Konstantinopolis veya Kostantiniyye, Roma İmparatorluğu (330–395), Bizans İmparatorluğu, Latin İmparatorluğu (1204–1261) ve Osmanlı İmparatorluğu'na (1453–1922) başkentlik yapmış tarihî bir şehir. Günümüzde şehir, Atatürk'ün inkılaplarından biri olarak 1928'de Latin harflerine geçilmesi sonrası, kentin Türkçe adının Latin harfleriyle yazılmış hali olan İstanbul olarak adlandırılmaktadır.
İznik İmparatorluğu ya da İznik ''Rum'' İmparatorluğu, Dördüncü Haçlı Seferi sırasında Batı Avrupalı ve Venedikli orduların 1204 yılında Konstantinopolis'e gelip şehri talan etmesi ve şehirde Katolik Hristiyanlar idaresinde bir Latin İmparatorluğu'nun kurulmasının ardından Bizans İmparatorluğu asilleri tarafından kurulan Yunan devletlerinden en büyüğüdür. 1204 ile 1261 arası hüküm sürmüştür. İznik Rum İmparatorluğunun resmen, kültürel ve dinsel başşehri İznik olmakla beraber, ikinci hükümdar olan III. İoannis ve sonraki imparatorlar hükümdar sarayı yerleşkesi ve efektif idari merkezi olarak Kemalpaşa’yı kullanmışlar ve bu imparatorluk Kemalpaşa’dan idare edilmiştir.
Latin İmparatorluğu ya da Konstantinopolis Latin İmparatorluğu, Latinlerin 1204 yılında Dördüncü Haçlı Seferi'nin neticesinde Konstantinopolis'i işgal ederek kurduğu bir devlettir. Haçlıların Romanya adını verdiği bu devlet 57 yıl ayakta kalmış, 25 Temmuz 1261 tarihinde İznik İmparatoru VIII. Mihail'in Konstantinopolis'i Haçlılardan geri almasıyla ortadan kalkmıştır.
VIII. Mihail Paleologos, 1259-1282 arasında Bizans İmparatorluğu'nu yönetmiştir. VIII. Mihail, 1453'te Osmanlı Devleti tarafından İstanbul'un Fethi'ne kadar, Bizans İmparatorluğu'nda hükmünü sürdüren, Paleologos Hanedanı'nın kurucusu olmuştur. 1261'de Konstantinopolis şehrini Dördüncü Haçlı Seferi sonucu kurulan Latin İmparatorluğu elinden almış ve İznik İmparatorluğu'nu değiştirerek Bizans İmparatorluğu'nu yeniden kurmuştur.
I. Manuil Komninos, 1143-1180 yılları arasında tahtta kalan Bizans imparatorudur.
I. Baudouin, Konstantinopolis'te kurulan Latin İmparatorluğu'nun ilk imparatoru. Konstantinopolis'in ele geçirilmesi ve Bizans İmparatorluğu'nun büyük çoğunluğunun fethedilmesi ile sonuçlanan Dördüncü Haçlı seferi'nin en etkili liderlerinden biridir.
II. Baodouin, Konstantinopolis'te kurulan Latin İmparatorluğu'nun 1228 ile 1261 tarihleri arasında son imparatoru.
Donald MacGillivray Nicol, İngiliz Bizantolog.
Megadük, geç Bizans İmparatorluğu dönemi hiyerarşisinin en yüksek pozisyonu, Bizans donanması komutanının unvanı. Bazen bu unvan yerine yarı Latinleştirilmiş megaduke ya da megaduks ifadeleri de kullanılırdı. Yunanca kelime δούξ, Latince terim dux kelimesinin helenleştirilmiş halidir, lider ya da komutan anlamına gelir.
Bizans-Venedik Savaşı (1296-1302) 1294-1299 tarihleri arasında gerçekleşen Ceneviz-Venedik savaşlarının yan savaşıdır. Temmuz 1296 tarihinde Akdeniz ve Karadeniz'de bulunan Ceneviz mülklerine saldıran Venedik seferi sırasında 1285 yılında imzalanan Bizans ve Venedik ateş kesine rağmen Venedikli Ruggiero Morosini Malabranca, Bizans İmparatorluğu başkenti Konstantinopolis'te Haliç kıyısında bulunan Galata'da Ceneviz kolonisini ele geçirip, yakıp yıktı ve sonra tekrar teşebbüs etti. Karşılık olarak Bizans İmparatoru II. Andronikos başkentte yaşayan Venediklileri tutukladı, bu tutuklular hayatta kalan Cenevizliler tarafından öldürüldü.
Praefectus urbanus ya da praefectus urbi, Roma şehri praefectusu ve sonra Konstantinopolis'in bu görevlisi için kullanılmıştır. Makam Roma Krallığı döneminde ortaya çıkmış, cumhuriyet ve imparatorluk boyunca devam etmiştir ve İlk çağın yüksek önemli bir ünvanı olmuştur. Makam Batı Roma İmparatorluğu çökene kadar ayakta kalmıştır ve Roma'nın son praefectus urbanus'unun 599 yılında Iohannes isimli birisi olduğu kaydedilmiştir. Doğu'da, Konstantinopolis'te, makam 13. yüzyıla kadar ayakta kalmıştır.
Giovanni de lo Cavo ya da de Capite, Ceneviz korsan kaptanıdır, Bizans imparatorlaru VIII. Mihail'un hizmetine girmiş ve Anafi ve Rodos Lordu ve Bizans donanması başkomutanı olmuştur.
Latin imparatorları listesi, Latin İmparatorluğu hükümdarlarını içerir. Dördüncü Haçlı Seferi'nden (1204) sonra Konstantinopolis'te kurulup 1261 yılında Bizans Rumları tarafından geri alınmasına kadar Haçlıların krallığının tarihsel düzenidir. İsmi, Katolik ve Batı Avrupa ("Latin") tabiatından türemiştir. Resmi unvanı Imperium Romaniae olan İmparator, topraklarının çoğu Haçlılar tarafından alınıp paylaşılan Doğu Roma İmparatorluğu'nun doğrudan varisi olduğunu iddia etmiştir. Fakat bu iddia Bizans Rumları'nın halife devletleri, İznik İmparatorluğu, Trabzon İmparatorluğu ve Epir Despotluğu, tarafından da öne sürülmüştür. Bu üçü arasında, İznikliler 1261 yılında Latin imparatorlarını yerini almayı başarıp Bizans İmparatorluğu'nu tekrar kurmayı başarmışlardır.
Gasmouloi ya da Vasmouloi Bizans İmparatorluğu'nun son yüzyıllarında Yunan - Latin karışımı birlikler. Gasmouloi'ları Bizans donanmasına deniz piyadesi olarak askere Bizans İmparatoru VIII. Mihail almıştır, ancak terim zaman içinde etnik anlamını kaybetmiş ve erken 14. yüzyıldan itibaren askeri hizmet yükümlülüğü olan için kullanılmıştır.
Konstantinopolis Kuşatması 1260'ta parçalanmış Bizans İmparatorluğu'nun en büyük kalıntısı olan İznik İmparatorluğu'nun Konstantinopolis'i Latin İmparatorluğu'ndan geri alma ve şehri yeniden canlanan bir Bizans İmparatorluğunun siyasi, kültürel ve manevi başkenti olarak yeniden kurma girişimiydi.
Nymphaeum Antlaşması, 1261'de Nymphaion'da İznik İmparatorluğu ile Ceneviz Cumhuriyeti arasında imzalanan bir ticaret ve savunma paktıdır. Bu antlaşmanın, hem daha sonra restore edilecek Bizans İmparatorluğu hem de Ceneviz Cumhuriyeti üzerinde ertesi yüzyıllarda büyük bir etkisi olmuştur.
Kandiye Krallığı ya da Kandiye Dükalığı, 1205-1212'deki Venedik fethinden, 1645-1669'deki Girit'in Osmanlılar tarafından fethine kadarki döneminde, Venedik Cumhuriyeti'nin denizaşırı kolonisi olarak Girit adasının resmi adıdır. Ada, o zamanlardan modern çağın başlarına kadar başkenti Kandiye veya Chandax ile aynı isimle anılırdı. Modern Yunan tarih yazımında dönem, Venetokrasi olarak bilinir.
Dubrovnik Kuşatması ya da Ragusa Kuşatması (866-868), Ağlebîler ve Bari Emirliği tarafından Ragusa şehrinin 866 yılında denizden kuşatılması ile başlayan, ancak 868'de Bizans filosunun yaklaşmasıyla kaldırılan, on beş ay devam eden bir kuşatmadır. Kuşatmanın başarısızlığı, yeni Bizans imparatoru I. Basil'in uyguladığı saldırgan batı politikasının ilk sonuçlarından biridir. Kuşatma sonrasında, Bizans otoritesinin Dalmaçya kıyısında yeniden kurulması, Batı Balkanlar'daki Slavların Hıristiyanlaştırılması ve birkaç yıl içinde ise Bizans'ın Güney İtalya'da yeniden varlığı sağlandı.
Selanik Krallığı, Dördüncü Haçlı Seferi'nden sonra kurulmuş bir Haçlı devletidir.
Viterbo Antlaşması, 27 Mayıs 1267'de Konstantinopolis Latin imparatoru II. Baudouin'in Sicilyalı I. Carlo ve Ahaya prensi Villehardouin'li II. William ile yaptığı ve Latin İmparatorluğu haklarının çoğunu Carlo'ya devreden bir anlaşmadır.
