İçeriğe atla

Hyperbola GNU/Linux-libre

Hyperbola GNU/Linux-libre
Geliştirici Hyperbola Founders[1]
İS Ailesi Linux (Unix-benzeri)
Çalışma durumu Mevcut
Kaynak modeli Özgür yazılım
İlk yayımlanma 15 Nisan 2017; 4 yıl önce (2017-04-15)[2]
Son yayımlanma 0.4[3][4] Edit 9 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. this on Wikidata / 1 Mart 2022; 31 gün önce (1 March 2022)
Kod kaynağı
Güncelleme yöntemi Uzun vadeli destek
Paket yöneticisi pacman
Platformlar AMD64, i686
Çekirdek türü Monolitik (Linux-libre)
Kullanıcı alanı GNU Core Utilities
Varsayılan kullanıcı arayüzü Bash
Lisans FSDG
Resmi websitesi www.hyperbola.info 18 Mart 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Hyperbola GNU/Linux-libre, i686 ve x86-64 mimarileri için tasarlanmış bir işletim sistemidir. Arch anlık görüntüleri ve Debian geliştirme sürümü temellidir.[5] Genel Linux çekirdeği yerine GNU işletim sistemi bileşenlerini ve Linux-libre çekirdeğini içerir. Hyperbola GNU/Linux-libre, Özgür Yazılım Vakfı tarafından Ücretsiz Sistem Dağıtım Yönergeleri kıstaslarını karşıladığı için tamamen özgür bir işletim sistemi olarak listelenmiştir.[6][7]

Tarih

Hiperbol, 17. yıllık Fórum Internacional Software Livre'de (Porto Alegre, Brezilya) doğdu.[2]

5 Ağustos 2017'de, Devuan tarafından başlatılan Init Freedom Campaign [8][9] ü desteklemek için varsayılan başlangıç sistemi [10] olan OpenRC lehine systemd desteği kaldırıldı .

6 Aralık 2018'de Hyperbola, GNU tarafından tamamen ücretsiz bir proje olarak tanınan ilk Brezilya dağıtımı[11] oldu ve FSF ücretsiz dağıtımlar listesinin bir parçası haline geldi.[12][13][14]

23 Eylül 2019'da Hyperbola, X Pencere Sistemi için varsayılan görüntüleme sunucusu olarak Xenocara'nın ve varsayılan sistem şifreleme kitaplığı olarak LibreSSL'nin uygulanmasıyla ilk sürümünü duyurdu.[15]

Ayrıca bakınız

  • Linux dağıtımlarının karşılaştırılması
  • GNU/Linux adlandırma tartışması
  • GNU varyantları
  • Arch tabanlı dağıtımların listesi
  • Pacman tabanlı dağıtımların listesi

Kaynakça

  1. ^ "Hyperbola Founders". 3 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2022. 
  2. ^ a b "When Hyperbola first started?" 9 Aralık 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Hyperbola Project. Retrieved 7 December 2018.
  3. ^ "Milky Way v0.4 release" 3 Mart 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. 1 March 2022.
  4. ^ "Milky Way v0.4 install medium release" 2 Mart 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. 1 March 2022.
  5. ^ "What is Hyperbola?". Hyperbola Project. 24 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2018. 
  6. ^ "List of Free GNU/Linux Distributions". Free Software Foundation. 6 Aralık 2018. 9 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2018. 
  7. ^ "What is Long Term Support (LTS)?". Hyperbola Project. 7 Aralık 2018. 24 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2018. 
  8. ^ "Init Freedom Campaign". Devuan. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2018. 
  9. ^ "What is the Init Freedom Campaign?". Hyperbola Project. 24 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2018. 
  10. ^ "End of systemd support". Hyperbola Project. 5 Ağustos 2017. 6 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2018. 
  11. ^ "If Hyperbola is a fully free distribution, is it following the GNU Free System Distribution Guidelines (GNU FSDG)?". Hyperbola Project. 9 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2018. 
  12. ^ "FSF adds Hyperbola GNU/Linux-libre to list of endorsed GNU/Linux distributions". Free Software Foundation. 6 Aralık 2018. 7 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2018. 
  13. ^ "Free Software Foundation Endorses Arch-based Hyperbola GNU/Linux". Phoronix. 6 Aralık 2018. 21 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2018. 
  14. ^ "What is the reason about Hyperbola origin name?". Hyperbola Project. 9 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2018. 
  15. ^ "Milky Way v0.3 release". Hyperbola Project. 23 Eylül 2019. 23 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Eylül 2019. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Özgür yazılım</span> belirli kullanıcı kullanım, kopyalama, değiştirme, yeniden dağıtma özgürlüğünün (değiştirilmiş dahil) mevcut olduğu yazılım

Özgür yazılım, kullanıcısına yazılımı herhangi bir amaç için çalıştırma, inceleme, değiştirme ve dağıtma özgürlükleri tanıyan yazılım türüdür. Tersi, özel mülk yazılımdır.

<span class="mw-page-title-main">GNU</span> bilgisayar işletim sistemi

GNU; çekirdeği, sistem araçlarını, açıcılarını, kütüphanelerini ve son kullanıcı yazılımlarını içeren, GNU Tasarısı kapsamında geliştirilen bir işletim sistemidir. İsminin açılımı "GNU's Not Unix" dir. Bu ismi almasındaki sebep de tasarımının Unix'e benzerken kendisinin özgür yazılım olması ve herhangi bir UNIX kodunu içermemesidir.

<span class="mw-page-title-main">BSD</span>

BSD, Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley'in kaynak kodu dağıtımı olan, AT&T'nin UNIX'i için bir eklentiler zinciridir. Birçok açık kaynak kodlu işletim sistemi projesi, 4.4 BSD-Lite olarak bilinen kaynak kodu dağıtımını temel kabul eder. Ek olarak bunlar, özellikle GNU projesi olmak üzere diğer birçok açık kod projesini de kapsar.

<span class="mw-page-title-main">BSD lisansları</span>

BSD lisansları izin veren özgür yazılım lisansları ailesidir. Lisans ilk kez aynı isimdeki bir Unix benzeri işletim sistemi olan Berkeley Software Distribution (BSD) tarafından kullanıldı.

<span class="mw-page-title-main">Trisquel</span> Ubuntu tabanlı Linux dağıtımı

Trisquel, Özgür Yazılım Vakfı’nın %100 özgür GNU/Linux dağıtımları listesinde yer alan, Ubuntu tabanlı bir GNU/Linux dağıtımı. Geniş bir yelpazedeki kullanıcılara hitap ediyor; ev kullanıcılarını, eğitim kurumlarını, şirketleri, eski/güçsüz bilgisayarları hedefleyen dört farklı sürüm sunuyor.

<span class="mw-page-title-main">GNU Projesi</span> Özgür yazılım projesi

GNU Tasarısı, toplu işbirliğini temel alan bir özgür yazılım tasarısıdır. Richard Stallman tarafından Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nde 27 Eylül 1983 tarihinde kamuoyuna duyurulmuştur. Tasarının hedefi işbirliği yoluyla özgür yazılımlar geliştirip dağıtarak bilgisayar kullanıcılarının bilgisayarlarını ve benzeri araçlarını kendi istekleri doğrultusunda özgürce kullanmalarını sağlamaktır. Bu tasarının temelinde kullanıcıların yazılımı çalıştırma, paylaşma, inceleme ve değiştirme konularında özgür olmaları yatar. GNU yazılımları bu özgürlükleri dağıtıldıkları lisans ile yasal olarak güvence altına alır, dolayısıyla GNU yazılımları özgür yazılımlardır.

<span class="mw-page-title-main">Linux-libre</span>

Linux-libre, Linux çekirdeğinin değiştirilmiş sürümlerinden sağlanan bir GNU paketi ve işletim sistemi çekirdeğidir. Bu tasarının hedefi kaynak kodu olmayan, kod şaşırtması bulunan ve özgür olmayan her yazılımın Linux çekirdeğinden çıkarılmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Guix System Distribution</span>

Guix System Distribution, GNU Guix paket yöneticisi etrafında inşa edilen bir işletim sistemidir. Linux-libre çekirdeğini kullanır ve gelişim aşamasındaki GNU Hurd çekirdeğini destekler. 3 Şubat 2015'te Özgür Yazılım Vakfı'nın özgür dağıtımlar listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">LibreCAD</span>

LibreCAD, 2B teknik çizimler için özgür bir bilgisayar destekli tasarım (CAD) uygulaması. Linux, Mac OS X, Unix ve Microsoft Windows işletim sistemleri üzerinde çalışmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">FreeCAD</span>

FreeCAD, özgür ve açık kaynaklı genel amaçlı parametrik 3B bilgisayar destekli tasarım (CAD) modelleyici ve sonlu elemanlar yöntemi (FEM) destekli bir yapı bilgi modelleme (BIM) yazılımıdır. FreeCAD, makine mühendisliği ürün tasarımı için tasarlanmıştır; ancak aynı zamanda mimari veya elektrik mühendisliği gibi mühendislik çevresinde daha geniş bir kullanım yelpazesini kapsar. Yazılımın özgür doğası nedeniyle kullanıcılar yazılımın işlevselliği Python programlama dili kullanarak gönüllüler ve kullanıcılar tarafından genişletilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Replicant (işletim sistemi)</span>

Replicant, tüm özel mülk Android bileşenlerini özgür yazılım eşdeğerleriyle değiştirmeyi amaçlayan Android mobil platformuna dayalı özgür bir işletim sistemidir (OS). Birkaç farklı model akıllı telefon ve tablet bilgisayar için kullanılabilir durumdadır. Android ile aynı programlama dillerinde yazılmıştır. Değişiklikler çoğunlukla C dilindedir; değişiklikler çoğunlukla işletim sisteminin Linux çekirdeği ve onu kullanan sürücüler gibi alt düzey kısımlarındadır. Replicant ismi, Blade Runner filmindeki kurgusal replika androidlerden alınmıştır. Replicant, Free Software Foundation ve kısmen NLnet tarafından desteklenir ve sponsor olunur.

LibrePlanet Özgür Yazılım Vakfı tarafından oluşturulan ve desteklenen bir topluluk projesidir. Hedefi yerel toplulukları ve kuruluşları bir araya getirerek yıllık bir konferans düzenlemek ve Özgür Yazılım'ın dünya çapında tanınmasını sağlamaktır.

<span class="mw-page-title-main">Artix Linux</span>

Artix Linux veya Artix, systemd yerine OpenRC, runit, s6, suite66 veya dinit kullanan Arch Linux tabanlı bir yuvarlanan sürümlü Linux dağıtımıdır.

Bu sayfada, kategorize edilmiş bir liste şeklinde önemli Linux dağıtımları hakkında genel bilgiler mevcuttur. Dağıtımlar, kökü olan ana dağıtım veya paket yönetim sistemine göre sınıflandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Devuan</span>

Devuan, systemd yerine sysvinit, runit veya OpenRC kullanan Debian Linux dağıtımının bir çatalıdır. Devuan, systemd gibi projeler tarafından "kilitlenmeyi" önlemeyi amaçlar ve Linux'u diğer Unix sistemlerinden ayırmaktan kaçınmak için diğer init sistemleriyle uyumluluğu korumayı hedefler.

<span class="mw-page-title-main">Parrot OS</span>

Parrot OS, Debian tabanlı güvenlik, gizlilik ve geliştirme odaklı olmayı amaçlamış Linux dağıtımıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hafif Linux dağıtımı</span>

Hafif bir Linux dağıtımı, "özellik açısından zengin" bir Linux dağıtımına göre daha düşük bellek kullanan ve/veya daha az işlemci hızına ihtiyaç duyan bir dağıtımdır. Donanıma yönelik daha düşük talepler, ideal olarak daha duyarlı bir makine ile sonuçlanır ve/veya daha az sistem kaynağına sahip cihazların verimli bir şekilde kullanılmasına imkan sağlar. Daha düşük bellek ve/veya işlemci hızı gereksinimleri, yazılım şişkinliğinden kaçınarak, yani pratik kullanımı veya avantajı çok az olduğu veya hiç olmadığı veya talebin olmadığı veya düşük olduğu algılanan özellikleri dışarıda bırakarak elde edilir.

<span class="mw-page-title-main">Librem 5</span>

Librem 5, Librem ürün serisinin bir parçası olan Purism tarafından üretilen bir akıllı telefondur. Telefon, mümkün olduğunca ücretsiz yazılım kullanmak amacıyla tasarlanmıştır, varsayılan olarak bir Linux işletim sistemi olan PureOS kullanır ve 2021 itibarıyla, Özgür Yazılım Vakfı tarafından önerilen tek akıllı telefondur. Diğer Librem ürünleri gibi, Librem 5 de gizlilik ve özgürlüğe odaklanır ve donanım kapatma anahtarları ve kolayca değiştirilebilen bileşenler gibi özellikler içerir. Sayısal "5" olan adı, yayın sürümünü değil ekran boyutunu belirtir. 24 Ağustos 2017'de yapılan duyurudan sonra, geliştirici kitlerinin ve sınırlı sürüm öncesi modellerin dağıtımı 2019 boyunca ve 2020'nin çoğunda gerçekleşti. Librem 5'in ilk seri üretim versiyonu 18 Kasım 2020'de sevk edildi.

<span class="mw-page-title-main">Void Linux</span>

Void Linux, sıfırdan tasarlanan ve uygulanan X Binary Package System (XBPS) paket yöneticisini ve "runit init" sistemini kullanan bağımsız bir Linux dağıtımıdır. İkili çekirdek blobları hariç, temel kurulum tamamen özgür yazılımdan oluşur ancak kullanıcılar özel yazılım yüklemek için özgür olmayan resmi bir depoya erişebilir.

Librem, Purism, SPC tarafından hazırlanmış özgür yazılım içeren bir bilgisayar serisidir. Dizüstü bilgisayar serisi, işletim sisteminde veya çekirdekte özgür olmayan (tescilli) yazılım sağlamayarak Intel Aktif Yönetim Teknolojisinden kaçınarak, ve bellenimi kademeli olarak serbest bırakmak ve güvenceye almak için tasarlanmıştır. Librem dizüstü bilgisayarlarda mikrofon, web kamerası, Bluetooth ve Wi-Fi için donanım kapatma anahtarları bulunur.