İçeriğe atla

I. Demetrios Poliorketes

I. Demetrios Poliorketes
I. Demetrios Poliorketes'in mermer büstü. MÖ 3. yüzyıla ait bir Yunan orijinalinin MS 1. yüzyıla ait Roma kopyası
Makedonya Kralı
Hüküm süresiMÖ 294–288
Önce gelenAntipater I of Macedon
Sonra gelenLisimahos ve Pirus
Hellenik Lig'in Hegemonu
Hüküm süresiMÖ 304
Önce gelenİskender
Sonra gelenAntigonus III Doson
DoğumMÖ 337
ÖlümMÖ 283 (53–54 yaşlarında)
Çocuk(lar)ı
  • Stratonice of Syria
  • Antigonus II Gonatas
  • Demetrius the Fair
HanedanAntigonid hanedanı
BabasıI. Antigonos Monophtalmos
Demetrios Poliorketes'e ait olduğu düşünülen tek heykel. Roma kopyası.
Makedonya Krallığı. Amfipolis antik kentinde darb edilmiş Kral Demetrios I Poliorketes'e ait Tetradrahmi kategorisinde olan antik sikke. Ön yüzde Demetrios'un diademli portresi,arka tip sağ ayağı kayada çıplak Poseidon sol elinde trident tutuyor. Çevresinde sağda ΒΑΣΙΛΕΩΣ-BASILEOS solda ΔΗΜΗΤΡΙΟY-DEMETRIOU lejantı.
Makedonya Krallığı. Pella antik kentinde darb edilmiş Kral Demetrios I Poliorketes'e ait Tetradrahmi kategorisinde olan antik sikke. Ön yüzde kadırga pruvasının üzerinde Nike trompet üflüyor, arka tip çıplak Poseidon trident fırlatıyor.Sağda ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ-DEMETRIOU lejantı, Poseidon'un ayakları altında ΒΑΣΙΛΕΩΣ lejantı.

Demetrios Poliorketes (/dɪˈmtriəs pɒliɔːrˈstz/; GrekçeΔημήτριος Πολιορκητής, Dēmḗtrios Poliorkētḗs, çev.'Kentlerin Kuşatıcısı'; MÖ 337 – MÖ 283), Büyük İskender'in ölümünün ardından girilen taht mücadelelerinde yer almış, Makedon Yunan bir soylu ve askeri komutandı. MÖ 306 – 301 yılları arasında Asya'nın, MÖ 294 – 288 yılları arasında ise Makedonya'nın kralı oldu. Antigonid hanedanının bir üyesi olan Demetrius, bu hanedanın kurucusu I. Antigonos Monophtalmos ve eşi Stratonice'nin oğluydu. Ayrıca, Hellenistik Yunanistan'da Makedonya'yı yöneten aileden ilk kişi olarak bilinmektedir.

MÖ 307 yılında Demetrius, Kassandros'un Atina'daki valisi Phalerumlu Demetrius'u başarılı bir şekilde devirdi ve MÖ 306 yılında Salamis Muharebesi'nde I. Ptolemaios'u yenilgiye uğrattıktan sonra, babasına Ege Denizi'nden Orta Doğu'ya kadar uzanan topraklarda "basileus" ("kral") unvanı verdi. MÖ 305 yılında o zamana kadar bilinen en gelişmiş makinelerin kullanıldığı başarısız olan Rodos Kuşatması'ndan sonra "Poliorcetes" ("kuşatıcı") mahlasıyla anılmaya başladı. Antigonus ve Demetrius, hegemon (önder) olarakHellen Birliği'ni yeniden kurmayı planlarken, Diadohoi (Kassandros, I. Seleukos, I. Ptolemaios ve Lysimakhos) koalisyonu, MÖ 301 yılında İpsos Muharebesi'nde onları yenilgiye uğrattı; Antigonus savaş sırasında öldü ve imparatorluğunun Asya toprakları kaybedildi. MÖ 294'te Demetrius, Atina'nın kontrolünü ele geçirdi ve kendini Makedonya kralı olarak kabul ettirerek 288 yılına kadar hüküm sürdü. Nihayetinde Pirus ve Lysimakhos tarafından kovuldu ve daha sonra Kilikya'da Seleukos'a teslim oldu ve MÖ 283 yılında burada öldü.[1] Uzun bir istikrarsızlık döneminin ardından, Demetrius'un oğlu II. Antigonus Gonatas, hanedanı krallıkta pekiştirerek, Yunanistan'ın büyük bir bölümü üzerinde hegemonya kurdu.[2]

Demetrius, özellikle poliorketika (kuşatma) alanındaki yeniliklerle ilgilendi ve tüm kuşatmaları başarılı olmasa da —örneğin Rodos Kuşatması— kuşatma savaşları tarihinde bir iz bıraktı.[3] Bu kuşatmaları, yaşadığı dönemde, kuşatma makinelerinin yaygın kullanımı, kuşatmaları desteklemek amacıyla büyük lojistik prosedürlerin kurulması, amfibi savaşın yaygınlığı ve kuşatmalarının hızlı gerçekleştirilmesi gibi unsurlarla öne çıktı.[3] Bununla birlikte Demetrius, askeri bir mimar olarak Atina, Sicyon ve Korint de dahil olmak üzere, şehirleri savunma mimarisi yenilikleriyle tahkim etti.

Kaynakça

  1. ^ "Demetrius I Poliorcetes | Macedonian Conqueror, Military Strategist | Britannica". www.britannica.com (İngilizce). 9 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2023. 
  2. ^ Adams, Winthrop Lindsay (2010). "Alexander's Successors to 221 BC". In Roisman, Joseph; Worthington, Ian (eds.). A Companion to Ancient Macedonia. Oxford, Chichester, & Malden: Wiley-Blackwell. p. 217–219. 978-1-4051-7936-2.
  3. ^ a b Rose, Thomas C. (13 Kasım 2019), "Demetrius the Besieger (and Fortifier) of Cities", Brill's Companion to Sieges in the Ancient Mediterranean (İngilizce), Brill, ss. 169-190, ISBN 978-90-04-41374-0, 4 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 3 Haziran 2024 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Selefkî İmparatorluğu</span> Antik Helen devleti

Seleukos İmparatorluğu, Türkçe kullanımlar ile Selefkos veya Selevkos, İskender'in ölümünden sonra Makedonya İmparatorluğu'nun parçalanmasıyla İskender'in generallerinden I. Seleukos tarafından kurulan Helenistik imparatorluk. Başkentleri önce Seleukia, sonraları ise Antakya'ydı. Doğu Akdeniz'de, Irak'ta, İran'da, Türkmenistan'da, Pamir'de ve Hindistan'ın batısında bulunan topraklarda egemenliklerini sürdürmüşlerdir. Toprakları Roma İmparatorluğu tarafından ele geçirilinceye kadar Doğu Akdeniz'in hâkimiydiler. Seleukosların geniş toprakları 25 civarında eyalete bölünmüştü. “Strategos” veya “satrap” unvanlı valilerce yönetilen bu eyaletler Pers zamanındaki satraplıklardan daha küçüktü.

Korupedyon Muharebesi, Diadokilerin aralarında yaptıkları bir seri Diadoki Savaşları içindeki son muharebedir. MÖ 281 yılında Lysimakhos ve I. Seleukos Nikator arasında gerçekleşmiştir. Lysimakhos Trakya'yı ve İpsus Savaşı'nden sonra elinde kalan Batı Anadolu topraklarını yönetiyordu. Son zamanlarda da Makedonya'nın kontrolünü ele geçirmişti. Seleukos ise Doğu Anadolu Bölgesi, Suriye, Lübnan, Filistin, Irak ve İran'ı yönetiyordu.

<span class="mw-page-title-main">I. Dimitrios (Seleukos imparatoru)</span> Seleukos imparatoru

I. Dimitrius Soter, , Unvânı Soter. MÖ 161 – MÖ 150 doneminde Helenistik Seleukos İmparatorluğu'nun hükümdarıydı.

<span class="mw-page-title-main">I. Seleukos</span>

I. Seleukos Nikatōr Büyük İskender'in Makedon kumandanı. İskender'in ölümünden sonra başlayan Diadoki Savaşları'nda Seleukos, Seleukos hanedanını ve Seleukos İmparatorluğu'nu kurmuştur. Krallığı İskender'den sonra kurulan devletler arasında Roma yayılmasına karşı en uzun süre direnen ülkelerden biridir. Mısır'daki Ptolemaios Krallığı Seleukosların çöküşünden sonra 34 yıl daha dayanabilmiştir.

Epeme Seleukos İmparatorluğu'nun ilk yöneticisi olan I. Seleukos'un karısıdır. Susa şehrinde MÖ 324 yılında evlenmişlerdir. Tarihi kaynaklara göre, Epeme Sogd kralı Spitamenes'in kızıdır..

<span class="mw-page-title-main">Gazze Muharebesi (MÖ 312)</span>

Gazze Muharebesi, Mısır satrapı I. Ptolemaios Soter ile I. Antigonos Monophtalmos'un oğlu I. Demetrius Poliorketes arasında yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">I. Ptolemaios</span> Yunan General, Kral ve Firavun

I. Ptolemaios Soter veya Batlamyus, Büyük İskender'in bir generali olup onun ölümünden sonra Diadokhlar mücadelesinde öne çıktı. Diadoki devletlerinden biri olarak Antik Mısır'da MÖ 305/304'te firavun unvanını da alarak döneminde krallık yapmıştır. Ptolemaios Krallığı ve Ptolemaios hanedanı kurucusudur. Kurduğu hanedana babasının ismine atfen da Lagidan hanedanı ismi de verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Rodos Heykeli</span> Antik Dünyanın yedi harikasından biri

Rodos Heykeli Yunan güneş tanrısı Helios'un heykeliydi ve MÖ 280 yılında Lindoslu Haris tarafından Rodos'a dikilmiştir. Antik Dünyanın Yedi Harikasından biridir. Adayı, MÖ 305 yılında 1 yıl boyunca büyük bir orduyla kuşatmış olan Makedonyalı I. Demetrios Poliorketes komutanlığındaki Antigonitlerin saldırısına karşı şehrin başarılı savunmasını kutlamak için, tanrılara hediye olarak inşa edilmişti.

<span class="mw-page-title-main">II. Ptolemaios</span>

II. Ptolemaios Filedelfos, MÖ 309–246), MÖ 283 yılından MÖ 246 yılına kadar Mısır'a hükmeden Ptolemaios kralıdır.

<span class="mw-page-title-main">I. Aleksandros (Seleukos imparatoru)</span>

I. Aleksandros Balas, MÖ 150-146 yılları arasında Seleukos İmparatorluğu'nun kralıydı.

<span class="mw-page-title-main">Ptolemaios Krallığı</span> Mısırda MÖ 305ten MÖ 30a kadar hüküm sürmüş Helenistik Dönem krallığı

Ptoleme Krallığı veya Batlamyus krallığı Mısır'daki Helenistik Dönem krallığıdır. Krallık MÖ 323'te Büyük İskender'in ölümünden sonra I. Ptolemaios Soter tarafından kurulmuş ve Ptolemaios hanedanı tarafından yönetilmiştir. Krallık VII. Kleopatra'nın ölümünden sonra MÖ 30'da Roma İmparatorluğu tarafından yıkılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İpsos Muharebesi</span> M.Ö. 301de Diadokhların Dördüncü Savaşını sona erdiren savaş

İpsos Muharebesi, Diadokhlar mücadelesinde MÖ 301'de Frigya'nın batı kıyısında kalan İpsos'ta yapılan muharebe.

<span class="mw-page-title-main">II. Antiohos</span> Seleukos kralı

II. Antiohos Theos MÖ 261'den MÖ 246'ya kadar Seleukos İmparatorluğu'nun kralıydı.

<span class="mw-page-title-main">I. Antigonos</span>

I. Antigonos Monophtalmos, , Büyük İskender'e bağlı Makedonyalı komutan ve Antigonos Hanedanı'nın ilk hükümdarı.

Ptolemy III Euergetes MÖ 246'dan 222'ye kadar Mısır'daki Ptolemaios hanedanının üçüncü firavunuydu. Ptolemaios Krallığındaki hükümdarlığı sırasında gücünün zirvesine ulaştı.

<span class="mw-page-title-main">VI. Ptolemaios</span>

VI. Ptolemaios Filometor Ptolemaios dönemi Mısır kralıydı. M.Ö. 180'den 164'e ve M.Ö. 163'ten 145'e kadar hüküm sürdü. V. Ptolemaios ve Kleopatra'nın en büyük oğlu, M.Ö. 180'de çok küçük bir çocuk olarak tahta çıktı ve krallık naipler tarafından yönetildi: annesinin M.Ö. 178 veya 177'deki ölümüne kadar annesi ve ardından iki arkadaşı, Eulaeus ve Lenaeus tarafından M.Ö. 169'a kadar yönlendirildi. M.Ö. 170'ten itibaren kız kardeşi II. Kleopatra ve küçük erkek kardeşi VIII. Ptolemaios, onun yanında ortak hükümdarlardı.

<span class="mw-page-title-main">IV. Aleksandros</span>

IV. Aleksander Büyük İskender'in Roksane'den olan oğlu. İskender ardıllarının hakimiyet mücadelesi sırasında annesi ile birlikte Makedonya'da öldürülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">II. Dimitrios (Seleukos imparatoru)</span> Seleukos kralı

II. Dimitrios Nikator, I. Dimitrios Soter'in oğullarından biridir. Annesi, kardeşi VII. Antiohos Sidetes'te olduğu gibi Laodice V olmuş olabilir. Demetrius, Parthia'daki Hyrcania'da birkaç yıllık esaretle ayrıldığı ilk olarak MÖ 145 Eylül'den MÖ Temmuz/Ağustos 138'e ve yine MÖ 129'dan MÖ 125'teki ölümüne kadar iki dönem boyunca Seleukos İmparatorluğu'nu yönetti, Kardeşi VII. Antiohos, iki hükümdarlığı arasındaki ara dönemde Seleukos İmparatorluğu'nu yönetti.

Ptolemaios Keraunos, Ptolemaios Hanedanı'nın bir üyesi ve kısa bir süreliğine Makedonya kralıydı. Ptolemaios I Soter'in oğlu olan Ptolemaios, Ptolemaios Krallığı'na bağlı Mısır tahtının vârisi olarak görülüyordu, ancak küçük kardeşi II. Ptolemaios'un lehine bu hakkı elinden alındı. Trakya ve Makedonya Kralı Lysimakhos'a sığındı ve burada, MÖ 281 yılında bu krallığın I. Seleukos'a düşmesine yol açan saray entrikalarına karıştı. Ardından Seleukos'u bir suikast ile öldürerek Makedonya tahtını ele geçirdi. Tahttaki 17 aylık hükümdarlığının ardından, MÖ 279 yılının başlarında Keltler ile yaptığı bir savaşta öldü. Epiteti "Keraunos"u sabırsız, aceleci ve yıkıcı karakteri sebebiyle almıştır.