İçeriğe atla

IŞİD'in Askeriyesi

İslam Devleti Ordusu[dn 1]
جيش تنظيم الدولة الإسلامية (Arapça)
Etkin1999-2014 (çeşitli isimler altında isyancı militan gücü olarak)
2014-günümüz (IŞİD'in parçası olarak)
Ülke Afganistan
 Kongo DC
 Mısır
 Irak
 Libya
 Mozambik
 Nijerya
 Pakistan
 Somali
 Suriye
 Yemen
Bağlılık Irak ve Şam İslam Devleti
Büyüklük5.000-10.000 (2019'daki BM iddiası)[1]
70.000 (Rusya Silahlı Kuvvetleri tahmini 2014)[2]
100.000 (2015'te IŞİD iddiası)[3]
KarargâhRakka (2013-2017)
Komutanlar
KomutanAbu Süleyman al-Naser (ölü)
(Mevcut Ordu Konseyi Komutanı)[4]
  • Abu Jandal al-Kuwaiti (ölü)
    (İkinci Suriye Cephesi Komutanı 2016)
  • Abu Omar al-Shishani  (ölü)
    (Öncü Saha Komutanı)
  • Abu Waheeb  (ölü)
    (Anbar Irak'taki Komutan)
  • Muhammad Abdullah (Libya Cephesi Komutanı)
  • Shadi el-Manaei
    (Sina Bölgesi Komutanı)
  • Hafiz Saeed Khan  (ölü)
    (Pakistan ve Afganistan Emiri)[5]
  • Abu Muhammad al-Kadari  (ölü) (Kuzey Kafkasya Komutanı)
Nişanlar
Araç Sembolü

IŞİD Ordusu,[dn 2] IŞİD'in savaşan militan gücüdür. En güçlü dönemindeki toplam kuvvet büyüklüğünün on binlerce kişiden iki yüz bin kişiye ulaştığı tahmin ediliyordu. IŞİD'in silahlı kuvvetleri, 2014'teki hızlı toprak genişlemesi sırasında hızla büyüdü. 2014'te kendisine dahil edilen gruplar da dahil olmak üzere IŞİD ordusu, Libya ve Nijerya'daki birçok yerde açıkça faaliyet gösteriyor ve toprakları kontrol ediyor.[6][7] Ekim 2016'da Somali, Puntland'daki Kandala şehrini ele geçirdi.[8]  2014'te doğu Suriye'nin büyük bir kısmını ve batı Irak'ın büyük bir kısmını ele geçirdi ve topraklarını ancak 2019'da kaybetti. Ayrıca Lübnan, İran ve Ürdün ile sınır çatışmalarına girdi ve buralara saldırılar düzenledi. IŞİD ile bağlantılı gruplar; Cezayir, Pakistan, Filipinler ve Batı Afrika gibi birçok (Kamerun, Nijer ve Çad) yerde faaliyet gösteriyor.[9][10][11] Ocak 2015'te IŞİD'in Afganistan'da ve Yemen'de  askeri varlığının olduğu da doğrulandı.

İslam Devleti'nin silahlı güçleri, hızlı ilerlemeler için silahla donatılmış pikaplı kamyonlar, motosikletler ve otobüsler gibi araçlar kullanan hafif piyade mobilize birliklerine dayanmaktadır. Ayrıca, çoğunu Irak ve Suriye Ordularından ele geçirdikleri topçu, tank ve zırhlı araçlar da kullandılar .

IŞİD'in kamyon ve bombalı araçlar, intihar bombacıları ve el yapımı patlayıcılar kullanma konusunda köklü bir geçmişi var. Ayrıca Irak ve Suriye'de kimyasal silahlar konuşlandırdılar.

Zırhlı Muharebe

İslam Devleti'nin (IŞİD) hem konvansiyonel hem de konvansiyonel olmayan zırhlı savaşta Zırhlı savaş araçlarını (ZSA) yaygın olarak kullandığı bilinmektedir . 2013/14'ten itibaren IŞİD Ordusu, Ana muharebe tankıları ve Zırhlı personel taşıyıcılar da dahil olmak üzere yüzlerce ZSA ele geçirdi ve bunları Suriye ve Irak'ta kullandı. IŞİD, bunları konvansiyonel olarak kullanmasının yanı sıra birçok ZSA'yı Bombalı intihar araçlarına (VBIED) dönüştürdü ve benzer saldırılar için normal araçları zırhlandırdı. 2017'ye gelindiğinde, İslam Devleti'nin Orta Doğu'daki zırhlı araçlarının çoğu çeşitli IŞİD karşıtı güçler tarafından imha edilmişti; ancak IŞİD'in Afrika'daki bağlı kuruluşlarının ZSA'ları kullanmaya devam ettiği bilinmektedir.

Tanklar gibi ağır silahlara erişim izni verilen birlikler genellikle IŞİD tarafından en sadık ve yetenekli olanlar olarak görülenlerdir.[12]

Notlar

Kaynakça

  1. ^ "Eighth report of the Secretary-General on the threat posed by ISIL (Da'esh) to international peace and security and the range of United Nations efforts in support of Member States in countering the threat" (PDF). United Nations Security Council. UN. 1 Şubat 2019. 19 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Temmuz 2024. 
  2. ^ "Islamic State formations comprise up to 70,000 gunmen — Chief of Russia's General Staff". Russian News Agency "TASS". 10 Aralık 2014. 28 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2024. 
  3. ^ "Saddam's former army is secret of Baghdadi's success". Reuters. 16 Haziran 2015. 19 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2015. 
  4. ^ Alessandria Masi (11 Kasım 2014). "If ISIS Leader Abu Bakr al-Baghdadi Is Killed, Who Is Caliph Of The Islamic State Group?". International Business Times. 3 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2015. 
  5. ^ "Officials: Top Islamic State leader killed in Afghanistan strike". The Washington Post. 11 Temmuz 2015. 6 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2024. 
  6. ^ "Boko Haram swears formal allegiance to ISIS". Fox News. Associated Press. 8 Mart 2015. 20 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2015. 
  7. ^ "IS welcomes Boko Haram allegiance: tape". Yahoo! News. Agency French-Presse. 12 Mart 2015. 5 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2015. 
  8. ^ Tin, Alex. "ISIS faction raises black flag over Somali port town". CBS News. 13 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2016. 
  9. ^ "Pakistan Taliban splinter group vows allegiance to Islamic State". Reuters. 18 Kasım 2014. 19 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2014. 
  10. ^ "Senior Abu Sayyaf leader swears oath to ISIS". Rappler. 4 Ağustos 2014. 7 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2015. 
  11. ^ "ISIS Now Has Military Allies in 11 Countries – NYMag". Daily Intelligencer. 3 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2014. 
  12. ^ Ripley 2018, ss. 139–140.


Kaynak hatası: <ref> "dn" adında grup ana etiketi bulunuyor, ancak <references group="dn"/> etiketinin karşılığı bulunamadı (Bkz: )

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Terörizmle Savaş</span>

Terörizmle Savaş, kısa kullanımıyla Terörle Savaş veya Terörizmle Küresel Savaşı, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki farklı hedeflere gerçekleştirilen 11 Eylül saldırıları sonrasında Amerika Birleşik Devletleri'nin öncülüğünde başlatılan uluslararası bir askerî kampanyadır. NATO üyesi olan tüm ülkeler ve üye olmayan bazı ülkelerin katıldığı kampanya, el-Kaide'nin başını çektiği çeşitli silahlı gruplara yönelik açılmıştı.

<span class="mw-page-title-main">Irak İsyanı (2011-2013)</span>

Irak İsyanı, Irak Savaşı'nın sona ermesinden ve ABD birliklerinin Irak'tan çekilmesinden sonra 2011'in sonlarında başlayan ve merkezi hükûmetle şiddetli çatışmalara ve Irak'ın dini grupları arasında düşük düzeyde mezhepsel şiddete neden olan bir isyandı.

<span class="mw-page-title-main">Irak ve Şam İslam Devleti</span> Irak, Suriye ve Afrikada faaliyet gösteren Selefi cihatçı silahlı örgüt

Irak ve Şam İslam Devleti veya 2014'ten beri kullandığı resmî isimle İslam Devleti, ağırlıklı olarak Afrika'da, ayrıca Irak ve Suriye'de de etkinlik gösteren, bu bölgede hilâfet devleti kurmak amacıyla güvenlik güçlerine ve sivillere karşı eylemler yapan yasa dışı, silahlı ve ele geçirdiği topraklardaki meşruluğu hiçbir ülke tarafından devlet olarak tanınmayan Selefi cihatçı örgüttür. Avrupa Birliği ve Birleşmiş Milletler ile aralarında ABD, Türkiye, Suudi Arabistan, Kanada'nın da bulunduğu pek çok ülke ve kuruluş tarafından terör örgütü olarak tanınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ebu Bekir el-Bağdadi</span> IŞİDin lideri

Ebu Bekir el-Bağdadi veya doğum ismiyle İbrahim Avvad İbrahim Ali el-Bedri el-Samarai, kendini İslam halifesi ilan etmiş, silahlı örgüt IŞİD'in kurucusu ve 2014'ten 2019'a kadar lideriydi.

<span class="mw-page-title-main">Irak ve Şam İslam Devleti'ne karşı yapılan askerî müdahaleler</span>

Irak ve Şam İslam Devleti'ne karşı yapılan askerî müdahaleler, IŞİD'in gücünü kırmak için dünya genelinde yapılan dış müdahaleleri kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Haziran 2015 Kobani saldırısı</span> Vikimedya liste maddesi

Haziran 2015 Kobani saldırısı, IŞİD'in Kobani kentine gerçekleştirdiği saldırıdır. Tel Abyad'ın YPG'nin eline geçtiği ve YPG'nin Rakka'ya doğru ilerlediği dönemde gerçekleşen bu saldırı, IŞİD'in Kobani'yi yeniden ele geçirmekten ziyade dikkatleri bu yöne çekelbilmek için gerçekleştirdiği bir intihar saldırısı olarak değerlendirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Irak İç Savaşı (2013-2017)</span>

Irak İç Savaşı (2013-2017), IŞİD'in Musul'a saldırmasıyla başlayan iç çatışmaları kapsamaktadır. IŞİD ve IŞİD'e destek veren eski Baas partisi mensupları, Sünni Arap aşiretleri ve diğer radikal örgütler ile Irak Ordusu, Peşmerge, İran destekli Şii milisler, Süryani/Asuri/Yezidi azınlık savaşçıları ve merkezi hükûmete destek veren Sünni ve Şii Arap, Kürt ve Türkmen aşiretleri arasındaki çatışmalar günümüzde de devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Cund el-Hilafe</span> Silahlı örgüt

Cund el-Hilafe Cezayir'de faaliyet gösteren cihatçı Selefi örgüt. Örgüt Eylül 2014'te bir Fransız turistin başını kesmiştir. Örgüt, Ocak 2013'te 23 rehineyi Cezayir ordusunun baskını sonucu öldürmüştür. Örgüt IŞİD'e bağlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Irak ve Şam İslam Devleti'nin petrol üretimi ve kaçakçılığı</span>

Irak ve Şam İslam Devleti'nin petrol üretimi ve kaçakçılığı, Irak ve Şam İslam Devleti'nin (IŞİD) Suriye ve Irak'ta yer alan petrol rafinelerinde petrol üretmesi ve bunları dış ülkelere satmasıdır. Petrol üretimi ve kaçakçılığı, IŞİD'in en büyük gelir kaynakları arasında gösterilir. Bu ürün bazı kaynaklarda "kara bayrağı besleyen kara altın" olarak da adlandırılmıştır. IŞİD kontrolü altındaki sahalardan elde edilen petrol, çoğunlukla kendi bölgeleri içerisinde dağıtılmakta, ancak pazar fiyatlarının altından çevre devletlere de kaçırılmaktadır. Ham petrolden üretilen petrol ve mazot gibi ürünler IŞİD kontrolü altındaki bölgelerin ekonomisinin temel taşı niteliğindedir. Mazot da birçok elektrik jeneratörünün güç kaynağı durumundadır.

Taha Subhi Falaha olarak bilinen Ebu Muhammed El-Adnani El-Şami, eski IŞİD sözcüsü. IŞİD'in lideri Ebu Bekir el-Bağdadi'ye yakınlığıyla bilinen İdlib doğumlu Adnani, örgütün Suriye'deki önde gelen liderleri arasında yer almaktaydı. Adnani'nin IŞİD'in dış operasyonlarının ana mimarı ve örgütün sözcüsü olarak IŞİD militanlarının hareketlerini koordine ederek ve '‘yalnız kurt’' isimli saldırılarını doğrudan desteklemekteydi.

<span class="mw-page-title-main">Tel Abyad Muharebesi</span>

Tel Abyad Muharebesi, Suriye İç Savaşı sırasında Irak ve Şam İslam Devleti'nin 27 Şubat 2016 günü Tel Abyad'a saldırması sonucu çıkan ve 1 Mart'a kadar süren çatışmalar bütünü.

<span class="mw-page-title-main">Deyrizor Taarruzu (Ocak 2017)</span>

Deyrizor Taarruzu , Irak ve Şam İslam Devleti'nin Suriye Silahlı Kuvvetleri'ne karşı 14 Ocak'ta Deyrizor şehrini ele geçirmek için başlattığı bir askerî operasyon.

<span class="mw-page-title-main">Yezîdî Soykırımı</span> IŞİD tarafından Yezîdîlere yapılan soykırım

Yezidi Soykırımı, Irak ve Şam İslam Devleti'nin Irak'taki Yezîdîlere yönelik 3 Ağustos 2014 tarihinde gerçekleştirmiş olduğu katliamlar silsilesi. Birleşmiş Milletler tarafından soykırım olarak kabul edilmiştir. Kürdistan Bölgesel Yönetimi'ndeki Yezîdî kadınlar ve küçük yaştaki kızlar IŞİD mensupları tarafından cinsel köleliğe zorlandı, erkekler sürgün edildi ve binlercesi topluca infaz edildi. Birçoğu Sincar'de olmak üzere toplamda yaklaşık 5 bin kişinin öldürüldüğü 10 bine yakın kişinin ise esir düştüğü ifade edilmektedir. Soykırım 2014 yılında Peşmerge'nin IŞİD saldırıları sonucunda geri çekilmesinden sonra başlamıştır.

Kayla Mueller ya da tam adıyla Kayla Jean Mueller, Amerikalı insan hakları aktivisti ve insani yardım görevlisi. 2013 yılında Suriye İç Savaşı sürerken gönüllü olarak gittiği Halep'te Sınır Tanımayan Doktorlar'a ait hastanenin çıkışında kaçırıldı. Kısa süre sonra Irak ve Şam İslam Devleti (IŞİD) tarafından kaçırıldığı anlaşıldı. 500 günden fazla süre IŞİD'in elinde esir kaldı. İşkence gördü ve tecavüze uğradı. 6 Şubat 2015'te öldürüldü.

<span class="mw-page-title-main">Ebu Bekir el-Bağdadi'nin ölümü</span> Kayla Mueller Operasyonu

Ebu Bekir el-Bağdadi'nin ölümü veya Amerikan ordusunun verdiği kod adıyla Kayla Mueller Operasyonu. Kayla Mueller Operasyonu Irak ve Şam İslam Devleti lideri Ebu Bekir el-Bağdadi'yi öldürmek amacıyla yapılmış, Bağdadi'nin esir düşeceğini anlayınca üstündeki bomba yüklü yeleği patlatıp intihar etmesiyle birlikte başarıyla tamamlanmış operasyondur. Operasyon Suriye'nin İdlib iline bağlı Barisha köyünde gerçekleştirilmiştir. Kayla Mueller Operasyonu'nu yöneten General Kenneth Frank McKenzie'ye göre Bağdadi operasyon sırasında Amerikan güçlerinden kaçmak istemiş, tünele sıkışmış; yakalanacağını anlayınca üstündeki bomba yüklü yeleği patlatarak intihar etmiş ve kendisiyle birlikte yanındaki iki çocuğunu da öldürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Ebu İbrahim el-Haşimi el-Kureyşi</span> 2. IŞİD lideri (1976-2022)

Ebu İbrahim el-Haşimi el-Kureyşi,, eski Irak ve Şam İslam Devleti lideri ve Irak ve Şam İslam Devleti'ne göre Ebu Bekir el-Bağdadi'nin ardından gelen ikinci İslam halifesi. 2020 yılının Ocak ayında gerçek adı Emir Muhammed Abdurrahman el-Mevli es-Selbi olarak açıklanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ebu Fatıma el-Caheyşi</span>

Ni'ma Abd Nayef al-Jabouri doğum adıyla bilinen Ebu Fatıma el-Caheyşi, Irak ve Şam İslam Devleti'nin liderlerinden birisidir. Örgütün Kerkük sorumlusu olmadan önce Irak'ın güneyinde gerçekleştirilen IŞİD operasyonlarının komutanlığını yapmıştır. Örgütün koalisyon güçlerinin müdahalesiyle birlikte kan kaybetmesi sonrası birçok bölgede valilik görevi üstlenmiş, IŞİD hiyerarşisinde yükselmeye başlamıştır. Ebu Bekir el-Bağdadi öldürülmeden önce el-Caheyşi'nin Bağdadi'nin yanındaki militanlardan birisi olduğu, Irak'ta Bağdadi'nin temsilcisi olarak görev yaptığı çeşitli kaynaklarca bildirilmiştir. Ebu Müslim et-Türkmeni'nin 18 Ağustos 2015'te Musul'da Amerika Birleşik Devletleri saldırısı sonucu öldürülmesiyle birlikte et-Türkmeni'nin yerine atanmıştır.

Beyci Muharebesi , Irak Silahlı Kuvvetlerinin 29 Ekim 2014'te Beyci'yi geri almak için taarruz gerçekleştirmesiyle başlayan muharebedir.

Ebu el-Hasan el-Haşimi el-Kureyşi, Irak ve Şam İslam Devleti'nin 3. lideridir. 10 Mart 2022'de, Ebu İbrahim el-Haşimi el-Kureyşi'nin ölümünden sonra, IŞİD'in yeni sözcüsü Ebu Ömer el-Muhacir tarafından sesli bir mesajla halife seçildiği ilan edildi. Türkiye, 26 Mayıs 2022'de İstanbul'da tutuklandığını iddia etmiştir. IŞİD, haftalık çıkardığı haber bülteni olan En-Nebe'nin 347. sayısında bu iddiayı yalanlanmıştır. 30 Kasım 2022'de; bir çatışma esnasında öldürüldüğü, yerine Ebu el-Hüseyin el-Hüseyni el-Kureyşi'nin atandığı duyurulmuştur.

DEAŞ topraklarının çekirdeği, örgütün önemli kentsel, kırsal ve çöl bölgelerini kontrol ettiği Irak ve Suriye'de idi. DEAŞ ayrıca Afganistan'da, Batı Afrika'da ve muhtemelen Sahra'da, Somali'de, Mozambik'te, ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde toprak kontrol ediyor ve geçmişte Libya'da, Filipinler'de, Mısır'da ve Yemen'de toprak kontrol ediyordu. Örgütün ayrıca herhangi bir toprak kontrol etmemesine rağmen Hindistan'da, Pakistan'da, Bangladeş'te, Cezayir'de, Irak'ta, Tunus'ta, Kafkasya'da, Suudi Arabistan'da, Türkiye'de ve Azerbaycan'da isyancı hücreleri vardır. Ayrıca 2014 tarihli bir videoda IŞİD, Kürt topraklarını ele geçirmeleri halinde Kürdistan Vilayeti yapacaklarını belirtti. Mart 2019'un sonlarına doğru, Suriye'deki IŞİD bölgesi yalnızca Suriye Çölü'ndeki kuşatma altında 4.000 km2'lik bir cebe indirildi. Bölge, Suriye hükûmet güçleri ve müttefikleri tarafından çevrildi. Suriye ordusu cebe yönelik tarama operasyonları ve hava saldırıları gerçekleştirdi, ancak sınırlı bir başarı elde etti.