlığından beri ilk altın çağlarını yaşamıştır.
II. Erdeşîr, 379 - 383 yılları arasındaki Sasani İmparatorluğu hükümdarıdır.
III. Şâpûr, 383 - 388 yılları arasında Sasani İmparatorluğu'nun hükümdarıydı. III. Şâpûr, kardeşi II. Erdeşîr'den sonra tahta çıkmıştır.
II. Hüsrev, ayrıca Hüsrev Perviz, bir yıl kesinti hariç 590'dan 628'e kadar hüküm süren İran'ın son büyük Sasani kralı (şah) olarak kabul edilir.
Bişâpûr, İran'da Persis ve Elam arasındaki tarihi yol üzerinde bulunan günümüz Faliyan şehrinin güneyinde yer alan tarihi bir şehirdir. Bu yol Sasani başkentleri olan Persepolis'ın çok yakınlarındaki Istakhr ve Tizpon'u birbirine bağlar. 2.Sasani İmparatoru I.Şapur burada doğmuştur.
Publius Licinius Valerianus, 253 - 260 yılları arasında görev yapmış Valerian adıyla tanınan Roma imparatoru.
Nakş-ı Recep, Sasani İmparatorluğu'nun erken döneminden 4 farklı rölyefe ev sahipliği yapan, Fars eyaletinde Persepolis'in yaklaşık 3 kilometre kuzeyinde kalan bir arkeolojik sit.
Sasani İmparatorluğu ya da Sasani Hanedanı, MS 224-651 arasında süren Pers hanedanlığı için kullanılan isimdir.
Sasani İmparatorluğu'nun şehinşahları geniş bir coğrafyada hüküm sürmüşlerdir. En güçlü olduğu zaman, batıda Türkiye ve Rodos doğuda Pakistan'a kadar uzanıyordu ve aynı zamanda modern Kafkasya, Yemen, Birleşik Arap Emirlikleri, Umman, Mısır, İsrail, Lübnan, Suriye, Ürdün ve Orta Asya'daki bölgeleri kapsıyordu.
I. Şâpûr'un Heykeli, Sasani İmparatorluğu'nun ikinci şahı olan I. Şapur'un bir heykelidir. İran'ın güneyindeki Bishapur antik kentine yaklaşık 6 km uzaklıkta bulunan devasa bir kireçtaşı mağarası olan Şâpûr Mağarası'nda yer almaktadır. 30 Haziran 2018'de UNESCO Dünya Mirası Alanı olarak kabul edilmiştir.
Sasani İç Savaşı (589-591) IV. Hürmüz'ün yönetimine karşı soylular arasındaki büyük memnuniyetsizlik nedeniyle 589'da patlak veren bir çatışmadır. İç savaş 591 yılına kadar sürdü. Mihranlı gaspçı Behrâm-ı Çûbîn'in devrilmesi ile Sasani ailesi İran hükümdarlığına tekrar geldi geldi.
Persis ya da İngilizcesi ile Persia günümüzde İran'ının güneybatısında bir şehir ve Fars bölgesidir. Farslar'ın başlangıçta ya Orta Asya'dan ya da daha büyük olasılıkla kuzeyden Kafkasya üzerinden göç ettikleri düşünülmektedir. O halde, MÖ birinci milenyumun başlarında mevcut Persis bölgesine göç etmiş olmalıdırlar. Ülke ismi olan Persia adını doğrudan Eski Farsça bir kelime olan Parsa'dan almıştır.