İçeriğe atla

I. Abdullah

Abdullah bin Hüseyin
Transürdün kralı
Hüküm süresi1 Nisan 1921 – 25 Mayıs 1946
Sonra gelenÜrdün kralı olarak Kendisi
Ürdün kralı
Hüküm süresi25 Mayıs 1946 – 20 Temmuz 1951
Önce gelenTransürdün kralı olarak Kendisi
Sonra gelenI. Talal
DoğumŞubat 1882
Mekke, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm20 Temmuz 1951 (69 yaşında)
Kudüs, Filistin
DefinRaghadan Sarayı
Eş(ler)iMusbah bint Nasser
Suzdil Hanım
Nahda bint Uman
Çocuk(lar)ıPrenses Haya
I. Talal
Prens Naif
Prenses Münire
Prenses Makbule
BabasıŞerif Hüseyin
AnnesiAbdiya bint Abdullah
DiniSünni İslam
Soldan sağ: Gertrude Bell, ?, T.E. Lawrence, Herbert Samuel, Emir Abdullah, Şeyh Macid Paşa (Amman havalimanı, Nisan 1921)
Kahire Konfesansı'na gelen Herbert Samuel'i karşılayan T.E. Lawrence, Emir Abdullah, Geoffrey Salmond ve Wyndham Deedes (1920)
Mustafa Kemal Atatürk ile (1937)

I. Abdullah, (d. Şubat 1882, Mekke, Osmanlı İmparatorluğu - ö. 20 Temmuz 1951, Kudüs, Filistin), Ürdün Kralı. Arap-İsrail savaşları sırasında öldürüldü, yerine oğlu 1. Talal geçmiştir.

Hicaz Emiri Hüseyin bin Ali'nin (Şerif Hüseyin) oğlu olan Abdullah, İngilizlerin desteğiyle 1921 yılında Mavera-i Ürdün Emirliği'nin başına geçti.[1] Önce Paeke Paşa'ya, sonra da Glubb Paşa'ya örgütlettiği "Arap Lejyonu", Kerkük-Hayfa petrol boru hattının korunmasını sağladı. II. Dünya Savaşı sırasında emirlik sınırları dışına müdahalede bulundu. 1946'da İngiltere ile imzalanan bir ittifak anlaşmasından sonra ülke bağımsızlığına kavuşunca 1949 yılında ilk Ürdün kralı olarak taç giydi. Suriye ve Lübnan'ı içine alacak bir devlet kurmaya çalışırken öldü.

Emir Abdullah Efendi, ömrünün sonuna kadar İngilizler'in sadık dostu olarak kaldı. Sarayında muhafız olarak Çerkezleri konuşlandırmış ve oğlunun da iktidarda sorunsuz kalmasını sağlamıştır. Haşimi soyundan olduğu iddiasıysa günümüze kadar ispatlanamamıştır.

Kardeşi Faysal da yine İngiliz dostları sayesinde Irak emiri olmuştur. İngilizler Osmanlı İmparatorluğu'nun Arap Yarımadası'ndan çekilmesinde etkin rol oynayan bu aileden baba Şerif Hüseyin'i Hicaz'a, oğullarını da Irak ve Ürdün'e emir tayin etmiştir.

I. Abdullah 1951'de Kudüs'te cuma namazı çıkışında bir Filistinli tarafından yapılan suikast sonucunda öldürülmüştür.

Siyasete girişi

1910 yılında I. Abdullah babasını başarılı bir şekilde, İngilizlerin desteğini kazanarak Mekke Şerifliği görevi yapması konusunda ikna etmiştir. Bunu takip eden yıllarda, babası ve Osmanlı İmparatorluğu arasında ara buluculuk yapması sayesinde, Jön Türk Devrimi (1908) sonrası 1908, 1912 ve 1914 seçimlerinde, Meclis-i Mebûsan Hicaz Vilayeti Mekke-i Mükerreme sancağı mebusu seçilmiştir.[2] 1914 yılında ise, babasının emellerine İngilizlerin desteğini alabilmek adına Kahire'de Horatio Herbert Kitchener ile görüşme ayarlaması için bir gizli ajana ödeme yapmıştır.[3] I. Abdullah, İngilizler'le I. Dünya Savaşı'na kadar sürekli görüşme halindeydi ve 1915 yılında babasını İngilizler'in Mısır'daki baş sorumlu kumandanı Sir Henry McMahon ile Araplar'ın Türkler'den bağımsızlığını kazanması hakkında görüşmesi için cesaretlendirmiştir. {Ayrıca bakınız: McMahon Antlaşması} [4] 1916-18 Arap İsyanı sırasında I. Abdullah güney cephesi Arap birlikleri kumandanı olarak atanmıştır.[3] I. Abdullah görevine 10 Haziran 1916 tarihinde Osmanlı Birliği'ne Taif saldırısı yapılırken başlamıştır.[5] Bu Osmanlı Birliği 3000 kişiden ve 75 adet ağır tüfekten oluşmaktaydı. I. Abdullah, 5000 kişilik kabile mensuplarını üzerlerine yönlendirdi ancak onlara tam saldırı kapasitesi ile saldıracak silahlar vermedi. Bunun yerine şehri kuşattı. Temmuz ayında Mısır'dan, Mısır ordusu mensuplarından oluşan bir takviye kuvvet onlara destek vermeye geldi. 16 Temmuz günü,topçu atışları başladı ve 22 Eylül 1916 tarihinde Osmanlı Birliğinin teslim olmaktan başka çaresi kalmadı.[6] Daha sonra Medine kuşatmasına katılmış ve Güney ve Kuzey tarafından 4000 kişilik bir kuvvet ile Medine'yi kuşatmıştır.[7] 1917 yılının başlarında, çöl'de bir Osmanlı konvoyunu pusuya düşürerek, Bedevi kabilelerinden Osmanlı padişahına gönderilmek istenen 20.000 pound değerindeki altına el koymuştur.[8] 1917 Ağustosu'nda ise, I. Abdullah Hicaz Demiryolu'nu sabote etmek üzere Fransız kumandan Muhammand Ould Ali Raho ile yakın işbirliği içerisine girmiştir.[9] I. Abdullah'ın İngiliz Kumandan T. E. Lawrence ile ilişkileri iyi değildi ve Lawrence Hicaz'daki zamanının çoğunu Kuzey Cephesi Arap Kumandanı I. Abdullah'ın kardeşi Faysal bin Hüseyin'e hizmet ederek geçiriyordu.[3]

Transürdün'ü (Geçiş Ürdünü) Kurması

Kral Abdullah Amman'da taç giyerken. (Sağdan sola) Kral Abdullah, Prens Abdülillah (Irak Naibi), Emir Naif (Kral Abdullah'ın en genç oğlu)

Fransız kuvvetleri 'nde Şam'ı ele geçirip ve kardeşi Faysal bin Hüseyin'i sınır dışı ettiğinde, Abdullah kuvvetlerini Hicaz'dan Şam'a doğru kaydırdı.[4] Winston Churchill Abdullah'ı 1921 Kahire Kongresine davet etti. Churchill, Abdullah'a Fransız kuvvetlerinin kendilerinden üstün olduğunu ve Fransızlar'a karşı olası saldırıda iş birliği yapmaları gerektiğini ancak, şu anda Fransızlar ile herhangi bir problem yaşamak istemediklerini söyledi. Abdullah ise buna razı oldu ve ödüllendirildi. Daha sonra ise İngiltere Abdullah için koruma sözü verdi ve sonunda Abdullah Geçiş Ürdün'ünü kurdu. İngiltere ile bağımsızlık müzakerelerine başladı ve sonunda 25 Mayıs 1946 tarihinde kendisini, Geçici Ürdün Haşimiyye Krallığı'nın kralı olduğunu ilan etti. Sadece Ürdün ismi 1949 yılında gelmiştir. 25 Mayıs 1946 Ürdün'ün resmi bağımsızlık günüdür. Sonrasında kardeşi Faysal bin Hüseyin ise Irak kralı olmuştur.

Abdullah Geçici Ürdün'ü inşa etmek için, 1921 yılında Filistin'de görevlendirilen Yarbay Frederick Peake'dan yardım almıştır.[4]

II. Dünya Savaşı sırasında Abdullah Geçici Ürdün içerisinde sıkı bir yönetim kurmak için İngilizlerin sadık bir müttefiki oldu ve Irak'taki ayaklanmanın bastırılmasında yardımcı oldu. Krallığın 23 senesi boyunca başbakanlar, Abdullah tarafından görevlendirildi.

Yayılmacı Anlayışı

Abdullah, Arap liderleri arasında Batı'ya daha ılımlı olarak görülürdü. Onun, diğer Arap liderlere rağmen, İsrail ile barış içerisinde ayrılık anlaşmasını imzalamak için can attığını söylemek mümkündür. Onun komşuları Suriye, Lübnan ve İngiliz mandası altındaki Filistin ile alakalı Büyük Suriye adlı hayaline, çoğu Arap ülkesi güvenmiyordu. Onlar Abdullah'ı kendi bağımsızlıklarına engel olarak görüyor ve onun düşman ile iş birliği yaptığından şüpheleniyorlardı. Buna karşılık Abdullah da, Arap ülkeleri liderlerini güvenilmez buluyordu.[10][11][12]

I. Abdullah 1937'de Filistin için önerilen; içerisinde küçük bir İsrail olan ve geri kalan arazilerin Geçici Ürdün'e bırakılacağı Peel Komisyonu'nu desteklemiştir. Yahudiler isteksizce bu komisyonu kabul etse de, Filistin'deki Araplar ve diğer Arap ülkeleri Peel Komisyonu'na itiraz etmişlerdir.[13] En sonunda, Peel Komisyonu'nu kabul görmemiştir. 1946-48 yıllarında, I. Abdullah aslında bölünmeyi İngiliz mandası altındaki Filistin'den bölünme esnasında pay alabilmek için desteklemiştir. I. Abdullah İsrail istihbaratı ile (İsrail başbakanı da bu görüşmede yer aldı) çok defa görüşme yapmış bu görüşmelerde; karşılıklı olarak bölünmede ve 1947 İngiltere bağımsız bölünme planı üzerinde mutabakata varılmıştı.[14][15] 17 Kasım 1948 tarihinde, Mair ile olan gizli görüşmede, Abdullah bölünme planında kendisine pay istemeye ve Filistin'den de pay istemeye başlamıştı.[16] 1947 Gizli Siyonist-Haşimi müzakerelerinin bu fikri, tarihçi Avi Shlaim tarafından genişletilmiştir. Bu bölünme planı, Abdullah'ın payına Filistin Kudüs Müftüsü Muhammed Emin el-Hüseyni'den daha fazla vermeyi tercih eden İngiltere Dışişleri Bakanı Ernest Bevin tarafından destek görmüştür ve bu sayede Filistin devletinin kurulma riski daha aza indirgenmiştir.[4][17]

I. Abdullah Suikastı

20 Temmuz 1951 tarihinde, Kudüs'teki Mescid-i Aksa'yı ziyareti esnasında, Hüseyni aşiretinden Filistinli birisinden ölümcül bir kurşun yedi.[18] 16 Temmuz da, Lübnan resmi başbakanı Riyad el Sulh'ın Amman'da suikaste maruz kaldığı söylentisi İsrail'e farklı bir bakış getirmişti. Abdullah ise cenaze töreninde ve Moshe Sasson ve Reuven Shiloah ile olan görüşmelerinde övgü yağdırmak için Kudüs'e gitmişti.[19] Abdullah cuma namazı sırasında torunu Prens Hüseyin ile namaz kılarken vurulmuştu.

Evliliği ve Çocukları

Abdullah üç defa evlilik yaptı.[20] 1904 yılında, Abdullah'ın ilk eşi Musbah bint Nasser (1884 – 15 Mart 1961) ile İstanbul'da İstinye Sarayında evlendi. Bu evlilikten üç çocukları oldu;

Prenses Haya (1907–1990). Abdul-Karim Ja'afar Zeid Dhaoui ile evlendi.

Kral Talal (26 Şubat 1909 – 7 Temmuz 1972)

Prenses Munira (1915–1987). Asla evlenmedi.

1913 yılında, Abdullah ikinci eşi Suzdil Khanum (d. 16 Ağustos 1968) ile İstanbul'da evlendi. Bu evlilikten iki çocukları oldu.

Damat Nayef bin Abdullah Beyefendi (Ta'if, 14 Kasım 1914 – Amman, 12 Ekim 1983)

Prenses Maqbula (6 Şubat 1921 – 1 Ocak 2001). Ürdün başbakanı Hussein bin Nasser ile evlendi. (dönemi 1963–1964, 1967)

1949 yılında Abdullah üçüncü eşi Sudanlı Nahda bint Uman ile evlendi. Bu evlilikten çocukları olmadı.

Görevleri ve Başarıları

Görevleri
GöreviTarihi
Geçici Ürdün Emiri1921-1951
Mekke Emiri1882-1921
Ürdün Haşimiye Krallığı1946-1951
Ödülleri
ÖdülAldığı MakamTarihi
İngiliz Şövalye Nişanıİngiltere1920
Grand Cordon NişanesiIrak1922
Haşimiye NişanesiÜrdün1932
1. Fasyal NişanesiSuudi Arabistan1932
St Michael and St George (GCMG) Nişanıİngiltere1935

Kaynakça

  1. ^ "Amir Abdullah's Bodyguard on Camels with Red, Green and White Standard at Far Left". World Digital Library. 1 Nisan 1921. 5 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2013. 
  2. ^ Sibel Yazıcı (2018). Osmanlı Meclis-i Mebusanı ve Faaliyetleri (1914-1918) (PDF) (Doktora). Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstütüsü Tarih Anabilim Dalı. s. 25. 16 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Mart 2021. 
  3. ^ a b c Murphy, David The Arab Revolt 1916–18, Osprey, London 2008, page 13
  4. ^ a b c d Michael T. Thornhill, ‘Abdullah ibn Hussein (1882–1951)’, Oxford Dictionary of National Biography, Oxford University Press, Sept 2004; online edn, Jan 2008 accessed 10 March 2009
  5. ^ Murphy, David The Arab Revolt 1916–18, Osprey, London 2008, page 34
  6. ^ MacMunn, Lieut.-General Sir George (1928) Military Operations. Egypt and Palestine. From the outbreak of war with Germany to June 1917. HMSO. Pages 226,227.
  7. ^ MacMunn. Page 228
  8. ^ Murphy, David The Arab Revolt 1916–18, Osprey, London 2008, page 38
  9. ^ Murphy, David The Arab Revolt 1916–18, Osprey, London 2008, page 45
  10. ^ Shlaim, 2001, p. 82
  11. ^ Tripp, 2001, p. 136.
  12. ^ Landis, 2001, pp. 179–184
  13. ^ Morris, 190
  14. ^ Rogan, 2001, pp. 109–110
  15. ^ Morris, 193–194
  16. ^ Karsh, Efraim The Arab-Israeli Conflict, London: Osprey, 2002 p. 51.
  17. ^ "al-Husseini, Hajj (Muhammad) Amin." Sela. The Continuum Political Encyclopedia of the Middle East. pp. 360–362. See p. 361
  18. ^ Sela, 2002, 14
  19. ^ in the company of his grandson,
  20. ^ Christopher Buyers, "Al-Hashimi Dynasty Genealogy
Resmî unvanlar
Önce gelen:
'
Ürdün kralı
1946 - 1951 		Sonra gelen:
Talal

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ürdün</span> Orta Doğuda bulunan bir Arap ülkesi

Ürdün ya da resmî adıyla Ürdün Hâşimi Krallığı, Orta Doğu'da bulunan bir Arap ülkesidir. Asya, Afrika ve Avrupa'nın kesişiminde bulunan ülke, Levant bölgesine dahildir ve Şeria Nehri'nin doğu yakasında yer alır. Kuzeyinde Suriye, kuzeydoğusunda Irak, güneyinde ve doğusunda Suudi Arabistan, batısında İsrail ve Batı Şeria ile Lut Gölü yer almaktadır. Ülkenin güneybatıda bulunan 26 km kıyısı Akabe Körfezi yoluyla Kızıldeniz'e açılmaktadır. Akabe Körfezi Ürdün'ü Mısır'dan ayırır. Ürdün yarı kurak bir ülke olup yüz ölçümü 89 bin km², nüfusu yaklaşık 10 milyondur. Bu da Ürdün'ü 11. en kalabalık Arap ülkesi yapmaktadır. Halkının %95'i Sünni Müslüman olan Ürdün'ün resmî dini İslam'dır, ayrıca Hristiyan azınlık da bulunur. Başkenti ve en büyük şehri Amman'dır.

<span class="mw-page-title-main">Hüseyin bin Ali (Mekke emiri)</span> Mekke şerifi ve emiri, Hicaz kralı ve Şerifî halifesi

Hüseyin bin Ali el-Haşimi, bilinen adıyla Şerif Hüseyin, 1908-1916 yılları arasında Mekke Şerifi, 1916-1924 arası Hicaz Kralı olan Arap lideri.

<span class="mw-page-title-main">Hâşimoğulları (Hicaz)</span> Arap kraliyet ailesi

Hâşimoğulları veya Hâşimîler, Hüseyin bin Ali tarafından kurulan Arap ailesi. İslam peygamberi Muhammed'in mensup olduğu Benî Haşim ailesine bağlı bir Kureyş boyu olduğunu iddia etmektedirler. Ayrıca kan bağı ve kabile birlikteliği yoluyla Kızıl Deniz boyunca kurulan hanedanların sahibi olan boy. Sülale ismini İslam peygamberi Muhammed'in büyük-büyükbabası Haşim bin Abdimenaf'dan alır. I. Dünya Savaşı esnasında İngiliz desteğiyle Osmanlı Devleti'ne isyan etmiş, Arap Yarımadası'nın kontrolünü eline geçirmiş, fakat birkaç yıl sonra Suudi Hanedanlığı'na yine bir isyanla kaybetmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Arap Ayaklanması</span> Arapların, 1916-1918 yıllarında Osmanlı İmparatorluğu egemenliğine karşı başlattığı ayaklanma olayı

Arap Ayaklanması, Arap İsyanı veya Arap İhaneti, I. Dünya Savaşı sırasında Haziran 1916 tarihinde Yemen'de Aden, Suriye'de Halep'i kapsayan bağımsız ve birleşik bir Arap devleti kurmak amacıyla Şerif Hüseyin bin Ali tarafından başlatılan silahlı isyandır.

<span class="mw-page-title-main">I. Faysal</span> 1921den 1933e kadar Haşimi Irakın ilk kralı

I. Faysal, 1920 yılında kurulan kısa ömürlü Suriye Krallığı ve ardından Irak Krallığı kralı. Taç giydiği 23 Ağustos 1921 tarihinden, kalp krizi geçirerek öldüğü 1933 yılına kadar 12 sene hüküm sürmüştür. Kendisini Hicaz Kralı ilan ederek Osmanlı İmparatorluğu'na karşı Arap İsyanını başlatan Şerif Hüseyin'in üçüncü oğludur.

<span class="mw-page-title-main">Filistin Mandası</span> 1920-1948 yılları arasında varlığını sürdüren Birleşik Krallık yönetimi

Birleşik Krallık Filistin Mandası, Birleşik Krallık'ın Filistin'deki Osmanlı Devleti hakimiyetine son vermesiyle İtilaf Devletleri tarafından kararlaştırılan ve Milletler Cemiyeti tarafından Haziran 1922'de resmen onaylanarak kurulan manda cumhuriyeti.

<span class="mw-page-title-main">Faysal-Weizmann Anlaşması</span>

Faysal-Weizmann Anlaşması, Hicaz Kralı'nın oğlu Emir Faysal ile daha sonra Dünya Siyonist Teşkilatı'nın başkanlığına gelecek olan Chaim Weizmann arasında, I. Dünya Savaşı'ndan kaynaklanan anlaşmazlıkların çözüme kavuşturulması amacı ile toplanan 1919 Paris Barış Konferansı kapsamında, 3 Ocak 1919 tarihinde imzalanmıştır. Filistin'de Yahudiler için bir yurt, Orta Doğu'nun büyük bölümünde de bir Arap devleti kurulması amacıyla Arap-Yahudi işbirliğini öngören, ancak kısa ömürlü olmuş bir anlaşmadır.

<span class="mw-page-title-main">İsrail-Ürdün Barış Antlaşması</span>

İsrail–Ürdün Barış Antlaşması, iki ülke arasında devam eden çeşitli sorunları ve toprak anlaşmazlıkları çözmek amacıyla 1994 yılında imzalanan barış antlaşmadır. İki ülke arasında yaşanan sorunlardan dolayı toplamda 18.3 milyar dolarlık bir kayıp meydana gelmişti. Bu barış antlaşması İsrail ile Filistin Ulusal Yönetimi arasında devam eden Ortadoğu Barış Süreci'nin bir kolu olmuştur. Antlaşma, 26 Ekim'de Arava Vadisi'nin güney sınırlarında imzalanmıştır. Bu antlaşmayla Ürdün, Mısır'dan sonra İsrail ile ilişkilerini normalleştiren 2. Arap ülkesi olmuştur.

Medine Müdafaası, Şerif Hüseyin'in 1916'da İngiliz desteğiyle isyan ederek Medine'yi hedef alması üzerine başlayıp, 2 yıl 7 ay sürdü ve Mondros Mütarekesi'nin imzalanması üzerine Padişah VI. Mehmet'in, müdafaada ısrar eden garnizon komutanı Fahrettin Paşa'yı iknasıyla sona erdi. Medine'deki Osmanlı garnizonu, mütarekeye göre silah bırakan son Osmanlı birliği oldu ve Medine'de kısa süreli Haşimi iktidarı başladı. Çatışmalardan ötürü Medine halkının ciddi bir kısmı göç etmek zorunda kaldı. Kuşatma sonunda, garnizon komutanı Fahrettin Paşa İngilizler tarafından tutuklanarak Malta'ya sürgün edildi.

<span class="mw-page-title-main">Hicaz Kuvve-i Seferiyesi</span>

Hicaz Kuvve-i Seferiyesi veya Hicaz Seferi Kuvvetleri, Osmanlı Ordusu'na bağlı olarak kurulan bir seferi kuvvetti. Ordu komutanlığı rütbesindeki bir asker komutanlığını yapardı. I. Dünya Savaşı sırasında Medine Kuşatması öncesinde Medine'de kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Suriye Arap Krallığı</span> 1919-1920 Batı Asyada fiili devlet

Suriye Arap Krallığı ; varlığı dört aydan biraz fazla sürmüş, Hicaz Krallığı'ndan sonra kurulmuş ikinci modern Arap devleti. Kısa süreli bu devletin yöneticisi, Mekke emiri Hüseyin'in oğlu I. Faysal'dı. Tüm Büyük Suriye'de hak iddia etmesine rağmen, Faysal hükûmeti ancak sınırlı bir bölgeyi kontrol ediyordu ve varlığı da Birleşik Krallık'ın desteğine bağlıydı. İngiltere ise, Fransa ile birlikte genel olarak, Büyük Suriye fikrine karşıydı ve Faysal'ı kral olarak tanımayı reddediyordu. Nihayetinde, Faysal'a bağlı birlikler, 25 Temmuz 1920'de, Fransız kuvvetlerine teslim oldular.

<span class="mw-page-title-main">Hicaz Krallığı</span> Orta Doğuda Hicaz bölgesinde hüküm sürmüş bir devlet

Hicaz Haşimi Krallığı, Orta Doğu'da Hicaz bölgesinde Haşimi Hanedanlığı tarafından yönetilmiş bir devletti. Arap İsyanı esnasında Mekke Şerifi Hüseyin'in Osmanlı ordusunu Arabistan Yarımadası'ndan sürmek için Britanya İmparatorluğu güçleri ile ittifak içinde mücadele etmesi sonrasında Osmanlı İmparatorluğu I. Dünya Savaşı'nda Britanya İmparatorluğu'na yenilerek, bölgeyi tamamen kaybetmiş ve Hicaz millî bağımsızlığını kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Zein Al-Sharaf Talal</span>

Zein al-Sharaf Talal, Ürdün kralı Talal bin Abdullah'ın eşi olarak Ürdün konsort kraliçesi. Kraliçe Zein, Ürdün kralı Hüseyin bin Talal'ın annesiydi.

Şam Protokolü, 23 Mayıs 1915'te İstanbul'daki Türk yetkililere danışma misyonu sırasında Şam'a yaptığı ikinci ziyarette Arap gizli toplumları el-Fatat ve Al-'Ahd tarafından Faysal bin Hüseyin'e verilen bir belgedir.

<span class="mw-page-title-main">Abdülilah</span>

Abdülilah, Irak Kralı Gazi bin Faysal'ın kuzeni ve kayınbiraderi. Son Irak Kralı II. Faysal'ın Kral Naipliğini üstlenmiştir. Kral Faysal'ın küçük yaşta tahta geçtiği 4 Nisan 1939 tarihinden 14 Temmuz Darbesinde öldürülmesine kadar Kral Naibi ve Irak Veliahtı olarak görevde kaldı.

<span class="mw-page-title-main">Orient House</span>

Orient House, Doğu Kudüs'te bulunan ve 1980'lerde ve 1990'larda Filistin Kurtuluş Örgütü'nün (FKÖ) karargahı olarak hizmet veren bir bina.

<span class="mw-page-title-main">Abdullah Rimavi</span> Ürdünlü siyasetçi

Abdullah Rimawi 1950'lerde Ürdün'deki Baas Partisi'nin başkanıydı. 1957'de Süleyman Nabulsi hükûmetinde dışişleri bakanı olarak görev yaptı. Sadık bir pan-Arabist olan Rimawi, Ürdün'deki Haşimi yönetici ailesinin en sesli muhaliflerinden biri haline geldi ve Suriye ile birleşmeyi tercih etti. 1957'de sol hükûmet ile kraliyet ailesi arasındaki kriz nedeniyle Ürdün'den kaçtı. Birleşik Arap Cumhuriyeti'ne yerleşti ve burada BAC Cumhurbaşkanı Cemal Abdünnasır'a yakınlaştı. 1959'da bu yakınlık, Nasır ile anlaşmazlığı olan Baas Partisi'nden ihraç edilmesine sebep oldu. Kısa bir süre sonra Arap Sosyalist Devrimci Baas Partisi adında ayrı bir parti kurdu. Sürgünü sırasında, Ürdün monarşisine saldırmak veya monarşiyi baltalamak için bir dizi girişimde bulunduğu iddia edildi.

<span class="mw-page-title-main">Ali Rikabi</span> Ürdünlü siyasetçi (1864-1942)

Ali Rıza Paşa Rikabi modern Suriye'nin ilk başbakanı ve aynı zamanda Ürdün başbakanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Şerif Ordusu</span> Arap İsyanının ana ordusu

Arap Ordusu olarak da bilinen Şerif Ordusu veya Hicaz Ordusu, I. Dünya Savaşı'nın Osmanlı cephelerinin bir parçası olan Arap İsyanı'nın arkasındaki askerî güçtü. 1916'da "Arapların Sultanı" ilan edilen Hicaz Krallığı'ndan Şerif Hüseyin bin Ali, Arap halkını bağımsız bir hükûmet altında birleştirme nihai hedefiyle Osmanlı İmparatorluğu'na karşı bir isyanda Şerif Ordusu'na liderlik etti. İngilizler tarafından hem mali hem de askeri olarak desteklenen Hüseyin'in kuvvetleri Hicaz'dan kuzeye doğru yavaş yavaş ilerledi ve İngiliz kontrolündeki Mısır Seferi Kuvvetleri ile birlikte savaşarak sonunda Şam'ı ele geçirdi. Şerif Ordusu mensupları burada Şerif Hüseyin'in oğlu Faysal liderliğinde Suriye Arap Krallığı olarak bilinen kısa ömürlü bir monarşi kurdu.

<span class="mw-page-title-main">Kahire Konferansı (1921)</span>

Resmi tutanaklara 12-30 Mart 1921'de Kahire ve Kudüs'te düzenlenen Orta Doğu Konferansı olarak geçen Kahire Konferansı, İngiliz yetkililerin Ortadoğu'daki sorunları incelemek bu sorunları tartışmak ve bu sorunlar hakkında ortak bir politika oluşturmak amacıyla yaptığı bir dizi toplantıya verilen isimdir. İngiliz uzmanların gerçekleştirdiği bu gizli konferanslar, hem Irak hem de Ürdün üzerindeki İngiliz kontrolünün nasıl olacağına dair planları oluşturdu. Churchill, Arap isyanını başlatan Mekke Şerifi Hüseyin'in oğullarına bu iki bölgenin sembolik liderliğini teklif etti. Bu sayede Britanya'nın isyan zamanı Araplara vadettiği bağımsız devlet sözü tam olarak gerçekleşmese de bu vaadin ruhu yerine getirilecekti.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.