İçeriğe atla

I. Fetih Giray

I. Fetih Giray , 1557-1596 Kırım Hanı. 1596 yılında kısa süreli han olmuştur.

I. Devlet Giray’ın oğlu, II. Gazi Giray’ın kardeşidir. 1596 yılında II. Gazi Giray’ın yerine ‘han’ olarak ilan edilmiştir. Padişah Sultan III. Murat döneminde kalgay olarak Eğri seferine katılmıştır. Eğri Kalesinin feth edilmesinde büyük bir rol oynayan Fetih Giray Sadrazam Sinan Paşa tarafından hanlıkla mükafatlandırılmıştır. Ancak, Fetih Giray hanlıkta istekli olmamış ve kendisinin han ilan edilmesini Bu şerefli hizmet büyük biraderim Gazi Giray han’ın hakkıdır. Ben onun bir hizmetkarıyım sözleri ile karşılamıştır. İstanbul'dan gelen bu kararı II. Gazi Giray kabul etmeyerek İstanbul’da kendisini destekleyen devlet adamlarından yardım talep etmiştir. Sinan Paşanın iktidardan düşürülerek, İbrahim Paşanın sadrazam olması üzerine II. Gazi Giray da beklediği destek alarak Kırım’a dönmüştür. Bu gelişmeler neticesinde, Kırım Hanlığı ile Osmanlı İmparatorluğu arasında yaşanan iktidar mücadeleleri sonucu Fetih Giray Bahçesaray’da elim bir şekilde katledilerek yaşamını yitirmiştir. Eğri seferinden muzaffer bir han olarak dönen Fetih Giray’ın ailesi ve çocuklarına varana kadar vahşice katledilmesinden II. Gazi Giray Han sorumlu tutulmuştur. Ancak, mühim bir şair ve bestekâr olan Gazi Giray Han kardeşinin katledilmesini, Katı zulüm etti bugün Fethi Giray Han’ felek, Yeridir ağlarsa, yerde beşer gökte melek... beyiti ile ifade etmiştir.

Resmî unvanlar
Önce gelen:
II. Gazi Giray

Kırım Hanı

1596
Sonra gelen:
II. Gazi Giray

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">I. Mengli Giray</span>

I. Mengli Giray 15. yüzyıl sonlarında 1467; 1469-1475 ve 1478-1515) dönemlerinde üç kez Kırım Hanlığı tahtına oturdu.

<span class="mw-page-title-main">II. Gazi Giray</span>

II. Gazi Giray veya Bora Gazi Giray 16. yüzyıl sonlarında iki kez Kırım Hanlığı tahtına oturdu.

Damat İbrahim Paşa, III. Mehmed saltanatı döneminde 4 Nisan 1596-27 Ekim 1596, 5 Aralık 1596-3 Kasım 1597 ve 6 Ocak 1599-10 Temmuz 1601 tarihleri arasında üç kez, toplam üç yıl on bir ay yirmi yedi gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Şahin Giray</span> Kırım Hanlığının son hükümdarı

Şahin Giray, 47'nci ve son Kırım hanıdır. Birinci hanlık dönemi 1777-1781 ve ikinci hanlık dönemi ise 1782-1783 yılları arasında gerçekleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kırım Hanlığı</span>

Kırım Hanlığı veya Taht-i Kırım ve Deşt-i Kıpçak, 1441-1783 yılları arasında Kırım'da hüküm sürmüş Kırım Tatar devletiydi. Altın Orda Devleti'nin yerini alan dört Hanlıkların en uzun süre hüküm süreni idi. Bazı kaynaklarda 1475'ten 1774 yılında Küçük Kaynarca Antlaşması'nın imzalanışına kadar Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı kaldığı belirtilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kazan Hanlığı</span>

Kazan Hanlığı, Altın Orda'nın çöküşünden sonra, Cengiz Han'ın oğlu Cuci'nin ulusuna bağlı Toka Temür sülalesinden Uluğ Muhammed Han tarafından bugünkü Rusya topraklarında kurulmuş olan Türk devletidir. Farklı zamanlarda yaklaşık 750.000 km² alana hakim olmuştur. Ağırlık merkezi bugünkü Tataristan, Başkırdistan, Çuvaş, Mari El (Çirmişistan), Mordovya ve Udmurt (Aristan) Cumhuriyetlerinin toprakları idi.

Hayder veya Haydar, I. Hacı Giray'ın oğludur. 1456'da Kırım Hanlığı tahtına oturmuştur.

<span class="mw-page-title-main">I. Mehmed Giray</span> 1515-1523 arasında Kırım hanı

I. Mehmed Giray, 1515-1523 döneminde sekiz yıl Kırım Hanlığı yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">I. Devlet Giray</span>

I. Devlet Giray Han, 1551-1577 yılları hüküm süren Kırım hanıdır. I. Devlet Giray döneminde Kırım Hanlığı Osmanlı ile birlikte yükseliş devrini yaşadı. Temel siyasetini Moskova merkezli bir gelişme politikası izleyen Rusların Karadeniz'e inmelerine karşı mücadele oluşturuyordu.

IV. Devlet Giray Han Arslan Giray’ın küçük oğludur. İlki 1769 ila 1770, ikincisi 1775 ila 1777 yılları arasında olmak üzere iki kez saltanat sürmüştür. Amcası Kırım Giray Han'ın vefatı üzerine tahta geçmiştir. Kırım Hanlarının 38.'sidir.

Nur Devlet Giray 4. Kırım Hanı. 1466-1467, 1467-1469, 1475-1476 olmak üzere toplam üç kez saltanat sürmüştür. 1486 ile 1490 yılları arasında Kasım Hanlığı'nı yönetmiştir.

I. Gazi Giray, 1523-1524 yılları arasında altı ay hüküm süren Kırım hanıdır.

I. Saadet Giray, 1524 ile 1532 yılları arasında sekiz yıl Kırım Hanı olarak hüküm sürmüștür.

IV. Mehmed Giray Kırım hanıdır. Sofu Mehmed Giray Han olarak da bilinir. ve (1654–1666) senelerinde iki kez saltanat sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">II. Mehmed Giray</span>

II. Mehmed Giray veya Semiz Mehmed Giray, 1577 ila 1584 yılları arasında hüküm süren Kırım hanı.

II. İslam Giray, 1584 ila 1588 yılları arasında hüküm süren Kırım hanıdır.

Toktamış Giray (1589-1608), Kırım Hanı. 1607 ile 1608 arasında bir yıl kadar hanlık yaptı.

Canıbek Giray, Kırım hanı. 1568- 1636 yılları arasında yaşamıştır. 1610-1623, 1624 ve 1628-1635 yılları arasında üç kez hanlık yapmıştır. Ancak, 1624 yılında filen tahta oturması III. Mehmet Giray'ın isyanı nedeni ile mümkün olmadığından, iki kez hanlık yaptığı kabul edilmiştir. Hanlığı I. Ahmet, I. Mustafa,II.Osman ve IV. Murat dönemlerine rastlar. I. Devlet Giray Han'ın torunudur.

II. Devlet Giray, Kırım Hanı. 1699-1702 ve 1709-1713 yılları arasında olmak üzere iki kez Kırım Hanlığı yaptı. Hanlık dönemi iki kez toplamda 8 yıl 5 aydı.

<span class="mw-page-title-main">Kırım Seferi (1584)</span>

Kırım Seferi, Osmanlı İmparatorluğu'nun isyan eden Kırım Hanı II. Mehmed Giray'ı cezalandırmak, Kırım Hanlığı'nda hakimiyetini tesis etmek ve yeni Han II. İslam Giray'ı tahta çıkarmak amacıyla 1584 yılında düzenlediği iki askerî harekât.