İçeriğe atla

I. Afyon Savaşı

İlk Afyon Savaşları
Afyon Savaşları
Tarih1839–1842
Bölge
Sonuçİngiliz zaferi; Nanjing Antlaşması
Taraflar
Qing İmparatorluğu İngiliz Doğu Hindistan Şirketi
Komutanlar ve liderler
İmparator Daoguang
Lin Zexu
Charles Elliot
Anthony Blaxland Stransham


Afyon Savaşı, 19. yüzyıl ortalarında yapılan ve Batılı devletlerin Çin'de ticaret ayrıcalıkları kazanmalarıyla sonuçlanan savaş.

Afyon Savaşı 1839-1842'de, Çin'le İngiltere arasında yaşandı. Ok Savaşı ya da Çin'deki İngiliz-Fransız Savaşı olarak da bilinen 1856-1860 arasındaki II. Afyon Savaşı'nda ise Fransa ile İngiltere, Çin'e karşı birlikte çarpıştılar.

Afyon Savaşı

İngiliz tüccarlar 19. yüzyılın başlarında Çin'e yasa dışı yollardan afyon sokmaya başladılar. Çin hükûmeti 1839'da afyon ticaretini durdurma girişiminde bulunarak İngiliz tüccarların Guangzhou'daki (Kanton) tüm afyon depolarına el koydu. Birkaç gün sonra, sarhoş İngiliz denizcilerinin Çinli bir köylüyü öldürmesi ve Çin hukuk sistemine güvenmeyen İngiliz hükûmetinin sanıkları Çin mahkemelerine teslim etmeyi reddetmesi üzerine taraflar arasındaki gerginlik büyüdü. Savaş patlak verdi ve küçük İngiliz kuvvetleri kısa sürede zafer kazandılar. 29 Ağustos 1842'de imzalanan Nanjing Antlaşması ve 8 Ekim 1843 tarihli Bogue Ek Antlaşması'yla, Çin'in büyük bir tazminat ödemesi, ticaret ve yerleşim amacıyla beş limanın İngilizlere bırakılması ve İngiliz yurttaşlarının İngiliz mahkemelerinde yargılanması hakkı karara bağlandı. Diğer Batı ülkeleri de hemen istekte bulunup benzer ayrıcalıklar elde ettiler.

İlgili Araştırma Makaleleri

Osmanlı kapitülasyonları, Osmanlı İmparatorluğu'nda yabancılara verilen ekonomik, adli, idari vb. hak ve ayrıcalıklardır. Kapitülasyon kelimesi Latince "şartlar, fasıllar, maddeler" anlamına gelen "capitula" sözcüğünden türemiş olup "teslim olma" anlamı galat-ı meşhurdur.

<span class="mw-page-title-main">Britanya İmparatorluğu</span> Birleşik Krallık tarafından yönetilmiş devletler ve dominyonlardan oluşan imparatorluk

Britanya İmparatorluğu, Birleşik Krallık veya öncül devletleri tarafından yönetilen dominyonlar, sömürgeler, himayeler ve mandalar ile diğer bağımlı bölgelerden oluşmuş olan imparatorluktur. 16. ve 17. yüzyıllarda İngiltere Krallığı tarafından kurulan denizaşırı sömürgeler ve ticaret karakolları olarak başlamıştı. En güçlü döneminde tarihteki en geniş topraklara sahip devlet olmasının yanı sıra bir yüzyıldan fazla bir süre boyunca dünyanın en önde gelen küresel gücüydü. 1922'de 458 milyon kişi, yani dünya nüfusunun neredeyse dörtte biri, Britanya İmparatorluğu'nun egemenliği altındaydı ve toprakları 33.000.000 km2'lik alanı kapsıyordu. Bu derece geniş bir coğrafyaya hükmettiği için siyasi, dilsel ve kültürel kalıtı hâlen yaygın olarak devam etmektedir. Gücünün doruklarındayken, dünya geneline yayılmış toprakları nedeniyle her zaman en az bir bölgesinde gün ışığı olmasından ötürü "üzerinde güneş batmayan imparatorluk" olarak da tanımlanmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Viktorya Dönemi</span>

Victoria Dönemi, Kraliçe Victoria'nın 20 Haziran 1837 ile 22 Ocak 1901'deki ölümüne dek sürecek saltanatını içeren dönemdir. Bu dönem, Georg Dönemi'nin ardılı ve Edward Dönemi'nin öncülüğüdür. Dönemin ikinci yarısı, kısmen kıtadaki Belle Époque dönemiyle örtüşmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Mayer Amschel Rothschild</span> Rothschild ailesinin kurucusu

Mayer Amschel Rothschild, Rothschild bankacılık ailesinin kurucusu olan Yahudi bankacıdır. "Uluslararası finansın kurucu babası" ve "küreselleşen ticarî-ekonominin kurucu babası" olarak anılan Mayer Amschel Rothschild, Forbes'in "Tüm Zamanların Yirmi En Etkili İş Adamı" listesinde beşinci sırada yer almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Nanking Antlaşması</span> 29 Ağustos 1842 tarihinde imzalanarak Birleşik Krallık ile Çing Hanedanı arasında I. Afyon Savaşını bitiren anlaşma

Nanking Antlaşması, 29 Ağustos 1842 tarihinde Birleşik Krallık ile Çing Hanedanı arasında I. Afyon Savaşı'nı bitiren anlaşmadır. Anlaşma 1813 Mumbai'da imal edilmiş HMS Cornwallis adında bir İngiliz savaş gemisinde imzalanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya Arşidüklüğü</span> İmparatorluk

Avusturya Arşidüklüğü, 1453-1806 yılları arasında Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu'nun en önemli parçalarından biriydi. Habsburg Monarşisinin önemli merkezlerindendi. Daha sonra Avusturya İmparatorluğu, devamında Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, en sonunda da Avusturya Cumhuriyeti kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">II. Afyon Savaşı</span> 1856-1860 yılları arasında Büyük Britanya-Fransa ve Çin arasında geçen savaş

II. Afyon Savaşı veya Arrow Savaşı, 1856 – 1860'ta Çin ile Birleşik Krallık ve Fransa İmparatorluğu arasında gerçekleştirilen savaş.

<span class="mw-page-title-main">East India Company</span> Britanya Hindistanının kurulmasından önce Hindistanı Büyük Britanya İmparatorluğu adına yöneten şirket

Doğu Hindistan Şirketi, İngiliz Doğu Hindistan Şirketi veya Britanya Doğu Hindistan Şirketi, Kraliçe'den Hint Okyanusu bölgesinde ticaret yapmak için ayrıcalık alabilen deniz tüccarları tarafından 31 Aralık 1600'de kurulan bir İngiliz ve daha sonra bir İngiliz anonim şirketiydi.

Afganistan Savaşı veya Afganistan İç Savaşı ile şu maddeler kastedilmiş olabilir:

<span class="mw-page-title-main">Eşitsiz anlaşma</span>

Eşitsiz anlaşma Çin'de; 19. yüzyıl ile 20. yüzyılın başında Batılı güçler tarafından askeri yenilgiyle uğradıktan sonra ya da bu güçler tarafından askerî eylem tehdidi yapıldığı durumlarda Çin'deki Çing Hanedanı ve Japonya'daki Tokugawa şogunluğu tarafından imzalanan anlaşma dizisine verilen isim. Bu terim aynı zamanda, aynı dönem boyunca Meiji Restorasyonu sonrası Japon İmparatorluğu'nun Kore'deki Joseon Krallığı'na karşı uyguladığı anlaşmalar için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Şanghay Uluslararası İmtiyaz Bölgesi</span>

Şanghay Uluslararası İmtiyaz Bölgesi, Çin Şanghay şehrinde, varlığı 1863 ila 1941 yılları arasında süren bir imtiyaz bölgesi.

8 Temmuz 1921'de Stockholm'deki İngiliz ve İsveç hükûmetleri arasında, İsveç vatandaşları ile Mısır'daki mahkeme sistemi arasındaki yasal ilişkileri düzenlemek amacıyla bir anlaşma imzalandı. Kanun hükümleri gerektirmediğinden dolayı bu anlaşma için onaylar değiştirilmedi ve 19 Temmuz 1921'de Birleşmiş Milletler Antlaşması ile yürürlüğe girdi.

22 Nisan 1921'de Christiania'da İngiliz ve Norveç hükûmetleri arasında, Norveç vatandaşları ile Mısır'daki mahkeme sistemi arasındaki yasal ilişkileri düzenlemek amacıyla bir anlaşma imzalandı.Kanun hükümleri gerektirmediğinden dolayı bu anlaşma için onaylar değiştirilmedi ve 28 Mayıs 1921'de Birleşmiş Milletler Antlaşması ile yürürlüğe girdi.

14 Temmuz 1921'de Kopenhag'daki İngiliz ve Danimarka hükûmetleri arasında, Danimarka vatandaşları ile Mısır'daki mahkeme sistemi arasındaki yasal ilişkileri düzenlemek amacıyla bir anlaşma imzalandı. Kanun hükümleri gerektirmediğinden dolayı bu anlaşma için onaylar değiştirilmedi ve 20 Ağustos 1921'de Birleşmiş Milletler Antlaşması ile yürürlüğe girdi.

4 Eylül 1920'de Atina'daki İngiliz ve Yunan hükûmetleri arasında, Yunan vatandaşları ile Mısır'daki mahkeme sistemi arasındaki yasal ilişkileri düzenlemek amacıyla bir anlaşma imzalandı. Onaylar 4 Ocak 1921'de Atina'da değiştirildi ve anlaşma yürürlüğe girdi. 26 Şubat 1921'de Birleşmiş Milletler Antlaşması ile tescil edildi.

Hong Kong-Türkiye ilişkileri, Hong Kong ile Türkiye arasındaki dış ilişkilerdir. Türkiye'nin Hong Kong'da bir başkonsolosluğu vardır. Başkonsolosluk 1974 yılında Londra Büyükelçiliğine bağlı olarak açılmış, 1979'da ekonomik sebeplerden ötürü kapanmış, 1991 yılında tekrar faaliyete geçmiştir. Hong Kong'un 1 Temmuz 1997 tarihinde, İngiltere'den Çin Halk Cumhuriyeti'ne devrinden bu yana Başkonsolosluk Pekin Büyükelçiliğine bağlıdır.

Bogue Antlaşması, Çin ile Büyük Britanya ve İrlanda Birleşik Krallığı arasında, önceki Nanking Antlaşması'nı tamamlamak için Ekim 1843'te imzalanan bir antlaşmaydı. Anlaşmanın kilit hükümleri, İngiltere'ye sınır ötesi ve en çok tercih edilen ulus statüsü verdi.

<span class="mw-page-title-main">1830'lar</span> onyıl

1830'lar Gregoryen takvimine göre 1 Ocak 1830'da başlayıp 31 Aralık 1839'da sona eren onyıldır.

Sömürge Hindistanı, Keşifler Çağı sırasında Hint alt kıtasının Avrupalı sömürgeci güçler tarafından işgal edilen kısmıdır. Keşifler Çağı boyunca Portekiz, Hollanda Cumhuriyeti, İngiltere, Fransa ve Danimarka-Norveç gibi Avrupalı güçler Hindistan alt kıtasının Sömürge Hindistan'ı olarak bilinen bölümlerini işgal edip sömürgeleştirmiştir. Bu ülkeler, özellikle baharat ticareti yoluyla zenginlik ve refah elde etmeye çalıştılar. Amerika kıtasının kolonileştirilmesi, Hindistan'da zenginlik arayışıyla motive edildi. Vasco da Gama, 15. yüzyılın sonlarında Afrika'yı dolaşarak Hindistan ile doğrudan ticareti yeniden kuran ilk Avrupalı oldu. Seylan'da bir üsse sahip olan Hollandalılar da Hindistan'a doğru genişleme girişiminde bulundular ancak Colachel Savaşı'nda Travancore Krallığı tarafından yenilgiye uğratıldılar. Avrupalı güçler 17. yüzyılın başlarında Hindistan'da ticaret merkezleri kurdular ve Babür ve Maratha İmparatorlukları zayıfladıkça birçok istikrarsız Hint devletini manipüle edip kontrol altına almayı başardılar. 18. yüzyılın sonları ve 19. yüzyılın başlarında İngiltere ve Fransa, hem vekil yöneticiler hem de doğrudan askeri müdahale yoluyla Hindistan'da hakimiyet mücadelesi verdi. Nihayetinde İngiltere Hindistan'ın büyük bir bölümünün kontrolünü ele geçirdi ve Hindistan "İngiliz tacının mücevheri" olarak anılmaya başlandı. Hindistan 1947 yılında bağımsızlığını kazanmış ve Hindistan Dominyonu ile Pakistan Dominyonu olarak ikiye bölünmüştür.

Kanton Fabrikaları olarak da bilinen On Üç Fabrika, 1684'ten 1856'ya kadar Çing Hanedanı'ndaki güneybatı Guangzhou'nun (Kanton) Liwan Bölgesi'nde günümüz Xiguan'ı civarında İnci Nehri kıyısındaki bir mahalleydi. Bu depolar ve mağazalar, 1757'den 1842'ye kadar Batı'nın Çin ile yaptığı ticaretin çoğunun başlıca ve tek yasal yeriydi. Fabrikalar, 1822'de kazara, 1841'de I. Afyon Savaşı sırasında ve 1856'da II. Afyon Savaşı'nın başlangıcında yangınla yok oldular. Antlaşma limanları'nın açılması ve 1842 İngiliz-Çin Nanking Antlaşması hükümleri uyarınca Kanton Sisteminin sona ermesinden sonra fabrikaların önemi azaldı. İkinci Afyon Savaşı'ndan sonra, fabrikalar Guangzhou'nun eski surlarla çevrili şehrinin güneyindeki eski yerlerinde yeniden inşa edilmedi, bunun yerine önce İnci Nehri'nin karşısındaki Henan Adası'na ve ardından Guangzhou'nun batı banliyölerinin güneyindeki Shamian Adası'na taşındı. Eski yerleri artık Guangzhou Kültür Parkı 'nın bir parçasıdır.