İçeriğe atla

Hırvatistan Anti-faşist Devlet Ulusal Kurtuluş Konseyi

Hırvatistan Anti-faşist Devlet Ulusal Kurtuluş Konseyi
Zemaljsko antifašističko vijeće narodnog oslobođenja Hrvatske
II. Dünya Savaşı'nda "Hırvatistan'ın özgürlüğü için" yazılı Partizan posteri.
SloganFaşizme ölüm, halka hürriyet
Kuruluş13-14 Haziran 1943
Kuruluş yeriOtočac
AmaçNazi Almanyası işgaline karşı direniş örgütleme
Hizmet bölgesiYugoslavya, Hırvatistan
Resmî dillerSırp-Hırvatça
BaşkanVladimir Nazor

Hırvatistan Anti-faşist Devlet Ulusal Kurtuluş Konseyi (Sırp-Hırvatça: Zemaljsko antifašističko vijeće narodnog oslobođenja Hrvatske) veya kısaca ZAVNOH, II. Dünya Savaşı sırasındaki anti-faşist direniş sırasında Hırvatistan'daki arasında en yüksek yönetim organı.[1][2] Hırvatistan devletinin kurucu unsuru olarak görev almıştır. Son toplantısında ismini Hırvatistan Halk Parlamentosu (Narodni sabor Hrvatske) olarak değiştirdi. Örgütsel olarak Yugoslavya Anti-faşist Ulusal Kurtuluş Konseyi'nin (AVNOJ) bir parçası idi.

Oturumlar

Girişim Komitesi

Hırvat temsilciler Yugoslavya Anti-faşist Ulusal Kurtuluş Konseyi'nin Hırvatistan kolu olarak ZAVNOH'un temeli için 5 Aralık 1942 tarihinde hazırlıklara başladı. Delegeler Girişim Komitesi bünyesinde Lika'da seçildiler.

1. oturum

1943 yılında 13 Haziran'da Otočac'ta ve 14 Haziran'da Plitvice Gölleri'nde ZAVNOH'nin kurucu oturumu yapıldı. Vladimir Nazor başkan seçildi. ZAVNOH, "Hırvatistan Halklarına Duyuru" (Proglas narodima Hrvatske) ve "Çözüm" (genellikle" Plitvice Çözümü" olarak adlandırıldı) adlı bildirileri kabul etti. Kararda, ZAVNOH'un Hırvatistan'daki faşizm karşıtı hareketin en yüksek siyasi otoritesi olduğu belirtildi. Yürütme Kurulu (Hırvatça "İzvršni odbor)" oturumlar arasında ZAVNOH'un görevlerini yerine getirmek üzere 11 üyeli olarak oluşturuldu.

Müttefik Komutanlığın temsilcisi olarak William Jones toplantıda yer aldı kurulmuştu. Ayrıca Sloven Halk Kurtuluş Cephesi temsilcisi Jana Jernej de hazır bulundu.

2. oturum

İkinci oturum 12-15 Ekim 1943'te Plaški'de yapıldı. Bu oturumda 15 üyeden oluşan bir yönetim kurulu seçildi ve 20 Eylül 1943 tarihinde ZAVNOH Yönetim Kurulu kararı onaylandı. ZAVNOH Genel Sekreterliği'nin yanı sıra "İç Organizasyon ve ZAVNOH Çalışmalarına İlişkin Yönetmelik" kabul edildi; Bu, Hırvatistan devleti işlerini fiili bir hükûmet olarak yönetti.

İkinci ve Üçüncü oturumlarda, Hırvatistan federal biriminin kurucu milletlerinden Sırp ve Hırvat halklarının eşitliği her yönüyle tanındı.[3]

3. oturum

Üçüncü oturum 8 Mayıs ve 9 Mayıs 1944'te Topusko'da gerçekleşti ve Sabor u Topuskom (Topusko'da Meclis) olarak anıldı. ZAVNOH'ın üçüncü oturumu resmen Hırvatistan Sosyalist Cumhuriyeti'ni kurdu. "ZAVNOH Yönetim Kuralları" kabul edildi, Yürütme Kurulunun dağılması kararlaştırıldı ve 31 üyeli ZAVNOH Başkanlık Kurulu oluşturuldu. Bu oturumda ayrıca aşağıdaki kararlar alındı;

  • Hırvat delegelere 2. AVNOJ toplantısında Hırvatistan'ı temsil etme yetkisi verildi.
  • ZAVNOH'in Hırvatistan Sosyalist Cumhuriyeti'nin en üst düzey yasama ve yürütme organı olarak ilan edildi.
  • Federal Hırvatistan Devleti halklarının ve vatandaşlarının temel haklarını beyan edildi.
    • Hırvatistan'daki Hırvat ve Sırp halkı her şekilde eşittir. Hırvatistan'daki ulusal azınlıkların insan haklarını garanti altına alındı.
    • Bütün Hırvatistan vatandaşları uyrukları, ırkları ve dinleri ne olursa olsun yasaların gözünde eşittir.
    • Kadınlar erkeklerle aynı haklara sahipti oldu.
    • Her vatandaşın kişisel ve mülk güvenliği garantilidir. Mülkiyet hakkı ve özel girişimler garanti edildi.
  • Federal Hırvatistan Devlet'indeki meclislerin yapıları ve işleyişleri hakkında kararlar verildi.
  • ZAVNOH Yönetim Kuralları kabul edildi.

4. oturum

Oturumlar arasında ZAVNOH

  • 20 Eylül 1943'te ZAVNOH Yönetim Kurulu, faşist İtalya tarafından kurulan kukla Bağımsız Hırvatistan Devleti tarafından işgal edilen İstirya, Zadar, Cres ve Lastovo hakkında bir karar yayınladı.
  • ZAVNOH, 20 Mayıs 1945'te Zagreb'e taşınmadan önce 31 Aralık 1944'ten 13 Mayıs 1945'e kadar Šibenik şehrinde faaliyet gösterdi.
  • Vladimir Bakarić başkanlığındaki Hırvatistan Halk Hükûmeti 14 Nisan 1945'te Split'te yapılan ZAVNOH Başkanlığı olağanüstü oturumunda kuruldu.

Başkanlık

1944 Mayıs ayında, ZAVNOH on üyeli başkanlığı onaylandı;[4]

  • Vladimir Nazor (bağımsız, şair)
  • Andrija Hebrang (KPJ)
  • Ivan Gošnjak (KPJ)
  • Franjo Gaži (HSS)
  • Stjepan Prvčić (HSS)
  • Filip Lakuš (HSS)
  • Rade Pribićević (HSS)
  • Simo Hatası (SDS)
  • Svetozar Rittig (Katolik rahip)
  • Ante Mandić (bağımsız)

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Фрейдзон, В. И. История Хорватии. Краткий очерк с древнейших времён до образования республики. — Санкт-Петербург: Алетейя, 2001. — С. 256-257. — 318 с. — ISBN 5-89329-384-3.
  2. ^ "Истина о учешћу Хрвата у НОБ-у". Jadovno.com. 24 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2019. 
  3. ^ Yugoslavia Through Documents: From Its Creation to Its Dissolution 9 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. edited by Snežana Trifunovska, page 477, it says: "at the Second and Third sessions of the National Anti-Fascist Council of the Peoples Liberation of Croatia (ZAVNOH),...,the equality of the Serbian and the Croatian nations, as constituent nations of the federal unit of Croatia, were recognized in every respect."
  4. ^ Ivanković-Vonta, Zvonko (1988). Hebrang. Bibliotheca Scientia Yugoslavica. s. 255. ISBN 86-81183-03-6. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hırvatistan</span> Balkanlarda bir ülke

Hırvatistan, resmî adıyla Hırvatistan Cumhuriyeti (Hırvatça: Republika Hrvatska

<span class="mw-page-title-main">Ulusal Faşist Parti</span> İtalyan politik partisi

Ulusal Faşist Parti, Benito Mussolini'nin faşizmin politik ifadesi olarak 9 Kasım 1921 tarihinde Roma'da kurduğu siyâsî parti. Faşizmi bu zamandan önce Faşist Mücadele Birliklerinin İttifakı isimli teşkilata bağlı Fasci olarak bilinen gruplar temsil ediyordu. Partinin temel politikaları, milliyetçilik, vatanseverlik, cumhuriyetçilik, korporatizm ve popülizm üzerine kuruluydu. Cumhuriyetçi Faşist Parti ile birlikte şu anda İtalya'da anayasa tarafından yeniden kurulması yasaklanan iki partiden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti</span> 1945-1992 yıllarında Balkanlarda bulunan sosyalist federal cumhuriyet

Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti, Balkanlar'da II. Dünya Savaşı'ndan sonra kurulan ve 1992 yılına kadar hüküm süren sosyalist federal cumhuriyet. Devletin bulunduğu alanda bugün Bosna-Hersek, Sırbistan, Hırvatistan, Kuzey Makedonya, Karadağ, Slovenya ve Kosova bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Yugoslavya Krallığı</span> 1918den II. Dünya Savaşının sonuna kadar Balkanların batısında var olmuş devlet

Yugoslavya Krallığı, Güneydoğu ve Orta Avrupa'da 1918'den 1941'e kadar var olan bir devletti. 1918'den 1929'a kadar resmî olarak Sırplar, Hırvatlar ve Slovenler Krallığı olarak adlandırıldı, ancak kökenleri nedeniyle Yugoslavya terimi onun günlük konuşma dilindeki adıydı. Devletin resmi adı 3 Ekim 1929'da Kral I. Aleksandar tarafından Yugoslavya Krallığı olarak değiştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hırvatistan tarihi</span>

Hırvatistan tarihi, bugünkü Hırvatistan topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Bağımsız Hırvatistan Devleti</span>

Bağımsız Hırvatistan Devleti, II. Dünya Savaşı sırasında Yugoslavya'nın Nazi Almanyası tarafından işgali üzerine kurulan kukla devlettir. NDH'nin kuruluşu 10 Nisan 1941'de Zagreb'de ilan edildi. Almanlar Bosna, Hersek ve Srem'i Hırvatistan'a bağlayarak Ustaşa lideri Ante Paveliç'in yönetiminde faşist bir rejim kurdular. Hırvat faşistler Bağımsız Hırvatistan Devleti'nde çok sayıda Sırp, Yahudi ve Çingene nüfusunu öldürerek ortadan kaldırdılar.

<span class="mw-page-title-main">Hırvatistan arması</span> Ulusal arma

Hırvatistan arması, Hırvatistan devletince günümüzde kullanılan arma.

Yugoslav Halk Ordusu, Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nin ve 1945'ten 1992'ye kadar olan öncüllerinin ordusuydu.

<span class="mw-page-title-main">Yugoslavya</span> Eski bir Balkan devleti

Yugoslavya, Balkanlar’ın batısında 20. yüzyılda, üç defa farklı yapı ve idari şekille kurulmuş olan bir devlet olmuştur. Bu ada sahip olan devlet, 1918-2003 yıllarında çeşitli idari yapılarda varlığını sürdürmüş bir Balkan devletidir.

Devlet Karadağ ve Boka Ulusal Kurtuluş Konseyi veya kısaca ZAVNOCGB, Yugoslavya Krallığı'na bağlı Karadağ'daki antifaşist direniş hareketinin en yüksek yönetim organı. Örgütsel olarak Yugoslavya Anti-faşist Ulusal Kurtuluş Konseyi'nin bir parçası idi.

<span class="mw-page-title-main">Bosna-Hersek Anti-faşist Devlet Ulusal Kurtuluş Konseyi</span>

Bosna-Hersek Anti-faşist Devlet Ulusal Kurtuluş Konseyi veya kısaca ZAVNOBiH, Bosna-Hersek'teki faşizm karşıtı hareketin en yüksek yönetim organı. ve II. Dünya Savaşı sırasında Bosnalıların devletleşmesi faaliyetlerinde bulundu. Başkanı Vojislav Kovačević idi. Örgütsel olarak Yugoslavya Anti-faşist Ulusal Kurtuluş Konseyi'nin bir parçası idi.

<span class="mw-page-title-main">Sloven Ulusal Kurtuluş Komitesi</span> Sol görüşlü anti-faşist örgüt

Sloven Ulusal Kurtuluş Komitesi veya kısaca SNOS, II. Dünya Savaşı sırasında Slovenya'da anti-faşist hareketin en yüksek yönetim organı. Başkanı Josip Vidmar idi. Yugoslav direniş hareketinin bir parçasıydı. Örgütsel olarak Yugoslavya Anti-faşist Ulusal Kurtuluş Konseyi'nin bir parçası idi.

<span class="mw-page-title-main">Makedonya Anti-faşist Ulusal Kurtuluş Meclisi</span> 1944ten II. Dünya Savaşının sonuna kadar Makedonyadaki en üst düzey yasama ve yürütme kurumu

Makedonya Anti-faşist Ulusal Kurtuluş Meclisi, 1944'ten II. Dünya Savaşı'nın sonuna kadar Makedonya'daki en üst düzey yasama ve yürütme kurumu. Meclis 1944 yazında, Yugoslavya'nın işgal altındaki Bulgar bölgesinde Makedonya Ulusal Kurtuluş Savaşı'nın son aşamalarında komünist partizanlar tarafından kuruldu. Örgütsel olarak Yugoslavya Anti-faşist Ulusal Kurtuluş Konseyi'nin bir parçası idi.

<span class="mw-page-title-main">Yugoslavya Antifaşist Ulusal Kurtuluş Konseyi</span> Siyasi örgüt

Yugoslavya Anti-faşist Ulusal Kurtuluş Konseyi veya Yugoslavya'da bilinen kısaltmasıyla AVNOJ, Yugoslavya'yı oluşturan her bir federal devletin ulusal kurtuluş konseyleri için oluşturulan siyasi çatı örgütü. II. Dünya Savaşı sonunda Yugoslavya için geçici müzakere makamı haline geldi. Partizanların kontrolü altındaki bölgeleri yönetmek için 26 Kasım 1942'de kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Yugoslavya Cephesi</span>

Yugoslavya Cephesi, II. Dünya Savaşı'nın cephelerinden biridir. Cephe, Nisan 1941'de Yugoslavya'nın işgali ile açılmış ve bölgenin Partizanlarca geri alınmasıyla kapanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hırvat milliyetçiliği</span>

Hırvat milliyetçiliği, Hırvatların milliyetini savunan ve Hırvatların kültürel birliğini destekleyen milliyetçiliktir.

<span class="mw-page-title-main">Kardeşlik ve Birlik</span>

Kardeşlik ve Birlik Yugoslav Halk Kurtuluş Savaşı (1941-45) sırasında ortaya çıkan ve Yugoslavya'nın savaş sonrası etnik gruplar arası politikasının yol gösterici bir ilkesine dönüşen Yugoslavya Komünistler Birliği'nin popüler bir sloganıydı. Slovenya'da "Kardeşlik ve Barış" sloganı başlangıçta kullanıldı.

<span class="mw-page-title-main">Yugoslavya arması</span>

Yugoslavya amblemi, üst tarafında Kızıl yıldız bulunan Başaklarla çevrili ve 6 meşalenin birleşmesinden ortaya çıkan tek bir ateşten oluşuyordu. Yugoslavya SFC amblemi Sosyalist devlet amblemleri'nin tipik bir örneğidir.

<span class="mw-page-title-main">Hırvatistan Sırpları</span>

Hırvatistan Sırpları veya Hırvat Sırpları Hırvatistan'daki en büyük ulusal azınlığı oluşturmaktadır. Topluluk, Roma Katoliği olan Hırvatların aksine, din açısından ağırlıklı olarak Doğu Ortodoks Hristiyanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Boris Milošević</span>

Boris Milošević 2020 ve 2022 yılları arasında Hırvatistan başbakan yardımcısı olarak görev yapan Hırvat bir avukat ve politikacıdır. Bağımsız Demokratik Sırp Partisi (SDSS) üyesidir. Daha önce Temmuz 2019'dan Temmuz 2020'ye kadar Sırp Ulusal Konseyi başkanı olarak görev yaptı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.