İçeriğe atla

Hürkuş Hava Yolları

HÜRKUŞ
IATAICAOÇağrı Kodu
HHY
Kuruluş29 Kasım 1954
Faaliyet sonlandırma1959
Uçak filosu10
Uçuş noktalarıİstanbul, Bursa, İzmir, Ankara, Aydın, Eskişehir, Afyon, Muğla, Zonguldak, Milas
Ana şirketHürkuş Hava Yolları
Ticari işletme merkeziBursa, Türkiye
Önemli kişilerVecihi Hürkuş
Vikiveri öğesi

Hürkuş Hava Yolları, Bursa, Türkiye merkezli İlk Türk sivil hava yolu şirketidir. Hürkuş Hava Yolları, Türkiye'de tarifesiz uçuşlar düzenlemiştir. İstanbul-Bursa, İzmir-Aydın ve İzmir-Milas, İstanbul-Zonguldak-Ankara, İzmir-Muğla ve İstanbul-Ankara, İstanbul-Bursa-İzmir ve İstanbul-Eskişehir-Afyon seferleri yapmıştır. Sloganı "Hür Türkiye’nin semalarında Hürkuş’lar da uçuyor"dur.

Tarihi

29 Kasım 1954'te Vecihi Hürkuş tarafından Bursa'da kurulmuştur ve Türk havacılığının ilk sivil hava yolu şirketi olmuştur. Hürkuş Hava Yolları filosu, 1955 yılında 10 uçaktan oluşuyordu. Toplam maksimum uçak sayısı on bir olmuştur. Başlangıçta, İstanbul-Bursa, İzmir-Aydın ve İzmir-Milas seferleri yapılıyordu. Daha sonra İstanbul-Zonguldak-Ankara ve İzmir-Muğla seferleri başlatıldı. 1955 yılında pilot Fevzi Gökdeniz, Bursa Stadyumu'nun üzerinde gösteri uçuşu yaparken yere çakıldı. Uçağının kaybolmasının yanında Vecihi Hürkuş yaralı pilotun hastane masraflarını da ödemek zorunda kaldı. Pilot Fevzi ve pilot Sadık, TC-HAD uçağını İstanbul-Bursa seferi sırasında Bulgaristan’a kaçırdılar. Türk havacılık tarihinde bilinen ilk uçak kaçırma olayıdır. Bulgar yetkililer uçağa el koydular. 62 gün sonra iade için 5.000 Leva tutarında depo parası ödettiler. Bir ara şirketin faaliyet izni kaldırıldı. Vecihi Hürkuş bir süre sonra faaliyet iznini geri almayı başardı ve derhal İstanbul-Ankara, İstanbul-Bursa-İzmir ve İstanbul-Eskişehir-Afyon servislerine başladı. Uçaklarının iki kanadına astığı bez afişlerle büyük şirketlerin, bankaların ve ses sanatçılarının reklamlarını yaptı. Tarım Bakanlığı ile havadan ilaçlama sözleşmesi imzaladı. Bir uçağı Adana’da düştü. 1959 sonunda Hürkuş Hava Yollarının işletme izni iptal edildi. Satın aldığı uçakların bedellerinden ödenmemiş kısımlar ve yüksek sigorta borçlarının karşılığı olarak uçaklarına banka tarafından el konuldu. Kaza yapan uçakların sigorta bedelleri kendisine ödenmedi. Düşen uçakta ölen pilotun hastane ve cenaze masraflarını ödeyebilmek için sigorta bedelinden mahsup edilmek üzere acilen para gönderilmesi isteği dahi reddedildi. Vecihi Hürkuş, kurduğu ilk Türk sivil hava yolu şirketi Hürkuş Hava Yolları şirketini kapatmak zorunda kaldı. Bir uçağı dışında, kalan filosu 1960 yılında imha edildi. Vecihi Hürkuş, şirketini kurtarmak için son bir girişimle 1960 yılında Maden Tetkik Arama Enstitüsü için toryum, uranyum ve fosfat aramak üzere Güneydoğu Anadolu ve Akdeniz Bölgelerinde TC-ERK ile uçuşlar gerçekleştirdi. Madenler bulundu ve Türkiye'nin yer altı serveti haritalara işlendi.[1][2][3]

Kaynakça

  • Vecihi Hürkuş, Havalarda, 1915-1925, İstanbul, Kanaat Kitabevi, 1942.
  • Vecihi Hürkuş, Bir Tayyarecinin Anıları: Yaşantı, İstanbul, YKY, 2000 ISBN 978-9-75-080219-5
  • Mehmet Gürbüz Gürer, Vecihi Hürkuş "Göklerin Korkusuz Adamı", İstanbul, 2001.
  • M. Bahattin Adıgüzel, Türk Havacılığında İz Bırakanlar, Ankara, 2001.
  • Vecihi Hürkuş, Havada, 1915-1925, ISBN 978-605-5816-00-1 İstanbul 2008, Tayyareci Vecihi Hürkuş Müzesi Derneği Yayını No:1,
  • Mehmet Gürbüz Gürer, Vecihi Hürkuş "Göklerin Korkusuz Adamı" ISBN 978-605-5816-01-8, İstanbul, 2008, 2. Basım, Tayyareci Vecihi Hürkuş Müzesi Derneği Yayını, No: 2
  • Sunay Akın, Ay Hırsızı (Vecihi Hürkuş), İş Bankası Kültür Yayınları, 2009.

Kaynakça

  1. ^ egitimtercihi.com. "Hürkuş hayali 82 yıl sonra gerçek oldu". 25 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2012. 
  2. ^ facebook.com/video. "HÜRKUŞ HAVA YOLLARI "İlk Türk Sivil Havayolu Şirketi"". 27 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2009. 
  3. ^ tayyareci.com. "TAYYARECİ VECİHİ HÜRKUŞ". 25 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2014. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bedriye Tahir Gökmen</span> ilk Türk kadın pilot

Bedriye Tahir Gökmen, ilk Türk kadın pilottur. Gökmen Bacı adıyla tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Vecihi Hürkuş</span> Türkiyenin ilk yerli uçağını üreten pilot, mühendis ve girişimci

Vecihi Hürkuş, Türk savaş pilotu, havacılık mühendisi ve havacılık öncüsüdür. Türkiye'nin ilk uçağı VECİHİ K-VI'yı inşa etmiş ve ülkenin ilk sivil uçuş okulunu kurmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Pegasus Hava Yolları</span> Türk hava yolu şirketi

Pegasus Hava Yolları, İstanbul merkezli bir düşük maliyetli havayolu şirketidir. Uyguladığı “low cost” modeli ile uygun fiyatlı, seyahat etme imkânı, bunun yanı sıra da ancak ek ücretlerle elde edilebilen temel hizmetler sağlamaktadır. Kısa ve orta menzilli hatlarda, noktadan noktaya uygun ücretle ulaşım imkânı sunan havayoludur.

SunExpress, Antalya, Türkiye merkezli bir havayolu şirketidir. Havayolu, Türkiye'nin popüler tatil yörelerinden Avrupa'ya tarifeli ve charter uçuşlar düzenlemektedir. SunExpress'in merkezi Antalya Havalimanı, Antalya'dır. İkinci merkezini Mart 2006'da İzmir'de açmıştır. Türkiye içindeki üçüncü merkezini ise 2008'de İstanbul Sabiha Gökçen Havaalanı'nda açmıştır. Ama 2019 yılında Sabiha Gökçen Havaalanı'ndan uçuşlarını durdurmuştur. Havayolu şirketi dördüncü üssünü ise Ankara Esenboğa Havalimanı’nda açmıştır. İştiraki olan SunExpress Deutschland 2020 yılında faaliyetlerine son vermiş olup uçakları SunExpress'e devredilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Havacılık</span>

Havacılık, insanlar tarafından üretilmiş hava taşıtlarıyla uçmak ya da uçmak için gerekli olan makinelerin tasarımıyla veya bakımlarıyla uğraşmak demektir. Daha genel bir anlamda, havacılık terimi, hava taşıtı ile ilgili olan tüm eylemleri, endüstrileri, kurumları kapsamaktadır. Ticari havacılık, sivil havacılık, genel havacılık, askerî havacılık, deniz havacılığı, kara havacılığı, ultralight havacılık, sanal havacılık gibi türleri bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Vecihi Hürkuş Havacılık Parkı</span> Eskişehirde müze

Vecihi Hürkuş Havacılık Parkı ya da eski adıyla Eskişehir Hava Müzesi, 1988 yılında ağırlıkla, 1.Hava İkmal ve Bakım Komutanlığı elinde bulunan uçakların restore edilerek sergilenmesi sonucu oluşturulmuştur. Ankara-İstanbul yolu üzerinde bulunan müze açık hava müzesi şeklinde olup Anadolu Üniversitesi Yunus Emre Kampüsü'nün karşısındadır. Müzenin yönetimi 24 Eylül 2011 tarihinde yapılan protokolle Anadolu Üniversitesi'ne devredilmiştir. 2020 yılında parkın ismi halk anketi ile Vecihi Hürkuş Havacılık Parkı olarak değiştirilmiş ve park Tepebaşı Belediyesinin sorumluluğu altına alınmıştır. Müzenin toplam alanı 39.000 m2'dir.

<span class="mw-page-title-main">AJet</span> Türk hava yolu şirketi

AJet veya eski adıyla AnadoluJet, Türk Hava Yolları'na ait bölgesel havayolu şirketidir. Nisan 2008 tarihinde geniş halk kitlelerinin ulaşım hizmetinden yararlanmaları amacıyla Türk Hava Yolları'nın yeni bir iş modeli ile yapılandırdığı farklı bir ticari markası olarak kurulmuştur. 29 Mart 2020'den beri Sabiha Gökçen Havalimanı'ndan dış hat seferleri de düzenlemeye başlamıştır. Temmuz 2023 itibarıyla THY'den ayrılarak ayrı bir şirket haline getirildi. Kasım 2023'te şirketin adı AJET Hava Taşımacılığı A.Ş. olarak değiştirildi ve yeni bir logo tasarlandı.

<span class="mw-page-title-main">TUSAŞ Hürkuş</span> Türk yapımı temel eğitim uçağı

TUSAŞ Hürkuş, TUSAŞ tarafından tasarlanan ve geliştirilen, temel eğitim ve hafif kara saldırı uçağı olan iki kişilik, alçak kanatlı, tek motorlu turboprop bir uçaktır. Adı Birinci Dünya Savaşı ve Türk Kurtuluş Savaşı gazisi, ilk Türk uçak üreticisi Vecihi Hürkuş'tan esinlenerek verilmiştir.

Bu maddede kuruluşundan beri Türkiye Cumhuriyeti topraklarında ya da hava sahasında gerçekleşmiş uçak kaçırma eylemlerini listeler.

Türkiye sınırları içinde yaşanmış havacılık kazaları ve olayları listesi.

<span class="mw-page-title-main">Bursa Yenişehir Havalimanı</span>

Bursa Yenişehir Havalimanı, 1944'te bir askeri üs olarak kurulan tesis, askeri havaalanına yapılan ilave tesislerle birlikte sivil hava ulaşımına hazır hale getirilerek Bursa Havaalanı adıyla, 3 Kasım 2000 tarihinde hizmete girdi. Sivil-askeri amaçla kurulan Hava Meydanının Bursa il merkezine uzaklığı 50 km olup 3000x45 ve 3000x30 metre boyutlarında iki adet beton kaplama pisti bulunmaktadır.

Güvercinlik Havalimanı Ankara'nın 10 km batısında bir askerî havaalanıdır. Ankara'nın ilk havaalanı ve Türk Hava Yolları'nın ilk teknik bakım merkezi olmuş, daha sonra askerî amaçlara tahsis edilmiştir. Günümüzde Kara Kuvvetleri Komutanlığı envanterinde yer almaktadır. Havaalanı'ndan Kara Kuvvetleri ve Jandarma Genel Komutanlığına bağlı birlikler ve Genelkurmay Başkanlığına doğrudan bağlı bazı birimler yararlanmaktadır. Kara Havacılık Komutanlığı da burada konuşlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sivas Nuri Demirağ Havalimanı</span>

Sivas Nuri Demirağ Havalimanı, askeri amaçlı kullanılmak üzere 1957 yılında hava trafiğine açılmış, 1990 yılında DHMİ tarafından inşa edilen 2217 m²'lik Terminal binasında sivil hava trafiğine hizmet vermeye başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Saga Hava Yolları</span> Türkiye merkezli havacılık şirketi

Saga Hava Yolları İstanbul, Türkiye merkezli bir havayolu şirketidir. Tarifeli iç ve dış hat seferi yapmayan şirketin operasyon şekli ağırlıklı olarak uçakların ekipleri ile birlikte başka havayollarına kiralanmasıdır. Pakistan International Airlines, Onur Air, Air Algérie, Pegasus Hava Yolları, Air Malta, Sky Airlines, Mahan Air, Sudan Airways, Shaheen Air gibi havayolu şirketlerine kiralama hizmetini vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Türk Hava Yolları</span> Türkiyenin bayrak taşıyıcı hava yolu

Türk Hava Yolları, Türkiye'nin ulusal, bayrak taşıyıcı hava yolu şirketidir. Merkezi İstanbul'da bulunan şirketin uçuş ağı Avrupa, Orta Doğu, Uzak Doğu, Kuzey Afrika, Orta Afrika, Güney Afrika, Okyanusya, Kuzey ve Güney Amerika'ya kadar uzanmaktadır. 2015 yılında 61,2 milyon, 2018 yılında 75,2 milyon, 2019 yılında 74,3 milyon, 2020 yılında 28 milyon, 2021 yılında 44,8 milyon yolcu taşımıştır.

<span class="mw-page-title-main">Fokker F28</span>

Fokker F28 Hollandalı uçak üreticisi Fokker tarafından tasarlanmış ve üretilmiş kısa menzilli bir jet uçağıdır.

<span class="mw-page-title-main">Türk Hava Yolları'nın 1878 sefer sayılı uçuşu</span>

Türk Hava Yolları'nın 1878 sefer sayılı uçuşu 25 Nisan 2015 tarihinde Türk Hava Yollarına ait TC-JPE tescilli 1878 sefer sayılı Milano - İstanbul uçuşunu yapan Airbus A320-232 uçağı alev alan motor nedeniyle Atatürk Havalimanına acil iniş yaparak pist dışına çıktı.

<span class="mw-page-title-main">Metrojet Airlines'ın 9268 sefer sayılı uçuşu</span>

Metrojet Airlines'ın 9268 sefer sayılı uçuşu Rus havayolu şirketi Metrojet Airlines tarafından Mısır'ın Şarm el Şeyh şehrinde bulunan aynı adlı havalimanından Rusya'nın Sankt-Peterburg şehrindeki Pulkovo Havalimanı'na giden uçuştur. 31 Ekim 2015 tarihinde gerçekleştirilen uçuşta, uçak Sina yarımadası üzerindeyken uçakla sinyal kesildi. Mısır Havacılık Dairesi'nin açıklamasında uçağın düştüğü belirlendi. Uçak Moskova Saati ile saat 7:13'te düştü. Uçak Airbus marka A321-231 idi. Uçakta 217 yolcu ve yedi mürettebat bulunmaktaydı. Mürettebatın da olduğu gibi, 214 yolcu Rus'tu ve üç kişi de Ukraynalı turistlerdi.

<span class="mw-page-title-main">Turkuaz Airlines</span>

Turkuaz Airlines, Türkiye merkezli bir ulusal hava yolu şirketiydi. Şirket, 2006 yılında kurulmuş olup merkezi Ankara'da yer almaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">VECİHİ K-VI</span>

VECİHİ K-VI, eğitim ve keşif uçağı olup, inşa edilen ilk Türk uçağıdır. Kurtuluş Savaşı sırasında Türk Hava Kuvvetleri'nde uçak eksikliğinden dolayı havacı Vecihi Hürkuş tarafından 1923'te tasarlanmış ve arkadaşlarının yardımıyla ancak 1924 sonunda tamamlanmıştır. Uçağı sertifikalandıracak komitede yetkili personel eksikliğinden dolayı uçuş izni almamasına rağmen Hürkuş, K-VI'yı ilk kez Ocak 1925'te uçurdu ve bu yüzden hapis cezası aldı. Daha sonra affedildi, ancak kararı takiben hava kuvvetlerinden ayrıldı. Uçağı geri almak için başarısız girişimlerde bulundu ve Vecihi K-VI sonunda bilinmeyen nedenlerle imha edildi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.