İçeriğe atla

I. Christian (Anhalt-Bernburg Prensi)

I. Christian
Anhalt-Bernburg Prensi
Christian von Anhalt-Bernburg, 1609
Doğum11 Mayıs 1568
Bernburg
Ölüm17 Nisan 1630 (61 yaşında)
Bernburg
Eş(ler)iBentheim-Tecklenburglu Anna
Çocuk(lar)ıII. Christian
Eleonore Marie
Frederick
HanedanAskanya Hanedanı
BabasıJoachim Ernest
AnnesiAgnes

Anhaltlı Christian olarak da bilinen Anhalt-Bernburg Prensi I. Christian (11 Mayıs 1568 – 17 Nisan 1630), Askanya hanedanından bir Alman prensti. Anhalt’ın hüküm süren prensiydi ve 1603’te yeniden kurulan Anhalt-Bernburg Prensliği’nin de hükümdar prensi oldu. 1595’ten itibaren Yukarı Pfalz’ın valiliğini yaptı ve kısa süre sonra Pfalz Elektörü IV. Frederick’in baş danışmanı oldu.

Yaşamı

Christian, Anhalt Prensi Joachim Ernest’in ve Barby-Mühlingen Kontu I. Wolfgang’ın kızı ve prensin ilk karısı olan Agnes’ten doğan ikinci oğluydu. Bernburg’da doğan Christian, 1570’te Dessau’da Caspar Gottschalk tarafından Latince, İtalyanca ve Fransızca eğitimi aldı. Çocuk yaşına rağmen Konstantinopolis’e diplomatik misyonlar amacıyla gitti, burada hazırlanmış, hırslı ve şehirli bir diplomat haline geldi.

1586’nın ilk aylarında Dresden’e gitti ve orada birkaç yıl Kalvinist sempatisini paylaştığı adaşı Saksonya Elektörü I. Christian’ın en yakın arkadaşı olarak kaldı. Elektörün sarayında kaldığı süre boyunca alkolik aşırılıklardan muzdarip olduğu biliniyor.

1586’nın Aralık ayında aile topraklarına sahip olan Christian, sadık bir Kalvinist olarak kaldı ve daha sonra Pfalz Elektörü IV. Frederick’in danışmanı olarak hizmet etti. 1591’de Fransız kralı IV. Henri’nin de yardımıyla Pfalz ordusunu yönetti. 1592’de Strazburg Piskoposluğu’nun (Piskoposlar Savaşı) sahipliği üzerine bir anlaşmazlık ortaya çıktığında Lorraine’ye karşı Brandenburg’u destekledi. 1595’te IV. Frederick tarafından Yukarı Pfalz Valisi olarak atandı ve Bavyera’nın Amberg kasabasına yerleşti.

1603’te Anhalt Prensliği, Christian ve hayatta kalan kardeşleri arasında resmen bölündü. Christian Bernburg’u aldı ve bu yerleşimle 1468’de soyu tükenmiş olan eski bir prensliği yeniden canlandırdı.

Christian, 1608’de Protestan Birliği’nin oluşumunda bir diplomat olarak önemli bir rol oynadı. Elektör IV. Frederick’in ölümüyle Christian, elektörün oğlu V. Frederick’e hizmet etti. Aynı yıl Fruchtbringende Topluluğu’na kabul edildi. İmparator II. Ferdinand ve müttefikleri, Bohemyalı soylular 1619’da Frederick’i kral olarak seçtiklerinde Bohemya’yı Kutsal Roma İmparatorluğu’na karşı savunmak için Protestan kuvvetlerine komuta etmek için atandı. Bohemya kuvvetleri 1620’de Beyaz Dağ Muharebesi’nde yenildiğinde Christian, Frederick’e Prag’da kalmamasını tavsiye etti. 1621’de Pfalz ile olan bağlantısına karşılık Christian bir İmparatorluk yasağı aldı, bu onu topraklarını elinden alan ve kanun kaçağı yapan bir yasaktı.

Christian önce İsveç’e kaçtı ve ardından Danimarka-Norveç’te Kral IV. Christian’ın sarayında kralın konuğu oldu. 1624’te İmparator Ferdinand’dan af diledi ve altı yıl sonra öldüğü prensliğine dönmesine izin verildi.

Evliliği ve çocukları

2 Temmuz 1595'te Lorbach'ta, Bentheim-Steinfurd-Tecklenburg-Limburg Kontu III. Arnold'un kızı Bentheim-Tecklenburglu Anna (Bentheim, 4 Ocak 1579 - Bernburg, 9 Aralık 1624) ile evlendi. İkisinin on altı çocuğu oldu:

  1. Frederick Christian (d.ve ö. Amberg, 2 Mayıs 1596)
  2. Amalie Juliane (Amberg, 10 Eylül 1597 - Neinburg, Hannover, 11 Ağustos 1605)
  3. II. Christian (Anhalt-Bernburg Prensi) (Amberg, 11 Ağustos 1599 - Bernburg, 22 Eylül 1656)
  4. Eleonore Marie (Amberg, 7 Ağustos 1600 - Strelitz, 17 Temmuz 1657), 7 Mayıs 1626'da II. John Albert (Mecklenburg-Güstrow Dükü) ile evlendi.
  5. Bir kızı (d. ve m. Amberg, Mayıs? 1601)
  6. Sibylle Elisabeth (Amberg, 10 Şubat 1602 - Strelitz, 15 Ağustos 1648)
  7. Anna Magdalena (Amberg, 8 Mart 1603 - 30 Ekim 1611)
  8. Anna Sophie (Amberg, 10 Haziran1604 - Bernburg, 1 Eylül 1640)
  9. Louise Amalie (Amberg, 10 Ocak1606 - Bernburg, 17 Ekim 1635)
  10. Ernest (Amberg, 19 Mayıs 1608 - Naumburg, 3 Aralık 1632), Saksonya hizmetinde çalışan bir süvari albayıydı, Lützen Muharebesi'nde ölümcül şekilde yaralandı.
  11. Amöena Juliane (Amberg, 13 Kasım 1609 - Bernburg, 31 Temmuz 1628)
  12. Agnes Magdalena (Amberg, 8 Ekim 1612 - Wildungen, 17 Temmuz 1629)
  13. Frederick (Anhalt-Harzgerode Prensi) (Ensdorf, 16 Kasım 1613- Plötzkau, 30 Temmuz 1670)
  14. Sophie Margarate (Amberg, 16 Eylül 1615 - Dessau, 27 Aralık 1673), 14 Temmuz 1651'de Anhalt-Dessau Prensi John Casimir ile evlendi.
  15. Dorothea Matilde (Amberg, 11 Ağustos 1617 - Bernburg, 7 Mayıs 1656),
  16. Frederick Louis (Amberg, 17 Ağustos 1619 - Harzgerode, 29 Ocak 1621)

Kaynakça

  • Parker, Geoffrey (ed.) (1997): The Thirty Years' War: Second Edition. Routledge.
  • Pursell, Brennan C. The Winter King. Aldershot: Ashgate, 2003.
  • Yates, Frances. The Rosicrucian Enlightenment. London; New York: Routledge, 1972. 0-415-26769-2

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Otuz Yıl Savaşı</span> Avrupada 1618-1648 arası sürmüş savaş

Otuz Yıl Savaşı ya da Otuz Yıl Savaşları, çoğunlukla Kutsal Roma İmparatorluğu'nun sınırları içerisinde 1618'den 1648'e kadar sürmüştür. Avrupa tarihinin en yıkıcı savaşlarından birisi olan savaş sonucunda tahminen 4,5 ila 8 milyon arasında insan ölmüştür ve Almanya'nın bazı bölgelerinde %50'nin üzerinde nüfus düşüşü olmuştur. Seksen Yıl Savaşı, Mantova Veraset Savaşı, Fransız-İspanyol Savaşı ve Portekiz Restorasyon Savaşı da Otuz Yıl Savaşı ile bağlantılı savaşlardır.

<span class="mw-page-title-main">II. Ferdinand (Kutsal Roma imparatoru)</span>

II. Ferdinand, Habsburg Hanedanından Avusturya Arşidükü ve Kutsal Roma Cermen İmparatoru (1619-1637). Ayrıca 1590 yılından 1637 yılına kadar Styria Dükü, 1618-1625 yılları arasında Macaristan ve Hırvatistan kralı olduğu gibi 1617-1619 ve tekrar 1620-1637 yılları arası Bohemya Kralı olarak hükmetti. 23 Mayıs 1618 yıllarındaki Bohemya'daki İmparatorluk hükûmetine karşı genişleyerek devam eden isyan hareketi ülkeyi Otuz Yıl Savaşları'na sürükledi. Bu nedenle Protestanlara karşı toleranslı olmamakla suçlandı.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1600</span>

NGC 1600, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir eliptik galaksidir. Gökyüzünde Irmak takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 205,8 MIy (63,1 Mpc)uzaklıkta bulunur. İngiliz astronom William Herschel tarafından 1786 yılında 47,5 cm çaplı aynalı tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1601</span> Tay takımyıldızı yönünde S0 tipi bir merceksi galaksi

NGC 1601, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir galaksidir. Gökyüzünde Tay takımyıldızı yönünde bulunur. S0 tipi bir merceksi galaksidir. İngiliz astronom William Parsons tarafından 1849 yılında 182,88 cm çaplı aynalı tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1602</span> galaksi

NGC 1602, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir cüce düzensiz galaksidir. Gökyüzünde Kılıçbalığı takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 69,79 MIy (21,4 Mpc)uzaklıkta bulunur. İngiliz astronom John Herschel tarafından 1834 yılında 47,5 cm çaplı aynalı tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1603</span> galaksi

NGC 1603, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir galaksidir. Gökyüzünde Tay takımyıldızı yönünde bulunur. E-S0 tipi bir merceksi, eliptik galaksidir. İngiliz astronom William Parsons tarafından 1849 yılında 182,88 cm çaplı aynalı tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1604</span> galaksi

NGC 1604, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir galaksidir. Gökyüzünde Tay takımyıldızı yönünde bulunur. S0 tipi bir merceksi galaksidir. Amerikan astronom Lewis A. Swift tarafından 1886 yılında 40,64 cm çaplı mercekli tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1605</span>

NGC 1605, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir açık yıldız kümesidir. Gökyüzünde Kahraman takımyıldızı yönünde bulunur. İngiliz astronom William Herschel tarafından 1786 yılında 47,5 cm çaplı aynalı tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1607</span> galaksi

NGC 1607, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir merceksi galaksidir. Gökyüzünde Irmak takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 182,64 MIy (56 Mpc)uzaklıkta bulunur. Fransız astronom Edouard Stephan tarafından 1881 yılında 80,01 cm çaplı aynalı tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1610</span> galaksi

NGC 1610, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir gökcismidir. Gökyüzünde Tay takımyıldızı yönünde bulunur. NF tipi bir gökcismidir. Amerikan astronom Francis Leavenworth tarafından 1885-6 yılında 66,04 cm çaplı mercekli tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">V. Frederik</span>

V. Frederik, 1746'dan ölümüne kadar Danimarka-Norveç ve Schleswig-Holstein düklüğü yapmıştır. Kendisi IV. Christian ve Sophia Magdalene'nin oğludur.

<span class="mw-page-title-main">Askanya Hanedanı</span> Alman Hanedan

Askanya Hanedanı Alman hükümdarlarının bir hanedanıydı. Hanedan aynı zamanda Anhalt Hanedanı olarak da bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Ernst von Mansfeld</span>

Kont II. Peter Ernst von Mansfeld genelde Ernst von Mansfeld, Otuz Yıl Savaşları'nın ilk yıllarında Katolik olmasına rağmen Protestanlar için savaşan Alman kökenli önemli bir paralı asker ve askeri liderdi.

<span class="mw-page-title-main">Brandenburglu Christian William</span>

Christian William (Wilhelm), Brandenburg markgrafı ve 1598'den 1631'e kadar Magdeburg Başpsikoposluğu unvanlarına sahipti.

<span class="mw-page-title-main">Wittelsbach Hanedanı</span>

Wittelsbach hanedanı Bavyera, Pfalz, Hollanda ve Zelanda, İsveç, Macaristan, Bohemya, Köln Elektörlüğü, Yunanistan ve diğer bazı prens-piskoposluklara hükmetmiş olan Alman hanedandır. Atalarının toprakları olan Pfalz ve Bavyera toprakları birer elektörlüktü ve ailenin üç üyesi Kutsal Roma İmparatorluğu'nun imparatorlarını ve krallarını seçti. 1805'te kurulan ve 1918'e kadar varlığını sürdüren Bavyera Krallığı'na da hükmettiler. Hanedandan olan ilk Bavyera dükü I. Otto dur. 1180'de Bavyera Dükalığı'nın Aslan Heinrich'ten alınmasıyla Bavyera dükü oldu. II. Otto, Pfalzlı Agnes ile evlenmişti. Agnes, Ren Pfalz kontu V. Heinrich'in kızı ve Aslan Heinrich'in torunuydu. Bu evlilikle Wittelsbach hanedanı Pfalz'ı da aldı.

<span class="mw-page-title-main">V. Frederick (Pfalz)</span>

V. Frederick 1610'dan 1623'e kadar Kutsal Roma İmparatorluğu'nda Ren'in Palatine elektörüydü. 1619'dan 1620'ye kadar Bohemya Kralı olarak hüküm sürdü. Her iki unvandan da feragat etmek zorunda kaldı. Bohemya'daki saltanatı ona " Kış Kralı " lakabını kazandırdı.

<span class="mw-page-title-main">Ernest Augustus (Hanover elektörü)</span>

Ernest Augustus, Brunswick-Lüneburg dükü ve Hanover elektörüydü. I. George'nun babasıdır. Brunswick dükü Georg ve Hesse-Darmstadlı Anna Eleonore'nin en küçük oğludur. 1679'da abisi Johann Friedrich'in yerine Calenberg prensi oldu.

<span class="mw-page-title-main">Johann Sigismund (Brandenburg elektörü)</span>

Johann Sigismund, Brandenburg elektörüydü. Brandenburg elektörü Joachim Friedrich ile Catherine'nin oğluydu. 1594 yılında Prusya dükü Albrecht Friedrich'in kızı Anna ile evlendi. 1618'de Albrecht'in ölümüyle Prusya dükü oldu. Bu birleşme Brandenburg-Prusya olarak anılır.

<span class="mw-page-title-main">Hesse-Kassel Landkraflığı</span>

Hesse-Kassel Landkraflığı, varoluşunca okunuşu olarak Hesse-Cassel, ayrıca Hesse Pfalz'ı olarak da bilinir, Kutsal Roma İmparatorluğu içinde bir eyaletti. Eyalet 1567 yılında Hesse Landkrafı I. Philip'in ölümü sonrası Hesse Landkraflığı'nın bölünmesiyle oluşmuştur. I. Philip'in en yaşlı oğlu IV. William Landkraflığın kuzey yarısını ve başkent Kassel'i miras almıştır. Diğer iki çocuğu Hesse-Marburg, Hesse-Rheinfels ve Hesse-Darmstadt Landkraflıklarını almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Christian August (Eutin prensi)</span>

Christian August, Eutin prensi ve Lübeck prens-piskoposuydu. Holstein-Gottorp dükü Christian Albrecht ve Danimarka prensesi Frederikke Amalie'nin küçük oğludur. Abisi IV. Frederik'tir. 1695'te babasının ölümüyle birlikte Holstein-Eutin dükü oldu. 1708'den yeğeni Karl Friedrich reşit olana kadar onun naibiydi. Adolf Frederick'in babasıdır.