İçeriğe atla

I. Giorgi Dadiani

Giorgi Dadiani
გიორგი I დადიანი
Ölüm1323
MilliyetGürcü
VatandaşlıkMegrelya
Yerine gelenI. Mamia Dadiani

I. Giorgi Dadiani (Gürcüce: გიორგი I დადიანი; ö. 1323) 13. yüzyılın sonlarından öldüğü tarihe kadar Megrelya'nın eristaviliğini ("dük") yapmış Dadiani hanedanı üyesidir.

Giorgi Dadiani ile ilgili bilgilerin ana kaynağı, tarihçi Vahuşti'nin 18. yüzyılın başlarında yazdığı yazılardır. Vahuşti kullandığı birincil kaynaklar bilinmemektedir. Giorgi Dadiani, ayrıca Gürcü asomtavruli alfabesiyle yazılmış tarihsiz bir yazıtta da geçmektedir. Bu kaynağa göre Giorgi, mandaturt-ukhutsesi ("Yüce Divan Başkanı") Bediani-Dadiani ve eşi Huaşak'ın oğluydu. Giorgi'nin İoane ve Eraşahr adından iki kardeşi vardı.[1] Giorgi, yaptırdığı Hobi Manastırı'nın kuzey duvarındaki freskte, elinde bir kilise modeli ile tasvir edilmiştir. Freske eşlik eden yazıtta mandaturt-ukhutsesi olarak tanımlanmaktadır. Giorgi'den Kudüs'teki Haç Manastırı'nda da bahsedilmektedir.[2]

Giorgi Dadiani'nin saltanatında Gürcistan Krallığında, sert Moğol hegemonyası hakimdi. Bu dönemde Gürcistan siyasetinde bölünmeler yaşanmış ve her iki tarafa da zarar veren kan davaları görülmüştür. Aynı dönemde Megrelya'nın da parçası olduğu İmereti'de Kral Davit Narin'in halefleri (Konstantine ve Mikeli) arasında taht kavgası başlamıştı.[3][4] Giorgi Dadiani, Megrelya'nın topraklarını büyütmek için bu çatışmalardan yararlanmıştır. Ayrıca, Abhazya'daki Tshumi ve Karadeniz kıyı şeridindeki Anakopia şehirlerini ele geçirmiştir. Vahuşti'ye göre Giorgi 1323'te ölmüş ve yerine oğlu I. Mamia geçmiştir.[2]

Kaynakça

  1. ^ Tughushi (1977). "XIII–XIV საუკუნეთა მიჯნის უცნობი წარწერა" [An unknown inscription of the 13th-14 centuries] (PDF). dzeglis megobari (Gürcüce). 45: 45-48. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 11 Temmuz 2020. 
  2. ^ a b "გიორგი I დადიანი" [I. Giorgi Dadiani]. Gürcistan Sovyet Ansiklopedisi (Gürcüce). 6. Georgian National Academy of Sciences. 2012. ISBN 978-99928-20-27-8. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2020. 
  3. ^ ИСТОРИЯ ЦАРСТВА ГРУЗИНСКОГО [History of the Kingdom of Georgia] (PDF) (Rusça). Tiflis: Metsniereba. 1976. s. 128. 22 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 11 Temmuz 2020. 
  4. ^ Edge of Empires: A History of Georgia. Londra: Reaktion Books. 2012. ss. 139-140. ISBN 1780230303. 
I. Giorgi Dadiani
Ölümü: 1323
Resmî unvanlar
Önce gelen
Tsotne Dadiani
Megrelya dükü
?-1323
Sonra gelen
I. Mamia Dadiani

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Dadiani hanedanı</span>

Dadiani hanedanı Batı Gürcistan'daki Megrelya Prensliğini yöneten, soylu, dük ve prenslerden oluşan Gürcü hanedanıdır.

<span class="mw-page-title-main">V. Levan Dadiani</span>

V. Levan Dadiani, 1804'ten 1846'daki ölümüne Megrelya'nın prensliğini yapmıştır. Dadiani hanedanından gelen Levan, Grigol Dadiani'nin oğludur. Babası Grigol Dadiani'nin ölümünden sonra tahta geçmiştir. 1804-1811 yılları arasında yaşı küçük olduğu için annesi Nino Megrelya'yı yönetmiştir. Levan Dadiani hükûmet işlerine pek ilgi göstermemiş ve 1840 yılında oğlu David Dadiani'nin tahta geçmesi için istifa etmiştir. Bununla beraber ölümüne kadar Megrelya Prensi unvanına sahip olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">I. Levan Dadiani</span>

I. Levan Dadiani, Batı Gürcistan'daki Megrelya'nın ilk prensidir. 1533'te, Megrelya eristaviliği ("Dük") ve İmereti Krallığı'nın mandaturt-ukhutsesi nı yapan babası III. Mamia Dadiani'nin yerine geçmiştir. Düklüğü süresince İmereti kralı ile arası bozuk olan Dadiani'nin 1546'da düklüğü düşürülmüş ve hapis cezası almıştır. Hapisten kaçmayı başaran Levan, Osmanlı'nın desteğiyle Megralya'nın İmereti'den ayrılıp bağımsızlığını ilan etmesini sağlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">I. Manuçar Dadiani</span>

I. Manuçar Dadiani 1590'dan ölümüne kadar Megrelya'ya hükmetmiş prenstir. I. Levan Dadiani'nin küçük oğlu olan Manuçar, ağabeyi IV. Mamia Dadiani'nin ölümüyle tahta çıkmıştır

I. Liparit Dadiani 1414'ten öldüğü 1470'e kadar Megrelya'nın eristaviliğini ("dük") yapmış Dadiani hanedanı üyesidir. Yönetimi döneminde Megrelya, 1460'larda dağılan Gürcistan Krallığı'ndan büyük ölçüde bağımsız olmuştur.

II. Giorgi Dadiani 1345'ten öldüğü tarihe kadar Megrelya'nın eristaviliğini ("dük") yapmış Dadiani hanedanı üyesidir.

III. Giorgi Dadiani 1572'den 1573'e ve 1578'den ölümüne kadar Megrelya'nın prensliğini yapmış Dadiani hanedanı üyesidir. Giorgi, I. Levan'ın oğlu ve vârisiydi.

III. Mamia Dadiani 1512'den öldüğü tarihe kadar Megrelya'nın eristaviliğini ("dük") yapan Dadiani hanedanı üyesidir. Mamia, Gürcistan Krallığı'nın dağılma sürecinde yarı bağımsız hükümdarlık yapan II. Liparit'in oğlu ve halefisiydi. Mamia, Abhazya'da kültürel olarak aktifti ve selefleri gibi Kuzey Kafkas dağlarındaki Zygi kabilelerine karşı ülkesinin sınırlarını korumaya çalışmıştır. Mamia'nın Zygilere karşı düzenlendiği deniz seferi hüsranla sonuçlanmış ve çatışmada öldürülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">IV. Giorgi Dadiani</span>

IV. Giorgi Dadiani, 1691'den 1704'e ve 1710'dan öldüğü tarihe kadar Megrelya'nın prensliğini yapmış Dadiani hanedanı üyesidir.

IV. Mamia Dadiani 1573'ten 1578'e ve 1582'den ölümüne kadar Megrelya'nın prensliğini yapmış Dadiani hanedanı üyesidir. Mamia, I. Levan'ın küçük oğluydu.

<span class="mw-page-title-main">Tsotne Dadiani</span>

Tsotne Dadiani, Dadiani hanedanından asilzade ve Gürcistan'daki Moğol yükselişi döneminde öne çıkan siyasi figürlerden biridir. 1246 yılında Moğol hegemonyasını devirmeyi amaçlayan başarısız bir komplonun parçası olmuştur. Komplo planlarının Moğollara götürülmesiyle tutuklanan Tsotne, gördüğü işkencelerden sağ kurtulmuştur. Orta Çağ Gürcü yıllıklarında, Tsotne'nin suç ortaklarıyla aynı kaderi paylaşma konusundaki ısrarın Moğolları merhametli davranmaya ittiği yazmaktadır. Bu olayla popüler bir tarihi şahsiyete dönüşen Tsotne, Gürcü Ortodoks Kilisesi'nin azizlerinden biri olmuştur.

II. Mamia Dadiani 1396'dan ölümüne kadar Megrelya'nın eristaviliğini ("dük") yapmış Dadiani hanedanı üyesidir.

I. Mamia Dadiani 1323'ten öldüğü tarihe kadar Megrelya'nın eristaviliğini ("dük") yapmış Dadiani hanedanı üyesidir.

I. Vamek Dadiani 1384'ten ölümüne kadar Megrelya'nın eristaviliğini yapmış Dadiani hanedanı üyesidir.

II. Vamek Dadiani 1474'ten öldüğü tarihe kadar Megrelya eristaviliği ("dük") yapmış Dadiani hanedanı üyesidir.

Şamadavle Dadiani 1470'ten öldüğü tarihe kadar Megrelya'nın eristaviliğini ("dük") yapmış Dadiani hanedanı üyesidir. Babası I. Liparit'in ölümüyle Megrelya dükü olan Şamdavle, selefleri gibi Megrelya'nın Gürcistan Krallığı'na olan özerkliğini azaltmaya çalışmıştır. Şamadavle, günümüze ulaşan belgelerde "büyük eristavt-eristavi Dadiani-Gurieli" olarak geçmektedir. Ayrıca Svanların eristavisi ve İmereti'nin mandaturt-ukhutsesi olarak bilinmekteydi. Şamadavle'nin yerine amcası II. Vamek Dadiani geçmiştir.

III. Giorgi Gurieli 1669'dan 1684'e kadar Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Ayrıca 1681-1683 yılları arasında İmereti'nin krallığını yapmıştır. Etkisi altına almaya çalıştığı Batı Gürcistan'daki iç savaşlara dahil olmuştur. Kaybettiği İmereti tahtını geri almaya çalıştığı savaşta öldürülmüştür.

I. Vahtang Gurieli, 1583'ten öldüğü tarihe kadar Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Selefisi II. Giorgi Gurieli'yi görevden alan Megrelya prensi IV. Mamia Dadiani'nin vasalıydı. Vahtang, Guria'nın ana katedrali Şemokmedi Manastırı'na bir kilise inşa ettirdi.

II. Giorgi Gurieli, 1564-1583 ve 1587-1600 yılları arasında Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Babası Rostom Gurieli'nin ölümüyle tahta geçen Giorgi'nin saltanatı, komşu ülke Megrelya'daki Dadianiler ve bölge üzerindeki hak iddialarını arttıran Osmanlılar ile çatışma içinde geçti. Saltanatı 1583-1587 yılları arasında Megrellerin bölgeyi istilası ile kesintiye uğradı, ancak Osmanlı'nın desteğiyle yeniden tahta çıktı.

I. Giorgi, Bagrationi Hanedanı'ndan, 1389'dan 1392'ye kadar Batı Gürcü krallığı İmereti'nin kralıdır.