I. Bahadır Giray - Turkipedia

I. Bahadır Giray
Kırım Hanı
Hüküm süresi	1637-1641
Önce gelen	İnayet Giray
Sonra gelen	IV. Mehmet Giray

Doğum	1601
Ölüm	1641 Gözleve
Defin	Bahçesaray, Kırım
Eş(ler)i	Hanzâde Hanım
Çocuk(lar)ı	I. Selim Giray
Hanedan	Giray Hanedanı
Babası	I. Selâmet Giray

I. Bahadır Giray (1601 - 1641) Kırım Hanı.

I. Selâmet Giray'ın oğludur. Babasının 1608 yılında Kırım hanı olarak atanması üzerine, adet olduğu üzere Osmanlı'ya rehin olarak Yanbolu'ya gönderildi.

4 Haziran 1637'de Kırım Hanı İnayet Giray'ın azledilmesi üzerine, IV. Murad tarafından 7 Haziran 1637 tarihinde Kırım hanı olarak atandı. Hükümdarlığının ilk yıllarında Nogayların Mansuroğlu kabilesiyle mücadeleye girmiş ve çoğunu öldürterek ortadan kaldırmıştır. 1637 yılında Don Kazakları tarafından ele geçirilen Azak Kalesini geri almak için 1638 yılında Osmanlı ordusuyla birlikte yapılan kuşatmada başarılı olamadı. Hanlığı döneminde Ruslar ve Lehistan ile ilişkileri nispeten savaşsız geçti. Buralara ufak çaplı akınlar yapılsa da önemli bir çatışma yaşanmadı.

IV. Murat, 1639 yılında Bağdat'ı yeniden ele geçirip İstanbul'a döndükten sonra Azak Kalesi'nin alınması konusunu yeniden gündeme getirmişti. Bunun üzerine kendisi sefer hazırlıklarına başlamış ve 8 Nisan/Mayıs 1641'de Osmanlı güçleriyle birlikte kalenin kuşatmasına katılmıştır. Kale kuşatması için yeterli mühimmatın bulunmaması, iklim şartlarının bozulmasının yanı sıra serdar Deli Hüseyin Paşa ile Kaptanı Derya Siyavuş Paşayla da yaşanan sorunlar nedeniyle sonuca ulaşamayan kuşatma Ekim/Kasım ayında kaldırıldı. Kuşatma sırasında hastalanan Bahadır Giray, Gözleve'ye geldikten bir süre sonra da Kasım/Aralık ayında ölmüştür.^[1]

Bahadır Giray şiirle de ilgilenmiştir. Rezmî mahlasını kullanan Bahadır Giray Han'ın çok sayıda şiiri vardı.^[2]

Kaynakça

^ Söylemez Y.," I. Bahadır Giray: Han ve Şair (d. 1601? ölm. 1641)", Türk Tarihi Araştırmaları Dergisi, cilt.2, sayı.2 ss.129-154, Yıl.2017. URL: http://dergipark.gov.tr/download/article-file/387076 25 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Erişim: 2018-06-15
^ Kurnaz C., Çeltik H., " Hanlık Dönemi Kırım Şairleri Hakkında Bazı Tespit Ve Değerlendirmeler", Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi, sayı.51 ss.275-294, Yıl.2017. URL: http://hbvdergisi.gazi.edu.tr/index.php/TKHBVD/article/viewFile/1098/1087 21 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Erişim: 2018-06-15

Resmî unvanlar
Önce gelen: İnayet Giray	Kırım hanı 1637–1641	Sonra gelen: IV. Mehmet Giray

Kırım hanları
15. yüzyıl	I. Hacı Giray Hayder Nur Devlet Giray I. Mengli Giray
16. yüzyıl	I. Mehmed Giray I. Gazi Giray I. Saadet Giray I. İslâm Giray I. Sahib Giray I. Devlet Giray II. Mehmed Giray II. Saadet Giray II. İslam Giray II. Gazi Giray I. Fetih Giray
17. yüzyıl	Toktamış Giray I. Selâmet Giray Canıbek Giray III. Mehmed Giray İnayet Giray I. Bahadır Giray IV. Mehmed Giray III. İslâm Giray Adil Giray I. Selim Giray Murat Giray II. Hacı Giray III. Saadet Giray Safa Giray II. Devlet Giray
18. yüzyıl	III. Gazi Giray I. Kaplan Giray III. Devlet Giray IV. Saadet Giray II. Mengli Giray II. Fetih Giray II. Selâmet Giray II. Selim Giray Arslan Giray Halim Giray Kırım Giray III. Selim Giray Maksud Giray IV. Devlet Giray II. Kaplan Giray II. Sahib Giray Şahin Giray II. Bahadır Giray

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">I. Mengli Giray</span>

I. Mengli Giray 15. yüzyıl sonlarında 1467; 1469-1475 ve 1478-1515) dönemlerinde üç kez Kırım Hanlığı tahtına oturdu.

I. Hacı Giray, Kırım Hanlığı'nın kurucusudur. Hacı Giray, Cengiz Han'ın oğullarından Cuci'nin küçük oğlu Tokay Timur soyundan gelmekteydi.

Şahin Giray, 47'nci ve son Kırım hanıdır. Birinci hanlık dönemi 1777-1781 ve ikinci hanlık dönemi ise 1782-1783 yılları arasında gerçekleşmiştir.

Kırım Hanlığı veya Taht-i Kırım ve Deşt-i Kıpçak, 1441-1783 yılları arasında Kırım'da hüküm sürmüş Kırım Tatar devletiydi. Altın Orda Devleti'nin yerini alan dört Hanlıkların en uzun süre hüküm süreni idi. Bazı kaynaklarda 1475'ten 1774 yılında Küçük Kaynarca Antlaşması'nın imzalanışına kadar Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı kaldığı belirtilmektedir.

Murat Giray, 1678-1683 yılları arasında Kırım Hanı.

I. Selim Giray, Kırım Tatar hanı. 1671-1678, 1684-1691, 1692-1699, 1702-1704, yılları arasında olmak üzere dört kez Kırım tahtında bulunmuştur.

Astrahan Seferi, Osmanlı Devleti ve Osmanlı Devleti'ne bağlı olan Kırım Hanlığı'nın 1556 yılında Rusya'nın eline geçen Astrahan Hanlığı'nı geri almak için Astrahan ve Azak bölgeleri üzerine düzenledikleri seferdir.

Giray Hanedanı ya da Âl-i Cengiz, Kırım hanlarının mensubu bulunduğu hanedanın adı. 'Cengiz Han'ın soyundan gelen Giray Hanedanı'nın kurucusu olarak 1449 tarihi temel alınır ve kurucusu I. Hacı Giray Han kabul edilir. Cengiz Han geleneğinden gelen Altın Ordu Hanlığının, Kazan Hanlığı ve Kırım Hanlığı olarak bölünmesi üzerine, 'Giraylar' tarih sahnesine çıkar. Giraylar'dan seçilen hükümdar 'Han' unvanını taşır. Hanlığın merkezi bu gün Ukrayna sınırları içerisinde kalan, Kırım'ın Bahçesaray şehridir. Bahçesaray'da bulunan ve günümüze kadar korunabilen Hansaray hanların yönetim merkezidir. Hanedanda, Han'dan sonra tahta geçecek veliaht Kalgay unvanına sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">I. Mehmed Giray</span> 1515-1523 arasında Kırım hanı

I. Mehmed Giray, 1515-1523 döneminde sekiz yıl Kırım Hanlığı yapmıştır.

IV. Devlet Giray Han Arslan Giray’ın küçük oğludur. İlki 1769 ila 1770, ikincisi 1775 ila 1777 yılları arasında olmak üzere iki kez saltanat sürmüştür. Amcası Kırım Giray Han'ın vefatı üzerine tahta geçmiştir. Kırım Hanlarının 38.'sidir.

IV. Mehmed Giray Kırım hanıdır. Sofu Mehmed Giray Han olarak da bilinir. ve (1654–1666) senelerinde iki kez saltanat sürmüştür.

III. Mehmed Giray 1584—1629 yılları arasında yaşayan Kırım Hanıdır. II. Saadet Giray'ın oğludur. 1623—1628 seneleri arasında saltanat sürmüştür. Saltanatı Sultan I. Mustafa ve IV. Murad dönemine rastlar.

I. Fetih Giray , 1557-1596 Kırım Hanı. 1596 yılında kısa süreli han olmuştur.

Canıbek Giray, Kırım hanı. 1568- 1636 yılları arasında yaşamıştır. 1610-1623, 1624 ve 1628-1635 yılları arasında üç kez hanlık yapmıştır. Ancak, 1624 yılında filen tahta oturması III. Mehmet Giray'ın isyanı nedeni ile mümkün olmadığından, iki kez hanlık yaptığı kabul edilmiştir. Hanlığı I. Ahmet, I. Mustafa,II.Osman ve IV. Murat dönemlerine rastlar. I. Devlet Giray Han'ın torunudur.

II. Devlet Giray, Kırım Hanı. 1699-1702 ve 1709-1713 yılları arasında olmak üzere iki kez Kırım Hanlığı yaptı. Hanlık dönemi iki kez toplamda 8 yıl 5 aydı.

II. Hacı Giray Kırım hanı. 1648 yılında Kırım'da doğdu. Kalgay Kırım Giray'ın oğludur.

Yadigar Muhammed Han, 1552 yılında hüküm sürmüş son Kazan Hanı.

Kırım Seferi, 1686-1700 Osmanlı-Rus Savaşı ve Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları'nda evre.

Azak Seferi, Osmanlı İmparatorluğu'nun Kazaklar ve Rusya Çarlığı ile askerî mücadelelerinde evre.

Çoçka Burnu Muharebesi, Osmanlı İmparatorluğu'nun Kazaklarla askerî mücadelelerinde evre.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.