İçeriğe atla

Hyracodontidae

Hyracodontidae
Yaşadığı dönem aralığı: 48,6-26,3 myö
Briceriyen-Neojen[1] 
Hyracodon, Heinrich Harder (1920)
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Chordata
Sınıf:Mammalia
Takım:Perissodactyla
Üst familya:Rhinocerotoidea
Familya:Hyracodontidae
Cope, 1879
Alt taksonlar[1]
  • †Hyrachyinae
  • †Paraceratheriinae
  • †Hyracodontinae
  • †Triplopodinae
  • †Eggysodontinae

Hyracodontidae, Eosen ila Geç Oligosen dönemleri arasında Asya ve Amerika'da yaşamış tek toynaklıları içeren bir familya.[1]

Açıklama

Hyracodon

Hyracodontidler, uzun ince bacaklara ve ayaklara sahip olmaları bakımından belki de gergedanların en sıra dışı olanıydı. Bu anlamda, diğer gergedanlardan farklı olarak vücutları daha çok ata benziyordu, ancak atlardan farklı olarak, hyracodonlar dört ayağının hepsinde üç parmağını tutuyordu. Hyracodontidler, küçük, midilli büyüklüğündeki türlerden, şimdiye kadar yaşamış en büyük kara memelilerinin bazılarına kadar değişen boyutta aşırı farklılıklar gösterdi.[2]

Grup adını, Kuzey Amerika'nın orta Eosen döneminden gelen kabaca midilli büyüklüğünde bir hayvan olan Hyracodon'dan alıyor. Hyracodontidler hem Kuzey Amerika'da hem de Asya'da yaşadılar, ancak Asya'da belki daha başarılıydılar. Oligosen ve Erken Miyosen boyunca, şimdiye kadarki en büyük kara memelisi olan Indricotherium, Orta Asya'da dolaştı. Indricotherium, modern zürafaların yapabildiğine benzer yüksekliklerde ağaç tepelerinden beslenebiliyordu. Bununla birlikte, bir zürafanın aksine, Indricotherium bu yüksekliklere çok uzun boynu ve bacakları ile değil, sadece muazzam boyutundan dolayı ulaştı.[2]

Kaynakça

  1. ^ a b c "Fossilworks: Hyracodontidae". fossilworks.org. 20 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2021. 
  2. ^ a b "Hyracodontidae | Perissodactyl". research.amnh.org. 26 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2021. 

Konuyla ilgili yayınlar

  • Lucas, S. G. & Sobus, J. C., (1989), The Systematics of Indricotheres. 358–378 in Prothero, D. R. & Schoch, R. M., (eds.) 1989: The Evolution of Perissodactyls, Oxford University Press, New York, New York & Oxford, England.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Köpekgiller</span> etçil memeli familyası

Köpekgiller (Canidae), etçiller (Carnivora) takımına ait bir familya.

<span class="mw-page-title-main">Zürafa</span> karada yaşayan en uzun memeli

Zürafa (Giraffa), soyu tükenmemiş canlılar arasında karada yaşayan en uzun ve gevişgetirenler arasında da en büyük; Afrika’da yaşayan çift toynaklı memelidir. Bilimsel tür adı deveye benzer şekline ve leoparda benzeyen beneklerine ithafen verilmiştir. Ana ayırt edici özellikleri oldukça uzun boynu ve bacakları, tüylü deriyle kaplı boynuzları ve beyaz-krem bir ten üstünde siyah ve kahverengi arasında değişen benekleridir. En yakın yaşayan akrabası okapi ile birlikte zürafagiller (Giraffidae) familyasında sınıflandırılır ve derileri ile beneklerinin renk ve şekillerinden ayırt edilen dokuz alt türü vardır.

<span class="mw-page-title-main">Miacidae</span> etçillerin doğrudan atalarını içeren parafiletik grup

Miacidae veya Miacoidea, ilk olarak geç Paleosen'de Çin ve ABD'de ortaya çıkan, Eosen döneminde Avrasya ve Kuzey Amerika'da yayılan bazal carnivoraform memeli grubudur. Etçiller, kuzey yarım kürede, karışık atalardan gelen et yiyiciler olan miacoidlerden evrimleştiler.

<span class="mw-page-title-main">Çift toynaklılar</span> memeli takımı

Çift toynaklılar, memelilerin eteneliler (Placentalia) infra sınıfına ait bir takım. Takım, su aygırları, domuzlar, pekariler, geyikler, koyun ve keçiler gibi karasal canlıların yanında balinaları da içerir. Yaklaşık 270 adet karada yaşayan çift toynaklı türü mevcuttur. Bunlardan özellikle boynuzlugiller familyasına ait türler, insanlar için ticari açıdan çok önemlidir. Çift toynaklılar, günümüzün en başarılı otçul kara canlılarındanlardır.

<span class="mw-page-title-main">Tapir</span> Güney ve Orta Amerika ile Güneydoğu Asyanın cengel ve ormanlık bölgelerinde yaşayan memeli türüdür

Tapir, domuza benzeyen, burunlarının kavrama özelliği olan ve otlanarak beslenen büyük memelilerden oluşan Tapirus cinsindeki hayvanların ortak adıdır. Güney ve Orta Amerika ile Güneydoğu Asya'nın cengel ve ormanlık bölgelerinde yaşar. Dört tapir türü de, soyu tehdit altında ya da korunmasız olarak sınıflandırılmıştır. En yakın akrabaları diğer tek toynaklılardan atlar ve gergedanlardır.

Oligosen, 33,9 milyon yıl öncesi ile 23,01 milyon yıl öncesi arası yaklaşık 10 milyon yıl süren, son Paleojen devresi. İklimdeki soğuma, deniz seviyesindeki düşme ve dolayısıyla kuraklık, dönemin belirgin özellikleridir.

<i>Hadrosaurus</i>

Hadrosaurus, Geç kretase döneminde Asya ve Amerika'da yaşamış otçul bir kuş kalçalı dinozor cinsidir.

<span class="mw-page-title-main">Hortumlular</span>

Hortumlular, en çok dikkati çeken özellikleri olan hortumları ile adlandırılmış bir memeli takımı. Günümüzde tek yaşayan temsilcileri fillerdir.

<span class="mw-page-title-main">Kolugo</span> memeli takımı

Kolugolar ya da uçarmakiler, ağaçlarda yaşayan ve havada süzülerek ağaçtan ağaca hareket eden, Güneydoğu Asya'da bulunan ve en yakın akrabası primatlar olan memeli. Soyu tükenmeden günümüze gelmiş ve yaşayan yalnızca iki türü bulunan Cynocephalidae (Uçarmakigiller) familyasını ve Dermoptera takımını oluşturur. Havada süzülerek hareket eden memeliler içinde en beceriklileridir ve yüksek bir noktadan alçak bir noktaya ayakları arasındaki fazladan deri perdelerini kullanıp havada süzülerek ulaşır. Aynı zamanda uçarmaki adı da verilmesine karşın gerçek maki değildir.

<span class="mw-page-title-main">Sauropoda</span>

Sauropoda, Saurischia kladından bir dinozor grubudur. Kladın şimdiye kadar bulunan en büyük üyesi 37 metre uzunluğundadır. Bu hayvanların çok uzun boyunları, uzun kuyrukları, gövdeleri ile kıyaslandığında küçük kafaları ve kalın sütun gibi bacakları vardı. Bazı türlerinin ulaştığı muazzam boyutları ile tanınırlar ve bu grubun üyeleri içinde karada yaşamış en büyük canlılar bulunur. Tanınmış cinsler içinde Brachiosaurus, Diplodocus ve Apatosaurus sayılabilir. Sauropoda ilk olarak Trias Dönemi'nin sonlarında ortaya çıktılar ve bu dönemde Plateosauridae familyasından hayvanlara benziyorlardı. Kretase'nin sonuna kadar yaygın olarak yaşadılar. Antarktika dahil olmak üzere tüm kıtalarda fosil buluntularına rastlanır.

<i>Paraceratherium</i> bilinen en büyük kara memelisi

Paraceratherium [Aceratherium'a yakın], Oligosen'de Avrasya'da yaşamış büyük bir tek toynaklı memeli cinsi. Paraceratheriidae familyasından bir rhinocerotoiddir, dolayısıyla yaşayan en yakın akrabası gergedanlardır.

<i>Diacodexis</i> tarih öncesi çift toynaklı cinsi

Diacodexis, Eosen'de Kuzey Amerika, Avrupa ve Asya'da yaşamış, küçük bir ilkel çift toynaklı cinsi.

<i>Arctocyon</i> Paleosende yaşamış ilkel toynaklı cinsi

Arctocyon, Paleosen'de yaşamış ilkel bir toynaklı memeli cinsi. Fosilleri Kuzey Amerika ve Avrupa'da bulundu. Tip türü Arctocyon primaevus'tur.

<i>Harpagolestes</i> soyu tükenmiş memeli cinsi

Harpagolestes, orta Eosen ila Oligosen dönemleri arasında, Avrasya ve Amerika'da yaşamış bir Mesonychid cinsidir.

<span class="mw-page-title-main">Dichobunidae</span> bazal çift toynaklı familyası

Dichobunidae, Eosen ila Oligosen dönemleri arasında, Avrupa, Asya ve Kuzey Amerika'da yaşamış çift toynaklıları içeren bir familya.

Lophialetidae, Orta Eosen ila Oligosen dönemleri arasında Asya'da yaşamış tek toynaklıları içeren bir familya.

<span class="mw-page-title-main">Cainotheriidae</span> tarih öncesi çift toynaklı familyası

Cainotheriidae, Avrupa'da, Geç Eosen'den Orta Miyosen'e kadar yaşamış bir çift toynaklı familyasıdır. Çoğunlukla karstik yataklarda korunmuş olarak bulunurlar.

<i>Miacis</i> tarih öncesi memeli cinsi

Miacis, ilk olarak Erken Eosen'de ortaya çıkan ve Erken Eosen ila Geç Eosen dönemleri arasında yaşamış, soyu tükenmiş bir ilkel etçil memeli cinsidir. Miacis cinsi monofiletik değildir, Carnivoramorpha içindeki kök gruba ait çeşitli türlerin koleksiyonu haline gelmiş bir taksondur. Bu nedenle, Miacis türlerinin çoğu, "modern etçil memelilerin takımı olan Carnivora'nın atalarını temsil eden erken etçiller" olarak tanımlanırlar. Bununla birlikte, Miacis cognitus türü kök grubuna değil taç grubu Carnivora'nın iki alt takımından biri olan Caniformia'ya yerleştirilir.

<i>Hyracodon</i> Paleojen tek toynaklısı

Hyracodon, Eosen ila Oligosen dönemleri arasında yaşamış, soyu tükenmiş bir tek toynaklı cinsi.

<i>Hyaenodon</i> tarih öncesi memeli cinsi

Hyaenodon ("sırtlan-dişli"), Avrasya, Kuzey Amerika ve Afrika'da yaşamış bir etçil memeli, soyu tükenmiş etçil fosil memelilerin bir ailesi olan Hyaenodontidae'nin tip cinsidir. Hyaenodon cinsine dahil edilmiş türler orta Eosen'den erken Miyosen'e kadar yaklaşık 20-25 milyon yıl boyunca yaşadı.